00SSM Dergi Nisan 2008 - Savunma Sanayii Müsteşarlığı

Offset Uygulamalar›n›n
Baflar›s›n› Etkileyen Unsurlar
Offset ifllemlerinde amaç, milli ekonomi için
ciddi bir fayda (teknolojik, bilimsel, ihracat, pazar,
diplomatik vb) teminidir. Bu sebeple, tüm
offset taahhütlerinin baflar›l› programlara dönüflmesi
hedef al›nmal›d›r. Bu sonucun sa¤lanmas›
için de, offset yükümlüsü taraf ile ortak ve yo¤un
bir gayret gösterilmesi flartt›r. Aksi takdirde offsetin
cezaya tabi olup nakite dönüflümü, kontrat›n
her iki taraf›n›n da sorumlu oldu¤u en baflar›-
s›z sonuç olarak görülmelidir. Offset, al›c› taraflarca
sadece rekabet ortam›nda sa¤lanan bir
avantaj ve kontrat muhatab›n›n uymaya mecbur
oldu¤u bir yükümlülük olarak görülmemelidir.
Aksi taktirde, bu imkan›n faydal› bir flekilde kullan›lmas›
mümkün de¤ildir.
Offset yüklenicisinin taahhüdünü gerçeklefltirememe
riskini de her zaman göze ald›¤›, yükümlülükleri
kapsam›nda gerçeklefltirece¤i faaliyetler
için kaynak ihtiyac› olabilece¤i veya en
az›ndan bir banka teminat mektubu vermek zorunda
oldu¤u için offsetin bedelsiz olmad›¤› ortadad›r.
Offset ifllemlerinin sat›c› firmaya mali yük getirecek
istekleri kapsamas› (offsetten malzeme,
ekipman temini veya yat›r›m talebi), yine bu maliyetlerin
ana kontrat maliyetine yans›mas› ve
bunun al›c› taraf›ndan ödenmesi ile sonuçlanaca¤›
bilinerek bu tür uygulamalardan kaç›n›lmal›d›r.
Offset yapman›n kolay ve cazip oldu¤una inanan
bir yüklenici ile çal›flmak, yüklenici için s›f›ra
yak›n risk, al›c› için maksimum fayda
sa¤layacakt›r. Sözleflme öncesi
ön onay taleplerinin h›zla sonuçland›r›lmas›
ve asgari offset kredi
miktar›n›n firmalara bildirilmesi, karfl›-
l›kl› güvenin temininde dolay›s›yla risklerin
azalmas›nda önemlidir.
Baflar›l› offset uygulamalar› ile elde
edilebilecek bafll›ca faydalar flunlard›r:
• Pazarlama Deste¤i: Büyük firmalar›n alt
yüklenicileri aras›na girilerek yerli sanayiye
uzun süreli ifl imkânlar› yarat›lmas›, karfl›l›kl›
taleplerin uzun dönem garanti alt›na
al›nmas›, bir pazarlama arac› olarak kullan›larak
pazarlama maliyetlerinin düflürülmesi,
yerli firma pazar pay›n› ve marka
imaj›n›, di¤er firmalar›n ellerinde stok bulundurdu¤u
ve sat›fllar›n durgun oldu¤u ortamda
art›rmas› ve mevcut pazar pay›n›n
korunmas›, yeni pazarlara girebilme imkân›,
ilan edilmifl ya da edilmemifl kota ve
ambargolar›n afl›lmas›.
• Yeni Üretim, Yönetim Tekniklerine ve
Yeni Teknolojilere Eriflim: Teknolojik iflbirli¤i
yoluyla üretim çeflitlili¤inin ve kalitesinin
art›r›lmas›, teknoloji yenileme veya
yeni teknoloji edinme hedeflerine katk›
sa¤lanmas›, at›l kapasite kullan›m›n› teflvik
ve istihdam devaml›l›¤›, ticari olarak
mümkün olmayan ya da pahal› olan e¤itim
imkânlar› sa¤lanmas›.
• Ülke ‹çine Yat›r›m Çekilmesi: Ticari krediler
bulman›n zor oldu¤u anlarda
firma kredisi sa¤lanmas› veya
döviz ç›k›fl›n›n azalt›lmas›.
• Lojistik Destek Hizmeti Temini:
Müttefik devletler aras›nda
ekipman standardizasyonu
ve malzeme/yedek
parça de¤iflimi.
33