Untitled - İzmir Ticaret Odası

312

KÜNYE
DEĞİŞKEN YIL BİRİM ÇİĞLİ: VERİ/AÇIKLAMA
Yüzölçümü 2006 km 2 97
Nüfusu
2006
(Projeksiyon)
kişi 134.006
Nüfus yoğunluğu
2006
(Projeksiyon)
kişi/km 2 1.381,5
Kentleşme oranı 2006 yüzde 100
Rakımı 2006 m 1-1,5
İl merkezine uzaklığı 2006 km 27
İzmir'e göre konumu 2006 -
İzmir Körfezi'nin kuzey
kıyısında
Komşu il ve ilçeler 2006 -
Kuzeyinde Menemen,
doğusunda Karşıyaka,
güneyinde İzmir Körfezi,
batısında İzmir Körfezi ve
Dalyan
Metropol ilçe mi? - - Evet
Temel geçim kaynakları 2006 -
Sanayi, ticaret ve düşük
ölçüde tarım
Kişi başına düşen gelir 1996 dolar 3.316
Gayri Safi Yurtiçi Hasıla 1996 YTL 25.285.470
Gayri safi tarımsal üretim gelir 2006 YTL 4.157.670
İhracatı 2006 dolar 418.415.356
Önemli ihraç ürünleri 2006 -
Kara taşıt araçları, bunların
aksam ve parçaları,
konfeksiyon, makineler,
mekanik cihazlar, kazanlar ve
aksamları
Ticaret sanayi merkezleri 2006 -
Atatürk OSB, Ata Sanayi
Sitesi, Kipa Alışveriş Merkezi
Toplam firma sayısı 2006 adet 6.641
Tahsil edilen vergi toplamı 2006 YTL 144.125.942
Banka, şube sayısı 2006 adet 13 banka, 22 şube
Yer altı zenginlikleri 2006 - Tuz
Toplam konut sayısı 2006 adet 49.504
Toplam otel yatak kapasitesi 2006 adet Yok
Okur-yazar nüfus oranı 2006 yüzde 97
Öğretmen başına düşen
öğrenci sayısı
2006 kişi 20,4
Doktor başına düşen kişi
sayısı
2006 kişi 663
İlçe ile özdeşleşmiş unsurlar 2006 -
Atatürk Organize Sanayi
Bölgesi ve Kuş Cenneti
313

314

1. GİRİŞ
İzmir’in merkez ilçelerinden birisi olan Çiğli’nin, Merkez ve Sasalı olmak üzere iki
belediyesi bulunmaktadır. Bağlı bucak ve köyü bulunmayan Çiğli, 22 mahalleye
bölünmüştür.
2000 nüfus sayımına göre 113.543 kişilik nüfusa sahip olan ilçenin 2006
projeksiyonuna göre 1 nüfusu 134.006’dır. İlçe bu rakamla İzmir’in en çok nüfusa
sahip 6. ilçesidir ve toplam il nüfusunun yüzde 3,6’sına sahiptir.
Çiğli denince akla ilk gelenler, Atatürk Organize Sanayi Bölgesi(OSB) ve Kuş
Cenneti’dir. Çiğli, son zamanlarda giderek artan sayılarda yapılan toplu konutlarla
da dikkat çeken bir yerleşim bölgesidir.
1996 yılı GSYİH’sı 2 25.285.470 YTL olup İzmir genelinde 11. sıradadır ve yüzde 2,3
paya sahiptir. 3.316 $ kişi başı gelir ile 18. sırada yer almıştır.
Bu rakamlara göre Çiğli, İzmir’in az gelişmiş ilçelerinden birisi olarak gözükmekle
birlikte özellikle son 10–15 yılda önemli atılımlar gerçekleştirerek İzmir’in gelişmiş
ilçelerinden birisine dönüşmeyi başarmıştır.
Çiğli ekonomisinde, (özellikle Atatürk OSB’nin katkısı ile) sanayi belirleyicidir. Son
yıllarda gerek ilçe sınırları gerekse civarında büyük hipermarketlerin açılması ile
ticari hayat canlanma göstermektedir.
Tarımın ekonomideki ağırlığı son derece düşüktür ve giderek azalma eğilimi
göstermektedir. Turistik potansiyel olmasına rağmen bu alanda gelişme
gösterememektedir.
Önemli ölçüde göç alan Çiğli, bu göçün etkisiyle yıllık yüzde 3,7 gibi yüksek bir
nüfus artış hızına sahiptir.
Okuma yazma oranı yüzde 97’dir.
6 km. denize kıyısı olmasına rağmen ilçeden denize bağlantı yoktur, tek ulaşım yolu
karayoludur. Çiğli’ye doğu’dan Karşıyaka ve kuzeyden Menemen üzerinden
ulaşmak mümkündür. Aliağa-Menderes Hafif Raylı Sistem’in tamamlanması ile
metro ile ilçeye ulaşmak mümkün olacaktır.
İlçenin en önemli doğal zenginliği “tuz”dur.
Çiğli deyince herkesin aklına öncelikle “tuz” ve “flamingo” ile Atatürk OSB
gelmektedir.
1 Nüfus projeksiyonu TÜİK tarafından yapılmıştır.
2 TÜİK tarafından ilçelere ilişkin olarak en son açıklanan GSYİH rakamı 1996 yılına aittir.
315

2. İlçenin Tarihi, Coğrafi ve Demografik Yapısı
2.1. Tarihi
Çiğli; adını bahçelere çok fazla çiğ düşmesinden almıştır.
İlk yerleşim Köyiçi Mahallesi’nde olmuştur. Daha sonraları 1893 yılında Girit ve
Yugoslavya'dan Türk kökenli göçmenler gelmeye başlamıştır.
Kurtuluş Savaşı yıllarında İzmir'in Yunanlılar tarafından işgali ile Yunan baskısından
kurtulmak isteyen bir kısım yerli halk yöreyi daha güvenilir bularak buraya
yerleşmiştir.
Cumhuriyet’in ilk yıllarında Batı Trakya’dan değişim yolu ile gelen soydaşlarımız bu
bölgeye yerleştirilerek bir köy oluşturulmuştur.
Daha sonraları da oluşturulan köylerle birlikte 1956 yılında Büyükçiğli Belediyesi
kurulmuştur.
Muş ve Varto ilçelerinde 1966 yılında meydana gelen büyük depremlerde evsiz kalan
bir kısım aile ile Erzurum’un Hınıs ilçesinden getirilen aileler Güzeltepe ve Şirintepe
mahallelerine yerleştirilmiştir. Bu tarihten sonra ülkemizin Doğu ve Güneydoğu
Bölgelerinden göç ederek gelen yurttaşlar Büyükçiğli, Küçükçiğli ve Balatçık
Mahallelerine yerleşmişlerdir.
1981 yılında Milli Güvenlik Konseyi’nin 34 No’lu kararıyla İzmir Belediyesi sınırları
kapsamına alınmıştır.
Büyükşehir Belediyeleri Teşkilatlanması ile ilgili 3030 Sayılı Kanun Hükmünde
Kararname ile Karşıyaka Belediyesi’ne bağlandıktan sonra, 1992 yılında İlçe
statüsünü kazanıncaya kadar adı geçen belediyenin şubesi olarak varlığını
sürdürmüştür.
27.05.1992 tarih ve 3806 sayılı yasa ile Çiğli adı altında 10 mahalle metropol olarak
değerlendirildikten sonra, Sasalı Beldesi ve Kaklıç Köyü de dahil edilerek bugünkü
ilçe sınırları oluşturulmuştur.
İlçenin varoşları özellikle Doğu Anadolu il ve ilçelerinden göç almaya devam
etmektedir.
Son yıllarda yapılan toplu konut alanları da daha çok devlet memurları ve işçilerin
İlçeye yerleşmesine neden olmaktadır.
İlçenin belirgin bir göç verme eğilimi yoktur.
316

