00SSM Dergi Nisan 2008 - Savunma Sanayii MüsteÅarlıÄı
00SSM Dergi Nisan 2008 - Savunma Sanayii MüsteÅarlıÄı
00SSM Dergi Nisan 2008 - Savunma Sanayii MüsteÅarlıÄı
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
DO⁄RUDAN<br />
YABANCI YATIRIMLARIN TEfiV‹K‹NDE<br />
OFFSET UYGULAMALARI<br />
HÜSEY‹N KILIÇ<br />
UZMAN, SAVUNMA SANAY‹‹ MÜSTEfiARLI⁄I<br />
Geliflmekte olan ülkeler, küreselleflen<br />
dünya ekonomisinde rekabetçi bir konumda<br />
yer alabilmek için, kendi öz kaynaklar›n›<br />
etkin kullanman›n yan› s›ra yabanc›<br />
kaynaklara da ihtiyaç duymaktad›rlar. Günümüz<br />
dünyas›nda do¤rudan yabanc› yat›r›mlar, yat›r›-<br />
m›n yap›ld›¤› ülkeye sermaye deste¤i ile birlikte<br />
yat›r›m becerisi ve know-how sa¤lamas›, ihracat<br />
ve istihdam olanaklar›n› art›rmas›, öz kaynaklar›n<br />
yetersiz oldu¤u ve d›fl borçlarla yat›r›m yapman›n<br />
maliyetli oldu¤u bir ortamda yat›r›m yapmay›<br />
mümkün k›lmas› ve bu sayede ekonomik<br />
büyümeye katk› sa¤lamas› gibi nedenlerle, sadece<br />
geliflmekte olan ülkelerin de¤il geliflmifl ülkelerin<br />
de yak›ndan takip ettikleri bir konudur.<br />
Yabanc› sermayenin bir ülkeye gelifl sebeplerini,<br />
yüksek getiri beklentisi, mevcut pazar pay›-<br />
n› geniflletme arzusu, ucuz iflçilik ve hammaddeye<br />
yak›nl›k gibi faktörlerle maliyetlerin düflürülme<br />
iste¤i gibi ekonomik nedenler belirler 1 . Ayr›ca, bir<br />
ülkede var olan siyasi istikrar, yabanc› sermaye<br />
giriflinde önemli bir etkendir. Ülkemize son 4 y›lda<br />
(2002-2006 y›llar› aras›) gelen toplam yabanc›<br />
sermayeli flirket say›s›, önceki y›llara göre<br />
yaklafl›k % 62 oran›nda art›fl göstermifltir.<br />
Günümüz dünyas›nda, yabanc› sermaye yat›-<br />
r›mlar›n›n teflviki, hemen her ülkede öncelikli politika<br />
hedefleri aras›ndad›r. Bu amaçla ülkeler,<br />
kendi önceliklerine göre yabanc› sermaye için<br />
çeflitli teflvik mekanizmalar› kullanmaktad›rlar.<br />
Yabanc› yat›r›mlar›n teflvik edilmesindeki en<br />
önemli enstrümanlardan biri de offset uygulamalar›d›r.<br />
<strong>Savunma</strong> Sanayi Altyap›s›n›n Yat›r›mlar<br />
Yoluyla Gelifltirilmesi Aç›s›ndan Offset<br />
Uygulamalar›<br />
II. Dünya Savafl› sonras›nda ortaya ç›kan ve<br />
1950'li y›llardan itibaren dünya ticareti içerisindeki<br />
yeri ve önemi giderek artan offset uygulamalar›,<br />
günümüzde özellikle geliflmekte olan ülkelerce<br />
döviz darbo¤az›n›n afl›lmas›, teknoloji<br />
transferi yoluyla mevcut veya kurulacak sanayilerin<br />
kalite standart ve verimlili¤inin yükseltilmesi<br />
ve bu sayede yurt içinde katma de¤er yarat›-<br />
larak, uluslararas› pazarlarda rekabet edebilecek<br />
mal veya hizmet üretilebilmesi amac›yla kullan›lan<br />
bir araçt›r.<br />
Türkiye gibi geliflmekte olan ve göreceli olarak<br />
k›t kaynaklara sahip ülkeler, Araflt›rma ve<br />
Gelifltirme (Ar-Ge) faaliyetlerine yeterince kaynak<br />
ay›ramad›klar›ndan, yeni teknolojilere ulaflmakta<br />
önemli güçlüklerle karfl› karfl›ya kalmaktad›rlar.<br />
Bu çerçevede offset uygulamalar›, söz<br />
konusu ülkelerin yeni teknolojilere erifliminde ve<br />
dolay›s›yla yeni yat›r›mlar›n finansman›nda<br />
önemli bir araç olarak gündeme gelmektedir.<br />
1<br />
U.Salih Uçar, “Türkiye’de Yabanc› Sermayenin Analizi, Önündeki<br />
Engeller ve Çözüm Önerileri” (Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü<br />
Yüksek Lisans Tezi), Ankara, 2003, s.15.<br />
44
Change language