24.07.2014 Views

Buradan - Savunma Sanayii Müsteşarlığı

Buradan - Savunma Sanayii Müsteşarlığı

Buradan - Savunma Sanayii Müsteşarlığı

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

SAVUNMA SANAYİİ GÜNDEMİ 21<br />

Psikometrik Testler<br />

İş davranışının gerektirdiği tarz, bireyin kişilik<br />

özellikleriyle bağdaşmadığında işe uyum<br />

sağlama süreci uzun, sıkıcı ve bazen de<br />

başarısız olmaktadır. Örneğin tedbirliliği düşük<br />

birinin başarılı bir muhasebeci veya tedbirliliği<br />

çok yüksek birinin başarılı bir satış uzmanı<br />

olması çok zor, hatta bazen olanaksızdır.<br />

Psikometrik testlerle ilgili en çok sorulan<br />

soruları aşağıdaki tabloda özetleyebiliriz.<br />

Neden<br />

kullanmalı?<br />

Nasıl<br />

kullanmalı?<br />

Ne zaman<br />

kullanmalı?<br />

Kim karar<br />

vermeli?<br />

Kim<br />

uygulamalı?<br />

Maliyet<br />

nedir?<br />

Test<br />

uygulanan<br />

kişinin hakları<br />

nelerdir?<br />

Eğitim ve Geliştirme<br />

Eğitim, bir şirketin stratejik hedeflerine<br />

ulaşmasında anahtar durumdadır. Eğitim ve<br />

geliştirmenin bu kadar önemli olmasına karşın,<br />

yöneticiler bazen bu yatırımı, yüksek maliyetli<br />

ve uzak gelecek için yararsız ödemeler olarak<br />

görürler. Ancak bu yanlış bir eğilimdir. Lisans<br />

mezunu bir çalışanın dört yıllık eğitim süresince<br />

edindiği bilgi ve beceriler, günümüz bilgi<br />

çağında kendisini en fazla beş yıl güncel<br />

tutabilme imkanı verebilmektedir. Yeni mezun<br />

bir çalışan beş yıllık iş deneyimi neticesinde<br />

ilk veya orta kademe yönetici konumuna<br />

gelebilir. Bu kişi geçen süre içerisinde mesleki<br />

bilgilerini sürekli güncellememişse, birlikte<br />

çalıştığı/çalışacağı yeni mezunlar karşısında<br />

zaman geçtikçe kendisini yetersiz hissedecektir.<br />

O halde düzenlenen eğitim ve gelişim<br />

programları ne kadar iyi tasarlanmış olursa<br />

olsun katılımcıların kendilerini geliştirme<br />

konusundaki tutum ve davranışları eğitimin<br />

amacına ulaşmasında en önemli belirleyicilerden<br />

biri olacaktır.<br />

Eğitim ve gelişim faaliyetlerinden sorumlu<br />

İnsan Kaynakları uzmanlarının eğitim ihtiyacını<br />

Elde edilmek istenen performans, yetenek ve nitelikleri nesnel ölçülere göre doğru tahmin<br />

edebilmek için<br />

İşe alımda hata ihtimalini azaltarak, seçilen kişinin yerleştirildiği iş alanında başarılı olmasını<br />

sağlamak için<br />

Kurum kültürüne uygun kişileri seçmek, olası yönetim sorunlarını öngörebilmek için<br />

Gelişim ihtiyaçlarını tanımlamak ve geleceğe yönelik gelişim fırsatlarını fark etmek için<br />

Zihinsel yetenek testleri: Sözel, sayısal, soyut akıl yürütme testleri<br />

İşin gerektirdiği beceri ve yetkinlikleri ölçen testler<br />

İşe uygun kişilik özelliklerini ölçen testler: Beş faktör temeline dayanan testler (liderlik, karar<br />

verme, problem çözme, yaratıcılık testleri gibi)<br />

Başvuranlar arasında "yıldızları" ayırt edebilmek için<br />

Adayları, iş görüşmesinin yanı sıra, bağımsız ve nesnel biçimde değerlendirebilmek için<br />

Adayları benzer konumdaki çalışanlarla karşılaştırarak öngörü yapabilmek için<br />

İK bölümü<br />

İşe alımda danışmanlık yapan şirket<br />

Kurumun yönetim ve eğitim danışmanı<br />

Psikometrik test uygulamada uzman kuruluşlar<br />

Test konusunda eğitilmiş psikolog<br />

Test sunucunun görevlendirdiği özel eğitimden geçmiş teknik eleman<br />

Test yorumlama ve uygulama uzmanı<br />

İsabetli işe alım kararının kuruma katacağı değer test maliyetlerinden fazladır<br />

