17.04.2014 Views

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

-Yunan, Roma ve Bizans- belirleyici bir etki sahibi olmuşlardır.<br />

Antik Hıristiyan edebiyatının temel anlatı türleri -“İnciller”,<br />

“Havarilerin İşleri”, “Kıyamet”, “Azizlerin ve Şehitlerin Yaşamları”-<br />

M.S. ilk yüzyıllarda menippea’nın yörüngesinde gelişmiş olan<br />

antik bir aretoloji (mucizevi eylem öyküleri) ile bağlantılıdır. Hıristiyanlığa<br />

özgü türlerde bu etki güçlü bir şekilde artmıştır, özellikle<br />

de menippca'nın diyalojik öğesinin yitirilmesi pahasına. Bu türlerde,<br />

özellikle de sayısız “İncirde ve “îş”de Hıristiyanlığın klasik diyalojik<br />

sinkrisis’leri (farklı bakış açılarını yan yana getirişleri) işlenmiştir:<br />

ayartılanın (İsa veya masum bir insanın) ayartanla, inananın<br />

inançsızla, masumun günahkârla, yoksulun zenginle, İsa’nın<br />

ardılının Ferisî ile, havarinin (Hıristiyan) kâfirle vb. bir araya<br />

gelişi. Bu bir araya gelişler kanonik İncil’ler ve İş’ler aracılığıyla<br />

herkesin aşina olduğu durumlardır. Ayrıca, bu yan yana gelişlere tekabül<br />

eden anakrisisler de (anacrisis) geliştirilmiştir (yani, söylem<br />

veya olay aracılığıyla kışkırtma).<br />

Hıristiyan türlerinde aynen menippea’da olduğu gibi, bir fikrin<br />

ve bu fikrin taşıyıcısının sınanması çok büyük bir örgütleyici önem<br />

taşır, ayartmalar ve ıstırap aracılığıyla gerçekleşen bir sınavdır bu<br />

(kuşkusuz, özellikle de ermişleri, azizleri konu alan türlerde). Tıpkı<br />

menippea’da olduğu gibi, yönetenler, zengin insanlar, hırsızlar,<br />

dilenciler, cariyeler burada temelden diyalojikleşmiş tek bir düzlemde<br />

eşit koşullara sahip olarak bir araya gelirler. Menippea’da olduğu<br />

gibi burada da, fantastik görülere, çılgınlığa, her türden saplantıya<br />

büyük önem verilir. Son olarak, Hıristiyan anlatı edebiyatı<br />

kendine benzer türleri de bünyesine dahil etmektedir: sempozyum<br />

(İncil yemekleri) ve kendi kendine konuşma.<br />

Hıristiyan anlatı edebiyatı (karnavallaşmış menippea’nın etkisinden<br />

bağımsız olarak) doğrudan karnavallaşmaya da maruz kaldı.<br />

Kanonik İncirlerde “Yahudilerin Kralı”nın tahta çıkarılması ve<br />

tahttan indirilmesini anımsamak burada yeterli olacak. Ama karnavallaşma<br />

apokrifia’da, yani Hıristiyanlığın ilk yazılarına dayanan<br />

kaynağı ve kutsallığı kuşkulu metinlerde daha da güçlü bir şekilde<br />

mevcuttur.<br />

Dolayısıyla, antik Hıristiyan anlatı edebiyatı (kanonlaşmış olan­<br />

255

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!