ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

sarlamamıştır hiçbir zaman. Serüven romanı yazarları yoksul mahalleleri,
zorla çalıştırılanları, hastaneleri ön plana çıkararak toplumsal
romanın yolunu gerçekten açmış olsalar bile, Dostoyevski’nin
önünde sahici toplumsal romanın örnekleri -sosyo-psikolojik,
gündelik ve biyografik roman- duruyordu ama bunlara pek aldırış
etmiyordu. Dostoyevski’yle birlikte yazarlığa başlayan Grigorovich
ve diğerleri, tamamen farklı modeller izleyerek aynı dünyaya,
aşağılanmış ve örselenmiş insanların dünyasına ulaşmışlardır.
Grossman merkezi olmayan işlevleri vurgulamaktadır. En temel
ve en önemli olan bunların içinde değildir.
Sosyo-psikolojik bir romanda, bir gündelik hayat romanında,
bir aile romanı veya biyografik bir romanda, öykünün olay örgüsünün
kuruluş biçimleri, bir karakteri başka bir karaktere bir kişiyi diğer
bir kişiye bağlıyormuşcasına bağlamamakta, babayla oğul, kocayla
karısı, karşılıklı hasımlar, aşıkla sevdiği veya toprakağasıyla
köylü, mülk sahibiyle proleter, varlıklı burjuvayla sınıfsız serseri
olarak bağlamaktadır. Aile, yaşam-öyküsü ve biyografi, toplumsal
statü ve toplumsal sınıf ilişkileri, tüm olay örgüsü bağlantılarının
değişmez belirleyici temelidir; burada olumsallığın hiç yeri yoktur.
Kahraman, tümüyle cisimleşmiş ve hayata tam anlamıyla yerleştirilmiş
birisi olarak, sınıfının veya toplumsal mevkisinin, ailenin konumunun,
yaşının, hayatının ve biyografik hedeflerinin somut ve
nüfuz edilemez kisvesine bürünmüş birisi olarak bir olay örgüsüne
bağlanır. Kahramanın insan-olma özelliği hayattaki konumu tarafından,
o kadar somut ve özgül hale getirilmiştir ki, bu insan-olma
özelliğinin olay örgüsündeki ilişkiler üstünde herhangi tayin edici
bir etki yaratması söz konusu değildir. Yalnızca bu ilişkilerin katı
çerçevesi içinde açığa vurulabilir.
Karakterler olay örgüsüne göre dağıtılırlar ve birbirleriyle ancak
bu iyi tanımlanmış ve somut zeminde anlamlı bir etkileşime girebilirler.
Karşılıklı ilişkileri olay örgüsü tarafından yaratılır ve bu aynı
olay örgüsü tarafından son şeklini alır. Öz-bilinçlilikleri ve kişi
olarak bilinçleri, en önemsizinden bile olsa olay örgüsüne dışsal
hiçbir bağlantı tesis edemez. Olay örgüsü burada, bilinçler arası
“olay örgüsü-dışı” iletişim için basit bir malzeme olamaz asla, çün-
213