Yıl: 2 Cilt: 1 Sayı: 7 Temmuz, Ağustos, Eylül 2012 - Ahmediye Cemaati

Maneviyat
Fatiha Suresi Tefsiri 2. Bölüm
Hz. Muslih Mev’ud ra
Fatihâ Suresinin Nüzulü
İbni Abbas ra , Katada ve Ebul Aliya’ya göre bu
sure Mekkîdir, yani Mekke’de nazil olmuştur.
Ebu Hüreyre ra Mücahid, Ata ve Zühri’ye göre
ise, bu sure Medine’de indiği için Medenîdir.
Oysa Kuran-ı Kerim’den bu surenin Mekkî olduğu
açıkça anlaşılmaktadır. Çünkü Mekkî olduğunda
ittifak edilen Hicr suresinin aşağıdaki
ayetinde, Fatihâ suresinden bahsedilmektedir:
Şüphesiz Biz sana, sıkça tekrarlanan yedi (ayet)
ve yüce şanlı Kuran’ı verdik. 1
Bazı âlimlerin görüşüne göre, bu sure bir defa
Mekke’de ve ikinci defa da Medine’de inmiştir.
Bundan dolayı bu sure hem Mekkîdir, hem de
Medenîdir. (Kurtubî) Bence de doğru olan görüş
budur. Bu surenin Mekke’de inmiş olduğu
kesin olmakla beraber, muteber ravilerin bildirdiklerine
göre, Medine’de de inmiştir. Kısacası
bu surenin iki kere inmiş olduğu anlaşılmaktadır.
Bu sure Medine’de indiğinde, Peygamber
Efendimiz sav bundan bahsettiğinde, bazı kimseler
onun Medine’de indiğini zannettiler. Hâlbuki
Peygamber Efendimiz sav , bu surenin Medine’de
de indiğini beyan etmek gayesiyle bunu
anlatmıştır. Bu surenin Mekkî olduğunun delillerinden
bir tanesi, onun ilk günden beri namazlarda
okunuyor olmasıdır. Cemaat ile namaz,
Mekke’de iken daha İslam’ın ilk günlerinde
başlamıştı.
Fatihâ suresi Kuran-ı Kerim’in bir parçasıdır
Bazı kimseler Fatihâ suresinin Kuran-ı Kerim’in
bir parçası olmadığını zannederler. Görüşlerini
desteklemek için Hz. Abdullah bin Mesud’un ra
mushafında bu sureyi yazmamış olmasını delil
gösterirler. Ancak Abdullah bin Mesud’un ra
mushafında Fatihâ, Felâk ve Nâs surelerinin
üçünü de yazmadığı unutulmamalıdır. Abdullah
bin Mesud’un ra görüşüne göre Fatiha suresi
namazda her sureden önce okunduğundan dolayı,
her sure için giriş hükmündedir ve diğer iki
sure çeşitli zararlar ve şerlerden korunmak için
birer duadır. Bundan dolayı onlar, Kuran-ı Kerim’in
parçası olmalarına rağmen, Kuran metnine
dâhil değillerdir. Herhalde o, bu iki surenin
de her sure ile ilgili olduğunu zannetmekteydi.
Onun Fatihâ suresiyle ilgili bu görüşü rivayetlerde
de yer almaktadır. Kurtubî’de yer alan bir
rivayete göre ona bunun sebebi sorulduğunda
şöyle cevap vermiştir:
Yani: Eğer Fatihâ suresini Bakara’dan önce yazsaydım,
her surenin başına da yazardım. Bundan,
onun Fatihâ’nın her sureyle ilgili olduğu
düşüncesini taşıdığı ortaya çıkmaktadır. Galiba
Abdullah bin Mesud’un ra diğer iki sureyle ilgili
görüşü de benzerdi. Aksi takdirde, Peygamber
Efendimiz’in sav Kuran’ın en yüce suresi olduğunu
açıkladığı bir sureyi, Kuran’ın bir parçası olarak
saymaması imkânsızdır.
Fatihâ suresinin namazda okunması
Fatihâ suresinin her namazın her rekâtında
okunması gerekir. Bir kimse namaza katıldığında,
imam rükuya gitmişse, sadece Allahu ekber
deyip, hiçbir şey okumadan imamla birlikte
rükuya iştirak edecek ve imamın kıraati geç katılan
için yeterli olacaktır. Fatihâ suresinin namazda
okunmasının gerekliliği çeşitli hadislerde
zikredilmiştir.
1 Hicr suresi, ayet 88
7