I.Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler Kitabı ...

danışmanının raporu dikkatimi çekti. Önerilerine şöyle göz gezdirerek baktım. Yine,
aynı tarihlerde “Bakanlığımızda bu işin bir önderliğini, liderliğini yapması ve bu
alanda çalışmaları yürütmesi” amacıyla, Bakanlığın teşkilat yapısı içinde böyle bir
birim olmamasına rağmen Bakan onayı ile Sağlık Bakanlığı Kalite Koordinatörlüğünü
kurduk. Bu Kalite Koordinatörlüğümüzün de, kendi görev tanımlarını yaptığı ve
ilk çalışmaları derleyerek bizlere sunduğu raporu, 2004 tarihini taşıyor, 2003’de
başlayan çalışmaların devamı olarak.
Bu çalışmaların akabinde bir kısım üyelerinin de aramızda bulunduğunu bildiğim
“Ulusal Kalite Danışma Kurulu” oluşturuldu. Sektörün farklı paydaşlarından bu
konuda birikimi olan arkadaşlarımızın katılımıyla uzun süren toplantılar ve çalışmalar
sonucunda bir öneri paketi hazırlandı. Yine, belki doğrudan sağlık hizmetleriyle ilişkili
olmasa da, Türkiye’de kalite konusunu gündemine almış, daha da açıkçası bu amaçla
kurulmuş TÜRKAK ile yine, o yıllarda bile ülkemizde akreditasyon çalışmalarına
önderlik etmiş, ülkemizde bazı hastanelerin akreditasyon çalışmalarında rol almış
uluslararası kuruluşlarla görüşmeler yapıldı, işbirliği geliştirildi, hatta özellikle JCI ile
ortak protokol imzalanarak birçok konularda destek sağlandı.
Paralel olarak, belki kalite bileşeni ihmal edildiği gerekçesiyle çok eleştiriye
maruz kalan, “performans ölçüm” çalışmalarına başlandı. Aslında çok önemli bir
adımdı bu. Bugün için artık böyle bir sistemin gerekli olup olmamasından ziyade,
hoşumuza giden, gitmeyen, adil olduğunu düşündüğümüz, düşünmediğimiz
tarafları tartışılmaktadır. Bu tür bir ölçüm sistemiyle bugüne kadar bilhassa kamu
sağlık kuruluşlarımızda “ne yapıyoruz, ne kadar yapıyoruz” sorusunun cevabını
bulmaya başladık. Sadece basit bir örnek vereyim; 2004 yılında Bilgi İşlem Daire
Başkanlığımızın yaptığı sağlık kuruluşlarımızdaki anketlerde o zamanki tabiri ile, yani
daha doğrusu o anketteki tabiri ile söylüyorum, “hastanenizde bilgi işlem sistemiotomasyon
var mı?” sorusuna; evet var, diye cevap veren hastane sayımız %16 idi.
2007 yılının sonuna geldiğimizde, aynı anket tekrarlandığında olumlu cevap % 96
oldu. Kaldı ki, şu anda sadece hastanelerin kendi içlerinde oluşturdukları hasta kayıt
sistemleri değil, bütün paydaşların entegrasyonunu sağlayan, minimal veri setleriyle
veri standardizasyonun sağlandığı ulusal sağlık bilgi sistemine, “Sağlık Net”e doğru
gidiyoruz. Şu anda pilot uygulamaları başlamış durumda. Artık Türkiye’de bütünüyle
sunulan sağlık hizmetlerinin, en azından elimizdeki kriterlerle ölçülebilen kısmı
ölçülmeye başlanmış durumdadır. Bu, ölçümdeki güvenilirlik derecesi, abartmalar,
yanlış bildirimler bunların hepsini kabul edebilirim eleştiri olarak ama bir gerçek var,
“ölçüyoruz” ve bundan sonraki projelerimizi, bundan sonraki vizyonumuzu da bu
ölçümler üzerine kurarak hem ölçümleri rehabilite etme yönünde, hem de geleceğe
yönelik adımlarımızı atma yönünde kullanabiliyoruz.
Tabii, bir şeyi ölçerseniz, bilmeye başlıyorsunuz; bilirseniz de yönetebiliyorsunuz.
Daha ölçemediğiniz şeyi bilme şansınız olmadığı için yönetme şansınız hiç olmuyor.
Dolayısıyla bilmediğiniz ve yönetemediğiniz bir sektörün kalitesini tartışıyor olmanız,
aslında “kanatsız uçmak” gibi bir şey. Dolayısıyla artık güvenilirlik derecesi her ne
olursa olsun, belli bir ölçüm noktasına geldiğimizi hissettiğimiz anda bu ölçtüğümüz
hizmetlerin kalitesi konusunda adımlar atmaya başladık, çalışmalara başladık.
22