Uzmanlık Tezi-Aşiyan BAŞKENT - Kartal İlçe Gıda Tarım ve ...
Uzmanlık Tezi-Aşiyan BAŞKENT - Kartal İlçe Gıda Tarım ve ...
Uzmanlık Tezi-Aşiyan BAŞKENT - Kartal İlçe Gıda Tarım ve ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
daha çok bitkisel ürünler olmasına karşın, özellikle 19. yüzyılın başlarında tohum<br />
daha çok ticareti yapılan bir ürün haline gelmiştir. <strong>Gıda</strong> bitkilerinin tohumlarının<br />
yanı sıra süs bitkilerinin tohumları özel koleksiyoncular tarafından toplanıp,<br />
Avrupa’ya daha sonraları da Kuzey Amerika’ya yollanmıştır. 19. yüzyılın ortalarında<br />
uzun mesafelerde yetiştiriciliği yapılan bitkilerin taşınması daha sıklaşmış bu da<br />
konukçusu ile birlikte taşınan bitki zararlılarının olası riskini arttırmıştır. “Wardian<br />
Case” olarak bilinen minyatür seraların Nathaniel Bagshaw Ward tarafından 1830<br />
yılında bulunması canlı bitkilerin uzun mesafelerde nakliyesi, bitkilerin <strong>ve</strong> bunların<br />
zararlılarının bazen aylarca sürebilen deniz yolculuklarına dayanımını<br />
kolaylaştırmıştır (Hobbhouse 1992). Bundan sonra ise, malların deniz<br />
yolculuklarının süresini azaltan buharlı gemilerden canlı bitkilerin bir kıtadan<br />
diğerine bir gecede nakliyesini sağlayan modern uçaklara geçilmesi gibi uzun<br />
mesafelerde nakliye kolaylaşmıştır. Konteynırlar malların nakliyesini sağlarken,<br />
soğutmanın bulunması canlı bitkiler <strong>ve</strong> bunların zararlılarının nakliye süresince iyi<br />
koşullarda taze kalmasını sağlamıştır.<br />
1.1.5 Bitki sağlığı <strong>ve</strong> karantina faaliyeti<br />
Geçen yüzyılın sonlarına doğru yaşanan bu gelişmeler, bitki <strong>ve</strong> bitkisel ürünlerin<br />
dolaşımında sadece ticaret ile değil savaşlar nedeniyle insanların göç etmesi <strong>ve</strong><br />
özellikle geçen yüzyılda kütle turizminin gelişmesiyle arttığını göstermiştir. Bitki <strong>ve</strong><br />
bitkisel ürünlerin dolaşımını sağlayan bu gelişmeler, aynı zamanda bunların nakliyesi<br />
<strong>ve</strong> bunlara ait zararlıların yayılmasını da kolaylaştırmıştır. Yetiştirilen bitkilere ait<br />
bilinen her çeşit zararlı günümüzde ürüne ya da alanın yerel <strong>ve</strong>jetasyonuna <strong>ve</strong><br />
dolayısıyla ülkenin ekonomisine zarar <strong>ve</strong>rmektedir. Yerel alanda zarara neden olan<br />
bilinmeyen diğer organizmalar yayılarak yeni alanlarda bitki zararlısı haline<br />
gelmektedir. Bitki sağlığı <strong>ve</strong> karantina yukarda bahsedilen bu tehditler <strong>ve</strong> risklerle<br />
yakından ilgilidir. Bitki sağlığı bilimi <strong>ve</strong> çalışmaları daha çok yayılımın <strong>ve</strong> yeni<br />
alanlarda bitki zararlısı oluşumunun engellenmesi ya da en aza indirilmesi ile<br />
bunların kontrolü <strong>ve</strong> eradikasyonu üzerine yoğunlaşmıştır. Ulusal <strong>ve</strong> uluslararası<br />
kanunlar <strong>ve</strong> yönetmelikler, yayılımın <strong>ve</strong> bitki zararlısı oluşumunun engellenmesini<br />
amaçlamaktadır. Bitki sağlığı <strong>ve</strong> karantina çalışmaları ile ilgili bu kanunların <strong>ve</strong><br />
7
Change language