Ameliyathane Hizmetleri - SaÄlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire ...
Ameliyathane Hizmetleri - SaÄlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire ...
Ameliyathane Hizmetleri - SaÄlıkta Kalite ve Akreditasyon Daire ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
3.1 <strong>Ameliyathane</strong><br />
<strong>Hizmetleri</strong><br />
Op. Dr. Uğur KEVENK<br />
T.C. Sağlık Bakanlığı<br />
rformans Yönetimi <strong>ve</strong> <strong>Kalite</strong> Geliştirme <strong>Daire</strong> Başkan
Cerrahi Gü<strong>ve</strong>nlik Problemi<br />
Dünya Sağlık Örgütü 2008 <strong>ve</strong>rilerine göre:<br />
• Tüm Dünyada yılda ortalama 234 milyon<br />
cerrahi müdahale gerçekleşmektedir<br />
• Bu cerrahi girişimler %0,4-0,8 mortalite <strong>ve</strong><br />
%3-16 komplikasyon oranlarıyla yılda 1<br />
milyon ölüme <strong>ve</strong> 7 milyon cerrahi sonrası<br />
komplikasyona neden olmaktadır
Türkiye’de durum...<br />
• Türkiye’de Sağlık Bakanlığına bağlı<br />
hastanelerde 2008 yılında toplam<br />
3.771.059 cerrahi girişim<br />
gerçekleştirilmiştir<br />
• Aynı mortalite <strong>ve</strong> komplikasyon<br />
oranlarıyla oranlarıyla bu sayı yılda<br />
20.000 kişinin inin ölümü <strong>ve</strong> 140.000 kişinin<br />
komplikasyona maruz kalması
Sunum Planı<br />
.1 Hizmet sunumu için gerekli şartlar<br />
.2 Hasta bilgilerinin transferi<br />
.3 Gü<strong>ve</strong>nli cerrahi uygulamaları<br />
.4 İlaç <strong>ve</strong> sarf malzemelerinin takibi<br />
.5 Hasta yakınları ile ilgili düzenlemeler
1.1 <strong>Ameliyathane</strong> hizmet sunum<br />
in gerekli şartları karşılamalıdır<br />
AÇ: <strong>Ameliyathane</strong> süreçlerinin tanımlanması<br />
<strong>ve</strong> gü<strong>ve</strong>nliğinin sağlanması; hastane kaynaklı<br />
enfeksiyonların kontrolü için ameliyathaneye<br />
hasta <strong>ve</strong> personel giriş çıkışının kurallarının<br />
belirlenmesi; ameliyathanelerin fiziki alt<br />
yapılarının en uygun şekilde yapılandırılmasıd
yişine ilişkin yazılı bir düzenleme<br />
unmalıdır.<br />
meliyathane işleyişine ine ilişkin yazılı bir düzenleme<br />
ulunmalıdır. Doküman,<br />
meliyathanede hasta <strong>ve</strong> çalışan gü<strong>ve</strong>nliği ile ilgili<br />
nlemleri,<br />
meliyathaneye hasta kabulü ile ilgili uygulamaları<br />
çermeli <strong>ve</strong><br />
lgili süreçlerle (temizlik <strong>ve</strong> dezenfeksiyon, satın alma,<br />
alzeme temini vb.) ilişkisini kapsamalıdır.<br />
lgili sorumlular tarafından bu dokümana uygun olarak
sonel girişi ayrı<br />
alıdır.<br />
meliyathanede hasta<br />
personel girişi ayrı<br />
malıdır.<br />
meliyathaneye hasta<br />
personel giriş<br />
kışının kuralları<br />
lirlenmeli <strong>ve</strong> bu<br />
rallar ameliyathane<br />
leyişi ile ilgili yazılı
.1.3 Steril, yarı steril <strong>ve</strong> steril<br />
ayan alanlar belirlenmelidir.<br />
meliyathanelerde steril, yarı steril <strong>ve</strong><br />
teril olmayan alanlar belirlenmeli <strong>ve</strong><br />
yrılmalıdır (farklı alanda farklı renk<br />
istemi, şerit ile ayırma, yer yazıları,<br />
abela ile tanımlama gibi).<br />
anımlanan alanın özelliğine uygun<br />
larak kurallar (steril alanda bulunma<br />
artları, yarı steril alanda ne tür kıyafet<br />
e teçhizatla bulunulur gibi)
.1.3 Steril, yarı steril <strong>ve</strong> steril<br />
ayan alanlar belirlenmelidir.<br />
meliyat salonlarının açıldığı <strong>ve</strong> ameliyat ekibinin cerrahi el<br />
ıkama yaptıkları alan steril alan olarak kabul edilmiş olmalıd<br />
teril alan olarak belirlenmiş ş alanlarda, pencere <strong>ve</strong> kapılar dı<br />
rtama açılmamalı <strong>ve</strong> bu alanlarda tuvalet bulunmamalıdır.<br />
ersonel dinlenme alanları yarı steril alanlar içerisinde organ<br />
dilmiş olmalı <strong>ve</strong> doğrudan steril alana açılmamalıdır.<br />
: Yarı steril kavramı steril <strong>ve</strong> steril olmayan alan arasındaki<br />
eçiş bölgelerini tarif etmek üzere kullanılmaktadır. Bu neden<br />
radaki geçişlerin tanımlanması sağlanmalıdır.
