17.04.2014 Views

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

ce87842134d8e1f2e3dce1a3f356957dc412e45a

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ibat konusu olabilecek kusurlarıyla ilgilenmiyordu. Ortaçağ parodicisi<br />

için istisnasız her şey gülünçtü. Gülme ciddiyet kadar evrenseldi;<br />

tüm dünyaya, tarihe, tüm toplumlara, ideolojiye yönelikti.<br />

Dünyanın her şeye uzanan, kendisinden hiçbir şeyin uzak tutulamayacağı<br />

ikinci hakikatiydi. Sanki tüm öğeleriyle dünyanın bütününün<br />

kutlayıcı boyutu, dünyanın oyun ve gülme olarak ikinci bir ortaya<br />

çıkışıydı.<br />

Ortaçağ parodisinin, resmi ideolojinin bakış açısından en kutsal<br />

ve en önemli olan her şeyle tamamen amansız bir oyuna girişmesinin<br />

nedeni budur. En eski grotesk parodi “Kıbrıslının yemeği”<br />

(yaklaşık beşinci veya altıncı yüzyıla aittir) Adem’den İsa’ya tüm<br />

kutsal tarihi, bu tarihin en önemli olaylarını ve simgelerini grotesk<br />

bir tarzda kullanarak fantastik bir soytarı şöleni haline getiriyordu. 31<br />

Eğlendirici nitelikteki başka bir antik yapıt Joca monacorum ise<br />

daha ölçülüydü. Geçmişi altıncı yüzyıldan yedinci yüzyıla dek uzanır<br />

ve Bizans kökenlidir; yedinci yüzyıldan itibaren Fransa’da çok<br />

popüler oldu. Rusya’da da kendi tarihine sahipti (bu tarih A. N. Veselovsky<br />

ve I. N. Zhdanov tarafından incelenmişti). Kutsal Kitap<br />

ile ilgili temalara ilişkin birtakım gülünç sorularla dolu uçarı bir öğreti<br />

kitapçığıydı -eğlendirici olmakla birlikte “yemek”ten daha<br />

ılımlıdır.<br />

Bunu izleyen yüzyıllarda, özellikle de on birinci yüzyılda parodi,<br />

Kilise’nin resmi öğretisi ve kültünün tüm temalarını ve genelde<br />

dünyaya yönelik ciddi tutumun tüm biçimlerini oyununa dahil etti.<br />

En önemli duaların -“Babamız”, “Selam Mary”, amentü- birçok<br />

parodisi, parodik ilahiler (örneğin Laetebundus) ve münacatlar<br />

(karşılıklı okunan dualar) korunmuştur. Parodiciler ayinlere el atmaya<br />

da tereddüt etmemişti. Sözgelimi, “Sarhoşlar Ayini”,<br />

“Kumarbazlar Ayini” ve “Para Ayini”ni sayabiliriz. Ayrıca, dört<br />

İncil’in parodileri de mevcuttu: “Gümüş Mark’ın Para İncili”,<br />

“Parisli Öğrencinin Para İncili”, “Kumarbaz’ın İncili”, “Sarhoşun<br />

İncili”. Vaazlara olduğu kadar manastır kanununa, dini buyruklara<br />

31. Kıbrıslının yemeği analizi için bkz. Novati, a.g.e., d.n. 30, s. 266 ve ayrıca<br />

Lehmann, a.g.e, d.n. 30, s. 25. “Yemek" metninin eleştirel baskısı, Monumenta<br />

Germaniae storica: Poetae latini IV, der. G. H. Pertz, s. 856’da bulunabilir.<br />

105

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!