DSÄ° Genel MüdürlüÄü 2010 Yılı Faaliyet Raporu - Devlet Su Ä°Åleri ...
DSÄ° Genel MüdürlüÄü 2010 Yılı Faaliyet Raporu - Devlet Su Ä°Åleri ...
DSÄ° Genel MüdürlüÄü 2010 Yılı Faaliyet Raporu - Devlet Su Ä°Åleri ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>2010</strong> Yılı <strong>Faaliyet</strong> <strong>Raporu</strong><br />
3. İçmesuyu<br />
Sosyal ve ekonomik gelişme ile birlikte hayat standartlarının yükselmesi, kişi başına düşen içme, kullanma<br />
ve sanayi suyu ihtiyacını önemli ölçüde artırmıştır. Bu sebeple yeni su kaynaklarının geliştirilmesi için yeterli<br />
iç ve dış finansmanın sağlanması gerekmektedir. Türkiye’de kişi başına günlük su tüketimi 1980 yılında 98<br />
litre iken, 1990 yılında bu değer 192 litreye ulaşmıştır. Bugün için Türkiye’de kişi başına günlük su tüketimi<br />
ortalama 200 litre olup, küresel ısınmaya bağlı olarak beklenen miktarda yağış alınamaması, mevcut<br />
kaynakların her geçen gün azalarak yetersiz hale gelmesi sebebiyle Avrupa’da olduğu gibi ülkemizde de bu<br />
miktarın daha aşağılara çekilmesine özen gösterilmektedir. <strong>Su</strong>yun kamu malı olduğu gerçeğinden hareketle<br />
suyun korunması ve tasarrufuna azami riayet edilmesi için toplumun eğitimine de önem verilmelidir. Sosyal ve<br />
ekonomik gelişmelerin yanı sıra nüfus artışı da dikkate alındığında 2023 yılına kadarki nüfusun su ihtiyacının<br />
karşılanması DSİ’nin hedefidir. <strong>Devlet</strong> <strong>Su</strong> İşleri <strong>Genel</strong> Müdürlüğü’nün Türkiye’nin Yatırım Bütçesi’nden son<br />
yıllarda aldığı paya bakıldığında; son yıllarda içme suyu projelerinin kamu finansmanı ile hedeflenen sürede<br />
tamamlanması mümkün görülmemektedir. Bu yüzden Büyük İstanbul İçmesuyu II. Merhale (Melen Sistemi)<br />
ile Ankara İçmesuyu II. Merhale (Gerede Sistemi) Projeleri dış kredili olarak yürütülmektedir. Bu çerçevede,<br />
dış kredili finansmanla desteklenen projelere ilave olarak bazı projelerin “Yap-İşlet-Devret (YİD) Modeli”yle<br />
gerçekleştirilmesinde fayda görülmektedir.<br />
Yeni yapılacak yatırımlara ek kaynak sağlanması bakımından önemli bir girdi olarak değerlendirilmesi<br />
gereken “geri ödeme” içme suyu yatırımlarının büyük bir bölümünde yetersiz kalmakta, hatta bazı<br />
durumlarda pratik olarak “sıfır” geri ödeme ile sürdürülmektedir.<br />
1580 sayılı Belediye Kanunu’na göre içme suyu fiyatları belediye meclislerince belirlenmektedir. Bazı<br />
belediyelerin su satış fiyatlarını düşük tutması, geri ödeme ve yeni kaynak oluşturma açısından yetersiz<br />
kalmaktadır. Bunun yanı sıra bazı yerleşimlerde %50’lere varan su kaçak ve kayıpları belediyelerin en büyük<br />
meselesidir. Bu yüzden kaçak su kullanımının ve kayıpların önlenmesi ile şebeke yenileme çalışmaları büyük<br />
önem taşımaktadır.<br />
10/04/2007 tarihinde kabul edilen 5625 sayılı Kanunla, 1053 sayılı Kanunun 10. maddesi’nin 1. fıkrası<br />
değiştirilinceye kadar nüfusu 100.000’in altındaki il ve ilçelerin içme suyu ihtiyacını İller Bankası <strong>Genel</strong><br />
Müdürlüğü ilgili belediyeler ile yaptıkları protokole göre karşılamakta, ayrıca nüfusu 100.000’in üzerindeki<br />
illerin şebekesini İller Bankası <strong>Genel</strong> Müdürlüğü, su kaynağından şebekeye kadar olan kısmını da DSİ <strong>Genel</strong><br />
Müdürlüğü gerçekleştirmekte idi. Bugüne kadar nüfusu 100.000’den daha büyük ve küçük şehirlerin içmesuyu<br />
temini projelerinin farklı kurumlar (DSİ ve İller Bankası) tarafından gerçekleştirilmesi ve bu kurumlar arasında<br />
yeterli işbirliği ve eşgüdüm sağlanamaması sebebiyle havza bazlı çalışma yapılmasını engellemiştir. Ancak,<br />
1053 sayılı Kanunun 10. maddesinin birinci fıkrasının değişmesiyle, nüfus kriteri ortadan kalkarak belediye<br />
teşkilatı olan 2948 yerleşim yerine içme, kullanma ve sanayi suyu sağlanması ve gerekli gördüğü öncelikli<br />
atık su arıtma ile ilgili yatırım hizmetleri konusunda <strong>Devlet</strong> <strong>Su</strong> İşleri <strong>Genel</strong> Müdürlüğü yetkilendirilmiştir.<br />
4. Çevre<br />
Son yıllarda, dünya nüfusundaki hızlı artış ve buna bağlı olarak sanayi ve tarımsal faaliyetlerin giderek<br />
yoğunlaşması, çevre bilincini gündeme getirmiş ve dünya genelinde çevre koruma yöntem ve stratejileri<br />
konusunda yoğun çalışmalar başlamıştır. Bu bağlamda DSİ tarafından 2030 yılına kadar çevre sektöründe 3<br />
milyar ABD Doları Yatırım yapılması hedeflenmektedir. Sürdürülebilir kalkınma yaklaşımı doğrultusunda, insan<br />
sağlığı ve tabii dengeyi koruyacak, sürekli bir ekonomik kalkınmaya imkan verecek şekilde tabii kaynakların<br />
yönetimini sağlamak ve gelecek kuşaklara insana yakışır bir tabii, fiziki ve sosyal çevre bırakmak temel<br />
strateji olarak ele alınmalıdır. <strong>Genel</strong> Müdürlüğümüzün geliştirmekte olduğu projelerde çevre faktörü sürekli<br />
göz önünde bulundurulmakta ve gerektiği durumlarda proje değişikliğine gidilebilmektedir.<br />
329