Bildiriler - Spor Bilim

edilebilenler;
II Mahmut devrinde Yozgatlı Kel Hasan ve Sultan Abdülaziz döneminde Kavasoğlu
İbrahim (ki 1867 yılında Sultan Abdülaziz'le birlikte Avrupa'ya gitmiştir). Akkoyunlu Kazıkçı
Karabekir, Şamdancıbaşı Kara İbrahim (Kara İbo namı ile tanınmaktadır.)
II. Abdülhamit devrinde Kel Aliço (27 sene üst üste Kırkpınar Başpehlivanı olarak
kırılması güç bir rekorun sahibi olmuştur). Kara Süleyman (Sülo), Yörük Ali, Büyük Yaşar,
Makarnacı Hüseyin, Koca Yusuf (Avrupa ve Amerika'da güreşler yapmıştır), Hergeleci İbrahim ile
Adalı Halil ve Kurtdereli Mehmet pehlivanlar ki; bunlar da Avrupa'da güreşerek milletimizi
alınlarının akıyla temsil etmişlerdir. Kara Mehmet, Çolak Molla Mümin, Kara Murat, Koca Rüstem,
GeçkinliYusuf, Kırkpınar'da Başpehlivan olmuşlardır.
1.3. Rumeli Türklüğünün Yaşamında Güreş
Türk spor tarihinde çok önemli, Türk spor geleneğinde zengin bir yere sahip olan güreş
sporu, insanlık tarihi kadar eski bir geçmişe sahiptir. Bütün sporların prototiplerinde olduğu gibi,
güreşte eski devirlerde savaşa hazırlık amacıyla yapılmaktaydı. Eski Türklerde de bu amaç var
olmakla birlikte özel ve genel toylarda (şenlikler/ merasimler), yuğ (yas) merasimlerinde, pazar ve
panayır yerlerinde, yaylada konup göçüşlerde ve her türlü buluşma ve kaynaşma yerlerinde
yapılmıştır.
Diğer bir bakışla güreş, Türkler de siyasi ve askeri, dini, sosyal ve kültürel bir çok
fonksiyonların yerine getirilmesinde en önemli aksiyonlardan biri olmuştur. Ayrıca, sosyo-kültürel
ve sosyo-ekonomik yapı ve yaşayışında ayrılmaz bir parçası görünümünü almıştır. Dolayısıyla
sosyal bütünleşmeye ve sosyalleşme sürecine de büyük katkılar sağlamıştır. Böylece eski
medeniyetlerin hemen hepsinde görülen güreş sporu, hiçbir zaman Türklerde ki kadar çok yönlü
fonksiyonları icra etmemiştir.
1.3.1. Eğlence ve Spor Olarak Güreş
Rumeli Türklerinde eğlenceler, çoğunlukla yılın belli günleri olan muhteşem
eğlencelerdir. Bu eğlenceler, görünüşte boş vakit geçirmek gibi olsa da önemli işlevlere sahiptir.
Rumeli türkünde üretimde bir birikim vardır. Geçici sürelerde mali birikimi ve enerji
birikiminde dengelenme işleminin yapılması için harcama yapılması gerekiyordu.
Eğlencelerde dini ve sosyal yasakların ve baskının kaldırılması ve savurganlık yapılması
özgür bir alan oluşturuyordu. Bu özgür alanda toplumun bir yenilenme, yeniden canlanma gibi
önemli bir işlevini bulabiliriz. Eğlenceler topluca bir yenilenme tekniğidir.
Rumeli Türk toplumu eğlencelerle bir araya gelip ve bir bütün olurlar. Eğlencelerde
bireyler bir araya gelir, bireyler arasındaki sosyal bağlar güçlenirdi. Geleneklerin sürmesi, inançların
tazelenmesi, değer yargılarının, törelerin kökleşmesine, toplumun bir üyesi olmanın verdiği
mutluluk eğlenceleri bir sosyal aktivite haline getirmekteydi.
Spor şekline geçen eğlenceler, devamlı savaşan bir yapıya sahip olan Rumeli Türklüğünü
yeteneklerini koruyucu ve geliştirici bir rol oynamaktaydı. Böylece insanlar her zaman savaşa hazır
muhteşem yetenekte süvariler olmaktaydı.
Özellikle bu eğlencelerin hemen hemen hepsinde vazgeçilmez spor güreş olmuştur.
1.3.2. Din Kültürü Olarak Güreş
Spor faaliyetleri de tekkeler ile iç içedir. Özellikle dini prensiplere ters düşmeyen veya
okçuluk gibi tavsiye edilen sporlar kurulan tekkelerle geliştirilmiştir. Bunların başında Okçular
Tekkesi ve Güreşçiler Tekkesi (Tekke-i Küştegiran) gelmektedir.
Osmanlı spor tarihinde önemli yeri olan güreşin Pehlivanlar Tekkesi'nde talim edildiği
kaynaklardan anlaşılmaktadır.
Unkapanı, Edirne ve Deliorman'da Pehlivanlar Tekkesi gençlerin dinamik enerjilerini
meşru zeminlere kanalize etmekteydi.