2.2. Coğrafi Yapısı
Çiğli; İzmir kent merkezinde, İzmir Körfezi’nin kuzeyinde 97 km 2 ’lik bir alan üzerine
kurulmuştur. Yamanlar Dağ silsilesi ile İzmir Körfezi arasındaki eski Gediz Nehri
yatağının oluşturduğu bol alüvyonlu bir ovada yer almaktadır. İki küçük vadi, tepe
ve delta özelliklerini taşıyan kıyı ovası Çiğli’nin karakteristik özelliği olmuştur.
Kuzeyinde Menemen, güneyinde İzmir Körfezi, doğusunda Karşıyaka, batısında da
İzmir Körfezi ve Dalyan bulunmaktadır. İzmir Körfezine 6 km. kıyısı bulunmaktadır.
İzmir il merkezine 27 km., Menemen ilçesine 18 km., Karşıyaka ilçesine ise 7 km.
uzaklıktadır.
Denizden ortalama yüksekliği 1 – 1,5 metredir.
İklim olarak tipik bir Akdeniz iklimi özelliği göstermektedir. Yazları sıcak ve kurak,
kışları ise ılık ve yağışlıdır. İlçede maki karakterli bitki örtüsü bulunmaktadır.
Ortalama yıllık yağış miktarı 500–800 mm. olup doğal nem ortalaması yüzde 60
civarındadır.
2002 yılı verilerine göre 562,4 mm. olan yağış miktarı 2006 yılında 374,8 mm.
olmuştur.
Ortalama en düşük sıcaklık Şubat ayında gerçekleşmekte olup 5,8 o C’dir. En sıcak ay
ortalama 33,3 o C ile Temmuz ayıdır.
İlçe sınırları içinde bulunan tek akarsu Maltepe Deresi adını taşımaktadır. Geniş bir
kıyı ovasına sahiptir. Yükseltiler ile ova İzmir-Çanakkale Karayoluyla ayrılmış
gibidir. Körfez kıyısındaki ovalık alan çorak ve bataklıktır. Egekent ve Evka-2 toplu
konutları az eğimli bir alandadır.
İlçedeki alan dağılımı şu şekildedir;
Tablo 1: Alan Dağılımı, 2006
Yüzölçümü
(da)
Pay
(%)
Kişi başına
düşen birim
alan (m 2 )
Sanayi alanı 8.000 8,2 59,7
Konut alanı 39.720 40,9 296,4
Tarım alanı 11.170 11,5 83,4
Yeşil alan 36.198 37,3 270,1
Sit alanı 1.070 1,1 8
Diğer alanlar 842 0,9 6,5
Toplam İlçe 97.000 100 723,8
Kaynak: Çiğli Kaymakamlığı, İzmir Tarım İl Müdürlüğü, 2007
317

2.3 Demografik Yapısı
İlçe merkez nüfusu 2000 yılı itibariyle 113.543 kişidir. Nüfus, TÜİK 2006 yılı
projeksiyonuna göre 134.006 olmuştur. Kilometrekareye düşen kişi sayısı 2006 yılı
projeksiyonuna göre 1.381’dir. İlçede oy kullanma ehliyetine sahip kişi sayısı
93.661’dir.
Tablo 2: Nüfus Durumu
2000 2006
Erkek Kadın Toplam Toplam**
Çiğli Merkez 52.611 54.129 106.740 129.800
Sasalı Beldesi 2.246 1.318 3.564 4.206
Kaklıç Köyü* 2.402 837 3.239 ---
Toplam 57.259 56.284 113.543 134.006
Kaynak: İlçe Kaymakamlığı, TUİK, 2007
* Mahalle olarak Çiğli Merkez ilçeye dâhil edilmiştir.
** TÜİK, projeksiyon
İlçe alanı içinde 2 belediye ve 22 mahalle mevcuttur.
İlçenin sanayi potansiyelinin yüksek olması nedeniyle iş bulma ümidi taşıyan
kişilerin ülkenin dört bir yanından ilçeye gelmesi nedeni ile nüfus, yıllık yüzde 3,7
gibi yüksek bir oranda artış göstermektedir.
İlçenin toplu konut alanı olması yeni inşaatlar için uygun yerler bulunması nedeniyle
konut fiyatları ve kiralarının İzmir geneline nispeten düşük seviyede bulunması da
göçü artıran faktörler arasındadır.
Yüksek oranlı göç ve göç edenlerin düşük gelir düzeyi, kaçak yapılaşmayı
beraberinde getirmekte ve yer yer gecekondulaşma görülmektedir.
3. Ekonomi
Çiğli ilçesi, TÜİK tarafından son olarak 1996 yılında yayımlanan ilçeler bazında
GSYİH rakamlarına göre 25.285.470 YTL ile İzmir genelinde 11. ve 3.316 dolar kişi
başı GSYİH rakamı ile de 18. sırada yer almıştır.
Ancak Çiğli geçen zaman zarfında büyük atılım kaydetmiştir.
Gelişmekte olan İzmir kenti, coğrafi anlamda içine sıkışıp kaldığı çanak nedeniyle
ancak kent çeperlerinde boş alana sahip olan kesimlerde büyüyüp
yapılaşabilmektedir. Geniş alanları ile Çiğli, İzmir sanayi ve ticari hayatına bu
anlamda önemli katkılar yapan ve gelecekte de gelişme potansiyeli en yüksek olan
ilçelerimizin başında gelmektedir.
318

İzmir'in sanayi yükünün önemli bir bölümünü Çiğli taşımaktadır. İlçe, İzmir’deki
sanayi tesislerinin yüzde 10.6’sını barındırmaktadır. İlçede yer alan ve ülkemizin en
gelişmiş organize sanayi bölgelerinden Atatürk OSB ve Ata Sanayi Sitesi ilçede
bulunmaktadır. Bu sebeple Çiğli’yi; ekonomik anlamda bir sanayi ilçesi olarak
tanımlamak mümkündür.
Cevher Döküm, Altınyağ, CMS, Roteks, ZF Lemförder, Bak Ambalaj, Abalıoğlu,
Tekel Çamaltı Tuzlası, Tariş İplik Fabrikası ve Tekel Yaprak Tütün İşletmesi gibi
ülkemizin önde gelen kuruluşları Çiğli’dedir.
1997–2007 yılları arasında teşvik belgeli yaklaşık 69,9 Milyon Dolar tutarında 27
yabancı sermayeli yatırım gerçekleşmiştir.
Tablo 3: Faaliyet Gösteren Firmalar, 2007 *
Kayıtlı Olduğu Oda
Firma Sayısı
İzmir Ticaret Odası 2.093
Ege Bölgesi Sanayi Odası 586
İzmir Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği 3.962
Toplam firma sayısı 6.641
Kaynak: İZTO, EBSO, İESOB, 2007 Mayıs
* Oda kayıtlarında aktif olarak gözükenler
İlçede; İzmir Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği’ne kayıtlı 3.962, İzmir Ticaret
Odası’na kayıtlı 2.093 ve Ege Bölgesi Sanayi Odası’na kayıtlı 586 ve toplamda 6.641
firma bulunmaktadır. Yabancı sermayeli 53 şirket bulunmaktadır.
SSK’ya bağlı çalışan sayısı 30.806, emekli sayısı 14.206’dur. Emekli Sandığı’na bağlı
4.108 emekli ve 1.127 dul-yetim bulunmaktadır. Bağ-Kur’dan maaş bağlı 1.188 kişi
bulunmaktadır.
İlçeden ülkemiz tuz ihtiyacının yüzde 25’i karşılanmaktadır.
13 banka, 22 şubesi ile hizmet vermektedir. Bunlar Çiğli Anadolu Caddesi ve Atatürk
Organize Sanayi Bölgesinde yoğunlaşmaktadır.
319

Tablo 4: En çok vergi veren ilk 20 firma, 2006
Sıra No Ünvan Tutar (YTL)
1. ---- 5.279.906
2. Lay Tekstil Gıda San. Ve Tic. A.Ş. 780.406
3. Ajan Kesme Mak. San. Ve Tic. A.Ş. 286.705
4. Pilmar Plastik San. Ve Tic. A.Ş. 273.424
5. STM Sistem Teleferik Mon. Tur. San. Ve Tic. LTD. 245.891 3.424
6. İzmir Ersan Oto Yedek Parça San. Ve Tic. A.Ş. 240.301
7. ---- 225.297
8. Buket Özel Sağlık Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. 225.156
9. ---- 215.325
10. Özce İnşaat San. Ve Tic. Ltd. Şti. 188.778
11. Pole Esanjör San. Ve Tic. Ltd. Şti. 155.473
12. Algrup Görsel İletişim Sis. San. Ve Tic. A.Ş. 140.377
13. Teosis Teknolojik Elek. Sis. San. Ve Tic. A.Ş. 140.072
14. Kermes Tarım Ürünleri San. Ve Tic. Ltd. Şti. 128.578
15. Ak Metal Endüstri Malz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. 117.084
16. Şenocak Holding A.Ş. 109.118
17. Ne-Gü Konfeksiyon Kim. San. Ve Tic. Ltd. Şti. 97.647
18. Elektral Elektromekanik San. Ve Tic. A.Ş. 97.123
19. Mavişehir Özel Sağlık Hiz.Mal. San. Ltd. Şti. 92.782
20. Gür-Pet Petrol Ür.Oto.İn.Boya San. Ve Tic. Ltd. Şti. 89.746
Kaynak: İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı, 2007
320

