Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Aile şirketlerinin yaşadığı<br />
en büyük sıkıntı nedir?<br />
Aile şirketlerinin<br />
yaşadığı en büyük<br />
problem alışkanlıklardan<br />
vazgeçememek. Aile<br />
şirketlerinin geçmişinde<br />
küçümsenmeyecek başarı<br />
hikayeleri var. Onların bakış<br />
açısına göre, bu başarıyı<br />
elde etmelerindeki en<br />
büyük neden aile şirketi<br />
olmalarıdır. Bu çoğu zaman<br />
doğrudur. Bugün büyük<br />
şirketlere gidin “Biz büyük<br />
bir aileyiz” felsefesini işlerler.<br />
Özünde aile olmanın bize<br />
ifade ettiği şey şu, biz kişisel<br />
ilişkilerimizde duygularımız<br />
ön planda tutarız. Ama<br />
kurumsal yerlerde duygular<br />
ikinci planda, mantık ön<br />
planda yer alır. Dolayısıyla en<br />
büyük zorluk alışkanlıklardır.<br />
Alışkanlıklarda bu<br />
sıralamanın değiştirtilmesi<br />
için oldukça efor gerektiriyor.<br />
Şirketin emanet edilmesi<br />
düşünülen halefler bu<br />
konuda ne düşünüyor?<br />
Gözlemleriniz neler?<br />
Aile şirketlerine baktığımız<br />
zaman araştırmalar şunu<br />
gösteriyor: Aile üyelerinin<br />
bakış açısı ve onların bu<br />
konuya verdikleri önem veya<br />
kendilerini yetiştirme şeklinde<br />
şirketlerinin kurumsallaşması<br />
aile bireyleri arasında farklı<br />
tepkilere yol açabiliyor. Ama<br />
oradaki ikna ve geleceği<br />
gösterme süreci çok önemli.<br />
Özellikle kurumsal yapıya<br />
geçişte biz şu sorulara yanıt<br />
arıyoruz:<br />
Belli kurallar ve özellikler<br />
çerçevesinde aile şirketinde<br />
görev alınması gerektiği,<br />
aksi taktirde bu kurallar<br />
olmadan aileden şirketlere<br />
katılım olması durumunda<br />
şirketin geleceğinin tehlikeye<br />
düşme olasılığın bulunduğu,<br />
aile üyelerinin şirket hissesi<br />
anlamında bir korkusu<br />
olmaması gerektiği ve şirket<br />
hayatına devam ettikçe o<br />
şirketin sahibi veya hissedarı<br />
Dünyadaki<br />
en büyük<br />
300 şirketin<br />
içinde neden<br />
Türkiye’den 20-<br />
30 aile şirketi<br />
olmasın. Doğru<br />
vizyon ve yol<br />
haritalarıyla aile<br />
şirketleri bunu<br />
başarabilir.<br />
olarak gelirini elde edeceğini<br />
görmelerini sağlamaya<br />
çalışıyoruz.<br />
Geleceği belirleme<br />
planının aile anayasasından<br />
farkı nedir?<br />
Aile şirketleri arasında<br />
çok farklı yapılar var. Dört<br />
beş ailenin yönettiği şirketler<br />
olabildiği gibi, küçük çekirdek<br />
aile yapıları da olabiliyor. Ya<br />
da bir yanda kurumsal ortak<br />
var, öteki yanda aile şirketi<br />
mevcut. Aile anayasası bu işin<br />
ilk noktası. Siz aile anayasası<br />
ile öncelikle kuralları<br />
koyuyorsunuz; aileden kimler<br />
bu şirkette hangi şartlarda<br />
görev alabilir, şirket nasıl kar<br />
eder, bu kar nasıl paylaşılır<br />
ve bunun temel kriterleri<br />
nelerdir.<br />
Geleceğin liderini<br />
belirlemek ise ayrı bir süreç<br />
gerektiriyor. Aday kim,<br />
hangi kriterlere sahip olmalı,<br />
mevcutta hangi adaylar var.<br />
Bu adaylardan iki veya üç<br />
alternatif ortaya konuyor.<br />
Bunlar üzerine bir yol haritası<br />
ve bir yatırım yapılıyor.<br />
Sistematik düşünmek ve bu<br />
sistematiği hayata geçirmek<br />
üstüne bir proje bu. Aile<br />
anayasası biraz daha ailenin<br />
minimumda buluşabileceği<br />
ortak noktaların belirlenmesi<br />
ve bunların yazıya<br />
geçirilmesinden oluşmaktadır.<br />
Kurumsal şirketlerde<br />
geleceğin liderini belirleme<br />
planları daha teknik olabiliyor.<br />
Türkiye’deki şirketlere<br />
önerileriniz var mı?<br />
Geleceğin liderinin<br />
belirlenmesinde şirketlerin<br />
ilk sorması gereken soru<br />
Oktay Aktolun,<br />
Deloitte Kurumsal<br />
Risk Hizmetleri<br />
Sorumlu Ortak<br />
hangisidir?<br />
Şirketlerin ilk yapması<br />
gereken vizyonunu ve<br />
misyonunu yazılı ifade<br />
etmesidir. Bu vizyonun<br />
doğrultusunda misyonunu<br />
yerine getirmesi için neler<br />
yapılması gerektiğini<br />
tanımlıyor olmaları lazım.<br />
Bunu çoğu aile şirketindeki<br />
yöneticiler hissederler ama<br />
ifade etmezler. Aslında<br />
bunu çok fazla ifade etmek<br />
de istemezler; çünkü o<br />
onların kafasında gidilmesi<br />
gereken yoldur. Ama bunu<br />
kurumun bilmesi, kurumun<br />
buna hazırlanması ve uzun<br />
vadede planların yapılması<br />
gerekmektedir. Her sektör<br />
için değişim çok büyük<br />
hızda gerçekleşiyor. Bu<br />
sebeple aile şirketlerinin<br />
kendi içinde bulundukları<br />
sektörleri iyi analiz edip,<br />
yurtdışı piyasalarda oyuncu<br />
olmak için dönüp kendilerine<br />
bakmalı ve bu doğrultuda<br />
bakış açılarını güncellemeleri<br />
gerektiğini düşünüyorum.<br />
Oktay Aktolun<br />
2000 yılında katıldığı<br />
Deloitte bünyesinde<br />
Kurumsal Risk Hizmetleri<br />
Sorumlu Ortağı olarak<br />
görev yapan Oktay<br />
Aktolun, üniversite<br />
eğitimini İstanbul Teknik<br />
Üniversitesi’nde Elektrik<br />
Elektronik Mühendisliği<br />
üzerine yapmıştır.<br />
Kurumsal yönetim<br />
hizmetleri çerçevesinde<br />
Aktolun, aile şirketlerine<br />
sunduğu danışmanlıkların<br />
yanı sıra BDDK Bilgi<br />
Sistemleri konusundaki<br />
regülasyonlar ve<br />
denetimler konusunda<br />
geniş bilgi ve tecrübeye<br />
sahiptir.<br />
Sonbahar 2009 TKYD 25
Change language