Uzmanlık Tezi-Aşiyan BAŞKENT - Kartal İlçe Gıda Tarım ve ...
Uzmanlık Tezi-Aşiyan BAŞKENT - Kartal İlçe Gıda Tarım ve ...
Uzmanlık Tezi-Aşiyan BAŞKENT - Kartal İlçe Gıda Tarım ve ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>ve</strong>rinin olmadığı durumlarda uluslararası topluluğunun danışmanlık <strong>ve</strong> rehberlik<br />
yapması gerekmektedir. Bu durumda ICPM tarafından nihaî kararın alınabilmesi için<br />
uzlaşma şarttır.<br />
ISPM programının amacı birbirine bağlı çok sayıda standardı geliştirmektir. Bu<br />
standartlardan en temel olanı, bitki sağlığı prosedürlerinin geliştirilmesi <strong>ve</strong><br />
yürütülmesine yönelik genel rehberlik sağlayan yatay standarttır. Bu kapsamda, özel<br />
durumlar için rehberlik sağlayacak olan zararlı ya da ürüne özel dikey standart<br />
geliştirilmiştir.<br />
Yatay standartlardan en önemli olanı ISPM No.1:Uluslararası Ticarete İlişkin Bitki<br />
Karantina Prensibidir (Anon 1995). Bunun amacı diğer standartların geliştirilmesini<br />
sağlamak, bitki sağlığı yetkilisine rehberlik sağlayarak bilimsel temeli olmayan bitki<br />
sağlığı önlemlerini kapsam dışı bırakmak ya da azaltmaktır. IPPC <strong>ve</strong> diğer ilgili<br />
anlaşmaları desteklemek <strong>ve</strong> DTÖ-SPS hükümleriyle tutarlılığı sağlamak hedefleri<br />
arasındadır. Genel prensipler <strong>ve</strong> özel prosedürlere ilişkin diğer özel prensipleri<br />
belirlemektedir.<br />
Genel prensipler; bağımsızlık (önlem alma hakkı), gereklilik (sadece bitki sağlığına<br />
yönelik önlemlerin alınması) <strong>ve</strong> en az etki (bitki sağlığı amaçlarının başarılması için<br />
alınan önlemlerin kısıtlayıcılığının en az olması) ile ilgilidir. Ayrıca önlemlerde<br />
değişiklik yapılması (günün şartlarına göre güncelleme), şeffaflık (bilgilerin<br />
yayımlanması <strong>ve</strong> herkese ulaştırılması), uyumlu olma (mümkün olduğunca<br />
uluslararası standartları temel alma) <strong>ve</strong> denklik (aynı etkiye sahip diğer önlemlerin<br />
kabulü) konularıyla da ilgilidir. En son genel prensip uzlaşmanın sağlanmasına<br />
ilişkindir. Özel prensipler, teknik yetkili (resmi bitki sağlığı hizmetinin sağlanması),<br />
risk analizi, risk yönetimi, zararlıdan arî alanlar, ayrımcılığın olmaması, acil<br />
eylemler, uygunsuzlukların bildirimi <strong>ve</strong> işbirliği konularını kapsar.<br />
Diğer yatay genel standartlar bitki sağlığı işlerinin uygulanabilirliğine göre<br />
değişmektedir. En geniş uygulama kapsamı olan ISPM No.5: Bitki Sağlığı Terimler<br />
Sözlüğü’dür (Anon 2002a). Yeni terimler <strong>ve</strong> tanımlar oluşturuldukça ya da yeni<br />
24
Change language