Tablo 5: En çok vergi veren ilk 20 mükellef, 2006
Sıra No İsim Tutar (YTL)
1. Mehmet Ali MOLAY 1.332.721
2. Bertuğ ÖSEN 235.504
3. --- 212.132
4. Nihat GÜNDÜZ 204.980
5. Niyazi GÜLTEKİN 171.398
6. --- 160.127
7. Hasan İrfan DEMİRYOL 159.441
8. Necmi ÇALIŞKAN 137.013
9. Ali Reşat MORAL 136.354
10. Ekrem YALÇIN 129.050
11. Suat BÜKET 118.686
12. Dilek IHLAMUR 115.452
13. Özcan AKAR 115.141
14. Mehmet AKTAŞ 114.576
15. Murat IHLAMUR 109.849
16. Ayhan SUNGUR 108.706
17. Muharrem Nihat DİRİN 107.427
18. Mustafa Saim UYSAL 105.826
19. Ali GÜLTEKİN 100.759
20. Semih KILIÇ 95.303
Kaynak: İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı, 2007
3.1. Tarım
Tarım bakımından İlimizin diğer ilçeleri ile karşılaştırıldığında oldukça zayıf bir
görünüm sergilemektedir.
Tarımsal işletme büyüklüklerinde ise sayıları az olmasına rağmen küçük işletmeler
hâkimdir.
Tarımsal faaliyetler Sasalı Kasabası, Kaklıç ve Balatçık Mahallelerinde yapılmaktadır.
İlçede yaklaşık 800 aile tarımla uğraşmakta olup, bunların 400’ü Sasalı Beldesi’nde,
350’si Kaklıç Mahallesi’nde, 50 kadar ailede Balatçık Mahallesi’nde bulunmaktadır.
Fazla olmamakla birlikte küçükbaş hayvancılığı yapılmaktadır.
321

Tarımsal faaliyetlerle ilgili sorunların başında sulama ile ilgili yaşanan sıkıntılar
gelmektedir. Sasalı’ya Ulukent sulama taksimatından gelen ana kanalın, bazı köylere
giden ara kanalların kot düşüklüğü nedeni ile bu suyun ancak üçte biri
gelebildiğinden sağlıklı sulama yapılamamaktadır. Bu nedenle ana kanallardan
kanaletler yapılması, bazı kanallara drenaj prizinin konulması, Gediz Irmağı
yatağının temizlenmesi sonucu gerek sebze üretimi için, gerekse hayvancılık için
gereken yonca, fiğ, burçak, susam ve sudan otu gibi yem bitkilerinin üretilebileceği
de düşünülmektedir.
Tablo 6: Tarımsal Alan Dağılımı
Yüzölçümü
(da)
2006 Pay
(%)
Kümülâtif
Değişim
(%)
2002 2006
Toplam tarım alanı 19.810 11.170 100,0 -43,6
Tarla alanı 12.110 3.640 32,6 -69,9
Sebze alanı 480 280 2,5 -41,7
Meyve alanı 60 60 0,5 0
Bağ alanı 60 60 0,5 0
Zeytin alanı 10 10 0,1 0
Tarıma elverişli boş arazi 7.090 7.120 63,7 0,4
Sulanan tarım alanı 10.280 3.190 28 -69
Kaynak: Tarım İl Müdürlüğü, 2007
Toplam tarım alanı 11.170 dekardır. İlçedeki tarım alanları 2002 yılına göre yüzde
43,6 oranında azalmıştır. Bu azalmadan en yüksek payı yüzde 69,9 ile tarla alanları
ile yüzde 41,7 ile sebze alanı almıştır.
Tarım arazisinin yüzde 32,6’sı tarla alanı olarak kullanılmaktadır. 3.640 da. tarla
alanını 280 da. ile sebze, 60 da. ile bağ ve meyve izlemektedir. 10 da. alan gibi küçük
bir alan dahi olsa da ilçede zeytin tarımı yapılmaktadır.
Tarıma elverişli boş arazi 7.120 da.dır.
Tarım alanlarının 3.190 dekarında sulama yapılırken 7.980 dekarlık alan
sulanmamaktadır.
İlçede organik tarım yapılmamaktadır.
322

Grafik 1: Tarım Arazileri Dağılımı
Kaynak: Tablo 6
3.1.1. Bitkisel üretim
İlçede bitkisel ürün deseni fazla gelişmemiştir.
İlçedeki tarla ürün ekiliş alanı 2002 yılına göre yüzde 68,8 gibi büyük düşüş
göstermiştir.
İlçenin tarla alanlarında mısır, pamuk, buğday, arpa, fiğ(yaş-kuru) ve yonca üretimi
yapılmaktadır. Üretim miktarları, İlimizin diğer ilçeleri ile karşılaştırıldığında
oldukça az kalmaktadır. Bu ürünlerden yalnızca mısır ve pamuk dikkati
çekmektedir.
İlçede 2002 yılında üretilmeyen yeşil fiğ ve yonca 2006 yılında üretilmeye başlamıştır.
Buna karşın; yulaf, patates, susam, fasulye, ayçiçeği, nohut ve bakla üretimden
kalkmıştır.
İlçede tarla ürünü olarak üretilen kuru fiğ ve dane mısır dışında tüm ürünlerin
üretimi düşmüştür.
Buna karşın tüm tarla ürünlerinin verimliliği artmıştır.
Toplam 3.940 da tarla alandan 4.320 ton ürün elde edilmiştir.
323

Tablo 7: Tarla Ürünleri Üretimi
Ekiliş Alanı
(da)
Ürün
Artış
2002 2006
(%)
Üretim
(ton)
2002 2006
Artış
(%)
Verim
(kg/da)
2002 2006
Artış
(%)
Mısır (silaj) 650 500 -23,1 3.325 2.700 -18,8 5.115 5.400 5,6
Pamuk (kütlü) 6.350 1.900 -70,1 2.242 855 -61,9 353 450 27,5
Buğday 4.600 1.300 -71,7 1.725 545 -68,4 375 419 11,7
Mısır (dane) 20 150 650 12 150 1150 600 1.000 66,7
Fiğ (kuru) 50 60 20 23 30 30,4 450 500 11,1
Yonca (kuru) 0 20 --- 0 30 --- --- 1.500 ---
Fiğ (yeşil) 0 5 --- 0 8 --- --- 1.600 ---
Arpa (diğer) 350 5 -98,6 105 2 -98,1 300 300 0
Yulaf 150 0 -100 38 0 -100 250 --- ---
Patates 10 0 -100 30 0 -100 3.000 --- ---
Susam 250 0 -100 13 0 -100 50 --- ---
Fasulye(kuru) 50 0 -100 9 0 -100 180 --- ---
Ayçiçeği (çerezlik) 50 0 -100 9 0 -100 180 --- ---
Nohut 50 0 -100 8 0 -100 150 --- ---
Bakla (kuru) 30 0 -100 5 0 -100 150 --- ---
Toplam 12.610 3.940 -68,8 7.544 4.320 -42,7 --- --- ---
Kaynak: Tarım İl Müdürlüğü, 2007
İlçe tarımında sebze bir diğer uğraş alanıdır.
En geniş ekiliş alanına 90 da ile enginar, 60 da ile domates ve ıspanak ile 50 da ile
karnabahar sahiptir.
2006 yılında 100 tonun üzerinde üretim rakamı yakalayan 3 ürün kalemi
bulunmaktadır. Bunlar; 255 ton ile domates, 117 ton ile enginar ve 100 ton ile
karnabahardır.
2002 yılında üretilmesine rağmen lahana, göbekli marul, sakız kabağı, hıyar, bamya,
sivri biber ve taze fasulye 2006 yılında üretimden kalkmıştır.
Buna karşın kıvırcık marul, barbunya ve börülce ekilmeye başlamıştır.
Üretim miktarı açısından domates ilk sırada yer almış, bunu enginar, karnabahar,
karpuz ve patlıcan izlemiştir.
Toplam 415 da. ekim alanından 809 ton sebze elde edilmiştir.
324

Tablo 8: Sebze Üretimi
Ekiliş Alanı
Üretim
Verim
(da)
(ton)
(kg/da)
Ürün
Artış
Artış
Artış
2002 2006 2002 2006
2002 2006
(%)
(%)
(%)
Domates 40 60 50 80 255 218,8 2.000 4.250 112,5
Enginar 100 90 -10 120 117 -2,5 1.200 1.300 8,3
Karnabahar 30 50 66,7 60 110 83,3 2.000 2.200 10
Karpuz 20 20 0 32 72 125 1.600 3.600 125
Patlıcan 120 30 -75 276 60 -78,3 2.300 2.000 -13
Marul (kıvırcık) 0 30 --- 0 54 --- --- 1.800 ---
Ispanak 50 60 20 39 48 23,1 775 800 3,2
Pırasa 10 10 0 26 25 -3,8 2.600 2.500 -3,8
Kavun 30 10 -66,7 60 19 -68,3 2.000 1.900 -5
Barbunya (taze) 0 20 --- 0 16 --- --- 800 ---
Börülce (taze) 0 20 --- 0 15 --- --- 750 ---
Soğan (taze) 20 10 -50 36 10 -72,2 1.800 1.000 -44,4
Kereviz (kök) 30 5 -83,3 36 8 -77,8 1.200 1.600 33,3
Lahana 30 0 -100 90 0 -100 3.000 --- ---
Marul(Göbekli) 20 0 -100 30 0 -100 1.500 --- ---
Kabak(Sakız) 20 0 -100 20 0 -100 1.000 --- ---
Hıyar 30 0 -100 66 0 -100 2.200 --- ---
Bamya 20 0 -100 6 0 -100 300 --- ---
Biber(Sivri) 40 0 -100 44 0 -100 1.100 --- ---
Fasulye(Taze) 40 0 -100 28 0 -100 700 --- ---
Toplam 650 415 -36,2 1.049 809 -22,9 --- --- ---
Kaynak: Tarım İl Müdürlüğü, 2007
Toplam 60 da. lık meyve alanında 5.530 dikili ağaç bulunmaktadır. İlçede meyve
alanlarında ağırlıklı olarak erik üretimi yapılmaktadır. 4.350’sine dikilen erik
ağaçlarından 131 ton meyve elde edilmektedir.
Eriği, 60 ton ürün ile üzüm, 18 ton ile şeftali, 9 ton ürün ile kayısı ağaçları
izlemektedir. Bunların yanı sıra 4 ton zeytin üretilmiştir.
Armut ve ayva üretimi olmamış, az miktarda da olsa üzüm üretimi başlamıştır.
325