.1.4 <strong>Ameliyathane</strong>lerde kirli <strong>ve</strong> tem<br />
lzeme trafiğinin inin ayrılması<br />
lanmalı, kirli malzemeler üstü kap<br />
şekilde transfer edilmelidir.
ler ayrı şekilde toplanmalı <strong>ve</strong><br />
ınmalıdır.<br />
meliyathanede tıbbi <strong>ve</strong> evsel atıkların kaynağı<br />
rı olarak toplanması <strong>ve</strong> ünite içinde taşınmas<br />
ili yazılı bir düzenleme bulunmalı <strong>ve</strong> bu<br />
zenlemeye uygun şekilde çalışılıyor olmalıdır<br />
meliyathanede uygun tıbbi atık kapları <strong>ve</strong><br />
şetleri bulunmalıdır.<br />
meliyathane atıkları bu konuda eğitilmiş <strong>ve</strong>
üzsüz, yuvarlak köşeli, gözeneksi<br />
ay temizlenebilir <strong>ve</strong> dezenfekte<br />
lebilir nitelikte <strong>ve</strong> derzsiz malzeme<br />
kaplanmış olmalıdır.
tlarını sağlayacak şekilde hepafiltr<br />
a benzeri mikroorganizmaları<br />
ebilen <strong>ve</strong> tutabilen havalandırma<br />
emi bulunmalıdır.<br />
eliyathanelerde hepafiltre <strong>ve</strong>ya benzeri mikroorganizmalar<br />
zebilen <strong>ve</strong> tutabilen havalandırma sistemi bulunmalıdır.<br />
sma hava debisi minimum 2.400 m 3 /h, ortamdaki narkoz ga<br />
nsantrasyonunu düşürmek ürmek için taze hava debisi minimum 1<br />
3<br />
/h olmalıdır.<br />
eliyathane odasındaki partikül <strong>ve</strong> mikro - organizma sayısı<br />
spitine dair periyodik ölçümler yapılmalı <strong>ve</strong> kayıt altına
takibi yapılmalı <strong>ve</strong> bu değerlerin<br />
iyodik ölçümlerini içeren çizelgeler<br />
ırlanmalıdır.<br />
T: Normal şartlarda<br />
eliyathane odası<br />
ısı 20-23 o C olmalıdır.<br />
cak ameliyatın<br />
rüne <strong>ve</strong> ihtiyaca göre<br />
-26 o C arasında
.1.9 Hijyenik Klima Sistemine ait<br />
ım sözleşmesi <strong>ve</strong> bakım sırasında<br />
ılan testlere ilişkin kayıtlar<br />
unmalıdır.
azların bağlandığı prizler, elektrik<br />
intisinde jeneratör devreye girince<br />
ar enerji ihtiyacını karşılamak üze<br />
S'lerle beslenmelidir.
