ÜNİTE 9 Madenler ve Enerji Kaynakları - Anadolu Üniversitesi
ÜNİTE 9 Madenler ve Enerji Kaynakları - Anadolu Üniversitesi
ÜNİTE 9 Madenler ve Enerji Kaynakları - Anadolu Üniversitesi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
MADENLER VE ENERJİ KAYNAKLARI 159<br />
3.3. Petrol<br />
Türkiye çevresinde yer alan komşularının zengin petrol yataklarına sahip olmasına<br />
karşın bu doğal kaynak bakımından son derece kıt bir rezer<strong>ve</strong> sahiptir. Petrol rezervleri<br />
500 ile bir milyar ton arasında değişen Türkiye'de ilk petrol aramaları 1934<br />
yılında Mardin'in İdil ilçesinde başlamış, ancak buradan olumlu bir sonuç elde edilememiştir.<br />
Bunun üzerine 1937'de M.T.A. tarafından Raman dağında petrol aramalarına<br />
başlanmış <strong>ve</strong> 1940 yılında ilk kez Türkiye topraklarında petrol bulunmuştur.<br />
Daha sonra 1951 yılında yine aynı bölgede Garzan'da petrol bulunmuş bunu Batman-Beşiri,<br />
Siirt-Kurtalan <strong>ve</strong> Baykan bölgeleri izlemiştir.<br />
Günümüzde petrol başlıca iki çıkarım bölgesinden elde edilir. Bunlardan ilki Güneydoğu<br />
<strong>Anadolu</strong> bölgesinde Batman-Siirt (Raman, Beşiri, Kurtalan, Yanarsu, Baykan,Magrip,<br />
Çelikli Germik) Diyarbakır (Kurtkan, Kayaköyü, Sincan) <strong>ve</strong> Gaziantep<br />
(Adıyaman, Bölüklüyayla, Kahta, Piyanko), ikincisi Adana çevresindedir (Bulgur Dağı).<br />
Günümüzde 3.7 milyon ton dolayında üretim yapan ülkemizde çıkartılan <strong>ve</strong>ya dışardan<br />
satın alınan petrol Mersin-Ataş (petrol işleme kapasitesi 4.4 milyon ton), İzmit-<br />
İpraş (petrol işleme kapasitesi 13 milyon ton), İzmir-Aliağa (petrol işleme kapasitesi<br />
10 milyon ton), Batman (petrol işleme kapasitesi 1.1 milyon ton) <strong>ve</strong> Kırıkkale-<br />
Hasanlar (petrol işleme kapasitesi 5 milyon ton) rafinerilerinde işlenir.<br />
Türkiye'nin petrol üretimi düşük olmakla birlikte gerek petro-kimya sanayii gerekse<br />
petrol taşımacılığı oldukça gelişmiştir. Ülkemizde petrol, rafineri sahalarına boru<br />
hatları (pipe-line) ile taşınır. Bu boru hatlarından en uzunu Kerkük-Yumurtalık petrol<br />
boru hattıdır. 981 km. uzunluğunda olan <strong>ve</strong> 1977 yılında hizmete giren bu hattın<br />
640 km.si ülkemizden geçer. Bu hattın biraz daha güneyinden geçen ikinci Kerkük-<br />
Yumurtalık hattı 1987 yılında hizmete girmiştir <strong>ve</strong> 641 km.si ülkemizden geçer. Bunu<br />
Batman-Dörtyol (494 km.), Yumurtalık-Kırıkkale (447 km.), Adıyaman-Sarıl (82<br />
km.), Batman-Şelmo (42 km.), Sarıcak-Pirinçlik (41 km) petrol boru hatları izler.<br />
3.4. Doğal Gaz<br />
Son yıllarda ülkemizde gittikçe önem kazanan önemli enerji kaynaklarından biri de<br />
doğal gazdır. Özellikle İstanbul <strong>ve</strong> Ankara gibi büyük kentlerde konutların ısıtılmasında<br />
kullanılması diğer taraftan da büyük sanayi kuruluşlarının ihtiyacına yönelinmesi<br />
doğal gaza olan ilgiyi arttırmıştır.<br />
Ülkemizde doğal gaz araştırma çalışmalarına Trakya'da başlanmış <strong>ve</strong> burada Lüleburgaz<br />
(Hamitabat), Kırklareli (De<strong>ve</strong>çatağı), Babaeski (Ormancık, Kumrular) arasındaki<br />
sahada rezervlere rastlanmıştır. Ayrıca Güneydoğu <strong>Anadolu</strong>'da Mardin-Çamurlu<br />
sahasında da doğal gaza rastlanmıştır. Trakya <strong>ve</strong> Güneydoğu <strong>Anadolu</strong>'dan elde<br />
edilen doğal gazdan 212.5 milyon m 3 üretim yapılmıştır.<br />
AÇIKÖĞ RETİ M FAKÜLTESİ
Change language