Uzmanlık Tezi-Aşiyan BAŞKENT - Kartal İlçe Gıda Tarım ve ...

görebilmektedir. Bu alanda yeni Tohumculuk Kanunu ve hazırlanan yönetmelik
taslakları ile önemli bir ilerleme kaydedilmesi beklenmektedir.
İlgili AB mevzuatlarına uyum çerçevesinde hazırlanan yönetmelik taslaklarında bir
takım kontrol ve sertifikasyonla ilgili yetkiler akredite edilmiş kuruluşlara da
sağlanmıştır. Ancak bu kuruluşların pratikte işlevsel hale gelmesi için gerekli alt
yapının oluşturulması ve akredite kuruluş kriterlerinin net bir şekilde tanımlanması
gereklidir.
AB ülkeleri; ön-temel, temel ve sertifikalı tohum olmak üzere 3 kategori içinde
tohumlar sınıflandırmaktadır. Ülkemizde ön temel karşılığı, elit; temel karşılığı,
orijinal ve sertifikalı tohum karşılığı yine sertifikalı tohum sınıfı mevcuttur. Ancak
ülkemizde temel ve sertifikalı tohum arasında yer alan anaç kategorisi de
sınıflandırmaya dâhil edilmiştir.
Tohum ve Fide Kalitesi alanında çalışan işletmelerin pek çoğu kayıt altına
alınmamıştır. İşletmelerin birçoğunun sistemde gözükmemesi nedeniyle kota
sisteminin mevcut olan Avrupa Birliği ile fiili müzakereler esnasında kotalarımızın
olduğundan çok daha az gözükme tehlikesi mevcuttur. Bu ciddi sıkıntının
giderilebilmesi için tohumluk üretim işletmelerinin belli bir düzen içinde bir an önce
kayıt altına alınması önem taşımaktadır. Üretimde geriye dönük olarak
izlenebilirliğin sağlanması için çiftçi kayıt sistemi yeniden gözden geçirilmeli ve
üreticinin de her türlü üretimle ilgili kayıtları tutması ve gerektiğinde bunları ibraz
edebilmesi sağlanmalıdır. Tohum projesi kapsamında tohum çeşitleri, ıslahçılar ve
çiftçilerin tescili için oluşturulacak veri tabanı ile bu tür sorunların önüne geçilmesi
beklenmektedir.
Ülkemizde en fazla kayıt dışı tohumun kullanıldığı grup çayır, mer’a bitkileridir. Bu
anlamda çayır, mer’a bitkilerinin tescil ve sertifikasyonu ile denetimlerin sıklığı
önemlidir. Türkiye birçok bitkinin özellikle sertifikasyon sisteminin mevcut olduğu
tıbbi ve ıtırlı bitkilerin gen kaynağı durumundadır.
154