I.Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler Kitabı ...

Prof. Dr. Korkut ERSOY – Panelist
(Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi)
Sayın Başkan teşekkür ederim. Ayrıca bu toplantıyı düzenleyen Sağlık Bakanlığı’nı
da kutlarım. Her zaman sağlık yönetimi ve sağlık işletmeciliği ile ilgili bir dinleyici
kitlesi Türkiye’de gerçekten çok iyi vardır, yıllardır da bu devam eder. Ama bugün
bu saatteki katılım ve gündüzki katılımlarda gösteriyor ki Türkiye’de gerçekten
bu konudaki hassasiyet her geçen gün artıyor. Sağlık Bakanlığı da bu hassasiyeti
desteklediği için, bilgiyle donattığı için düzenleyenleri kutlarız. Efendim ben tabii bir
yandan da dinleyici arkadaşlarımıza bakıyorum, sunumlarda arkadaşlarımıza oldukça
ciddi mesajlar verdiler. Programda bu oturum için de akademik bir bakış denmiş,
ama ben programa baktım, sunumlara baktım, zaten sunumların hemen hemen
tümü akademik bakış göstermiş. O yüzden sadece bu oturumumuz bir akademik
bakışı temsil ediyor diye düşünmüyorum.
Kanada Sağlık Bakanı Elen Rock 1997’den 2002’ye kadar Sağlık Bakanlığı yapmış,
şimdi de galiba bir Ottova Üniversitesi’nin Rektörü; “sağlık hizmetlerine ne kadar para
harcadığımızı biliyoruz ama diyor bu paranın ne kadar işe yaradığı hakkında çok az
şey biliyoruz” diyor. Bu anlamdaki yapılanma sadece Türkiye’nin sorunu değil. Yalnız
Türkiye’nin galiba biraz da sorunu sağlık hizmetlerine ne kadar para harcadığını da
çok iyi bilmiyor. Bir de o boyutu var maalesef Türkiye için. Ben Yaşar Hocayla galiba
1990’lı yılların başında beraber çalıştım Amerika’da bir altı ay kadar, derslerini aldım
Yaşar Beyin, doktora derslerine devam ettim. O yüzden biraz da ilginçtir, hem onun
yayınlarının da biraz da etkisi var. Biraz Yaşar Beye benzemiş benim sunumlarım.
Bu sunumda o yüzden Yaşar Beye de teşekkür ederim, Türkiye’ye zaman zaman
gelerek bize sağlık kurumları yönetimi ile ilgili çok ciddi katkısı olmuştur. O yüzden
kendisine şimdi özellikle teşekkür ediyorum.
Sağlık sistemine makro ve mikro bakmaya çalışacağım. Sağlık sisteminin makro
bakışta işlevleriyle amaçları ve performansı arasındaki ilişkileri şematik olarak
Dünya Sağlık Teşkilatı da ifade etmeye çalışmış. Performans belirleyicileri entegre
hizmetler, bunların erişilebilirliği, kalite, yeterli kaynaklar, eşitlik, hasta odaklılık,
verimlilik gibi kavramların tümünün performansı etkilediğini ve bunların yüksek
ya da daha düşük performans oluşturmasına neden olduğunu söyleyebiliriz. Özet
olarak bu makro bakışta ne, ne zaman, nerede, kim için ve bu süreçte hizmetler nasıl
organize ediliyor, sunuluyor; bunun için gerekli kaynaklar nelerdir, bunun çıktıları
nelerdir, acaba toplum sağlığında bu çıktılarla istendik değişimler yaratılabilmiş midir
değerlendirmesi yapılması gerekiyor. Mikro bakış ise kurumsal performansı belki de
hastane performansını ifade etmektedir. Burada performans kaliteyle verimliliğin bir
fonksiyonu olarak görülüyor. Yani en yüksek verimi elde ederken en yüksek kaliteyi
de elde etme amacı gözlenmesi gerekiyor. Bunun için verimlilik tanımlaması yine
arkadaşlarımız tarafından çoklukla verildi. Bu girdilerle ne kadar çıktı yapıldığının
ifadesi aslında verimlilik. Kalite ise çok farklı tanımları var kalitenin. Ben de eski
bir kalite çalışanıyım ama bazen kalite çalışmak hoşuma da gitmiyor, konuşmak
da hoşuma gitmiyor. Neden derseniz bu çok kısa bazı programlarla kaliteyle ilgili
147