I.Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler Kitabı ...

elirledi bunların geliştirilmesi lazım. Mesela, Amerika’dan bir hastane örneğinde:
“Performans akreditasyon kurumlarından çoğunun kalite standartlarının üzerinde
olabilmektir” deniyor. Umarım bizde yakın bir dönemde belli hastanelerimiz bunu
hedef koyar. “JCI” dâhil pek çok kalite örgütünün belirlediği kalite standartlarının
üzerine çıkıldığı zaman tabii ki, ciddi bir teşvik sistemi getirilmeli. Burada sağlık
insan gücünün kalitesinin artırılması zorunlu. Resepsiyon görevlisinden laborantına,
röntgen teknisyeninden hastane müdürüne, hemşire arkadaşlarımızdan eczacı
arkadaşlarımıza ve hekimlere kadar geniş bir yelpazede herkesin sertifikasyon
sistemlerini, iç eğitim sistemlerini desteklemek lazım. Ülkemizde hekimler için ve
gerekli diğer branşlar için ulusal “board”u bir an önce başlatmak gerekiyor.
Şimdi birde tabii ki, performans nedeniyle kamuoyundan ciddi eleştiriler de geliyor.
Verilen teşvik/performans miktarı çok fazla zannediliyor halk tarafından. Baktığımız
zaman bizzat Sayın Mehmet Demir’den aldım Bakanlığın 2007b verilerini. Birinci
basamakta 927 lira performans ödemesi yapılmış her ay. Diğerlerine baktığımızda
tabloda görüyorsunuz %6’sı 1001 ile 2000, %17’si 2001 ile 3000, %23’ü 3001–4000
TL performans hak edişi almış. Haliyle ülkemiz özelinde bu rakamlar küçümsenecek
rakamlar değil. Biz üniversitede bu rakamları maalesef doğrusu alamıyoruz, ama
Bakanlık yetkilileri ancak çok aza kişinin alabildiği 5000 TL üzeri bir hak edişin
sağlandığı izlenimi uyandıran beyanlardan mutlaka kaçınmalıdır.
Peki, sorunlar neler diye baktığımızda Sayın Sağlık-Sen Genel Başkanı çoğuna
değindi, ben o kısımlara girmeyeceğim. Mevcut performansa dayalı ödeme;
kliniklerin, birimlerin ve hekimlerin gelir ve giderleri dikkate alınarak mutlaka net
kar esasına göre yapılmalıdır. Sağlık Bakanlığı ısrarla bundan kaçınıyor ama sabah
buradaki oturumda global krizin her şeyi sarstığını, sağlığı tehdit ettiğini hatta
birinci düzey sağlık hizmetlerini tehdit ettiğini vurgulandı. Biz bu koşullarda net
karlılığı maliyet analizini mutlaka yapmak zorundayız ki performans ödemelerinde
süreklilik sağlanabilsin. Aksi halde çok yakın gelecekte sözü edilen rakamları sağlık
çalışanlarına ödeme noktasında ciddi sıkıntılar yaşanacaktır.
Cerrahi ve tetkik branşları için ciddi alt yapılar ve çalışan ekipler gerekmektedir.
Bildiğimiz gibi Amerika’da ve bazı batı ülkelerinde ödeme kurumları belli enfeksiyonları,
belli hasta güvenliğini ilgilendiren riskler geliştiğinde artık ödeme yapmıyor. Bunları
dikkate alarak gelecek planlanmalıdır.
Ayrıca eğitim ve araştırma hastanelerinde mutlaka performans pastasında eğitimin,
yayınların olmazsa olmaz yeri olmalıdır. Salt hasta bakımı ile tam bir performans
alınamamalıdır. Bilgi, beceri ve tutum kazandıracak eğitim faaliyetlerinin olması
gereken düzeyde yapılması sağlanmalı ve bunlar nesnel ölçütlerle yapılan eğitim
denetimleri ile denetlenmelidir.
Az önce bahsettiğim kalite ölçütlerini belirleyen rehber hakikaten iyi bir çalışma.
Ayrıntılı bir şekilde okumaya çalıştım. Özellikle koruyucu hizmet göstergelerinde sıfır
yaş grubunda bildiğimiz beşli aşıların, BCG’nin, bir yaş grubunda kızamık, kabakulak,
kızamıkçığın %95 yapılmasını önermesi çok güzel bir hedef. Tüberküloz bildiriminin
198