Uzmanlık Tezi-Aşiyan BAŞKENT - Kartal İlçe Gıda Tarım ve ...

Bu tezde, Avrupa Birliği üyeliği yolunda Türkiye’de bitki sağlığı konusu ele
alınmaktadır. Tezde öncelikle bitki sağlığı, karantina ve bitki koruma kavramları
irdelenmekte, daha sonra Avrupa Birliği Bitki Sağlığı Politikası ve Türkiye Bitki
Sağlığı Politikası ele alınarak mevcut durum ve ileriye dönük amaç ve öneriler ortaya
konulmaktadır.
BÖLÜM 1- BİTKİ SAĞLIĞI VE KARANTİNA KAVRAMLARI
1.1 Karantina, Bitki Sağlığı ve Bitki Koruma
“Karantina” deyimi Latince “Quadraquinta” yani 40 sayısından gelmektedir.
1347’de Venedik’te ülkeye bulaşmasından korkulan vebaya karşı, gelen gemiler 40
gün süreyle karaya yanaştırılmamış, açıkta bekletilerek kontrolden sonra
yanaştırılmış ve bu işleme karantina denilmiştir (MacKenzie 2001).
Önceleri sadece insanlarla ilgili salgın hastalıkların 40 günlük inkübasyonunu
(hastalığın ortaya çıkması için geçmesi gerekli gün sayısı) kapsayan bu kavram,
zamanla hayvan ve bitki hastalıkları için de kullanılmaya başlanmıştır. Böylece
bugünkü anlamıyla her türlü bitki ve bitkisel materyalin ülkeye giriş ve çıkışındaki
kontrollerinin yapıldığı uygulamalar bütünü olan Ziraî Karantina çalışmaları ortaya
çıkmıştır. Artık bugün bu çalışmalar bütün ülkelerce benimsenmiş, kanun ve
yönetmeliklerle düzenlenmiştir. Ziraî Karantina, “Her türlü bitki ve bitkisel kökenli
materyalin ülkeye giriş, çıkış ve ülke içinde dolaşımında uygulanan; kanun, tüzük ve
yönetmeliklere dayalı, bitki sağlığı açısından tehlikeli hastalık ve zararlıları dikkate
alarak yapılan muayene, kontrol ve diğer faaliyetleri kapsayan bir çalışmalar
bütünüdür”.
Bu, mantıklı sağduyulu ve önleyici bir faaliyettir ve hayvanlar ve bilinmeyen ya da
şüpheli bitki statüsüne sahip bitkilerin ulusal giriş noktalarına geldiği durumlarda da
uygulanmaktadır. Ancak, bazı ülkelerde karantina terimi zararlı organizmaların
yayılışını engellemek ile ilgili olarak daha geniş anlamları kapsamaktadır.
2