Türkiye Biyogaz Potansiyeli Raporu - Türk-Alman Biyogaz Projesi

Türkiye Biyogaz Potansiyeli Raporu - Türk-Alman Biyogaz Projesi Türkiye Biyogaz Potansiyeli Raporu - Türk-Alman Biyogaz Projesi

biyogaz.web.tr
from biyogaz.web.tr More from this publisher
25.10.2014 Views

Türkiye'de biyogaz yatırımları için geçerli koşulların ve potansiyelin değerlendirilmesi İşlenen süt oranlarını artırmak, kayıtsız sokak satışlarını engellemek için devlet 1987 senesinde teşvik uygulamaları yapmıştır. Bu teşvikler, belirlenen süt işleme tesisine getirilen kg ham süt başına ödenmiştir [17]. Başlıca süt üreten iller, Balikesir, Konya ve Izmir’dir. Bu bölgelerde, modern büyük ölçekli tesisler bulunmakla beraber soğuk tedarik zincir sistemi kurulmuştur. Tablo 36: Orta ve büyük ölçekli işletme konumları (>50 000 L/gün). Kaynak: [54]. Bölgeler Birimler Yıllık üretim (´000 litre) Yüzdeler Akdeniz 4 255.600 7,0 Marmara 22 2.134.800 58,1 Orta Anadolu 16 541.800 14,7 Karadeniz 4 118.800 3,2 Ege 8 622.800 17,0 TOPLAM 54 3.673.800 100.0 Resmi olarak toplam süt üretim değeri 2009 yılı için 11.717.080 MT’dur. Tarım Bakanlığı, süt üretiminin 12,3 MMT’a ulaştığını belirtse de, tüccarlar 10 MMT (2009) değerine düştüğünü hesaplamışlardır. Süt üretim gelişimi Ek 15’te verilmiştir. Peynir Altı Atık Suyu Peyniraltı suyu, protein ve laktoz açısından zengin, peynir endüstrisi yan ürünüdür. Yüksek organik madde içeriği (70 gKOİ/L civarında) ve düşük alkalinite oranı (50 meq/L) ile biyolojik olarak hızlı bozunabilir bir üründür. Yüksek organik madde içeriği, aerobik bozunma prosesleri sırasında fazla oksijen ihtiyacını doğurmakta ve bu durum sistemin pahalılaşmasına sebep olmaktadır. Anaerobik arıtım ise oksijen gerektirmez ve metan formunda önemli miktarda enerji oluşmasını sağlar. Ancak, Malaspina et al. (1996) düşük alkaliniteve yüksek KOİ değeri nedeniyle peyniraltı suyunun anaerobik arıtımda asiditeye sebep olma meyilli olduğunu ve bu durumun peyniraltı suyunu zor bir substrat yaptığını belirtmiştir [17]. 2010 yılı peynir üretim miktarı 473.057 ton/yıldır (Şekil 41) [39]. 62

