Türkiye Biyogaz Potansiyeli Raporu - Türk-Alman Biyogaz Projesi

Türkiye Biyogaz Potansiyeli Raporu - Türk-Alman Biyogaz Projesi Türkiye Biyogaz Potansiyeli Raporu - Türk-Alman Biyogaz Projesi

biyogaz.web.tr
from biyogaz.web.tr More from this publisher
25.10.2014 Views

Türkiye'de biyogaz yatırımları için geçerli koşulların ve potansiyelin değerlendirilmesi Dahası, Türkiye’de var olan ekilebilir alanların ne yazık ki çoğu kullanımda değildir ve bu alanlar da enerji bitkisi yetiştirme amaçlı değerlendirilebilir. Bazı çiftçilerin ürünleri satılamadan ellerinde kalmaktadır. Bu nedenle enerji bitkileri yetiştiriciliği pek çok bölgede alternatif çözüm olabilir. 4.3.4. Tarım-Sanayi Atıkları Türk tarım-sanayi endüstrisi, başlıca zeytin, et, şeker pancarı ve süt sektörlerine dayanmaktadır. Toplam nüfusun, %35’ini kırsal kesimler oluşturmakla beraber, yine toplam nüfusun %66’sı tarım sektöründe çalışmaktadır. Tarım faaliyetlerinin yaklaşık 1/3’lük oranı hayvancılıkla alakalı aktiviteler olmakla beraber, 2.5 milyon kadar çiftlik ve işletme bulunmaktadır [9]. Eğer başa çıkılmazsa, tarım-sanayi atıkları ciddi çevre sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle tarımsanayi atıkları, bertaraf edilmeden önce, en uygun ve ekonomik yolla arıtılmalıdır. Anaerobik arıtım, tarım sanayi atıklarının güvenli bir şekilde arıtılabilmeleri için iyi bir seçenektir. Çünkü, anaerobik arıtımın, düşük enerji ihtiyacı, arıtım sonucu düşük biyokütle oluşumu, ekonomik olarak değerli son ürün oluşumu (metan/biyogaz), sezonluk operasyonlara uygun oluşu, yüksek organik yüklemeleri kaldırabilmesi gibi pek çok avantajları vardır [55]. Tarım-sanayi atıklarının farklı biyogaz ve metan potansiyelleri vardır. Tarım-sanayi atıklarının biyogaz potansiyeli hesaplamalarında, peynir altı atık suyu, mezbaha atıkları, şeker pancarı pres keki, molaz, zeytin yağı işletmeleri atıksuyu, meyve suyu atıkları ve biyoetanol üretiminden gelen draf (posa) ele alınmıştır. Şeker Pancarı Fabrikalarından Gelen Atıklar Türkiye’de 33’ü devlete bağlı, 9’u özel, toplam 42 şeker fabrikası bulunmaktadır [64]. Tüm fabrikalar, atıksularını, enerji ihtiyaçlarını karşılamak için kullanmaktadırlar [2]. 25 devlete bağlı şeker fabrikası ele alındığında, kapasiteleri, molaz, küspe/pres kek miktarlarının, aşağıda listelendiği şekilde olması beklenir: Toplam şeker üretim kapasitesi: 106.657 ton/gün Toplam molaz miktarı: 394.250ton/yıl Toplamküspe/pres kek miktarı: 2.778.544 ton/yıl. Tablo 21: Pancar pres keki ve molazın özellikleri: [51]. Substrat KM oKM Biyogaz Biyogaz verimi metan içeriği metan verimi verimi % % [m³/ t [m³/ t oKM] % [m³/ t oKM] TM] molaz 85 87,5 316 425 72,5 308 Pancar pres keki 24 95 68.4 300 72,5 218 Tablo 21’de verilen bilgiler doğrultusunda, teorik biyogaz potansiyeli aşağıdaki gibi hesaplanabilir: Molaz: 3.253 TJ/yıl = 3,25 PJ/yıl Şeker pancarı pres keki: 4.960 TJ/yıl = 4,96 PJ/yıl 48