Tablo 9: Meyve Üretimi
Meyve Veren Yaşta Üretim
Verim
Ağaç Sayısı
(ton)
(kg/ağaç)
Ürün
Artış
Artış
Artış
2002 2006 2002 2006
2002 2006
(%)
(%)
(%)
Erik 4.350 4.350 0 131 131 0 30 30 0
Şeftali (diğer) 650 600 -7,7 26 18 -30,8 40 30 -25
Kayısı 350 300 -14,3 9 9 0 25 30 20
Zeytin (yağlık) 220 220 0 5 4 -20 23 20 -13
Armut 500 0 -100 10 0 -100 20 --- ---
Ayva 150 0 -100 4 0 -100 25 --- ---
Toplam 6.250 5.470 -12,5 185 162 10,9 --- --- ---
Üzüm* 0 60 --- 0 60 --- --- 1.000 ---
Kaynak: Tarım İl Müdürlüğü, 2007
* Dekar
İlçede örtü altı tarımı yapılmamaktadır.
Tarımın gelişmemesi nedeniyle tarımda kullanılan alet ve ekipmanların da az olduğu
saptanmıştır.
Tablo 10: Tarımsal Alet ve Ekipman Varlığı, 2006
Alet-Ekipman Adet Alet-Ekipman Adet
Traktör 110 Diskli Tırmık 45
Pulluk 144 Yağmurlama Tesisi 5
Elektropomp 29 Derin Kuyu Pompa 14
Toprak Frezesi 20 Set Yapma Makineleri 20
Pulverizatör 81 Hububat Ekim Makineleri 7
Rototiller 8 Üniversal Ekim Makinesi 120
Kültüvatör 45 Gübre Dağıtım Makinesi 104
Römork 125 Santrifüj Pompa 80
Kaynak: İl Tarım Müdürlüğü, 2007
3.1.2. Hayvancılık
İlçe köylerinde hayvancılık da yapılmaktadır. Özellikle küçükbaş hayvancılık
yaygındır. Hayvan varlığının ırklara göre dağılımı aşağıdaki çizelgede gösterilmiştir.
İlçede en çok koyun yetiştirilmektedir. 4.922 başla koyun varlığı diğer hayvanlardan
belirgin bir biçimde fazladır.
Toplam 1.023 sığır bulunan Çiğli’de sığırların 747’sini kültür melezleri
oluşturmaktadır. Sığırın ardından 841 başla keçi varlığı da önemli ölçüdedir. Bu
keçilerin tamamı kıl keçisidir.
326

Tablo 11: Hayvan Varlığı
Tür 2002 2006
Artış
(%)
Sığır 1.030 1.023 -0,7
Koyun 4.250 4.922 15,8
Keçi 775 841 8,5
Tavuk 0 400 ---
Kaynak: İl Tarım Müdürlüğü, 2007
Bu küçükbaş havanlardan sağmal olanlarının sayısı; 500 keçi, 655 sığır ve 3.050
koyundur.
Ayrıca 43 adet eşek ve 68 adet at bulunmaktadır.
Bu hayvanlardan elde edilen hayvansal üretim miktarları ise şöyledir: 3.741 ton süt, 5
ton yapağı ve 0,2 ton keçi kılıdır.
Düşük sayılarda olsa da tavuk yetiştiriciliği başlamıştır.
3.1.3. Tarımsal üretim gelirleri
Tablo 12: Gayri Safi Tarımsal Gelir
Üretim
(Ton)
Üretim Kolları
Kümülâtif
2002 2006
Artış (%)
Gelir
(YTL)
2002 2006
Kümülâtif
Artış (%)
Tarla Ürünleri 7.544 4.320 -42,7 2.515.647 1.222.070 -51,4
Meyve 185 222 20 168.450 203.420 20,8
Sebze 1.049 809 -22,9 298.400 637.850 113,8
Süt 2.970 3.742 26 891.000 2.085.380 134,0
Diğer
(Yapağı+Kıl)
3 5 66,7 3.750 8.950 138,7
Toplam --- --- --- 3.877.247 4.157.670 7,2
Kaynak: Tarım İl Müdürlüğü Verileri, 2007
İlçenin denize kıyısı olmasına rağmen denize iniş bulunmaması nedeniyle deniz
ürünü imalatı yapılmamaktadır.
İlçede bunun haricinde hayvansal üretime rastlanmamıştır.
Süs bitkisi, et, yumurta, bal, balmumu ve su ürünleri üretimi yoktur veya kayda
alınmayacak derecede düşük olduğu için rakam bulunamamıştır.
327

Bu verilerin tetkikinden de anlaşılacağı gibi tarım ve hayvancılığın fazla
gelişmemesine bağlı olarak gayri safi tarımsal gelirde çok küçük değerler elde
edilmiştir.
Tarım alanının son dört yıl içinde önemli ölçüde küçülmesine rağmen gerek
verimlilikteki gerekse fiyatlardaki artışlar nedeniyle tarımsal gelir yüzde 1,8 gibi
düşük bir ölçüde olsa dahi artış göstermiştir.
3.2. Sanayi
İzmir'in eski yerleşim birimlerinden biri olan ilçe, sanayileşme açısından en dinamik
ilçelerimizden biridir.
Tablo 13: Sanayi Alanları, 2006
Organize
Sanayi
Bölgesi
Küçük
Sanayi
İsim
Atatürk
OSB
Ata
Sanayi
Kuruluş
yılı
Toplam
alan
(km 2 )
İşletme Sayısı
Yabancı Yerli
İhracat
(Milyar
$)
İstihdam
(adet)
Doluluk
oranı
(%)
1990 7,5 20 445 1,5 30.000 88,0
2001 0,3 --- 570 * 2.500 90,0
Sitesi
Kaynak: Sanayi Ticaret İl Müdürlüğü, İlçe Kaymakamlığı, 2007
* Bilinmiyor
Ülkemizin en büyük organize sanayi bölgelerinden biri olan Atatürk Organize
Sanayi Bölgesi bu ilçededir.
Bölge İzmir il merkezinin kuzeybatısında, İzmir Limanına 20 km., Havaalanına 40
km., tır gümrüğüne 8 km. uzaklıkta bir alan üzerine kurulmuştur. Yaklaşık 3,5 km.
boyunda, 2 km. eninde bir araziyi kapsamaktadır.
Bölgede Ağustos 2006 itibariyle 465 adet işyeri faaliyette bulunmaktadır. Bunların
200’ü ihracat yapmakta olup, 20’si yabancı sermayeli firmalardır. Firmalar deri
sanayinden tütün işletmelerine, inşaat malzemelerinden mobilya sanayine 41 farklı
meslek grubunda üretim halindedirler. Ağırlıklı olarak; makine, tekstil, hazır giyim,
gıda, plastik, kimya, metal, otomotiv yan sanayi, elektrik ve elektronik sektörlerinde
yoğunlaşmıştır.
Bölgede fabrika niteliği arz etmeyen ve küçük sanayi sitesi kapsamına giren, tamirci,
keresteci, hızarcı, mobilyacı, depo ve ticari teşebbüslerle belli bir imalat programı
bulunmayan tornacı, tesviye atölyeleri ile bölgede yer almasında (debagat, hurda
lastikten imalat, LPG dolum tesisleri v.b) çevre sağlığı ve bölge emniyeti açısından
sakınca görülen iş kollarına yer verilmemektedir. Bunun dışındaki sanayi
sektörlerinin hemen hemen tümü yer almaktadır.
328

