17.04.2014 Views

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

nelde beşeri bilimler ve felsefedeki tüm düşüncelerin (kaynaklarındaki<br />

teolojik ve felsefi düşünce de dahil olmak üzere) başlıca verisidir.<br />

Dolayımsız gerçekliktir metin (düşünce ve deneyimin gerçekliğidir),<br />

söz konusu disiplinlerin ve bu düşüncenin hasıl olabileceği<br />

yegâne gerçekliktir. Metnin olmadığı yerde, hiçbir inceleme nesnesi,<br />

hiçbir düşünce nesnesi de olamaz.<br />

“İçerimlenen” metin: Eğer “metin” sözcüğü geniş anlamda<br />

-herhangi bir bağdaşık göstergeler bütünü olarak- anlaşılacaksa,<br />

bu durumda sanat incelemesinin bile (müzik incelemesi, güzel sanatlar<br />

teorisi ve tarihi) metinlerle (sanat yapıtlarıyla) uğraştığını<br />

söyleyebiliriz. Düşüncelere dair düşünceler, deneyimlerin deneyimleri,<br />

sözcüklere dair sözcükler ve metinlere dair metinler. İşte<br />

tam da bu noktada, her ne kadar kesin, ihlal edilemez sınırlardan<br />

söz edemesek de, disiplinlerimizle (beşeri bilimler) doğa bilimleri<br />

(doğaya dair bilimler) arasındaki temel ayrım yatmaktadır. Beşeri<br />

bilimlere dair düşünce, arkalarında ifşa edilen tanrılar (vahiyler)<br />

veya insanlar (yönetenlerin yasaları, ataların düsturları, anonim vecizeler,<br />

bilmeceler vs.) duran başkalarının düşünceleri, istemleri,<br />

tezahürleri, ifadeleri ve göstergeleri hakkındaki düşünce olarak doğar.<br />

Metinlerin bilimsel olarak kesin doğrulanışı ve metin eleştirisi<br />

daha sonra gelir (bu da beşeri bilimler alanındaki düşüncede benimsenmiş<br />

olan inançlardan yüz geri edilmesini, yani kuşkuculuğun<br />

kökenini temsil eder). Başlangıçta, inanç yalnızca anlamayı<br />

-yorum- gerektiriyordu. Bu inanç dünyevi metinlere de uygulandı<br />

(dillerin incelenmesi vs.). Ancak burada, beşeri bilimlerin tarihini,<br />

hele hele filoloji veya dilbilimi araştırmaya kalkışmadığımızı belirtelim.<br />

Bunun yerine, beşeri bilimlerde düşüncenin özgül mahiyeti<br />

ile, araştırmacının yalnızca bir metin biçiminde ulaşabileceği diğer<br />

düşüncelere, fikirlere, anlamlara vb. yönelmiş olan özgül düşüncenin<br />

mahiyeti ile ilgileniyoruz. Araştırmanın amaçları ne olursa olsun,<br />

tek olası kalkış noktası metnin kendisi olabilir.<br />

Kendilerine denk düşen beşeri bilimlerin -başlıcaları, dilbilim,<br />

filoloji, edebiyat incelemeleri vb.- ilk verileri olan sözel metinler<br />

üzerinde duracağız yalnızca.<br />

Her metnin bir öznesi ve yaratıcısı (bir konuşucu veya bir ya­<br />

335

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!