ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

duyulacaktır ve bu geleceğe bir yer bulunmalıdır. Tüm mevcut giysiler
bir insanın üzerinde hep fazla dar, dolayısıyla komik durur.
Ama bu cisimleşmemiş insan-olma fazlalığı yalnızca kahramanda
değil, yazarın bakış açısında da gerçekleştirilebilir (örneğin Gogol’da
olduğu gibi). Romanda sahip olduğumuz şekliyle gerçeklik
birçok olası gerçeklikten yalnızca biridir; kaçınılmaz değildir, keyfi
değildir, başka olanakları da kendinde taşımaktadır.
Bir bireyin epik bütünlüğü, romanda başka şekillerde de çözülür.
Dışsal ve içsel insan arasında temel bir gerilim oluşur ve sonuçta
bireyin öznelliği bir deney ve temsil nesnesine dönüşür -ve her
şeyden önce de, mizahi samimileştirme düzleminde. Çeşitli boyutlar
arasında koordinasyon çöker: yalnızca kendisi için olan insan ile
başkalarının gözündeki insan arasında. Bir bireyin epikte (ve trajedide)
taşıdığı bütünlüğün bu şekilde çözülmesi romanda, insan gelişiminin
daha yüksek bir düzeyindeki yeni, karmaşık bir bütünlüğe
uzanan gerekli hazırlık aşamalarıyla bileşir.
Son olarak, bir romanda birey kendi imgesinin mahiyetini değiştirmek
için gerekli olan ideolojik ve dilsel inisiyatifi kazanır
(imgenin yeni ve daha yüksek tipte bir bireyleştirimi söz konusudur).
Romansı gelişimin antik aşamasında, böylesi kahraman-ideologların
dikkat çekici örnekleri boy gösterdi -Sokrates imgesi,
sözde “Hipokratik” romanda rastlanan gülen bir Epicurus imgesi,
kiniklerin adamakıllı diyalojikleşmiş edebiyatında ve (popüler
maske imgesine iyice yaklaştığı noktada) Menippos yergisinde karşımıza
çıkan köklü bir biçimde romanlaşmış Diogenes imgesi ve
bir de, Lucian’daki Menippos imgesi. Kural olarak, bir roman kahramanı
az ya da çok bir ideologdur daima.
Tüm bunlar, romanda birey imgesinin yeniden yapılandırılmasına
ilişkin biraz soyut ve kaba bir şema oluşturuyor.
Tartışmamızı varılan bazı sonuçlarla özetleyelim.
Tüm açık-uçluluğuyla, sanatsal ve ideolojik yönelim için bir
başlangıç noktası ve merkez addedilen şimdiki zaman, insanın yaratıcı
bilincinde muazzam bir devrimdir. Avrupa dünyasında, zamansallıkların
eski hiyerarşisinin bu şekilde yıkılarak yeniden yönlendirilmesi,
türe ilişkin temel dışavurumunu klasik antikite ile He­
205