Bölgede 595 adet sanayi parseli üzerinde kurulan 465 işletmede 30.000 kişi istihdam
edilmektedir.
Yönetim Binası, sergi salonları, kütüphane, konferans salonu, toplantı salonu,
Çıraklık Eğitim Merkezi, karakol, bankalar, PTT, Sağlık Merkezi, Sosyal Merkez,
Cami, Isıtma Merkezi, İtfaiye, Benzin istasyonundan oluşan ve Bölgenin sosyal,
kültürel ve ekonomik ihtiyaçlarına cevap vermek üzere planlanan hizmet binaları
31.12.1988 tarihinde tamamlanmıştır.
Organize Sanayi Bölgesinde yeşil çevrenin en iyi şekilde oluşmasına özel önem
verilmektedir. Şehir imar planında belirlenmiş genel yeşil alanlara ve spor tesislerine
ilaveten Bölgede sanayi tesisinin büyüklüğüne göre tesisin dört bir yanında zorunlu
olarak yeşil bant oluşturması istenmektedir. Böylece tüm fabrikaların yeşil alan
içinde kalması planlanmıştır.
Elektrik, su ve doğalgaz dağıtımı, imar ruhsatı, yapı kullanma izin belgesi, GSM
ruhsatı verilmesi, atık toplama, atık su arıtma, çevrenin koruması, ağaçlandırma, yol
yapımı ve bakımı, güvenlik hizmetleri yanı sıra, bölge sanayicilerinin firmaları ve
sektörleri ile ilgili bilgileri sağlamak ve sanayicilere iletmek İAOSB yönetiminin
temel görevleridir.
Bölgenin yıllık ticaret hacmi 3 milyar, ihracatı 1,5 milyar ve ithalatı 700 milyon dolar
civarındadır. Bölgenin ticaret hacmini, özellikle ihracatını arttırmaya özel önem
verilmektedir. Bu düşünceden hareketle, bölgede üretilen ürünlerin ve firmaların tek
bir merkezde tanıtılması amacıyla sürekli sergi alanı kurulmuştur. Alan, Ağustos
2004’te hizmete açılmış olup, 800 m 2’ lik alanda kurulan sergi alanında 150 firmanın
ürünleri sergilenmektedir.
1999 yılı sonunda 42 MW gücünde Ataer Enerji Santrali tamamlanmış olup üretime
geçmiş, daha sonra kapasitesi 60 MW’a çıkarılmıştır. Böylece bölgedeki tesislerin
enerji kesintisi problemi ortadan kalkmıştır.
Atatürk Organize Sanayi Bölgesi bünyesinde, Bölge Müdürlüğü binası, cami, cami
altında 5 adet dükkân, eğitim merkezi, ısıtma merkezi, benzin istasyonu, itfaiye,
13 adet banka şubesi, küçük parseller merkezinde 40 dükkânlık bir sosyal merkez,
atıksu arıtma tesisi, Ataer AŞ enerji santrali ve 41 adet trafo merkezi bulunmaktadır.
2003 yılında enerji santralinin nafta kullanımından doğalgaz üretimine geçilmiş olup,
bölge, Kasım 2004’ten itibaren ayda ortalama 3,24 milyon YTL değerinde 9,4 milyon
m 3 doğalgaz tüketilmektedir.
12.000 m 3 /gün kapasiteli Atıksu Arıtma Tesisinin kapasitesi 2000 yılı içinde 21.000
m 3 /gün’e çıkarılmıştır.
329

Bölgede faaliyet gösteren KOBİ niteliğindeki firmaları; ihracat, yatırım, Ar-Ge
destekleri, krediler, teşvikler, E-ticaret konularında bilgilendirmek, yönlendirmek ve
bu fırsatlardan yararlanmalarını sağlamak amacıyla 2003 yılında, İAOSB Bölge
Müdürlüğü bünyesinde KOBİ Bilgi Hizmet Gelişim Merkezi (KOBİM) kurulmuştur.
Bu, Türkiye’de Organize Sanayi Bölgelerinin hiçbirinde olmayan ilk uygulamadır ve
bölge sanayicilerinin yoğun ilgi ve takdirini toplamıştır. KOBİM ile birlikte
sanayicilerin talep ettikleri bilgi ve istatistikler temin edilmektedir. Ayrıca bölge
sanayicileri geri ödemesiz destekler, krediler, yatırım ve ihracat teşviklerinden bu
merkez sayesinde haberdar olmakta ve bürokratik işlemlerde yardım
alabilmektedirler.
KOSGEB ile İAOSB arasında 15 Ekim 2004 tarihinde imzalanan protokol
çerçevesinde kurulan KOSGEB- İAOSB Sinerji Odağı 2005 yılı Temmuz ayında
faaliyete geçmiştir.
İlköğretim mezunu gençleri meslek sahibi yapmak ve istihdamlarını sağlamak
amacıyla bölgeye bağlı İAOSB Mesleki Eğitim Merkezi ücretsiz hizmet vermektedir.
Böylece İAOSB’deki firmalara ihtiyacı olan eleman desteğini sağlayarak veya
firmalarda çalışanların da mesleki bilgilerini geliştirerek bölgeye ve gençlere destek
vermektedirler.
İlçede yaşayan özürlülere yardımcı olunabilmesi için İzmir Atatürk Organize Sanayi
bölgesi Özel Eğitim ve Uygulama Okulu yaptırılmıştır.
Çiğli ATA Sanayi Sitesi, 350 dönümlük alan üzerinde toplam 671 adet küçük ve orta
ölçekli işyeri olarak planlanmıştır.
2001 yılında faaliyete geçen ATA Sanayi Sitesi, halen yüzde 90 doluluk ile
faaliyetlerini sürdürmektedir.
Site’de oto tamir ve bakım ağırlıklı olmak üzere mobilya imalat, plastik sanayi ve
demir-alüminyum doğrama faaliyetlerinde çalışan firmalara rastlanmaktadır.
İlçenin bir diğer önemli kuruluşu da Çamaltı Tuzlası’dır.
Ülkemizin en büyük tuzlası olan “Çamaltı Tuzlası” İzmir Körfezi’nin kuzeyinde
bulunan Gediz Deltası’nda 58.155.958 m 2 ’lik alanda yer almaktadır.
İtalyanlar tarafından 1863 yılında kurulan ve Tekel tarafından işletilen Tuzla’da 15
memur, 111 kadrolu işçi, 71 mevsimlik işçi, 29 koruma ve güvenlik görevlisi, 13 eski
hükümlü işçi, 5 özürlü işçi, 1232 götürü işçi ve 3 takviye işçi olmak üzere toplam
1479 kişi çalışmaktadır.
Müdürlüğün 34 adet idare binası, 84 adet lojmanı, 84 adet iş makinesi (kepçe,
lokomotif, elevatör), 523 vagoneti, 21 adet kara nakil aracı ve 2 kantarı mevcuttur.
330

İşletme sınırları 58.000 dekar olup, içinde ilkokul, cami, sosyal tesisler ve lojmanlar
bulunmaktadır.
Çamaltı Tuzlası ülkemiz tuz üretiminin yüzde 25’i karşılamaktadır. 2006 yılı için
yıllık tuz üretimi 535.598 ton olmuştur.
Balatçık sınırları içerisinde bulunan Tekel Yaprak Tütün İşletmesi 46,000 m 2 ’lik bir
alanda kurulmuştur. Tütün işleme ve bakım tesisidir. İşletmede 46 prefabrik depo, 1
revir, 4 idare binası ve 1 kreş bulunmaktadır.
Genellikle Ege menşei yaprak tütünleri alımlarından sonra işletmeye geçen 5
bölümden müteşekkil işleme ünitesi İzmir Tekel Yaprak Tütün İşletmeleri
bünyesindeki en büyük işleme ünitesidir. Mevsimlik olarak çalışmalarını sürdüren
işletmede; 71 memur, 42 eksper, 721 daimi işçi ve 479 geçici işçi olmak üzere toplam
1.313 kişi çalışmaktadır. Ünitenin yıllık işleme kapasitesi yaklaşık 25.000.000 kg.’dır.
İlçenin bir diğer önemli sanayi kuruluşu da Tariş İplik Fabrikası’dır. 400.000 m 2 arazi
üzerine 1975 yılında kurulmuştur. 51.000 m 2 ’si işletme binası olmak üzere 82.427 m 2
kapalı sahası mevcuttur.
Fabrikada yüzde 100 pamuklu olmak üzere yılda 14.500 ton iplik, 700 ton ham örgü
kumaş üretilmektedir. Bu üretimin küçük bir kısmı dış piyasaya, geri kalan
çoğunluğu ise iç piyasaya satılmaktadır.
Fabrikada 625 daimi işçi ve 64 memur istihdam edilmektedir.
Eski teknoloji kullanılan fabrikada modernizasyon çalışmaları sonucu ürünlerin iç ve
dış piyasalarda rekabet şansı artabileceği gibi kalite yükselecek ve maliyet açısından
da tasarruf sağlanacaktır. Bu amaçla yapılmak istenen yatırım için Pamuk Birliği
Yönetim Kurulu kararı çıkmış, Bakanlığa müracaat edilmiştir. Ancak Para-Kredi ve
Koordinasyon Kurulu tarafından yatırım müsaadesi verilmediğinden uygulamaya
geçilememiştir.
Tekel A.Ş. Genel Müdürlüğü Yönetim Kurulunun 21.04.2006 tarih ve 117 sayılı kararı
ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığının 28.04.2006 tarih ve 476 sayılı olurları ile Yaprak
Tütün İşletmeleri ve Ticareti Müessesesi Müdürlüğü ile Çamaltı Tuz İşletmesi
Müdürlüğünün bağlı bulunduğu Tekel Tuz Sanayi Müessesesi Müdürlüğü
30.04.2006 tarihi itibariyle Tekel A.Ş. Genel Müdürlüğü bünyesinde birleştirilerek
tüzel kişiliklerine son verilmiştir.
3.3. Ticaret
Sanayide oldukça hareketli olan ilçede ticari hayat ilçenin gelişmesine paralel olarak
canlanmaktadır. Özellikle Kipa Alışveriş Merkezi ilçedeki ticari hayatın
canlanmasına önemli katkıda bulunmaktadır.
331

