I.Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler Kitabı ...

ireysel olarak çalışana teşvik modeli. Detayda bu bir karma model. Yani bu
modelde sabit maaşların üzerine bir performans ücreti veriliyor. Performans ücretine
yönelik Kanunun izin verdiği tavan oranlar var. Uzman hekimlerin sabit ücretin 7
veya 8 katına kadar ilave ücret alması gibi. Tabii, bu sistemin bir avantajı olduğu gibi
dezavantajı da olabilir. Yani sabit ücretle performans ücretinin bu kadar birbirinden
uzak olması. Tabii, sonuçta süreç içinde bunlar değiştirilebilir. Ancak sabit ücretin
arttırılması konusunda birtakım kısıtlılıklar var.
Sistemin daha çok bireysel performansa yönelik yönünü vurgulanıyor. 2005 yılında
“kurumsal performans” kavramı sisteme entegre edilmiştir. Bu şekilde karma bir
teşvik modeli ortaya çıkmıştır. Hastanelere ve çalışanlara teşvikin birlikte uygulanması
sistemi dikkate değer bir noktaya gelmiştir. 2005 yılında kurumsal performans ile
nicelik ölçümünden nitelik ölçümüne geçilmesi sistemdeki en önemli değişimdir.
Bu gelişme çok sancısız olmuştur ve çok güzel bir geçiş gerçekleşmiştir. Bireysel
performansın teşvik mekanizmalarını bozmadan, kurumsal performansla alakalı
bütün unsurlar sisteme yedirilmiştir.
Bu zaman kadar çok vurguladığımız bir hususu tekrar ifade etmek istiyorum. Eğer
amaçlarımızı basitleştirirsek, o amaca yönelik yapılan bütün düzenlemeleri, kısaca
olup biten her şeyi daha kolay anlamış oluruz. Bu sistemin de çok basit bir amacı
var. Sistem merkezine “insanı” yerleştiren, “insan odaklı” bir sistem. Bu açıdan
bakmamız gerekiyor. Çok basit performans kriterlerimiz ve hedeflerimiz var. Sağlık
hizmetlerinde etkili, kaliteli, ulaşılabilir bir hizmeti sunmak ve bunların karşılığında
da sağlık göstergelerini düzeltmek, insanları finansal yükten korumak, onları
hastalıklarından dolayı fakirleştirmemek ve onların memnuniyetini arttırmak. Bu çok
karmaşık bir yapı gibi görünebilir. Bu karmaşık yapıyı insana odaklanarak çözmek
çok daha kolay.
Sağlık Bakanlığının hastanelerin performansını iyileştirme ve kalitenin geliştirilme
süreciyle ilgili bu 5 yıldaki geldiğimiz noktayı birkaç kısa kısa cümleyle size ifade etmek
istiyorum; Bu tür sistemler uzun yıllardır kullanılan sistemler. Bir organizasyonda
kalitenin yükseltilmesi, performansın iyileştirilmesi konularında uluslararası birçok
tecrübe var. Özel sektörün tecrübeleri var. Fakat bu kavramları kamuda uygulamak
çok zor idi. Özellikle bizim kamu mevzuatımız ve kamudaki statüko böyle bir teşvik
modelini uygulamak için çok uygun değildi. Ama bugün geldiğimiz nokta itibariyle
şunu ifade edebiliriz; bu sistem kamuda başarı ile uygulanmıştır. Sistemin verdiği
tecrübe ve birikim bundan sonra sektörün özel ayağını da düzenleme konusunda
bize önemli tecrübeler veriliyor. Kamudaki tecrübeden hareketle. Sistem çok
dinamik. Eleştiriliyor. Çok değişiklikler yapılıyor. Başımız dönüyor deniliyor. Ama
böyle olması gerekiyor. Çünkü aynı bu canlı büyüyen bir organizma gibi sürekli
ihtiyaçları, stratejileri değişebiliyor, o nedenle bu sistemin her zaman dinamik ve
değişkenliğe açık olması gerekiyor. Bu sistem bir kaynak tüketiyor. Doğrudur. Bu yıl
bütçeden sistemin uygulanması için gereken fon yaklaşık 4,2 milyar Türk lirasıdır.
Ancak sistemin çıktılarına baktığımız zaman sistemin topluma bu kullandığı fonun
karşılığını verdiğini görüyoruz. Biraz önce Sabahattin Hocam da ifade etti, bu örnek
alınıyor. Salonda Makedonya’dan ziyaretçilerimiz var, KKTC Sağlık Bakanlığı’ndan
35