Bildiriler - Spor Bilim

Kırkpınar güreş havaları bu yöntemle notaya alınıp ritim notası yazım tekniği ile
yazılmıştır. Burada dikkat edilmesi gereken konu yöresel ve tavırlı olarak çalınmış
eserleri
bire bir aynen notaya almak ve işaretlerini göstermek imkan dahilin de değildir.
Ancak
kullanılan ritim nota yazım sistemi çalınmış olan bir eserin çok büyük bir kısmını kayıt altına
alınmasını sağ layabilmektedir.
Kırkpınar güreş havaları ritmik yönden incelendiğinde göze ilk çarpan özelliği
temposunun ağır başlayıp daha sonra hızlanması ve hızlanarak
bitmesidir. Her üç vurguyu da
yani düm, tek ve yek vurgularını davulcular çalarken kullanmışlardır. Bunların içerisinde
Trakya bölgesinin özelliği olan en çok tek vurgusunun kullanılmış olmasıdır.
Güreş havaları ritmik yönden Türk halk müziğimizde kullanılan usüller açısından
karma usüller gurubuna girmektedir. Karma usüllerden başka ana usüller ve birleşik usüller
vardır. Ana usüller iki,üç,ve dört zamanlı usüllerdir. Birleşik usüller be ş,alt ı,yedi,sekiz ve
dokuz zamanlı usüllerdir. Karma usüller on zamanlı ve daha sonraki zamanlarda kullanılan
usüllerdir. Türk halk müziğimizde kullanılan usüllerin bir başka özelliğide ana usüllerin
birbirleri ile birleşmesi özelikle birleşik usülleri ve daha sonrada karma usülleri
oluşturmasıdır. Bu açıdan bakıldığında bir karma usülün içerisinde parçalandığında aslında iki
ve üç zamanlı
ana usüller bulunmaktadır.
Ritim notası yazım sisteminde birleşik ve karma usüller yazıldığında alt taraflarının iki
veya üç zamanlı hangi ana usüllerden oluştuğu gösterilmektedir. Bu şekilde yapılan ayırma
işlemi müzisyenin kolay icra etmesini ve o eserin içerisinde üçlünün nerede olduğunun
belirtilmesini sağlamaktadır. Edirneli kardeşlerin çaldığı ve notaya alınan güreş havası
yirmi
dört zamanlıdır. Bu usülün oluşumu ise yine bir karma usül olan on üç zamanlı
ve on bir
zamanlı iki karma usülün birleşmesidir. On üç zamanlı karma usül 2+2+2+2+2+ 3 şeklinde
oluşmuştur, on bir zamanlı karma usül ise 2+2+2+3+ 2 şeklinde oluşmuştur.
Sonuç olarak
güreş havalarında kullanılan yirmi dört zamanlı usülün ana usüller açısından ayrılmış
formülü
yazıldığında 2+2+2+2+2+3+2+2+2+3+2 olarak görülmektedir. Bu güreş havasının
her iki
bölümde yani ağır ve hızlı olan bölümler de icra edilen ezgiler 24 zamanlıdı r.
Kırkpınar güreş havaları melodik yönden incelendiğinde
dikkati çeken ilk nokta
bölgenin Osmanlı döneminde saray musikisinden etkilenmiş olduğu ve bu bağlamda güreş
havalarının Türk musikisinde kullanılan makamsal özelliği taşıdığıdır. Güreş havaları
öncelikle dinlemeye yönelik değil güreş yapanları ve seyircileri ortama hazırlamak ve belirli
zamanlarda güreşin tansiyonunu hızlandırmak ve aksiyon kazandırmak olmalıdır. Bundan
dolayı ezgiler iki bölümden oluşmaktadır. İlk önce ağır tempoda ve uzun hava (Taksim)
şeklinde kaba zurnaların çaldığı bir melodik yapı kulağımıza
gelmektedir. Kaba zurnalar iki
şekilde kullanılmaktadır. Bir kısmı dem tutma denilen uzun sesler üflemekte, diğerleri ise
melodiyi çalmaktadır. Kaba zurnacılar yetiştirilirken ilk önce dem zurnacı olarak başlarlar ve
melodi çalan kaba zurnacıların yanında zamanla melodileri ve çalım tekniklerini öğrenerek
melodi çalan zurnacılar kervanına katılırlar. Kaba zurnacıların yetiştirilmesinde genellikle
takip edilen metot usta çırak ilişkisidir. Bu sistem davulcular içinde geçerlidir.