Atatürk Organize Sanayi Bölgesi hariç tutulursa, ilçede küçük ölçekli işletmeler
hâkimdir.
Tablo 14: Ticaret Merkezleri, 2006
Alışveriş
merkezi
İsim
Toplam
alan (m 2 )
İşletme /
Tezgâh
sayısı
Doluluk
oranı (%)
Kipa 36.000 91 100
İstasyonaltı Semt Pazarı 3.800 240 100
Egekent Pazaryeri 4.500 350 100
Pazaryeri Evka-2 Pazaryeri 3.000 200 100
Evka-5 Pazarı 3.000 200 100
Balatçık Pazarı 1.200 400 100
Kaynak: İlçe Kaymakamlığı, Çiğli Belediyesi, 2007
İlçe ihracatında en önemli kalemi tütün, zeytin ve zeytinyağı ile konfeksiyon ürünleri
oluşturmaktadır.
Ege İhracatçı Birlikleri rakamlarına göre İlçe’den Atatürk OSB haricinde 2006 yılı
itibariyle 166 firma tarafından 418.415.356 Dolar değerinde ihracat
gerçekleştirilmiştir.
Önemli ihraç kalemleri arasında; kara taşıt araçları ve bunların aksam ve parçaları,
konfeksiyon, makineler, mekanik cihazlar, kazanlar ve aksamları bulunmaktadır.
Önemli ithalat kalemleri arasında; mineral yakıtlar ve yağlar, makineler, mekanik
cihazlar yer almaktadır.
İlçe ile özdeşleşmiş ürünlere pamuk ve erik örnek gösterilebilir.
3.4. Turizm
İzmir Kuş Cenneti ilçedeki turizm hareketlerinin odak noktasını oluşturmaktadır.
İzmir kentine komşu olan Gediz Deltası yalnızca Türkiye’nin değil Akdeniz’in en
önemli sulak alanlarından biridir. Dalyanlar, alüvyon adacıkları, azmaklar, tatlı ve
tuzlu su bataklıkları, mevsimsel subasar çayırlar, Akdeniz tipi çalılıklar, tarım
alanları ve tuzlalar gibi çok farklı yaşam alanlarını barındıran deltanın büyüklüğü
40.000 hektardır.
Kış mevsiminde 80.000 kadar su kuşuna ev sahipliği yapan Gediz Deltası, aralarında
nesli dünya ve Avrupa ölçeğinde tehlike altında olan 28 civarında kuş türü için
Önemli Kuş Alanı (ÖKA) kriterlerini sağlamakta olup, flamingo, tepeli pelikan,
balıkçıl, kırlangıç, yalı çapkını gibi 211 kuş türü (59’u kuluçkaya yatmakta), 308 bitki
ve 17 sürüngen türü barındırmaktadır.
332

Biyolojik çeşitlilik ve ekolojik açıdan taşıdığı eşsiz önemin yanı sıra ekonomik ve
peyzaj değerleri açısından da çok önemli bir sulak alan olan Gediz Deltası ülkemiz
tuz üretimin yaklaşık yüzde 25’ini sağlar.
Yörede Orman Bakanlığı tarafından 1979 yılında koruma çalışmaları başlatılmış ve
1982 yılında ‘Su Kuşları Koruma ve Üretme Sahası’ ilan edilerek ilk koruma statüsü
verilmiştir. 1994 yılında yine Orman Bakanlığı bu statüyü ‘Yaban Hayatı Koruma
Sahası’ olarak değiştirmiştir. Ancak bu statü Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından
Mayıs 2007 itibariyle kaldırılmıştır.
İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından 1987 yılında Kuş Cenneti (Orman Alanı) ilan
edilen bölgenin sahip olduğu doğal ve kültürel özellikleri nedeniyle, Kültür
Bakanlığı’nca 1985 ve 1999 yılında 1. Derece Doğal ve Arkeolojik Sit, Çevre
Bakanlığı’nca ise 1998 yılında ‘Özellikle Su Kuşları Yaşama Ortamı Olarak
Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanlar Hakkındaki RAMSAR Sözleşmesi’
kapsamına alınmıştır.
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nce 2000 yılında İzmir Kuş Cenneti ve çevresine yönelik
Koruma Amaçlı İmar Planı hazırlanmıştır.
Alan içinde ziyaretçi binası, kuş müzesi, sabit dürbün, kuş gözetleme kuleleri, çift
kişilik gezi bisikleti bulunmaktadır.
Sulak arazinin hacmini büyütmek amacıyla Cansuyu Projesi uygulaması ile bölgeye
tatlı su verilmiş ve kuş sayısının üç kat artması sağlanmıştır.
Ayrıca tatlı, acı ve tuzlu su eko sistemleri bulunan sahada 600.000 adet değişik türde
fidan dikilmiştir.
Kuşcenneti içinde Lodos Tepe, Orta Tepe ve Poyraz Tepe adıyla anılan üç tepecik
bulunmaktadır.
Bu tepelerden tuz tavaları, Homa Dalyanı ve İzmir Körfezinin görünüşü çok
güzeldir.
Üzerinde gözetleme kulesi bulunan Lodos Tepeye çıkarken Leucai antik kentinin
kalıntıları arasından geçilmektedir.
Poyraz Tepe ve Orta Tepe arasındaki sularda kefal ve çipuranın türleri üremektedir.
Akvaryum balıkları için canlı yem olarak kullanılan Artemia kurtçukları da
Afrika’dan sonra en uygun yaşama ortamını Homa Dalyanında bulmuştur.
İzmir Valiliğinin önderliğinde “İzmir Kuş Cennetini Koruma ve Geliştirme Birliği”
kurulmuş olup Birlik faaliyetlerini sürdürmektedir.
333

3.5. Kamu Maliyesi
Çiğli Belediyesi için 2006 yılı kesin hesabına göre 25.618.921,67.- YTL. Gelir ve
23.862.877,34.- YTL. Gider ve Sasalı Belediyesi için 2006 yılı kesin hesabına göre
1.590.751,20.- YTL. Gelir ve 1.377.136,16.- YTL. Gider gerçekleşmiştir.
Bu rakamlara göre Çiğli Belediyesi’nin gelir bütçesi 2002’den bugüne 3,8 kat ve Şaşalı
Belediyesi’nin gelir bütçesi 3,3 kat artmıştır.
Tablo 16: Vergi, 2006
Mükellef
sayısı
Tahakkuk edilen vergi
tutarı (YTL)
Tahsil edilen vergi
tutarı (YTL)
Gelir 11.990 79.969.087 71.317.611
Kurumlar 2.438 12.886.641 10.694.752
Katma değer 7.315 30.286.826 24.550.553
Diğer 7.731 13.401.334 11.843.510
Toplam --- 136.543.888 118.406.426
Maliye
Bakanlığı
Belediye 83.515 36.278.903 25.809.516
Toplam vergi gelirleri 172.822.791 144.125.942
Kaynak: İl Vergi Dairesi Başkanlığı, İlçe Kaymakamlığı, Çiğli Belediyesi, 2007
4. Sosyal Yapı
4.1. Eğitim
İlçede okuma yazma oranı yüzde 97’dir. 3’ü özel olmak üzere 6 lise, 1 Anadolu
Öğretmen Lisesi olmak üzere 4 Anadolu Lisesi, 2’si Anadolu Lisesi statüsünde 4
Meslek Lisesi bulunmaktadır.
2’si özel 3 anaokulu olmakla birlikte bir lise ve 25 ilköğretim okulunun okul öncesi
eğitim bölümleri bulunmaktadır.
25.531 öğrenci ve 1.254 öğretmen ile toplam 751 derslikte eğitim ve öğretim
yapılmaktadır. Derslik başına düşen ortalama öğrenci sayısı 32,6’dır.
Ülkemizde 8 yıllık temel eğitime geçilmesi ile mevcut okullarımıza ek dersliklerin
ilave edilmesi sonucunda ilçede 2003 yılında derslik sayısı 593 iken 2006 eğitimöğretim
yılı itibariyle derslik sayısı 751’e çıkmıştır. Bu gelişmelerden dolayı
okullarda yerleşim konusundaki sıkıntılar büyük ölçüde giderilmiş, derslik başına 30
öğrenci olarak hedeflenen olguya yaklaşılmıştır.
334

