ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

olması mümkün müdür? Her biçemin zorunlu koşulu, bir parça da
olsa düzanlamların dışına çıkmak değil midir? Yazar daima, sanat
yapıtının malzemesi olarak dilin dışında durmakta değil midir?
Herhangi bir yazar (hatta, saf lirikçi bile), tüm sözcükleri, yazarın
imgesi (ve diğer yazarsal maskeler) de dahil olmak üzere, başkalarının
seslerine yöneltmesi anlamında daima bir “dramatürjist” değil
midir? Belki de, herhangi bir düzanlamlı, tek-sesli sözcük, sahici
yaratıcılık açısından naif ve uygunsuzdur. Sahiden yaratıcı herhangi
bir ses, ancak ve ancak söylemdeki ikinci ses olabilir. Yalnızca
ikinci ses -saf ilişki- tamamen nesnesiz olabilir, bir figüre ilişkin,
tözsel bir gölge düşürmeyebilir. Yazar, dolaylı konuşma yeteneğine
sahip olan, dilin dışında dururken dilde çalışabilen kişidir.
Kişinin kendini anlatması, kişinin kendisini bir başkası için ve
kendisi için (“bilincin edimleştirilmesi”) bir nesne haline getirmesi
demektir. Bu, nesneleştirmenin ilk adımıdır. Ama yanı sıra, nesneler
olarak kendimize yönelik tutumumuzu yansıtmak da olanaklıdır
(nesneleştirmenin ikinci aşaması). Bu durumda, kendi söylemimiz
bir nesne haline gelir ve -kendisinin olan- ikinci bir sies edinir. Ne
var ki, bu ikinci ses artık (kendisinden doğru) bir gölgeleme yapamaz,
çünkü saf (katışıksız) ilişkiyi ifade etmektedir ve sözcüğün
tüm nesneleştirici, malzemeleştirici canı birinci sese aktarılır.
Bu şekilde konuşacak kişiyle olan ilişkimizi ifade ederiz. Günlük
konuşmada bu, hafiften esprili veya ironik bir tonlamayla ifade
edilir (Leo Tolstoy’un Karenin’i) 9 , şaşkınlık, idrak edemeyiş, sorgulama,
şüphe, onaylama, olumsuzlama, kızgınlık, hayranlık vs.
ifade eden bir tonlamayla. Konuşmaya dayalı günlük söylem iletişimindeki,
bilimsel ve diğer ideolojik konulara dair diyaloglar ve
tartışmalardaki epeyce basit ve çok sıradan bir iki seslilik fenomenidir
bu. Sık sık doğrudan kişisel olan oldukça ham ve az genelleştirici
bir çift-sesliliktir: ilgili konuşuculardan birinin sözcükleri
abartılı vurgularla yinelenir. Parodik biçemlemenin çeşitlemeleri,
9. Buradaki gönderme, Anna Karenina, 1. kısım, 30. bölümedir. ‘“Evet, gördüğün
gibi, şefkatli bir koca, evliliğin birinci yılındaki kadar şefkatli, seni görmek için yanıp
tutuşan bir koca’ dedi fısıldar bir sesle, onunla neredeyse her zaman bu tonla
konuşurdu, gerçekten bu şekilde konuşacak biriyle alay eden bir ses tonuyla.”
344