You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
KAPAK<br />
MEHMET UZER<br />
MTA GENEL MÜDÜRÜ<br />
“ENERJİ SORUNU EN<br />
ÖNEMLİ<br />
PROBLEMİMİZ”<br />
“Ülkemizde sürdürülebilir ve<br />
ucuz enerji arzını sağlamak,<br />
enerjide dışa bağımlılığı<br />
önemli oranda azaltmak,<br />
enerji girdilerinden<br />
kaynaklanan cari açığı<br />
azaltmak, istihdam ve yerli<br />
ekonomiye katkı sağlaması<br />
açısından yerli kömür<br />
kaynaklarımızın elektrik<br />
üretimindeki payını dünya<br />
ortalamaları olan yüzde<br />
40’lara ve birincil enerji arzı<br />
içerisindeki payını da yüzde<br />
30’lara çıkarmak önemli.<br />
Enerji sorunu bugün ve yakın<br />
gelecekte ülkemizin karşı<br />
karşıya olduğu önemli<br />
problemlerin başında geliyor.”<br />
düzeye indirgeniyor. Yeni nesil teknolojiler<br />
sayesinde daha az kömür tüketilerek daha<br />
çok elektrik de üretilebiliyor.<br />
Son yıllarda, özellikle Kyoto Protokolü’nün<br />
AB ülkeleri tarafından kabul edilmesiyle<br />
enerjide farklı politikalar geliştirildi.<br />
Anlaşmaya taraf olan ülkeler sera gazı<br />
emisyonlarını azaltmaya veya sınırlamaya<br />
yönelik ulusal enerji politikaları benimsedi.<br />
Fosil yakıt kökenli enerji kaynaklarından<br />
vazgeçileceği, yenilenebilir enerji<br />
kaynaklarına ağırlık verileceği gibi algılar<br />
oluşturuldu ancak gerçekte pek çok ülke<br />
ağırlıklı olarak fosil yakıtları kullanmaya<br />
devam etti. Avrupa Birliği ülkelerinde de<br />
kömür tüketimi yüksek gaz fiyatları nedeniyle<br />
artış gösterdi.<br />
TÜRKİYE KÖMÜRDEN<br />
NE KADAR FAYDALANIYOR?<br />
Peki Türkiye dünyanın en çok büyüyen<br />
enerji kaynağı kömürden ne kadar<br />
yararlanıyor? Ülkemizde, Maden Tetkik<br />
Arama’nın (MTA) 20<strong>05</strong> yılından itibaren<br />
yaptığı çalışmalarla birlikte toplam kömür<br />
rezervi 14,4 milyar tona ulaştı. Bu rakam<br />
dünya kömür rezervlerinin yaklaşık yüzde<br />
1,7’sine denk geliyor. Yerli kömür kaynağının<br />
12.7 milyar tonunu linyit, 1,3 milyar<br />
tonunu taşkömürü oluşturuyor. Üretim,<br />
tüketim ve rezervlerin son durumu göz<br />
önünde bulundurulduğunda kömür açısından<br />
Türkiye önemli bir potansiyele sahip.<br />
Ancak enerji arzı büyük ölçekte dışarıdan<br />
gelen kaynaklardan sağlanıyor. Oysa kömür<br />
ülkemizde fazlasıyla mevcut.<br />
Türkiye’de linyit rezervinin yaklaşık yüzde<br />
46’sı Afşin-Elbistan havzasında bulunuyor.<br />
En önemli taşkömürü rezervleri ise<br />
Zonguldak ve civarında. Bununla birlikte<br />
Türkiye’deki linyitin büyük kısmının ısıl<br />
değeri düşük olduğundan termik santrallerde<br />
kullanımı ön plana çıkıyor.<br />
2011 yılında yaklaşık 76 milyon tonluk<br />
üretim miktarı düşünüldüğünde, ülkemizde<br />
mevcut kömürün 174 yıl yetebileceği<br />
hesap ediliyor. Kömürün yüzde 80’den<br />
fazlası elektrik üretiminde, kalan kısmı ise<br />
sanayide ve konutlarda kullanılıyor.<br />
Ülkemizde elektrik üretiminde kömürün<br />
payı yüzde 26 oranında. Bunun yüzde<br />
16’sı yerli kömür kaynaklı. Enerjide kömür<br />
dışında yüzde 44 doğal gaz, yüzde 22 hidrolik<br />
ve diğer kaynaklardan yararlanılıyor.<br />
Enerji Bakanlığı’nın yeni politikasıyla yerli<br />
kaynakların elektrik üretimindeki kullanımının<br />
artırılması ve bu oranın dünya<br />
ortalaması olan yüzde 40’lara çıkarılması<br />
hedefleniyor. Enerjide dışa bağımlılığı<br />
azaltmak için, 2009 yılında uygulamaya<br />
konulan “Elektrik Enerjisi Piyasası Arz<br />
Güvenliği Strateji Belgesi” ile 2023 yılına<br />
kadar, tüm yerli kömür potansiyelinin<br />
ekonomiye kazandırılması amaçlanıyor.<br />
Bu kapsamda elektrik enerjisi üretim kapasitesinin<br />
100 bin MW’a, yerli kömürden<br />
elektrik üretimi kapasitesinin de 30 bin<br />
MW’a çıkarılması hedefleniyor. Halihazırda<br />
Türkiye’deki yerli kömür bazlı termik<br />
santral kurulu gücü 8,140 MW civarında.<br />
2023 hedeflerine ulaşabilmek için, mevcut<br />
kapasiteye ek olarak, 22 bin MW’lık ek<br />
kapasiteye ihtiyaç duyuluyor. Linyit ve<br />
taşkömürü rezervinin elektrik üretiminde<br />
kullanılması amacıyla özellikle kamu-özel<br />
sektör yatırım modeli üzerinde çalışmalar<br />
yapılıyor.<br />
SON 11 YILDA TÜRKİYE’DE DOĞAL<br />
GAZDAN ELDE EDİLEN ELEKTRİK<br />
ENERJİSİ 10 KAT ARTTI<br />
1990 yılında kömürden üretilen elektrik<br />
enerjisi, 19,6 milyar kWh’ı linyit, 0,6 milyar<br />
kWh’ı da taş kömüründen olmak üzere<br />
toplam 20,2 milyar kWh olarak gerçekleşmiş<br />
iken 2011 yılında bu değer 38,7 milyar<br />
TÜRKİYE’DE ELEKTRİK<br />
ÜRETİMİNDE ENERJİ<br />
KAYNAKLARININ PAYLARI<br />
% 1<br />
% 2,1 % 1,5<br />
Rüzgar<br />
% Jeotermal<br />
0,4 % 0,3<br />
Taş Kömürü<br />
Fuel Oil<br />
% 10<br />
Linyit<br />
İthal<br />
Kömür<br />
% 16,9<br />
Asfaltit<br />
% 22,8<br />
Hidrolik<br />
Biogaz<br />
%<br />
0,2<br />
LPG % 0,1<br />
% 0,1<br />
Nafta<br />
% 44,7<br />
Doğal gaz<br />
Diğerleri %<br />
0,0<br />
Motorin % 0,0<br />
20
Change language