Türk-Alman Biyogaz Projesi Tablo 37: Aylara göre 2010 yılı süt ve süt ürünleri üretimi. Kaynak: [35]. Aylar Toplanmış inek sütü Içme sütü peynir Yoğurt Ayran Ocak 494.351 104.323 33.314 64.395 23.591 Şubat 492.360 95.451 33.727 63.873 25.247 Mart 594.800 104.528 40.164 74.452 31.559 Nisan 610.599 99.539 43.992 74.572 33.489 Mayıs 654.696 93.957 45.539 81.797 36.454 Haziran 622.359 70.046 46.207 77.745 37.516 Temmuz 610.645 70.285 43.635 85.155 39.591 Ağustos 560.309 74.165 40.538 90.121 31.514 Eylül 526.132 88.076 36.790 75.795 36.521 Ekim 531.445 100.254 36.506 74.855 35.611 Kasım 503.311 91.863 34.686 70.072 33.861 Aralık 544.004 98.118 37.958 75.437 32.982 Toplam miktar (ton) 6.745.011 1.090.605 473 .057 908 .269 397 .935 Eski adı ile Çevre ve Orman Bakanlığı verilerine göre, peynir üretimi yapılırken kullanılan 100 kg süt, 90 kg peyniraltı atık suyu oluşturur. Hesaplamalarda, süt-peynir oranı 7.5 olarak kabul edilmiştir. Son olarak, peynir üretiminde kullanılan süt miktarı 3.547.926 ton/yıl olarak bulunmuştur. Peynir altı atıksu miktarı ise 3.193.133 ton/yıl olarak bulunmuştur. Peynir altı suyunun metan verimi 23,4 L CH4/L atık su kabul edilmiştir [55]. Peyniraltı atık suyunun hesaplanmış teorik ve teknik biyogaz potansiyel değerleri Tablo 38’de verilmiştir. Teknik biyogaz potansiyelinin, teorik biyogaz potansiyelinin %90’ına eşit olduğu kabul edilmiştir. Tablo 38: Peynir altı atık suyuna ait teknik ve teorik biyogaz potansiyel değerleri. Parametreler Miktar Peynir üretimi için süt miktarı Atıksu miktarı Metan miktarı Teorik biyogaz potansiyeli Teknik biyogaz potansiyeli 3.547.926 ton/yıl 3.193.133 ton/yıl 74.719.311 m 3 /yıl 2,7 PJ/yıl 2,4 PJ/yıl 4.3.5. Belediye Atıkları Türkiye’de, artan yaşam standartları ve sanayileşme atık madde miktarlarının artmasına sebep olmuş ve sonucunda bertaraf problemleri başlamıştır. Türkiye’de geleneksel katı atık bertaraf yöntemi, miktarı 2.000’den fazla olan açık sahalara yığmak ya da denize boşaltmak şeklindedir. Katı atık idaresi ile ilgili sorun, Ümraniye-Hekimbaşı açık çöp sahasında 28 Nisan 1993 yılında meydana gelen kaza ile başlamıştır. Gaz sıkışmasından kaynaklı bu kazada, 39 kişi hayatını kaybetmiştir [44]. 63

<strong><strong>Türk</strong>iye</strong>'de biyogaz yatırımları için geçerli koşulların ve potansiyelin değerlendirilmesi<br />

İşlenen süt oranlarını artırmak, kayıtsız sokak satışlarını engellemek için devlet 1987 senesinde teşvik<br />

uygulamaları yapmıştır. Bu teşvikler, belirlenen süt işleme tesisine getirilen kg ham süt başına<br />

ödenmiştir [17].<br />

Başlıca süt üreten iller, Balikesir, Konya ve Izmir’dir. Bu bölgelerde, modern büyük ölçekli tesisler<br />

bulunmakla beraber soğuk tedarik zincir sistemi kurulmuştur.<br />

Tablo 36: Orta ve büyük ölçekli işletme konumları (>50 000 L/gün). Kaynak: [54].<br />

Bölgeler Birimler Yıllık üretim (´000 litre) Yüzdeler<br />

Akdeniz 4 255.600 7,0<br />

Marmara 22 2.134.800 58,1<br />

Orta Anadolu 16 541.800 14,7<br />

Karadeniz 4 118.800 3,2<br />

Ege 8 622.800 17,0<br />

TOPLAM 54 3.673.800 100.0<br />

Resmi olarak toplam süt üretim değeri 2009 yılı için 11.717.080 MT’dur. Tarım Bakanlığı, süt<br />

üretiminin 12,3 MMT’a ulaştığını belirtse de, tüccarlar 10 MMT (2009) değerine düştüğünü<br />

hesaplamışlardır. Süt üretim gelişimi Ek 15’te verilmiştir.<br />

Peynir Altı Atık Suyu<br />

Peyniraltı suyu, protein ve laktoz açısından zengin, peynir endüstrisi yan ürünüdür. Yüksek organik<br />

madde içeriği (70 gKOİ/L civarında) ve düşük alkalinite oranı (50 meq/L) ile biyolojik olarak hızlı<br />

bozunabilir bir üründür. Yüksek organik madde içeriği, aerobik bozunma prosesleri sırasında fazla<br />

oksijen ihtiyacını doğurmakta ve bu durum sistemin pahalılaşmasına sebep olmaktadır. Anaerobik<br />

arıtım ise oksijen gerektirmez ve metan formunda önemli miktarda enerji oluşmasını sağlar. Ancak,<br />

Malaspina et al. (1996) düşük alkaliniteve yüksek KOİ değeri nedeniyle peyniraltı suyunun anaerobik<br />

arıtımda asiditeye sebep olma meyilli olduğunu ve bu durumun peyniraltı suyunu zor bir substrat<br />

yaptığını belirtmiştir [17].<br />

2010 yılı peynir üretim miktarı 473.057 ton/yıldır (Şekil 41) [39].<br />

62

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!