Tablo 17: Eğitim Durumu (Resmi+Özel), 2006
Türü
Adet
Erkek
öğrenci
Kız
öğrenci
Öğretmen
sayısı
Öğretmen
başına
düşen
öğrenci
sayısı
Okul öncesi 29* 485 500 50 19,7
İlköğretim 27 8.484 8.148 706 23,6
Meslek lisesi 5 1.582 949 132 19,2
Ortaöğretim
Diğer liseler 9 2.454 2.929 366 14,7
Toplam 43 13.005 12.526 1.254 20,4
Kaynak: İlçe Kaymakamlığı, İl Milli Eğitim Müdürlüğü, 2007
* 25 tane ilköğretim okulunda, 1 tane ortaöğretim okulunda okul öncesi eğitim verilmektedir.
Yapımı devam eden 36 derslikli İzmir Özel Türk Koleji Çiğli Şubesi tamamlanma
aşamasında, Evka-2 Mahallesinde ki bağımsız anaokulu ise ihale aşamasındadır.
Evka-6 ve İzkent semtlerinde yoğun iskanlaşmanın getirdiği nüfus artışı göz önünde
bulundurularak söz konusu alanlara 24 derslikli birer ilköğretim okulunun
yapılmasının ihtiyacı karşılayacağı düşünülmektedir.
Bu nedenle Evka-6 Mahallesi’ne yapılacak olan 18 derslik ilköğretim okulu ihale
aşamasındadır. Güzeltepe Hasan Sağlam İlköğretim Okulu’nda yapımı devam eden
18 derslikli ilave inşaatın bitmesi ile mevcut binanın lise olarak hizmete sunulması
planlanmaktadır. Ayrıca, Güzeltepe İlköğretim Okulu’nda 9 derslikli ilave bina
yapımı devam etmekte olup, Sasalı Beldesi İlköğretim Okulu prefabrike 6 derslikli
ilave bina bitirilerek faaliyete geçirilmiştir.
İlçede 2’si ticaret lisesi olmak üzere 5 meslek lisesi bulunmakta ancak öğrenci talebi
düşük seyretmesi nedeniyle tam kapasite çalışamamaktadır.
Tablo 18: Yaygın Eğitim Durumu, 2006
Türü
Adet
Erkek Kız Eğitmen
öğrenci öğrenci sayısı
Dershane 5 576 602 75
Sürücü kursu 4 1.223 382 42
Halk eğitim merkezi 1 1.520 3.211 12
Diğer eğitim ve kurs merkezi 6 64 61 29
Toplam --- 3.383 4.256 158
Kaynak: İl Milli Eğitim Müdürlüğü, 2007
Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğünce 2006-2007 eğitim-öğretim yılında açılan sosyal,
kültürel ve mesleki 206 kursa toplam 3.283 kursiyer devam etmiştir.
335

Ulusal Eğitime Destek Kampanyası kapsamında 2006-2007 eğitim-öğretim
döneminde şu ana kadar açılan 11 okuma-yazma kurslarına toplam 132 kursiyer
katılmış, biten kurslarda 24 kursiyere belge verilmiştir. Kampanyanın başladığı 2001
yılından bu güne kadar açılan 421 kursta toplam 6.067 kursiyer belge almaya hak
kazanmıştır
Ayrıca, “Haydi Kızlar Okula” kampanyası çerçevesinde (2004-2007) alan
taramalarında belirlenen toplam 389 öğrenciden 137’si okula kazandırılmış, 57’si
engelli ve 195’i taşınma, öğrenim çağı dışı, adreste bulunamama ve benzeri
nedenlerden dolayı toplam 252 öğrenci ise okula kazandırılamamıştır.
İlçede 5 Dershane, 1 Yabancı Dil ve Bilgisayar Kursu, 1’i kız olmak üzere 2 Öğrenci
Yurdu ve 4 Motorlu Taşıt Sürücü Kursu bulunmaktadır.
İlçede iki adet kütüphane bulunmaktadır. Güzeltepe semtinde bulunan ve prefabrik
bir binada hizmet veren “Güzeltepe Kütüphanesi”nde 2002 yılında 5.424 kitap
bulunurken bu sayı 2006 yılında 6.180’e yükselmiştir. Ancak okuyucu sayısı
11.899’dan 5.350’ye düşmüştür.
Evka-2’de Belediyeye bağlı olarak hizmet veren İsmail Hakkı Tonguç Halk
Kütüphanesi ise 2002 yılındaki 4.391 kitabını 5.407’ye yükseltirken 3.597 olan
okuyucu sayısının 2.763 olmasını engelleyememiştir.
4.2. Sağlık
İlçede; Çiğli Devlet Hastanesi (30 yataklı), 12 Sağlık Ocağı, 1 Verem Savaş Dispanseri,
1 Semt Polikliniği ayrıca 1 Özel Hastane, 1 Özel Sağlık Polikliniği, 1 Tıp Merkezi, 7
Özel Hekim Muayenehanesi, 15 Diş Hekimi Muayenehanesi, 1 Sağlık Kabini ve 48
adet Eczane bulunmaktadır.
İlçede sağlık hizmetleri büyük ölçüde 12 sağlık ocağında (Balatçık, Egekent,
Büyükçiğli, Evka-2, Güzeltepe, İstasyonaltı, Şirintepe, Merkez Dereiçi, Aydınlıkevler,
İzkent, Evka-5 ve Sasalı Sağlık Ocağı ve buraya bağlı Kaklıç Sağlık Evi)
verilmektedir.
1992 yılında Karşıyaka Devlet Hastanesi’ne bağlı olarak hizmete açılan ve 1998
yılında 30 yataklı Devlet Hastanesine dönüştürülen Çiğli Devlet Hastanesi 4 katlı
binada hizmet vermektedir.
Çiğli Devlet Hastanesinin ameliyathanesi tamamlanarak hizmete girmiştir. Ayrıca,
ek bina ikmal inşaatı devam etmekte olup, yakında tamamlanarak hizmete girecektir.
Sağlık Ocaklarında 2006 yılı içerisinde toplam 394.714 kişiye poliklinik hizmeti
verilmiş, bunlardan 18.812’sinin 2.Basamak Sağlık Kurumlarına sevki yapılmıştır.
2. Basamak Sağlık Kurumlarına sevk oranı yüzde 6,7’dir.
336

Aliağa, Foça ve Menemen ilçelerine de hizmet sunan Verem Savaş Dispanseri 1998
yılı içinde faaliyete geçmiştir. Sağlık Bakanlığına bağlı bu kurumlarca tedavi
hizmetlerinin yanı sıra koruyucu sağlık hizmetleri de verilmektedir.
Tablo 19: Sağlık Hizmetleri, 2006
KAMU
ÖZEL
Adet
Yatak
kapasitesi
Doktor
sayısı
Hemşire
sayısı
Diğer
sağlık
görevlisi
M İ M İ M İ M İ M İ
Hizmet
verilen
hasta
sayısı
Hastane 1 2 30 450 35 --- 20 --- 35 --- 116.478
Sağlık Ocağı 12 -- --- --- 48 --- 86 --- 28 11 394.714
Poliklinik 1 -- --- --- 18 3 10 2 3 3 6.296
Verem Savaş
Dispanseri
1 -- --- --- 2 --- 2 --- 2 --- *
Toplam -- -- 30 450 103 3 118 2 68 14 517.488
Hastane 1 -- 123 --- 85 --- 185 --- 90 --- 45.000
Poliklinik 2 -- --- --- 3 --- 1 --- --- --- *
Tıp Merkezi 1 -- --- --- 11 --- 4 --- 3 --- 45.014
Toplam -- -- 123 --- 99 190 --- 93 --- 90.014
Genel Toplam -- -- 153 450 202 3 308 2 161 14 607.502
Kaynak: İlçe Kaymakamlığı, 2007
M: Mevcut, İ: İhtiyaç
* Bilinmiyor.
Aile planlaması kapsamında 15-49 yaşları arasındaki kadın sayısı toplam 41.666 olup,
15.065 kadına etkili yöntemle korunma uygulanmış olup etkin korunma oranı yüzde
36,1’dir. Kaba doğum hızı yaklaşık yüzde 0,1’dir.
Aynı dönem içerisinde bağışıklama çalışmaları kapsamında bebeklere yapılan
aşılama ortalaması oranı yüzde 85’dir.
15 No’lu 112 acil yardım ve kurtarma istasyonu halen Egekent Sağlık Ocağı içinde 2
odada faaliyet vermekte müstakil bina konusunda çalışmalar devam etmektedir.
Geçici binada hizmet veren Aydınlıkevler Sağlık Ocağı hizmet binası yapımı için
bulunan arsanın sağlık tesisi alanına çevrilmesi ile ilgili imar planı değişiklikleri
yapılmış, Balatçık Sağlık Ocağı yapımı için bulunan arsada ise imar plan
değişiklikleri çalışmaları devam etmektedir.
Karşıyaka Demirköprü Diş Hastanesi Polikliniğine bağlı Çiğli Şubesinin açılabilmesi
için, İlçemiz Verem Savaş Dispanseri bahçesindeki lojmanların tahsisi sağlanarak
lojmanlar boşaltılmış, Diş Ünitesinin hizmete girmesi planlanmaktadır.
337

