I.Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler Kitabı ...

Dolayısıyla az emekle yüksek puan kazanılan işler hekimler için tercih nedeni
olabilmekte, meşakkatli işlerden kaçınma gibi bir durum ortaya çıkabilmektedir.
Bu durum önlem alınmadığı takdirde zamanla büyük bir halk sağlığı sorununa
dönüşebilir. Bu nedenle performans puan tabloları revize edilmesi ve burada da
emek-değer dengesinin gözetilmesi gerektiğini düşünüyoruz.
Bir diğer husus olarak şunu da belirtmek gerekir ki; Sağlıkta Dönüşüm ile birlikte
artan iş yükünü karşılamak için fazla süreli çalışmalar gerçekleştirilmekte, ancak
bu fazla çalışma karşısında sağlık çalışanları hak ettiği ücreti alamamaktadır. Bizim
mevzuatımızda kamu çalışanlarının haftalık çalışma süresi 40 saattir. Sağlık çalışanları
için ise, Anayasal eşitlik ilkesine aykırı bir şekilde haftalık normal çalışma süresi 45
saat olarak düzenlenmiştir.
Bir çok Avrupa ülkesinde normal çalışma süresi 38-40 saat aralığındadır. AB Çalışma
Süresi Direktifi; bir sağlık çalışanının haftalık çalışma süresini, normal mesai, fazla
mesai, nöbet dahil en fazla 48 saat olarak belirlemiştir. Haftalık maksimum çalışma
süresi 48 saat olan ülkelerde de fazla mesai, nöbet gibi durumlarda emeğin karşılığını
fazlasıyla almaktadırlar.
Avrupa Birliği’ne üyelik süreci yaşayan ülkemiz için bu direktif, bağlayıcı bir nitelik
taşımaktadır. Bizde çalışma saatleri çok düzensiz ve nöbetler belli bir saat üzerine
çıktığı zaman karşılıkları da ödenmemektedir.
Tüm bu tespit ve önerilerimiz arasında en önemli konu ise sistemin güvenilirliği
meselesidir. Özellikle hekimleri sistem içinde tutmak için çalışanların bu sistemde
önünü net bir biçimde görmesi gerekmektedir. Sürekli olarak yaşanan mevzuat
değişiklikleri, Bakanlık dışı müdahalelerin sıkça yaşanıyor olması, sisteme güveni
sarsmaktadır. Özellikle Maliye Bakanlığı’nın performans sistemine doğrudan
müdahale sayılacak genelgeler yayınlaması sistemin dış etkilere karşı yeterince
korunamadığını göstermektedir.
Örneğin Maliye Bakanlığı yakın zamanda yayınladığı bir genelgeyle, ek ödeme
yönetmeliğinde belirtilen öncelikler listesini değiştirmiş ve personele yapılacak
döner sermaye ödemelerine yüzde 65 sınırı getirmiştir. Döner Sermayeli İşletmeler
Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’ne aykırı bir genelge yayınlayan Bakanlık, firma
alacaklarına kaynak oluşturmak için, öncelikler listesindeki personelin döner sermaye
ödemelerini geciktirme sonucu doğuracak bir uygulamaya imza atmıştır. Maliye
Bakanlığı’nın bu şekilde müdahale edebildiği bir sistemin teşvik ediciliği kalmayacağı
gibi, çalışanların sisteme olan güveni de sarsılacaktır.
Bu örnekten hareket ederek, şu tespiti yapmak doğru olacaktır. Sağlıkta Dönüşüm
Programı temelinde uygulanan sağlık politikaları Sağlık Bakanlığı’nın politikası
mıdır? Yoksa Hükümetin politikası mıdır? Şayet Hükümet politikası ise ki biz buna
inanıyoruz, sağlık sistemine sağlık dışı müdahalelere izin verilmemelidir.
194