Dinamik kontrastlı MR görüntülemenin eksternal ıÅın ...
Dinamik kontrastlı MR görüntülemenin eksternal ıÅın ...
Dinamik kontrastlı MR görüntülemenin eksternal ıÅın ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
a<br />
b<br />
c<br />
Şekil 3. a–c. Prostat kanseri için radyoterapi<br />
gören bir hastanın 18 ay sonraki takip<br />
transrektal ultrasonografisi (a) ve <strong>MR</strong><br />
görüntüleri (b, c). Aksiyal TRUS görüntüsünde<br />
(a) santral ve periferik zonlar ayırt<br />
edilememektedir (oklar). Aksiyal T2 ağırlıklı <strong>MR</strong><br />
görüntüsünde (b) periferik zonun tamamının<br />
hipointens olduğu (oklar) görülmektedir. Bu<br />
durum nüks açısından şüphe oluşturmaz,<br />
ancak yaygın tümör infiltrasyonu ekarte<br />
edilemez. <strong>Dinamik</strong> kontrastlı T1 ağırlıklı<br />
<strong>MR</strong> görüntüsünde (c) periferik zonda<br />
kontrastlanma yoktur (oklar). Biyopsi tümör<br />
nüksü açısından negatiftir. R, rektum; C, santral<br />
zon.<br />
nükslerin belirlenmesinde TRUS bulgularına<br />
güvenmek doğru bir yaklaşım<br />
değildir (7).<br />
Bu çalışmada <strong>MR</strong> görüntülemelerinde<br />
pelvik aralıklı sıralı sarmal kullanılmıştır.<br />
Önceki yayınlarda prostat<br />
kanserli hastalarda <strong>MR</strong> görüntüleme<br />
sırasında endorektal pelvik aralıklı sıralı<br />
sarmal kullanılmasının anatomik detayları<br />
ve ekstrakapsüler yayılımı daha<br />
iyi ve daha özgün olarak gösterilmesini<br />
sağladığı bildirilmiştir (10). Endorektal<br />
sarmallar daha düşük gürültü düzeyinde<br />
daha iyi sinyaller sağlamaktadır,<br />
ancak pahalıdır ve hastaya rahatsızlık<br />
vermektedir. Ayrıca EBRT görmüş prostat<br />
kanserli hastalarda rektit, fistül ve<br />
fibroz gibi komplikasyonlar daha sık<br />
görüldüğünden, endorektal sarmalların<br />
kullanımı bu hastalarda daha da<br />
fazla sıkıntı yaratmaktadır.<br />
Prostat kanseri T1 ağırlıklı görüntülerde<br />
izointens veya hipointens, T2<br />
ağırlıklı görüntülerde ise hipointens<br />
lezyonlar şeklinde görülür. Alternatif<br />
olarak, prostat kanseri T2 ağırlıklı görüntülerde<br />
periferik zonda tekli, çoklu<br />
ya da yaygın hipointens lezyonlar şeklinde<br />
görülebilir (11); ancak T2 ağırlıklı<br />
görüntülerde periferik zonda saptanan<br />
hipointens lezyonlar kanser dışında kanama,<br />
hiperplastik nodüller, inflamasyon<br />
ya da radyasyon sonrası değişikliklere<br />
bağlı da olabilir (12). Dolayısıyla<br />
hipointens görünüm prostat kanserine<br />
özgü değildir.<br />
T2 ağırlıklı <strong>MR</strong> görüntülemenin<br />
EBRT görmüş hastalarda prostat kanseri<br />
nüksünü gösterme doğruluğu düşük<br />
gibi görünmektedir (13, 14). Prostatik<br />
atrofi gibi radyasyon sonrası gelişen<br />
değişiklikler, yaygın ve düşük T2 sinyal<br />
intensitesinin gelişmesi (Şek. 4 ve<br />
5) ve normal zon anatomisinin ayırt<br />
edilememesi T2 ağırlıklı <strong>MR</strong> görüntülemenin<br />
doğruluk oranını düşürmektedir<br />
(15). Radyoterapi görmüş prostat<br />
kanserli 35 hastayı inceleyen Coakley<br />
ve arkadaşları, biri dışında tümünde T2<br />
sinyal yoğunluğunun azalmasına bağlı<br />
olarak zon anatomisinin ayırt edilemediğini<br />
bildirmiştir (16).<br />
Biz dinamik kontrastlı T1 ağırlıklı<br />
<strong>MR</strong> görüntülemenin nüksü belirlemedeki<br />
doğruluk oranının T2 ağırlıklı<br />
<strong>MR</strong> görüntülemeden anlamlı derecede<br />
yüksek olduğunu saptadık (ki-kare,<br />
p=0.002). Fütterer ve arkadaşları prostat<br />
kanseri tanısı konmasında dinamik<br />
kontrastlı T1 ağırlıklı <strong>MR</strong> görüntüleme<br />
ile T2 ağırlıklı <strong>MR</strong> görüntüsünü karşılaştırmış,<br />
DCE T1 ağırlıklı <strong>MR</strong> görüntülemenin<br />
duyarlık ve özgünlüğünün<br />
sırasıyla %69 ve %97, T2 ağırlıklı <strong>MR</strong><br />
görüntülemenin ise %60 ve %97 olduğunu<br />
göstermişlerdir (17). DCE T1<br />
ağırlıklı ve T2 ağırlıklı <strong>MR</strong> görüntülemeleri<br />
arasındaki farklar istatistiksel<br />
açıdan anlamlı değildir; ancak daha az<br />
deneyimli bir radyolog tarafından DCE<br />
T1 ağırlıklı <strong>MR</strong> görüntüleme ile tümör<br />
tanısı konması açısından anlamlı bir<br />
Cilt 17 • Sayı 1<br />
Eksternal ışın radyoterapisinden sonra nüks eden prostat kanserinin saptanmasında <strong>MR</strong> görüntüleme • 41
Change language