.1.11 UPS’lerin düzenli olarak bak<br />
kontrolü yapılmalıdır.<br />
) UPS’ lerin bakım <strong>ve</strong> kontrolleri periyodik<br />
larak yapılmalıdır.<br />
) Yapılan bakımlara ilişkin kayıtlar tutulmalıd<br />
) UPS’ler çalışır ır durumda olmalıdır
1.2 <strong>Ameliyathane</strong>de hasta bilgilerini<br />
ransferi uygun şekilde yapılmalıdır.<br />
AMAÇ: <strong>Ameliyathane</strong>lerde hasta bilgilerinin<br />
transferinin uygun şekilde yapılmasının<br />
sağlanması, bilgilendirilmiş rıza formlarının<br />
hasta dosyasında bulunmasının sağlanmasıd
mlere <strong>ve</strong> diğer birimlerden<br />
eliyathaneye hasta <strong>ve</strong> bilgilerinin<br />
sferi ile ilgili bir düzenleme yapılm<br />
alıdır.<br />
Hasta ile ilgili bilgi <strong>ve</strong> kayıtlar yazılı <strong>ve</strong> sözlü<br />
arak transfer edilmelidir.<br />
Hasta transferi en az bir sağlık personeli<br />
liğinde yapılmalıdır.
.2.2 Hasta dosyasında, yapılan<br />
rahi işlem <strong>ve</strong> anestezi ile ilgili onay<br />
ilendirilmiş rıza formu olmalıdır.<br />
Cerrahi işlem yapılan her hastanın dosyasında<br />
ılan işlemler ile ilgili onaylı rıza formu bulunmalıdır<br />
Bilgilendirme; cerrah <strong>ve</strong> anestezi uzmanı (aneste<br />
anı yoksa anestezi teknisyeni) tarafından yapılma<br />
rıza formunda isim <strong>ve</strong> unvanları belirtilerek<br />
alanmalı <strong>ve</strong> formun doldurulma tarihi <strong>ve</strong> saati<br />
tlaka yazılmalıdır.<br />
Yabancı hastalar için, hastanın bilgilendirilmesi v
1.3 Gü<strong>ve</strong>nli cerrahi uygulamala<br />
için önlemler alınmalıdır.<br />
AÇ: Cerrahi işlemlerin<br />
doğru hastaya doğru<br />
şekilde uygulanmasının<br />
sağlanması, cerrahi<br />
işlemlerde hasta<br />
gü<strong>ve</strong>nliğinin<br />
sağlanmasıdır.
u bölge <strong>ve</strong> taraf işaretlenmeli <strong>ve</strong> bu<br />
m hastaya da doğrulatılmalıdır.<br />
meliyat öncesi serviste hasta ile ilgili son kontroller tabip<br />
rafından yapılarak hastanın da katılımıyla doğru bölge <strong>ve</strong> ta<br />
aretleme süreci gerçekleştirilmeli <strong>ve</strong> bu işlem hastaya da<br />
ğrulatılmalıdır.<br />
raf işaretlemesi hasta uyanıkken <strong>ve</strong> bilinci açık olduğunda<br />
pılmalıdır.<br />
: 1.Cerrahi prosedürün tasarlandığı açık yara <strong>ve</strong> lezyonlarda<br />
üdahalelerde, prematüre bebeklerle ilgili müdahalelerde<br />
aretleme yapılmaz.
ilirken kimlik doğrulama işlemi<br />
pılarak teslim alınmalıdır.<br />
Hastaya ameliyat öncesi servis hemşiresi tarafından kiml<br />
rulama işlemi yapılır <strong>ve</strong> hasta, dosyası ile birlikte görevli<br />
akatinde ameliyathaneye gönderilir.<br />
Hasta ameliyathaneye<br />
ul edilirken,<br />
eliyathane hemşiresi<br />
a anestezi teknisyeni<br />
afından sözlü olarak<br />
lik doğrulama işlemi<br />
ılmalı <strong>ve</strong> teslim alınmalıdır.
u hasta, doğru taraf, doğru işlem<br />
rulaması yapılmalıdır.<br />
ünya Sağlık Örgütünün önerdiği Cerrahi Gü<strong>ve</strong><br />
ontrol Listesine uygun şekilde ameliyat odasın<br />
esli olarak doğru hasta, doğru taraf, doğru işle<br />
oğrulaması yapılmalıdır.
.3.4 Cerrahi gü<strong>ve</strong>nlik kontrol<br />
sine göre doğrulama yapılmalıdır<br />
Dünya Sağlık Örgütünün önerdiği T.C. Sağlık<br />
anlığı ı Performans Yönetimi <strong>ve</strong> <strong>Kalite</strong> Geliştirme Dai<br />
kanlığı ı web sitesinde de yayınlanan Cerrahi Gü<strong>ve</strong>n<br />
trol Listesi <strong>ve</strong> Uygulama Kılavuzu kullanılmalıdır.<br />
Liste uygulanıp, kaydedildikten sonra hasta<br />
yasında saklanmalıdır.<br />
Rİ: Değerlendirme erlendirme sırasında ameliyat olacak olan bir hasta<br />
lir. Cerrahi Gü<strong>ve</strong>nlik Kontrol Listesinin üç aşamasının<br />
kliliklerinin sözlü olarak uygulanıp uygulanmadığı izlenerek
Listesi
malzemelerinin takibi uygun şekilde<br />
yapılmalıdır.<br />
AÇ: <strong>Ameliyathane</strong>de kullanılan tüm ilaçların<br />
anestezik ajanların kritik stok seviyeleri <strong>ve</strong> mia<br />
takiplerinin etkili <strong>ve</strong> doğru bir şekilde<br />
yapılmasının sağlanmasıdır.
<strong>ve</strong> anestezik ajanların miktarları v<br />
ik stok seviyeleri<br />
otomasyon sistem<br />
rinden düzenli olarak takip<br />
lebilmelidir.<br />
: İlaç <strong>ve</strong><br />
estezik ajanlar<br />
yılır <strong>ve</strong><br />
masyon
<strong>ve</strong> anestezik ajanların son<br />
lanma tarihleri otomasyon sistemi<br />
rinden düzenli olarak takip<br />
lebilmelidir.<br />
Rİ: Miadı yaklaşan an ilaçlar <strong>ve</strong> anestezik ajanla<br />
in uyarıcı bir önlem (son kullanma tarihine 3<br />
dan az kalan ilaçlara uyarıcı bir etiket<br />
pıştırmak <strong>ve</strong>ya raflarda ön sıraya koymak gib<br />
ınabilir.
.4.3 <strong>Ameliyathane</strong>de kullanılan tüm<br />
f malzemelerinin kritik stok seviyel<br />
irlenerek miat takipleri düzenli olar<br />
ılmalıdır.<br />
meliyathanede bulunan tüm sarf malzemelerinin kritik stok<br />
eleri belirlenerek düzenli takipleri yapılmalıdır.<br />
on kullanma tarihi kontrolü yapılmalıdır. <strong>Ameliyathane</strong>de bul<br />
arf malzemelerinin son kullanma tarihleri düzenli olarak taki<br />
elidir.<br />
Rİ: Miadı yaklaşan an sarf malzemeleri için uyarıcı bir önlem (s<br />
ma tarihine 3 aydan az kalan malzemelere uyarıcı bir etiket
stalarıyla ilgili kolay bilgi alabilmelerin<br />
yönelik düzenlemeler yapılmalıdır.<br />
AÇ: Hasta<br />
ınlarının<br />
liyathanedeki<br />
talarıyla ilgili<br />
y bilgi<br />
ilmelerinin<br />
lanmasıdır.
eliyathanedeki hastalarıyla ilgili bil<br />
bilecekleri bekleme alanları<br />
unmalıdır.<br />
kleme alanı, hastane şartları göz önünde bulundurularak ye<br />
yıda koltuk, sandalye vb. içermelidir.<br />
bekleme alanında hasta<br />
larının hastalarıyla ilgili bilgi<br />
melerini sağlayacak<br />
lemeler bulunmalıdır<br />
liyathane süreçleriyle <strong>ve</strong><br />
larla ilgili bilgi aktaran<br />
tülü ekran, ışıklı tabela,
Teşekkürler...<br />
Op. Dr. Uğur KEVENK<br />
T.C. Sağlık Bakanlığı
Change language