Bildiriler - Spor Bilim

pehlivan olan Sarı Saltukla başlamış olsa da o topraklarda güreşin kalıcığının sağlanmasında
Barkan'ın işaret ettiği Kolonizatör Türk Dervişleri'nin çok büyük etkisi olmuştur. Bu dervişlerden
biri ilk dönem ve hatta başlangıç olarak kabul edilebilir, Seyit Ali Sultan'dır, diğeri ise daha sonraki
dönemin önemli isimlerinden Demir Baba'dır. İlki Batı Trakya'nın girişinde Edirne'ye yakın yerde
Dimetoka'da etkin olmuş , ikincisi de Kuzey Doğu Rumeli de Deliorman bölgesinde etkin olmuştur.
2.1 SeyitAli Sultan
Bektaşilerin ilk Avrupa'ya geçişleri Sarı Saltuk aracılığıyla olmuş ve bunu ikinci geçiş
olarak SeyidAli Sultan öncülüğündekiAlp-Erenler gurubu takip etmiştir.
Seyid Ali Sultan Bektaşi geleneğinde Kızıl Deli olarak tanınır ve Türk geleneklerinde
Pehlivanlığın Piri olarak yerini alır. Horasan erlerinden Hüseyin Ataoğlu olduğu bilinir.
Lakaplarından biri de Hızır Lala veya Hızır Lale'dir. M. 1310- 1402 yılları arasında yaşamıştır. 1397
de Bektaşilerin en önemli dergahlarından biri olan Dimetoka dergahını yaptırmış burada eğitim
düzeni kurmuştur.
Dergahı 1826 da yıkılmıştır. Dimetoka yöresinin Demirviran köyündedir. Seyid Ali
Sultan'ın esas mezarı buradadır. Mücerret Hilafet Dergahı olarak uzun yıllar hizmet vermiştir.
Dergah Kızıl Deli diye tanınan ırmağın kenarın da olduğu için yöre halkı dergahı
betimlemek üzere bu ismi sıkça kullanmış ve bu isim, SeyidAli Sultan'ın lakabı olarak kullanılmıştır.
Bektaşilerin ikinci Pir olarak tanıdığı Balım Sultan'ın babası Mürsel Baba ile yakın dostluğu vardır.
Mürsel Baba da Dimetoka'da SeyyidAli Sultan dergahına yakın bir yerde kendi dergahını açmıştır.
İkinci Kırkpınar Efsanesi
Söylenceye göre; Seyid Ali Sultan, düşünde Hz. Muhammed den talimat alarak Hacı
Bektaş Veli ye gelen 40 dervişten biridir. Hacı Bektaş Veli tarafından Orhan Han a Rumeli nin
fethinde hizmet vermek üzere yollanırlar. Bektaşi tercümanlarında ve gübankların da Rumeli nin
gözcüsü olarak yer alan Seyid Ali Sultan ın adına Seyid Gazi (Gazi Rüstem Baba Sultan) tarafından
yazılmış bir de velayetname bulunmakta dır. Söylenceye göre, aralarında Seyid Ali Sultan ın da
bulunduğu ve kendi mekanlarında, Horasan da bulunan 40 Er düşlerinde Hz. Muhammed den
aldıkları talimatla Rumeli nin fethin de bulunmak üzere Hacı Bektaş a gelirler. Kırk, simgesel olarak
Bektaşi literatüründe yerine göre çokluğu (kesret) yerine göre de tevhidi simgeler. Hacı Bektaş
onlara hizmet gösterir üç gün için de hizmet tamamlanır ve SeyidAli Sultan'ı kırkların başına getirir.
Emir Sultan'ı sancaktar, Seyit Rüstem Gazi yi kadıasker, Abdüssamed Fakı'yı imam, Seyid Zali'yi
saka, SeyidAhmedi'yi kılavuz tayin eder. Kırklar yola çıkarlar.
Çanakkale, Lapseki'ye varırlar.Burada Çardak mevkiinden Geliboluya oradan bolayır,
İpsala ve Edirne'ye ulaşırlar.Edirne'nin kırlarında rahatlayıp, biraz dinlenmek isterler. Bu ara da erler
zindeliklerini de korumak için güreş tutmaya başlar. Amaçları, sabaha dek güreş tutmaktır. Ancak
tam bu niyetle güreşe yeni başlamışken düşman kuvvetlerinin üzerlerine gelmekte olduğunun
haberini alırlar. Hemen toparlanma kararı çıkar, ne var ki, güreş tutan erlere bir türlü güreşi
bıraktıramazlar. (Bu arada, Seyid Ali Sultan : ne zaman bırakırlar güreşi diye düşünürken tamam der
sabaha kadar dediğimize göre horozlar ötene dek onlar güreşi bırakmaz, o da “ötün ya mübarekler!”
diyerek talimat verir. Bunun üzerine çevredeki horozlar hep bir ağızdan öter. Kırkağaç bölgesinde
günümüzde de horozlar sabah henüz olmadan, saat üç gibi öter diye inanılmaktadır.) Kırklara
dönersek, horozların öttüğünü duyunca, sabah oldu diye düşünerek güreşi bırakırlar, ama kimin galip
kimin yenik olduğunu bilemezler. Hepsi güreşe devam edebilecek durumdadır. Bu durumda, sorunu
çözmesi için SeyidAli Sultan'a başvurulur. 0 da, sırtında kum taneleri olan mağlup demektir şeklinde
görüş bildirir. Böylece güreşen erlerin sırtlarını yoklarlar, kimin sırtında kum varsa, onun sırtı yere
gelmiştir, o yeniktir diye düşünerek galipleri ilan ederler. Türk geleneklerinde pehlivanların sırtının
yere gelerek yenik ilan edilmeleri geleneğinin başlangıcı da böylece Seyyid Ali Sultan söylencesine
bağlanır.
Bunu, 1825 öncesi güreşlerde pir olarak Seyid Ali Sultan ın gösterilmesi de
doğrulamaktadır. Söylencenin sonunda, uzun süren güreş sonrasında erler yorulmuştur, Düşman