Türk-Alman Biyogaz Projesi Toplam (pres kek ve molaz) teorik biyogaz potansiyeli 8,21 PJ/yıl olarak bulunmuştur. Pres kek ve molazın büyük bir çoğunluğu yem olarak kullanılmaktadır. Biyoetanol Üretimi Atıkları 2‘si işletmede, 1’i ise denemede olan toplam 3 biyoetanol tesisi (Bursa, Konya, Adana) bulunmaktadır.Bu tesislerin toplam kapasitesi 150.000 m 3 /yıldır (Tablo 22). Biyoetanol üretiminden gelen (draf) posa biyogaz üretiminde kullanılabilir. Tablo 22: Türkiye’deki biyoetanol tesisleri. İl İlçe Tesis adı Üretim kapasitesi m 3 /yıl Hammadde durum Konya Meram KONYA 84.000 Şeker pancarı işletmede ŞEKER Bursa Mustafakemalpaşa TARKIM 40.000 Şeker pancarı işletmede Adana TEZKIM 26.000 Şeker pancarı denemede Posa (draf):biyoetanol oranı 9:1 kabul edilmiş olup [52], metan verimleri için FNR, 2010 (Leitfaden Biogas [68], patates posası)’da kabul edilen varsayımlar ele alınmıştır. Varsayımlar sonucu, toplam posa (draf) miktarı (Tablo 23) 1.350.000 t/yıl olarak bulunmuştur. Posanın (draf) teorik biyogaz potansiyeli ise 874,8 TJ/yıl = 0,87 PJ/yıl olarak hesaplanmıştır. Tesislerin yıl boyu %90 oranında işletmede oldukları varsayılarak, teknik biyogaz potansiyeli 0,79 PJ/yıl olarak bulunmuştur. Tablo 23: Biyoetanol üretiminden gelen posanın (draf) özellikleri.Kaynak: [51]. Substrat posa (biyoetanol üretimi) posa: biyoetanol ür. KM oKM Biyogaz Metanverimi metaniçeriği oranı verimi % % [m³/ t TM] [m³/ t TM] % 9:1 6 85 34 18 52,9 49

<strong>Türk</strong>-<strong>Alman</strong> <strong>Biyogaz</strong> <strong>Projesi</strong><br />

Toplam (pres kek ve molaz) teorik biyogaz potansiyeli 8,21 PJ/yıl olarak bulunmuştur. Pres kek ve<br />

molazın büyük bir çoğunluğu yem olarak kullanılmaktadır.<br />

Biyoetanol Üretimi Atıkları<br />

2‘si işletmede, 1’i ise denemede olan toplam 3 biyoetanol tesisi (Bursa, Konya, Adana)<br />

bulunmaktadır.Bu tesislerin toplam kapasitesi 150.000 m 3 /yıldır (Tablo 22). Biyoetanol üretiminden<br />

gelen (draf) posa biyogaz üretiminde kullanılabilir.<br />

Tablo 22: <strong><strong>Türk</strong>iye</strong>’deki biyoetanol tesisleri.<br />

İl İlçe Tesis adı Üretim kapasitesi<br />

m 3 /yıl<br />

Hammadde<br />

durum<br />

Konya Meram KONYA<br />

84.000 Şeker pancarı işletmede<br />

ŞEKER<br />

Bursa Mustafakemalpaşa TARKIM 40.000 Şeker pancarı işletmede<br />

Adana TEZKIM 26.000 Şeker pancarı denemede<br />

Posa (draf):biyoetanol oranı 9:1 kabul edilmiş olup [52], metan verimleri için FNR, 2010 (Leitfaden<br />

Biogas [68], patates posası)’da kabul edilen varsayımlar ele alınmıştır. Varsayımlar sonucu, toplam<br />

posa (draf) miktarı (Tablo 23) 1.350.000 t/yıl olarak bulunmuştur. Posanın (draf) teorik biyogaz<br />

potansiyeli ise 874,8 TJ/yıl = 0,87 PJ/yıl olarak hesaplanmıştır. Tesislerin yıl boyu %90 oranında<br />

işletmede oldukları varsayılarak, teknik biyogaz potansiyeli 0,79 PJ/yıl olarak bulunmuştur.<br />

Tablo 23: Biyoetanol üretiminden gelen posanın (draf) özellikleri.Kaynak: [51].<br />

Substrat<br />

posa (biyoetanol<br />

üretimi)<br />

posa: biyoetanol ür. KM oKM <strong>Biyogaz</strong> Metanverimi metaniçeriği<br />

oranı<br />

verimi<br />

% % [m³/ t TM] [m³/ t TM] %<br />

9:1 6 85 34 18 52,9<br />

49

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!