ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

de duyumsanan- okuyucunun inanç sisteminde de diyalojikleşir.
Bu iki diyalojikleşme çizgisi (çoğu durumda polemik belirtiler taşır),
Tolstoy’un biçeminde sıkı biçimde iç içe geçmiştir: En “lirik”
anlatımlarda ve en “epik” betimlemelerde bile Tolstoy’un söylemi,
bir yandan nesneyi kıskıvrak yakalayan heteroglot toplumsal-dilsel
bilincin çeşitli yönleriyle uyum sağlar ya da (çoğu kez) uyumsuzluk
gösterirken, bir yandan da polemik bir tarzda okuyucunun
inanç ve değerlendirme sistemini istila ederek okuyucunun aktif
anlamasının tamalgısal artalanını sersemletip yıkmaya çalışır. Bu
açıdan, Tolstoy on sekizinci yüzyılın, özellikle de Rousseau’nun
vârisidir. Bu propaganda dürtüsü bazen, (Tolstoy’un polemiğe girdiği)
heteroglot toplumsal bilincin Tolstoy’un hemen yakınındaki
çağdaşlarının bilincine, döneminin değil gününün çağdaşlarının bilincine
doğru daralmasına yol açar; bundan çıkansa, diyalojikleşmenin
radikal bir somutlaştırımıdır (hemen her zaman bir polemiğe
hizmet etmesi için girişilen bir somutlaştırım). Bu nedenle, Tolstoy’un
diyalojikleştirmesi, biçeminin anlatımsal profilinde ne denli
güçlü duyumsarsak duyumsayalım, bazen özel bir tarihsel veya
edebi açıklama gerektirir: Verili bir titremin tam olarak neyle
ahenkli veya ahenksiz olduğundan emin olamayız, çünkü bu uyumsuzluk
veya uyum bir biçem yaratmaya yönelik olumlu bir tasarının
parçası olmuştur. 13 Şu da bir gerçek ki, böylesi uç bir somutluk
(öyle ki kimi zaman tefrikaya yakınlaşan bir somutluktur bu), Tolstoy’un
söylemindeki iç diyalojikleşmenin yalnızca ikincil boyutlarında,
içerimlerinde mevcuttur.
Söylemin içsel diyalojikleşmesinin burada seçtiğimiz örneklerinde
(dışsal, kompozisyonel olarak belirtilmiş diyaloğun karşıtı
olarak içsel), yabancı sözcükle, yabancı bir sözceyle kurulan ilişki,
biçemin ortaya koyuluşunun parçasıdır. Biçem organik olarak kendi
içinde, kendi dışına uzanan belirticiler (endeksler), kendi öğeleri
ile yabancı bir bağlamın öğeleri arasında bir tekabüliyet
barındırır. Biçemin iç politikası (öğelerin nasıl bir araya getirildiği)
13. Karş. B. M. Eichenbaum’un kitabı Lev Tolstoj, I. kitap (Leningrad, 1928) konuyla
ilgili çok malzeme içermektedir; sözgelimi, ‘‘Aile Mutluluğu’’nun güncel bağlamına
ilişkin bir açıklama.
60