En yüksek maliyet, hatalardan kaynaklanır<br />

Doğru seçilmiş kişiye paha biçilemez<br />

Adayın şirketi seçme hakkı<br />

Adayın özlük ve kişilik hakkı<br />

Gizlilik<br />

Test sonuçlarıyla ilgili geribildirim<br />

Tablo 1: Testlerle İlgili En Çok Sorulan Sorular<br />

doğru tespit edebilmeleri için şirket içindeki<br />

diğer tüm birimlerin iş yapış biçimlerini,<br />

süreçlerini çok iyi bilmeleri gerekir. Eğitim<br />

ihtiyacı tespit edilirken pek çok yöntem<br />

kullanılabilir. Yöneticilerle birebir yapılacak<br />

görüşmeler, tüm çalışanlara doldurtulan<br />

eğitim ihtiyacı tespit anketleri, performans<br />

değerlendirme sonuçları, değerlendirme<br />

merkezi uygulamaları sonuçları vb. pek çok<br />

kaynaktan veri sağlamak mümkündür.<br />

Eğitimcilerin Seçimi<br />

Eğitim ihtiyacının şirket dışı kaynaklardan<br />

temin edilmesi oldukça maliyetli olduğundan<br />

özellikle teknik/mesleki eğitimlerin iç<br />

eğitmenler tarafından verilmesi tercih<br />

edilmektedir. Genellikle şirketler, birim<br />

yöneticilerine verilen iki günlük “Eğiticinin<br />

Eğitimi” semineri sonrasında iç eğitmenlerin<br />

eğitim vermeye hazır hale geldiklerini<br />

düşünürler. Oysa “yapılacak işin nasıl<br />

yapılacağını bilen herhangi bir kimse onu<br />

öğretir” varsayımıyla hareket etmek, yanılgıya<br />

götürür. Eğitim vereceği konuda uzmanlaşmış,<br />

sabırlı, nazik, etkin iletişim kurabilen, sürekli<br />

öğrenme ve gelişime açık, öğretmekten zevk<br />

alan “gönüllü” uzmanlar arasından seçilecek iç<br />

eğitmenlerin, etkili konuşma (diksiyon),<br />

yetişkin eğitiminin özellikleri, yazım teknikleri,<br />

sunum becerilerini geliştirme, sınav sorusu<br />

hazırlama gibi farklı konulardan oluşan ve çok<br />

sayıda sunum yapma imkanı bulabilecekleri<br />

yoğun bir eğitim programına katılmaları<br />

sağlanmalıdır. İnsan kaynakları birimi, en<br />

başarılı iç eğitmenleri ders saati ücreti ödeyerek,<br />

çeşitli sosyal ve kültürel aktivitelerden<br />

ücretsiz yararlandırarak ödüllendirmeli ve iç<br />

eğitmen olmayı cazip hale getirmelidir.<br />

Eğitim Programının Değerlendirilmesi<br />

Eğitim sonunda katılımcılar tarafından doldurulan<br />

Eğitim Değerlendirme Formları’ndan<br />

elde edilen bilgiler sayesinde eğitmen, eğitim<br />

verilen ortam ve genel olarak eğitim ile ilgili<br />

edinmek mümkündür. Yine eğitim öncesi ve<br />

sonrasında test uygulayarak katılımcıların<br />

eğitim sonrasında gerçekleşen bilgi düzeylerindeki<br />

artışı somut olarak ölçmek mümkündür.<br />

Bu tip testler, ne öğrenilmiş olduğunu<br />

oldukça doğru olarak gösterebilir. Fakat bu<br />

testler, eğitimin katılımcıların davranışlarını<br />

değiştirmeye götürüp götürmediği konusunda<br />

pek az fikir verir. Örneğin bir yönetici, astların<br />

güçlendirilmesiyle ilgili bir eğitim oturumuna<br />

çok ilgi gösterebilir, anlatılanları tamamen<br />

anlayabilir ve eğitim sonunda yapılan testte<br />

çok yüksek bir puan alabilir. Ancak işyerine geri<br />

döndüğünde yine aynı eski otokratik yönetim<br />

tarzını sürdürmeye devam ederse, davranışlarında<br />

bir değişiklik olmadığı sonucuna varılır<br />

ve dolayısıyla eğitimin etkinliğinden söz<br />

edilemez.<br />

Eğitimde sunulan konuların davranış değişikliğini<br />

oluşturması uzun bir süre gerektirdiğinden,<br />

eğitimden yaklaşık sekiz hafta sonra<br />

da katılımcılara davranışlarla ilgili bir soru<br />

formu ulaştırılmaktadır. Katılımcıların eğitimden<br />

edindikleri bilgileri davranışlarına ne kadar<br />

yansıttıkları, kurum içinde sorunları nasıl<br />

çözdükleri, kendilerinin yanı sıra, çalışma<br />

arkadaşlarına ve yöneticilerine sorularak da<br />

değerlendirilir ve bu üç kaynaktan elde edilen<br />

cevaplar karşılaştırılarak, oluşmuş davranış<br />

değişiklikleri tam olarak saptanır.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!