17.04.2014 Views

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

alanının tümü özellikle güçlü bir karnavallaşmaya maruzdu. Roma’da<br />

yergi ve iğnelemenin (epigram) birçok muhtelif çeşitlemesi<br />

Satürn bayramıyla bağlantılıydı ve bağlantılı olmak üzere tasarlanıyordu;<br />

ya Satürn bayramı için yazılıyorlardı ya da en azından şenliğin<br />

sahip olduğu meşru karnaval yetkisi kapsamında yaratılıyorlardı<br />

(örneğin, Martial’ın tüm yapıtları doğrudan doğruya Satürn<br />

bayramıyla bağlantılıydı).<br />

Ortaçağ’da, konuşulan dillerde ve Latince yazılmış yaygın komik<br />

ve parodik edebiyat şu ya da bu şekilde karnaval şenlikleriyle<br />

bağlantılıydı -gerçek karnavalla, “Deliler Şenlikleri” ile, özgür<br />

“paskalya bayramı gülmesi” ile vb. (risus paschalis). Temelde, Ortaçağ’ın<br />

her dini bayramının kendi karnaval boyutu, kamuya açık<br />

meydana karşılık gelen yönü vardı (özellikle, Corpus Christi gibi<br />

bayramlar). Sözgelimi, boğa güreşi gibi milli şenliklerin çoğu,<br />

açıkça dışavurulan bir karnavalımsı nitelik barındırıyordu. Üzüm<br />

toplama şenliğinde, ortaçağa özgü dini piyeslerin, soties'lerin 15 sahnelendiği<br />

günlerde, panayır günleri boyunca bir karnaval havası<br />

hüküm sürüyordu; Ortaçağ’ın tüm tiyatro yaşamı karnavalımsıydı.<br />

Ortaçağ sonlarının büyük kentleri (örneğin, Roma, Napoli, Venedik,<br />

Paris, Lyon, Nuremberg, Köln gibi kentler) yılın ortalama üç<br />

ayı (hatta bazen daha fazla bir süre) boyunca tamamen bir karnaval<br />

yaşamı sürüyordu. Ortaçağda bir kişinin adeta ikili bir yaşam sürdüğü<br />

(kuşkusuz belli çekincelerle) söylenebilir: Biri, yekpare ciddi<br />

ve kasvetli, katı bir hiyerarşik düzene dayanan, dehşet, dogmatizm,<br />

hürmet ve dindarlık yüklü resmi yaşam; diğeriyse özgür ve kısıtlanmamış,<br />

ikircikli gülme, küfür ve saygısızlıkla dolu, küçük düşürmeler<br />

ve müstehcenliklerle iç içe geçmiş, herkes ve her şeyle içli<br />

dışlı bir temasın hüküm sürdüğü karnaval meydanının yaşamı. Her<br />

iki yaşam da meşruydu, ama katı zamansal sınırlarla birbirlerinden<br />

ayrılıyorlardı.<br />

Bu iki yaşam ve düşünce sisteminin (resmi ve karnavalsı) sırayla<br />

birbirinin yerini alması ve birbirlerine yabancılıkları hesaba ka-<br />

15. Soties: (deli giysisi içindeki) aktörlerin, toplumsal davranış kurallarını ve politik<br />

olayları mizahileştirdiği ortaçağ dönemine ait yergisel Fransız kaba güldürüleri.<br />

247

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!