Yıl: 2 Cilt: 1 Sayı: 7 Temmuz, Ağustos, Eylül 2012 - Ahmediye Cemaati

Maneviyat
Yani: Fatihâ suresini okumadan namazı eda
edenin, namazı noksandır. Buhari ve Müslim’de
yer alan başka bir rivayet de şöyledir:
Yani Fatihâtü’l Kitabı okumayanın namazı geçersizdir.
Buna benzer başka rivayetler de vardır.
Ebu Davud’da Hz. Ebu Hüreyre ra şöyle rivayet
etmiştir: Peygamber Efendimiz sav bana,
Fatihâ ve onun haricinde Kuran’ın bir parçası
okunmadan namaz olmaz diye, insanlar arasında
duyuru yapmamı emretti. (Ebu Davud,
Kitabü’s Salat) Ashab-ı Kiram’dan Hz. Ömer ra ,
Abdullah bin Abbas ra , Ebu Hüreyre ra , Ubeyy bin
Kab ra , Ebu Eyyub Ensarî ra , Abdullah bin Amr
El’as ra ve Abdullah bin Ömer’in ra görüşleri bu
şekildedir. (Kurtubi)
Ebu Said Hudri’nin ra İbni Mace’de yer alan bir
rivayetine göre Fatihâ ile birlikte başka bir sure
okumayanın namazı geçerli değildir. Bu namaz
ister farz olsun, ister olmasın. (İbni Mace,
Kitabü’s Salat) Bu rivayetin zayıf olduğunu söyleyenler
vardır. Ama Ashabı Kiram’ın teamülleri
de bu yönde olunca, bu hadisin doğruluğunda
şüphe yoktur. Ebu Davud’un ra bir rivayeti de
bunu desteklemektedir. Nafi bin Mahmud bin
Errebî El-Ensari’nin rivayetine göre, Ubade ra bir
yerde imam olarak namaz kıldırıyordu. Bir gün
o geç gelince, Ebu Naim imam oldu. Namaz
başlayınca Ubade de gelip namaza katıldı. Ben
de onun yanındaydım. Ebu Naim Fatihâ’yı
okumaya başlayınca, Ubade de sessizce onu
okumaya başladı. Namaz sona erdiğinde ona,
“İmam açıktan okurken, sen de Fatihâ’yı okuyordun.
Bunun sebebi nedir?” diye sordum.
Bunun üzerine o, “Peygamber Efendimiz sav bir
keresinde namazı kıldırdı ve selam verdikten
sonra bize şöyle sordu: “Ben namazda sesli olarak
tilavet ederken, siz de içinizden bunu okuyor
musunuz?” Bazıları evet, bazıları ise hayır
diye cevap verdiler. Bunun üzerine Peygamber
Efendimiz sav , “Ben sesli olarak okuduğumda
Ümmü’l Kuran (Fatihâ suresi) haricinde başka
bir şey okumayın” buyurdu. (Ebu Davud,
Kitabü’s Salât) bu konuyla ilgili birçok hadis
vardır. Darkutnî de Yezid bin Şerik’ten rivayet
ederek, şu hadisin senedinin 1 sahih olduğunu
bildirmiştir. Rivayet şöyledir: Ben Ömer’e ra
imamın arkasında Fatihâ suresini okumamın
gerekli olup olmadığını sordum. O da bana
okumamı emretti. Bunun üzerine ben, sen namaz
kıldırırken de mi, diye sordum, o da evet
dedi. Bunun üzerine ben, sen sesli tilavet ederken
de mi, okuyayım dedim. Bunun üzerine o,
yine evet dedi. (Darkutnî, cilt 1, Kitabü’s Salat)
Vadedilen Mesih’in as fetvasına göre de, sesli
olarak tilavet ediliyor olsa bile, namazda imamın
arkasında Fatiha suresi sessizce mutlaka
okunmalıdır. Ama imam rükuya vardığında namaza
yetişen birisi Allahu ekber deyip imama
uyacak ve imamın kıraati onun için yeterli olacaktır.
Bu durum bir istisna olup, istisnalar kaideyi
bozmaz. Aynen bunun gibi başka bir istisnaya
göre de Fatihâ suresini ezbere bilmeyen,
mesela namazı ve Kuran’ı henüz öğrenmemiş
yeni bir Müslüman veya bir çocuk, Kuran’dan
ve Fatihâ suresinden hiçbir şey okumasa bile,
namaza katıldığı için namazı geçerli olacaktır.
Fatihâ suresindeki konuların özeti
İsminden de anlaşıldığı gibi Fatihâ suresi içinde
zikrolunan konular, Kuran-ı Kerim için önsöz
hükmündedir. Kuran-ı Kerim’de zikredilen konular
özetle bu surede yer almıştır. Böylelikle
okuyucu, daha başlangıçta Kuran’da ayrıntılı
olarak beyan edilen konulardan özet olarak bilgilendirilmiş
olur. Bu sure “Bismillah” ile başlamıştır.
Anlamı şöyledir: 1) Bir Müslüman Allah-u
Teâlâ’ya inanır. 2) Onun inanışına göre felsefecilerin
iddia ettikleri gibi, O dünyayı yaratıp bir
kenara çekilmiş değildir, tersine dünyanın her
işi O’nun emri ve işareti ile yürümektedir. Bundan
dolayı O’nun desteği ve yardımı kulu için
her şeydir. 3) Allah cc , Er-Rahman, Er-Rahim’den
anlaşıldığına göre, hayali bir güç olmayıp,
O’nun kendine özgü bir zatı vardır. Ve Kendine
ait bir ismi de bulunur. Keza O çeşitli sıfatların
1 Bir hadis terimi olarak sened, hadisin ilk kaynağına kadar
ulaşan yolu teşkil eden raviler zincirine denilir. (Çevirmen)
8