Fire ve Zayiat Oranları - İzmir Ticaret Odası

-Döküm, endüksiyon ocakları ergitmesiyle yapıldığında; ergitme ve döküm fire
oranı:%3,3
-Dikiş makinası kafa ve tabla kısımlarının montaj esnasında kırılan veya
çatlayanlar, yukarıda bildirilen ocaklara şarj edilerek tekrar ergitilir ve döküm yapılır ve
neticede aynı fire oranları meydana gelir.
Mekanik taşlama, işleme firesi; işleme esnasında yanlış delme frezeleme ve
dökümden gelen parçaların işleme yerlerinde karıncalanma çıkması durumunda % 6 ila %
9 arasında fire verebilir.
*Sanayi tipi konfeksiyon ve dikiş makinaları ile bunların yedekparça, sarf
malzemesi ve aksamlarının alım-satım ve depolanması esnasında oluşabilecek fire oranları
aşağıda belirtilmiştir.
1-) Makine Ayakları :% 05 13-) Elektronik Kontrol Kutusu :% 2
2-) Tablalar :% 3 14-) Elektronik Panel Kutusu :% 1
3-) Motorlar :% 2 15-) Şalter :% 3
4-) İğneler :% 3 16-) Anahtar :% 3
5-) Çağanoz :% 2 17-) Sigorta :% 4
6-) İğne Mili :% 2 18-) Entegre Bord :% 2
7-) Burç :% 2 19-) ) ( Rom :% 2
8-) Lüper :% 3 20-) Makas: :% 05
9-) Ayak :% 2 21-) Kesim Bıçakları :% 1
10-) Plaka :% 3 22-) Mazura :% 1
11-) Dişli :% 1 23-) Çizgi Taşları :% 1
12-) Çeşitli Aparat :% 1 24-) İşaret Kalemleri :% 1
25-) Etiketleme Aletleri :% 1
DUVARDAN-DUVARA TUFTİNG-BUKLE VE 25.12.2002/41
MAKİNA HALISI TOPTAN SATIŞ
Fabrikadan naylon ambalaj içerisinde top olarak alınan yeni imal duvardan- duvara
tufting-bukle ve makine halıların; ambalajlarından çıkarılıp hava almaya başlamasıyla
birlikte; ısı farkları taban kaplamasında lateks genleşmesi yarattığından ötürü %1-2
civarında malzemede kayıba neden olması doğaldır.
Parekendeci bayiiye satışta halının kesimleri esnasında kesim payları ve bıçak
kaymaları nedeniyle bir top halıda; fatura edilemeyen ancak mal stoğunda görünen
yaklaşık%1-2 civarında zayi olan malzeme çıkması olasıdır, mümkündür.
Halı topları fabrikada karton mukavva boruya sarıldığından ilk sarım ile ikinci
sarımın birleştiği yerde, hiç düzelmeyen bir kat izi oluştuğu vakadır, tespittir. Malzemenin
bu kısmı toptancının satamayacağı bir zayiattır ve muhtemelen %4 civarındadır.
Özetle toptancı bayiinin; doğanın tabiatı gereği ve mevcut teknolojik şartlarda yıl
sonunda stoğunda görünen ancak fiili olarak olmayan(ya da işe yaramayan parçalardan
oluşan) toplam %6- %8 arasında bir fire kaybına maruz kaldığı aşıkardır.
Duvardan-duvara tufting-bukle ve makine halılarının yerinde döşenmesinden ötürü
halıların eninden ve boyundan, yerin şekline göre kesimi esnasında muhtemelen %8-
%12 arasında fire vermesi mümkündür ve bu miktar zayiat normaldir.
27