Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ekonomik ve Sosyal Yapı<br />
Bu örnekte fiyatlar genel düzeyinde, 2007 yılı Ekim ayında, 2006 yılı Ekim ayına göre %7,70 oranında<br />
artı gerçeklemitir.<br />
Oniki aylk ortalamalara göre deiim oran: Geriye dönük 12 ayın endeks rakamı ortalamasının,<br />
bir önceki 12 aylık endeks rakamı ortalamasına oranı olarak ifade edilmektedir. Bu durumda en son 24<br />
adet aylık endeks rakamının ileme alınması gerekmektedir. Bu oran, yıl içindeki dier aylardaki fiyat<br />
deiim oranlarını da hesaba kattıı için enflasyon oranındaki eilimi daha anlamlı bir ekilde<br />
yansıtmaktadır. Enflasyon oranı düük olan ülkeler için oniki aylık ortalamalara göre ya da bir önceki yılın<br />
aynı ayına göre deiim oranını kullanmak çok farklı sonuçlar getirmemektedir.<br />
Oniki aylık ortalamalara göre deiim cari aya ait endeks deeri dahil, geriye dönük 12 aya ait<br />
endekslerin ortalamasının (d 1 ) bir önceki 12 aylık endeksler ortalamasına (d 2 ) oranlanmasıyla<br />
bulunmaktadır.<br />
Oniki aylık ortalamalara göre deiim oranlarıyla ilgili olarak aaıda yeralan örnekte Ekim 2007 cari<br />
ay olarak deerlendirilmektedir.<br />
I: Endeks deeri<br />
( d 1 / d 2 ) x 100 - 100 t: Cari ay<br />
d 1 : Birinci dönem endeksleri ortalaması<br />
(I t + I t-1 +……..+I t-11 ) / 12<br />
d 2 : kinci dönem endeksleri ortalaması<br />
(I t-12 + I t-13 +…..+I t-23 ) / 12<br />
Örnek: d 1 'e ait endeksler<br />
d 2 'ye ait endeksler<br />
Ekim/2007...Kasım/2006 Ekim/2006..Kasım/2005<br />
142,67 + ... + 134,18 132,47 + ... + 122,14<br />
12 12<br />
d 1 = 138,15 d 2 = 126,77<br />
12 aylık ortalamalara göre deiim (%) = (d 1 / d 2 )x100-100<br />
= ( 138,15/126,77 )x100-100<br />
= 8,98<br />
Bu örnekte fiyatlar genel düzeyinde, 2007 yılı Ekim ayında, oniki aylık ortalamalara göre yıllık %8,98<br />
oranında artı gerçeklemitir.<br />
4. D Ticaret<br />
hracat: Üretilen mallardan, hammadde ve malzemesini vermek suretiyle dıarıya yaptırılan<br />
üretimden (fason), stoklardan yurtdıına yapılan satılardır. Katma deer vergisi ve özel tüketim vergisi<br />
hariç, dier vergiler dahildir.<br />
thalat: Satın alınan ve tüketilen hammadde, yardımcı madde ve ambalaj malzemesi; üretimde<br />
kullanılmak üzere ithal edilen hammadde, yardımcı madde ve ambalaj hizmetlerinin satın alınan ve<br />
tüketilen maddelerini kapsar. Katma deer vergisi ve özel tüketim vergisi hariç, dier vergiler dahildir.<br />
5. statistikleri<br />
Birimlere ait faaliyet, adres bilgileri ile çalıan sayısı gibi parametreler dinamik olduu ve yıl içinde<br />
deiebilecei varsayımıyla ihtiyatlı kullanılmalıdır.<br />
Giriim: Özellikle mevcut kaynakların daıtımı hakkında olmak üzere, karar verme konusunda belli<br />
bir özerklik derecesinden yararlanan, mal ve hizmet üretiminde bulunan hukuki birimlerin en küçük<br />
TÜİK, Seçilmiş Göstergelerle Rize, 2012<br />
63