Bildiriler - Spor Bilim

3.Atatürk ve Güreş
Atatürk, sporlar arasında en çok güreşi severdi. Bu nedenledir ki onun güreşle ilgili anıları
oldukça fazla ve ilginçtir.
3.1 Kurtdereli veAtatürk
Türk güreşinin en büyük adlarından biri olan Kurtdereli Mehmet Pehlivan, Balkanlardaki
(bugünkü Bulgaristan'da) Deliorman'da dünyaya gelmiş, sonra Balıkesir'in Kurtdereli köyüne
yerleşmişti. İlk kez Koca Yusuf'la güreşerek ün yapmıştı. Koca Yusuf onda yetenek gördüğünden
güreşi yarım bırakmış, ödülü de ona vermişti. Padişah II. Abdülhamit döneminde Batıya giden
pehlivanlar arasında yer alan Kurtdereli, Fransa, İngiltere ve ABD'de büyük başarılar kazanmış,
dünya şampiyonu olmuştu. Son kez 1911'de İstanbul'da şampiyon olan Kurtdereli, 11 Nisan 1939
günü 75 yaşında ebediyete göçmüştür
Himaye-i Etfal Cemiyeti (Çocuk Esirgeme Kurumu), Ankara'da at yarışı alanında 1931
yılının 11,12, 13 Kasım günlerinde, Türk pehlivanları arasında büyük bir yağlı güreş karşılaşması
düzenlenmiş, Atatürk ve TBMM Başkanı Kazım Paşa da güreşleri sonuna kadar izlemiştir. Türkiye
başpehlivanının seçileceği bu karşılaşmaya, Türkiye'nin her tarafından bir çok tanınmış pehlivanlar
gelmiştir. Eski ve namdar pehlivanlar da bu karşılaşmanın hakemliğine seçilmişlerdi.
Kurtdereli bu güreşlerde başhakem olarak bulunurken, Anadolu Ajansı, Havacılık ve
Spor, Hakimiyet-i Milliye muhabirleriyle konuşmalar yapmış ve Avrupa'da, gençliğinde yaptığı
güreşleri anlatmıştır. İşte, bu görüşmeler sırasında Kurtdereli Mehmet Pehlivan bu başarılarının
sırrını öğrenmek için kendisiyle konuşanlara, baştanbaşa mücadele ve başarılarla dolu geçmişini
anlatırken, birbirini kovalayan büyük zaferlerinin sırrını şöyle açıklamıştır:
" ....Güreşirken bütün Türk milletini arkamda hisseder ve onun şerefini korumak için
herşeyi yapardım. Ve sanki bütün Türk milletinin kuvvetinin arkamdan dayandığını hissederdim."
Prof. Dr. Afet İnan, Atatürk'le ilgili anılarında, bu güreşleri bizzat güreş yapılan yere
Atatürk'le birlikte gelerek izlediğini anlatmakta ve şunları yazmaktadır:
"… Türklük ve Türklüğün şerefi, Atatürk'ün üzerine titrediği en mukaddes varlıktır.
Atatürk güreşleri seyrederken bilhassa Kurtdereli Mehmet Pehlivandan gözlerini ayırmamıştır. O
gün (12 Kasım) Çankaya'ya döner dönmez eski başpehlivana bir mektup yazar ve bu mektubu bir
armağanla birlikte gece yarısı Kurtdereli'ye verilmek üzere gönderir. Kurtdereli, Suyolcu Mehmet
Pehlivan ile kaldığı "Zafer Oteli"nde uykudan kaldırılır.Atatürk'ün gönderdiği para armağanı (1000
TL) ile kendisine övgüleriyle dolu mektubunu yaşlı Pehlivana verilir. Kurtdereli ummadığı ve
beklemediği bu iltifattan dolayı ağlar ve dualar eder.
Atatürk'ün yazdığı ve Türk sporu için bir direktif niteliğinde olan, onun üstün kişiliğini ve
üstün görüşünü yansıtan bu mektup şöyledir:
Kurtdereli Mehmet Pehlivan'a
Ankara,
12.11.1931
Seni cihanda ün almış bir Türk pehlivanı olarak tanıdım. Parlak muvaffakiyetlerinin
(başarılarının) sırrını şu sözlerle izah ettiğini de öğrendim: "Ben her güreşte arkamda Türk
milletinin bulunduğunu ve millet şerefini düşünürdüm."Bu dediğini en az yaptıkların kadar
beğendim. Onun için senin bu değerli sözünü Türk sporcularına bir meslek düsturu olarak
kaydediyorum. Bununla, senden ve sözlerinden ne kadar memnun olduğumu anlarsın.
Çoluk çocuğun için sana ufak bir armağan gönderiyorum. O, bu mektubumla beraberdir.
Pehlivan, ömrünün tam sağlıkla uzun sürmesini dilerim.
3.2. Çoban Mehmet veAtatürk
İtalyanları yenen Milli Güreş Takımımız, Florya'daki Cumhurbaşkanlığı Köşkünde
Atatürk tarafından davet ve kabul olunup, yemeğe alıkonulmuştu. Atatürk İtalyanlar karşısında,
parlak bir sonuç almış olan güreşçilerimizi teker teker kutlamış, bu arada özel bir sevgi duyduğu,
sevimli ağır sıklet şampiyonumuz Çoban Mehmet'e takılmaktan da kendini alamamıştı: