I.Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler Kitabı ...

maalesef çıkabiliyor. Dolayısıyla aslında sağlık-bakım hizmetindeki o kaliteyi çok da
yakalamış olmuyoruz profesyonel kaliteyi sağlamakla.
Bilhassa yönetici arkadaşların en çok tedirgin olduğu, hatta klinisyenlerle çatışma
içine girdiği alan ise “yönetim kalitesidir”. Yönetim kalitesi, o hastaların umduklarını
bulmasını sağlarken klinikte bu hizmeti veren sağlık personelinin bildiği, kanıta
dayalı, bilimsel bilgileri uygulayarak hastasını iyileştirirken bütün bu süreçlerde uygun
kaynakların kullanılması, uygun araçların kullanılması ve koordine edilmesinden
sorumlu bir alanın konusudur. İşte bu, üç kalite alt başlığını toparlayıp başarılı
bir şekilde sunabilirsek o zaman bir kurumdaki “sağlık hizmeti kalitesinden” söz
edebileceğiz. Böylece sağlık hizmeti kalitesinden sistem anlayışına doğru geçerken
olayın ne kadar bölümlü, parçalı olduğuna vurgu yapmak istiyorum. Olaya “sistem”
açısından yani sağlık sistemi açısından yaklaşarak gelin birlikte bir senaryo çizelim.
Hastamız “A” hastanesine gitti ya da daha basitleştirelim, bir hastanede “A”
servisine gitti, ameliyat olacaktı, her şeyi yapıldı, hiçbir sorun yok. Bütün her şey
elimizdeki “klinik rehberlere”, standartlara uygun işliyor, hasta hayatından memnun,
çalışanlar mutlu. Ancak hastanın kalbinde bir sorun olduğu görüldü ve kardiyoloji
konsültasyonu istendi. Kardiyoloji örneğinden kardiyolog arkadaşım varsa alınmasın,
bu üroloji konsültasyonu da olabilirdi. Hastamız, diğer servise sedye ile gönderildi,
sedyenin tekeri çukura düştü, sedye devrildi, diğer serviste “şimdi hasta bakıyoruz,
3 saat sonra gelsin” dendi, koridorda bekledi…. vesaire. Aslında hasta bu servisin
yani üroloji veya kardiyoloji servisinin kapısından girdiğinde de yine her şey çok
mükemmel olabilirdi, yine bütün kriterlerimizi uyguluyor olabilirdik. Ancak, iki
ayrı hizmet noktası arasında hastanın nakli, bütün kalite gayretlerimizi yerle bir
edebilir, kalite anlayışımızı sorgulanır hale getirebilir. Çok basit bir örnek verdim
size. Bu sorun, poliklinikteki hastamız servise gönderilirken ameliyat saati gelmiş
hasta servisten ameliyathaneye giderken, “a” hastanesinden “b” hastanesine sevk
edilirken, Anadolu’da bir ilden 112 ambulansı ile İstanbul’a getirilip hastane hastane,
yoğun bakım yoğun bakım dolaştırılırken yaşanabilecek bir durumdur. Bu örnekleri
o kadar çok çoğaltabiliriz ki, kendi kurumlarımızda“bütün yoğun bakım servislerinin
çok kaliteli” olduğunu iddia edebiliriz. 112 ilk yardım hizmetlerimizin mükemmel
işlediğini savunabiliriz ama elimizde kalitesiz bir organizasyonlar bütünlüğü, kalitesiz
bir sağlık sistemi olabilir!
Bu öyle bir durumdur ki, arkadaşlar, sağlık sistemini oluşturan bütün organları tek
tek kaliteli yapsanız bile, bütün elinizdeki kalite standartlarını uygulayıp belgeleseniz
bile, bunların kalitelerini, niceliksel rakama vursak, toplasak bu kalitelerin toplamı,
sağlık sisteminin kalitesiyle eşit değildir. Sağlık sisteminin kalitesi, bu toplamdan
daha büyük bir değerdir. Dolayısıyla bu aradaki farkı yaratan hizmeti, bu aradaki
farkı yaratan kalite alanını hiçbir yönetici göz ardı edemez. Sağlık sistemi üzerinde
söz sahibi hiçbir otorite, hiçbir sorumlu kişi bunu yok sayamaz. Bu açıdan zaman
zaman bazı kurum yöneticilerimizin, ulusal düzeydeki bazı uygulamalara karşılık,
“bunlar bizim sorumluluk alanımız dışında ya da bizim öncelikli işlerimizi engelliyor”
gibi serzenişlerini duyar gibi oluyorum. Bu uygulamaların arkasında yatanın, böyle
bir kaygı olduğunu lütfen unutmayın!
29