I.Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler Kitabı ...

SGK’nın SUT fiyatları irrasyoneldir ve bu irrasyonel fiyat politikası, hasta güvenliğini
ciddi olarak tehdit etmektedir. 2002 yılında 20 milyon liraya o zaman için verdiğimiz
bir hemogram, kan sayımı ücretini bugün 3,3 liraya veriyoruz. Hâlbuki bu süre
içinde Türkiye’nin sağlık bütçesi üç kat artmıştır, sağlık harcamaları artmıştır. Ama
hastanelerin gelirlerinde ciddi bir azalma söz konusudur. Bu sadece, hemogram
için söz konusu değildir, bütün hizmetlerde buna benzer oranda bir düşme söz
konusudur. Bu ücretlendirme politikasının neye göre yapıldığı da açık değildir. Sadece
o hizmetin sunumunda kullanılan malzeme üzerinden fiyatlandırma yapılmamalıdır.
Kullanılan malzeme yanında, tekrarlanan işlemler, kullanılıp da fatura edilemeyen
giderler ve kurumların gelişme payları, amortisman giderleri, personel giderleri,
yönetim giderleri, gelişme payları dikkate alınmalıdır. Bunlar yapılmadığı zaman,
kurumlar kısa zaman içerisinde güncelliği yakalayamayacak ve çağ dışı kalacaktır.
Aynı zamanda düşük ücret politikası, hastanın bakım kalitesini düşürecektir. Malzeme
ve personel kullanımında kısıtlamaya yol açacaktır. Kaliteli malzeme kullanımından
vazgeçilecektir ve sağlığa yatırım yapılamaz hale gelecektir. Bunlar orta vadede
hasta güvenliğini tehdit eden unsurlardır.
Yine sevk zinciri uygulamasının, 01 Temmuz itibariyle geleceği söyleniyor.
Ama burada ciddi sorun var. Çünkü aile hekimi diye takdim ettiğimiz hekim
arkadaşlarımız, aslında gerçekten aile hekimi uzmanı değildir. Aile hekimi yetkileri
verilmiş pratisyen hekim arkadaşlarımızdır ve bunlar uzun dönem hekimlikten de
uzak kalmış genelde idareci pozisyonunda olan hekim arkadaşlarımızdır. Daha çok
puan aldıkları için aile hekimliğine ön sıralarda atanmışlardır. Vatandaşın, aile hekimi
uzmanı diye bir pratisyen hekime yönlendirilmesinin ortaya çıkarabileceği riskleri
öngörmemiz gerekmektedir. Ve bütün hastaları birinci basamakta tuttuğumuz
zaman, bir aile hekimini günde 100–120 hastaya bakacağını varsayarsak, böyle
bir aile hekimliği sisteminin fiyaskoyla sonuçlanacağını ve 224 sayılı yasadaki sağlık
ocağı sistemindekine benzer bir sonuçla karşılaşacağımızı öngörmek kehanet
olmaz. Çünkü, aile hekiminin temel fonksiyonu poliklinik yapmak değildir, koruyucu
sağlık hizmetleri vermek, sağlık eğitimi vermek, sağlık danışmanlığı yapmak, sağlık
kayıtlarını tutmak, gebe takibi yapmak vs. gibi birçok fonksiyonu, görevi vardır.
Günde 100 hastaya bakan bir aile hekimi, bunların hiçbirini yapamayacaktır. Ve
bunun sonucu da hastalarımızın aile hekiminden memnuniyeti azalacak, sisteme
olan güven sarsılacaktır. Bu sistem, sevk zorunluluğu sistemi, aile hekimliğini tehdit
eden bir risktir. Yine hasta hakları açısından ele alındığında da, hayatı zora girmiş ve
ölüm tehdidi olan bir kişinin, güvendiği, umut bağladığı bir hekime ulaşmasının, bir
kuruma ulaşmasının önünün kesilmesi kabul edilemez. Kişi eğer iyileşmediğinde ya
da sakat kaldığında, öldüğünde, “ben hastaneye gitseydim, filan hekime gitseydim
belki de kurtulacaktım, babam kurtulacaktı, yaşayacaktı” gibi bir teessürün
yerini hiçbir para, hiçbir fatura dolduramaz arkadaşlar. İnsani değerlerimizden
vazgeçmememiz gerekmektedir. Evet teşvik edilebilir, yani aile hekimliğinden sevk
alarak gidenlere farklı avantajlar sağlanabilir veya sevksiz gidenlerden katılım payı
alınması getirilebilir, belli bir süreye yayılarak bu sorunsuz geçiş sağlanabilir.
SGK’nın ödeme sisteminde, sadece ücretler üzerinden hesap yapılmaması, ücret ve
maliyet ayrımının da yapılması gerekmektedir. Bir tedavi maliyeti, sadece ücretle
87