00SSM Dergi Nisan 2008 - Savunma Sanayii MüsteÅarlıÄı
00SSM Dergi Nisan 2008 - Savunma Sanayii MüsteÅarlıÄı
00SSM Dergi Nisan 2008 - Savunma Sanayii MüsteÅarlıÄı
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
F‹NANSMAN YÖNTEM‹NDEN<br />
STRATEJ‹K HEDEFLERE G‹DEN YOL:<br />
OFFSET<br />
HASAN GENÇTÜRK<br />
ANLAfiMALAR VE HUKUK GRUP D‹REKTÖRÜ, ALTAY KOLL. fiT‹.<br />
Türkiye <strong>Savunma</strong> <strong>Sanayii</strong> alan›nda Offset<br />
ile ilk olarak 1973 y›l›nda Alman<br />
IKL/HDW firmas› taraf›ndan üstlenilen<br />
sözleflme kapsam›nda sat›n al›nan 209/1200 s›-<br />
n›f› 6 denizalt›dan 5’nci ve 6’nc›s›n›n gövdesinin<br />
Deniz Kuvvetleri Gölcük Tersanesi’nde yapt›r›lmas›<br />
1<br />
ile tan›flt›. 1983’teki F-16 uçaklar› al›m›<br />
ise offsetlerin savunma al›mlar›ndaki vazgeçilmez<br />
öneminin tescillendi¤i bir dönüm noktas›-<br />
d›r. 1985 y›l›nda o zamanki ad›yla <strong>Savunma</strong> <strong>Sanayii</strong><br />
Gelifltirme ve Destekleme ‹daresi Baflkanl›¤›<br />
(SAGEB) kuruldu. 3238 say›l› kanunla kurulan<br />
SAGEB, 1987 y›l›nda <strong>Savunma</strong> <strong>Sanayii</strong><br />
Müsteflarl›¤› (SSM)’na dönüfltürülürken, yasan›n<br />
kendisine verdi¤i <strong>Savunma</strong> <strong>Sanayii</strong>’nde Offset<br />
uygulamalar›n› koordine etmek görevini sürdürmeye<br />
devam etti. Türkiye’nin Offset alan›ndaki<br />
politikas›n›n ilk resmi uygulama döküman›<br />
1991 y›l›nda yay›mlanan Offset Elkitab›d›r. Sözkonusu<br />
El Kitab› 2000 y›l›nda ciddi de¤iflikliliklerle<br />
“Offset Yönergesi” olarak yenilenmifltir. Bilahare<br />
2003 ve 2007 y›llar›nda da yenilenen Offset<br />
Yönergesi, 2007 y›l›ndaki de¤iflikliklikle Sanayi<br />
Kat›l›m›/Offset Uygulamalar› Yönergesi<br />
olarak tan›mlanm›flt›r.<br />
1984’ten günümüze Türkiye’nin özellikle savunma<br />
alan›ndaki offset politikas›n› inceledi¤imizde<br />
bafll›ca 3 evreyi gözlemlemek mümkündür:<br />
1. Offsetin, bir finansman arac› olarak kullan›ld›¤›<br />
1984-2000 y›llar›<br />
2. Offsetin <strong>Savunma</strong> sanayii Altyap›s›n› gelifltirmek<br />
amac›yla kullan›ld›¤› 2000-2007<br />
dönemi<br />
3. Offsetin <strong>Savunma</strong> <strong>Sanayii</strong>nin rekabet gücünü<br />
art›rmak amac›yla ve SSM’in stratejik<br />
hedeflerine ulaflma politikas›n›n önemli<br />
bir arac› olarak kullan›ld›¤› 2007 sonras›<br />
dönem<br />
1. Bir finansman arac› olarak Offset:<br />
Gerek 1984’teki F-16 al›m› kapsam›nda gerçeklefltirilen<br />
offsetler ve gerekse 1985’te kurulan<br />
SSM (o zamanki ad›yla SAGEB) bu dönemde<br />
gerçeklefltirdi¤i tedariklerde offseti daha çok yap›lan<br />
tedari¤in d›fl finansman›n›n belli ölçüde<br />
sa¤lanmas›n› amaçlam›flt›r. Sözkonusu finansman<br />
amac› 1991 tarihli Offset uygulama Elkitab›’n›n<br />
1.2. maddesinde uygulamadan hedeflenen<br />
birincil amaç olarak tan›mlanm›flt›r: “...<strong>Savunma</strong><br />
sanayii ürünleri ve ilgili di¤er endüstriyel<br />
ürünlerin ihrac› ve yabanc› sermaye yat›r›mlar›<br />
yolu ile ülkeye döviz girifli sa¤lanmas› ve böylece<br />
proje nedeniyle yurt d›fl›na gidecek dövizlerin<br />
mümkün olan azami ölçüde tekrar ülke ekonomisine<br />
kazand›r›lmas›...” 2 .<br />
1<br />
2<br />
Altan, Birol, Dr, Türk <strong>Savunma</strong> Sanayisinde "offset" Uygulamalar›,<br />
TÜS‹AD, ‹stanbul, Aral›k 1999,<br />
Offset Uygulama Elkitab›, SSM, 1991, Madde No:1.2, sf:1<br />
18
Change language