ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

Zavallı katibin, unvan sahibi vekilin (örneğin, Devuşkin’in) 10
toplumsal-biçemsel imgesi. Bu tür bir imge, her ne kadar kişinin
kendini ifşa etme yöntemleriyle üretilse de, sen değil o (üçüncü kişi)
olarak üretilir. Nesneleştirilmiştir ve paradigmatiktir. Onunla sahici
diyalojik ilişkiler kurulmaz.
Bir gerçekçilik göstergesi olarak betimleme araçlarının betimleme
öznesine yakınlaşması (öz-betimleme, sesler, toplumsal biçemler;
kahramanların betimlenmesi değil, konuşan insanlar olarak
alıntılanması).
Herhangi bir biçemin nesnel ve tamamen işlevsel öğeleri.
Sözcenin anlaşılması sorunu. Anlamak için, öncelikle sözcenin
başlıca ve kesin sınırlarının çizilmesi gerekir. Söylem öznelerinin
sırayla birbirinin yerini alması. Yanıtı belirleme yeteneği. Herhangi
bir anlayışın temel yanıtlayıcılığı (“Kannitverstan”)."
Biçemlerin kasıtlı (bilinçli) bir çokluğu söz konusu olduğunda,
biçemler arasında daima diyalojik ilişkiler vardır. 12 Bu karşılıklı
ilişkiler tamamen dilsel (hatta mekanik) olarak anlaşılamaz.
Tek bir yapıttaki muhtelif biçemlerin tamamen dilsel (ve tamamen
ayrıksı) bir betimi ve tanımı, bu biçemlerin karşılıklı (sanatsal
dahil) anlamsal ilişkilerini açığa vurmaz. Bu biçemler diyalogunun
tümüyle, (bir imge olarak değil, ama bir işlev olarak) yazar/yaratı-
10. Makar Devushkin, Dostoyevski’nin kısa romanı insancıklar’ın (1845) kahramanıdır.
11. Vasily Zhukovsky’nin “Two Stories and One More“undan (“iki Öykü ve Bir
Tane Daha") (1831) alınan bir örnek; kitapta yer alan üçüncü öykü, Johann Hebel’in,
hiç Flamanca bilmeden kendisini Amsterdam’da bulan bir Alman zanaatkar
hakkındaki öyküsünün şiirsel çevirisidir; Alman zanaatkar tüm sorularına aynı
yanıtı alır: “Kannitverstan'' (Ne dediğini anlamıyorum). Zanaatkâr bir süre sonra
bunun bir isim olduğunu sanmaya başlar ve bilincinde fantastik bir Kannitverstan
figürü yaratır. Vygotsky, Kannitverstan örneğini, Bakhtin’in Freud kitabında
alıntıladığı bir makalesinde de kullanır: “Consciousness as a Problem in the
Psychology of Behaviour" (Davranış Psikolojisinde Bir Sorun Olarak Bilinç), içinde
Psikhologija i Marksizm, der. K. Kornilov (Moskova-Leningrad: GİZ, 1925), s.
179-180.
12. Bakhtin, Puşkin’in Yevgeni Onegin’ini örnek olarak kullanarak, kasten birçok
biçem içeren yapıtlarda biçemler diyalogunu araştırmıştır (bkz. “Romanda
Söylem”, içinde The Dialogic Imagination). “From Notes Made in 1970-71 ”de
Bakhtin, kendisinin Yevgeni Onegiıie yaklaşımıyla, Yury Lotman'ın aynı yapıt üstüne
incelemelerinde benimsediği yaklaşım arasındaki temel farklılıklara dikkat
çeker.
346