17.04.2014 Views

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

temsil edilen tüm malzemelerin bir teklifsiz temas mıntıkasına aktarılmasını<br />

kolaylaştırmıştır; olay örgüsü ve olay örgüsü durumlarının<br />

örgütlenmesine önemli ölçüde yansımıştır, (yüksek türlerde imkânsız<br />

olan) yazarın karakterlere göre konumunun özel teklifsizliğini<br />

belirlemiştir; uygunsuz birleşmeler ve saygısızlığa dayalı küçük<br />

düşürme mantığını getirmiştir; son olarak, tam da edebiyatın<br />

sözel biçemi üzerinde güçlü bir dönüştürücü etkiye sahip olmuştur.<br />

Tüm bunlar, menippea’da son derece belirgin bir biçimde zaten görülmektedir.<br />

Buna daha sonra döneceğiz, ama önce karnavalın diğer<br />

birçok boyutuna, en önemlisi de karnaval edimlerine eğilmeliyiz.<br />

Birincil karnaval edimi, karnaval kralının gülünç bir şekilde<br />

tahta çıkarılması ve ardından tahttan indirilmesidir. Bu ritüele şu<br />

ya da bu biçimde, karnaval tarzındaki tüm eğlencelerde rastlanabilir;<br />

en ince işlenmiş biçimlerinde -Satürn bayramı, Avrupa deliler<br />

karnavalı ve festivali (bu sonuncusunda, kral yerine kilisenin<br />

statüsüne bağlı olarak sahte papazlar, piskoposlar veya papalar seçilir);<br />

daha az incelikli bir biçimde ise, bu tip tüm diğer şenlikler,<br />

kısa ömürlü kral ve kraliçelerin seçildiği festival şölenleri.<br />

Bir kralın tahtından indirilmesine ilişkin bu ritüel ediminin altında,<br />

tam da karnavala özgü dünya anlayışının özü yatmaktadır<br />

-değişim ve değişiklikler, abartılı ölüm ve yenilenme duygusu (pathos).<br />

Karnaval, tümüyle yok edici ve tümüyle yenileyici zamanın<br />

şenliğidir. Karnavalın temel kavramı böyle anlatılabilir. Ama bir<br />

kez daha vurgulayalım: Bu, soyut bir düşünce değil, ritüel ediminin<br />

somut olarak bedensel zevkler çağrıştıran biçimlerinde (ister deneyimlenerek<br />

ister oynanarak) ifade edilen canlı bir dünya anlayışıdır.<br />

Tahta çıkarma/tahttan indirme, değişme-yenilenmenin kaçınılmazlığı<br />

ve aynı zamanda yaratıcı gücünü, tüm yapı ve düzenlerin,<br />

tüm otorite ve tüm (hiyerarşik) konumların neşeli göreliliğini ifade<br />

eden ikici bir çift anlamlı ritüeldir. Tahta çıkarma zaten içkin bir<br />

tahttan indirme fikrini kapsamaktadır: daha en baştan çift anlamlıdır.<br />

Sonuçta, tahta geçirilen kahraman da, gerçek bir kralın zıttı, bir<br />

köle veya bir soytarıdır; bu edim, adeta, karnavalın tersyüz edilmiş<br />

dünyasını açmakta ve kutsamaktadır. Tahta çıkarma ritüelinde, ger­<br />

240

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!