ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

ir şey olarak (doğa bilimlerinin dolaysız nesnesi anlamında bir şey
olarak) verili değildir; yalnızca anlamlandırma aracılığıyla, metinlerde
gerçekleştirilme aracılığıyla hem kendisi hem başkaları için
mevcut olabilir. Kendi kendini gözlemlemenin eleştirisi. Ne var ki,
metne ilişkin kapsamlı, zengin ve incelikli bir anlayış olmalıdır.
Metin teorisi.
Doğal jestler, aktörün performansında (nedensiz, performatif,
bir rolün tasarlanmasına tabi bir şey olarak) anlamlandırıcı bir nitelik
kazanır. 5
Metnin doğal benzersizliği (örneğin, bir parmak izi) ve anlamsal
(anlamlandırıcı) yinelenemezliği. Bir parmak izi için mümkün
olan tek şey, mekanik yeniden üretimdir (herhangi bir sayıda kopya
için); kuşkusuz, bir metnin aynı mekanik şekilde (yani, yeniden
basılarak) yeniden üretilmesi olanaklıdır, ama metnin özne tarafından
yeniden üretilmesi (metne tekrar dönüş, yinelenen bir okuma,
yeni bir gerçekleştirici alıntılama) metnin yaşamında yeni, yinelenemez
bir olaydır, söylem iletişiminin tarihsel zincirinde yeni bir
bağlantıdır.
Herhangi bir gösterge sistemi (yani, herhangi bir dil), uzlaşımlarını
üreten topluluğun büyüklüğü ne olursa olsun, prensipte daima
deşifre edilebilir, yani başka gösterge sistemlerine (başka dillere)
tercüme edilebilir. Dolayısıyla, gösterge sistemleri ortak bir mantığa,
potansiyel tek bir diller diline sahiptir (hiç şüphesiz, bu, dillerin
yalnızca birinden müteşekkil tek bir somut dil olamaz asla). Ama
metin (bir araçlar sistemi olarak dilden farklı şekilde) asla tümüyle
tercüme edilemez, zira metinlerin potansiyel tek bir metni yoktur.
Metnin yaşamı olayı, yani metnin gerçek özü daima iki bilinç,
iki özne, arasındaki sınırda gelişir.
Düşüncenin beşeri bilimlerdeki çevrimyazımı her zaman için
5. Burada ve erken dönem yapıtlarında Bakhtin’in Vygotsky ile paylaştığı başka
bir ilgiye rastlarız: rol yapma fenomenolojisi (bkz. "Author and Hero”, içinde Estetika
slovesnogo tvorchestva, s. 63-75). Bakhtin’in notlarını krş. L. S. Vygotsky,
“K voprosu o psikhologii tvorchestva aktera” (Concerning the question of psychology
in the creative work of actors, Aktörlerin yaratıcı çalışmalarında psikoloji sorunu
hakkında), P. M. Jakobson, Psikhologija stesnicheskikh chustv aktera (The
psychology of actors’ feeling on stage, Aktörlerin sahnedeki duygularının psikolojisi)
(Moskova: Gosizdat, 1936).
339