İlçe sağlık kuruluşlarında görevli personel yapısı incelendiğinde; doktor, hemşire ve
ebe gibi sağlık hizmetleri sınıfında personel yeterlidir. Ancak, sağlık ocakları ele
alındığında; Evka-2 Sağlık Ocağındaki bir memur dışında tüm kuruluşların memur
ihtiyacı olduğu, bunların 11 tanesinde sağlık memuru ve sekizinde hizmetli
bulunmadığı saptanmıştır.
Tablo 20: Diğer Sağlık Hizmetleri, 2006
Tür
Adet
KAMU
ÖZEL
Aile Hekimi 41
Laboratuvar 13
Özel muayenehane 22
Eczane 48
Kaynak: İlçe Kaymakamlığı, 2007
AOSB Çiğli Dispanseri 24 saat acil hizmet vermektedir. Ayakta tedavi hizmetleri
sunulabilen dispanserde röntgen cihazı, defibilatör cihazı, EKG cihazı ve entübasyon
seti gibi cihazlar bulunmaktadır.
Çanakkale-Balıkesir’den Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesine kadar olan
bölgede bir ihtisas hastanesi bulunmaması, Karşıyaka Devlet Hastanesinin ise
yetersiz kalması; özellikle son zamanlarda Karşıyaka’daki trafik sıkıntısının aşılıp
hastanelere ulaşımın zaman alması nedeniyle can kayıplarına neden olmaktadır. Bu
nedenle Çiğli ‘de, devlet yolu üzerinde uygun imar onaması yapılmış bir arazide
Eğitim Hastanesi yapılması uygun olacaktır.
4.3. Kültür, Spor ve Sosyal Yaşam
İlçede sosyal faaliyetler Çiğli Belediyesi’ne ait, 100 kişi kapasiteli konferans ve sergi
salonu bulunan “İsmet İnönü Eğitim Kültür Merkezi” ile yine Çiğli Belediyesinin 300
kişilik yeni Meclis Salonunda gerçekleştirilmektedir.
İlçede 30 Ağustos 3 Eylül tarihleri arasında Çiğli Belediyesi tarafından “Çiğli Zafer
Ve Barış Festivali” düzenlenmektedir.
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’nca, yoksullara, hastalara ve ihtiyacı olan
vatandaşlarımıza gerekli gıda, giyim, ilaç, yakacak ve para yardımı yapmaktadır.
2006 yılı içerisinde 3.852 kişiye toplam 639.059,92 YTL. Yardım yapılmıştır. 1.139
öğrenci eğitim yardımı, 299 çocuk ise sağlık yardımından faydalanmaktadır. 2006 yılı
itibarıyla muhtaç sayısı; 558’i 1. Derece, 724’ü 2. Derece ve 2’si 3. Derece olmak üzere
toplam 1.284 ‘dür.
338

2006 yılsonu itibariyle yeşil kart verilen vatandaş sayısı 2.028, İlçedeki toplam Yeşil
Kartlı kişi sayısı ise 7.968 olarak belirlenmiştir. 2022 Sayılı Kanun gereği maaş alan
kişi sayısı ise 1.161’dir.
Tablo 21: Kültürel Tesisler, 2006
Tür Mevcut İhtiyaç Kapasite
Kütüphane 2 * 11.587 (kitap)
Sinema salonu 9 * 1.124 (koltuk)
Müze --- 1 --- (m 2 )
Düzenlenen şenlik ve festival 1 * 5 (gün)
Kaynak: İlçe Kaymakamlığı, Turizm İl Müdürlüğü, 2007
* Bilinmemektedir.
Sosyo-ekonomik yönden zayıf durumda bulunan Güzeltepe Mahallesi’nde başlatılan
“Kilimcilik Projesi” Çiğli Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Başkanlığı ile İlçe
Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü koordinesinde çalışmalarını sürdürmektedir.
İlçede 32 adet cami bulunmakta olup sinagog ve kilise bulunmamaktadır.
Tablo 22: Sportif Tesisler, 2006
Tür Mevcut İhtiyaç
Spor salonu Kapalı 1 1
Yüzme havuzu Açık 1 ---
Tenis kortu Açık 6 ---
Futbol sahası Çim --- 3
Basketbol sahası Kapalı 1 1
Kaynak: İl Gençlik ve Spor Müdürlüğü, İlçe Kaymakamlığı, 2007
İlçede dört adet fubol spor kulübü bulunmaktadır; Bunlar;
• Çiğli Belediye Spor,
• Güzeltepe Spor,
• Küçük Çiğli Spor ve
• Dadaş Spor’dur.
Çiğli Belediye Spor tekvando alanında da sporcu yetiştirmektedir. Futbol alanında
223, tekvando alanında 68 lisanslı sporcu bulunmaktadır.
Çiğli ilçesinde İzmir Dernekler İl Masası’na bağlı 100 sivil toplum kuruluşu
bulunmaktadır. Bu kuruluşların toplam üye sayısı toplamı 6.766’dır.
339

Bu kuruluşlar arasında İzmir Tenis İhtisas Kulübü Derneği, Atatürkçü Düşünce
Derneği Çiğli Şubesi, Çiğli Evka-2 Kadın Kültür Evi Derneği, Canlar Birliği Eğitim
Kültür Ve Dayanışma Derneği, Anadolu Erenler Kültür Derneği, Çiğli Sanayicileri
Ve İşadamları Derneği bulunmaktadır.
Yanı sıra, hemşerilik esaslı pek çok dernekler ile cami koruma ve yaşatma
derneklerine sıklıkla rastlanmaktadır.
5. Altyapı
İzmir il merkezine 27 km. uzaklıkta olan Çiğli ilçesinin ulaşım yönünden çok önemli
sorunu bulunmamaktadır.
E-25 Devlet Karayolu (20 km.) ile İzmir’i Marmara Bölgesi’ne bağlayan 6,7 Km
uzunluğunda demiryolu İlçeden geçmektedir. Bu hat Aliağa-Menderes Hafif Raylı
Sitem’e dönüştürülmektedir.
Ayrıca, İlçeden İzmir’in Karşıyaka, Bornova, Menemen ilçelerine minibüs ve
Bornova, Konak, Karşıyaka, Menemen ilçelerine belediye otobüsleri ile sefer
yapılmaktadır.
Bununla birlikte Anadolu Caddesinin genişletilmesine, çevre ve ışık
düzenlemelerinin, üst ve alt geçitlerin yapılmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Buna ek
olarak Anadolu Caddesinden Atatürk OSB’ye giden Tuzla Caddesinin genişletilmesi
gerekmektedir.
Yerel, ulusal tv ve radyolar ilçede rahatlıkla izlenip dinlenilebilmektedir.
İlçede “Çiğli Haber”, “Çiğli’nin Sesi” ve “Ege’de Asılses”, “Sabah Postası” ve “Esnaf
ve Sanatkârın Sesi” adlarıyla 5 yerel gazete yayımlanmaktadır.
İlçeden yayın yapan TV veya radyo bulunmamaktadır.
İlçedeki kablo tv abone sayısı 2.990 ve kablo net abone sayısı 62’dir.
İlçede 49.504 konut bulunmaktadır.
İlçenin gelişmeye uygun bir yapı arz etmesi, toplu konut alanında bulunması ve
endüstriyel gelişmeler nedeniyle yoğun ölçüde göçe maruz kalmaktadır.
Çiğli ilçesinin yamaçlarında yer alan Egekent-1, Evka-2 bölgelerindeki gayrı
menkuller, zemini kayalık olması sebebiyle talep görmektedir.
İlçede kiralar ortalama olarak 150-300 YTL. Arasında değişmektedir. Konutlar 40.000-
400.000 milyar YTL arasında alıcı bulmaktadır.
Ortalama m 2 arsa rayiç aralığı 50 YTL ile 250 YTL arasındadır.
340

İlçede devam eden 35 toplu konut projesi bulunmaktadır. Bu projeler ile kente 500
civarında yeni konut kazandırılması planlanmaktadır.
Bugüne kadar kuyu suyu kullanan Sasalı ve Kaklıç’ın içmesuyu hatları için toplam
24 bin 711 metre, atıksu hatları için 21 bin 116 metre boru döşenme işlemleri
Büyükşehir Belediyesi tarafından yürütülmektedir.
Tablo 23: Hanehalkı Temel Altyapı Gereksinimleri, 2006
Abone sayıları
Toplam tüketim miktarı
Kişi başına tüketim
miktarı
Kaynak: İlçe Kaymakamlığı, TEİAŞ, 2007
* Elektrik tüketimi MWh değeridir.
Su abone sayısı yaklaşık 45.500’dür.
Tablo 24: Enerji Kaynakları, Arıtma Tesisleri, 2006
Var / Yok
Elektrik*
Konut 45.779
İşyeri 7.803
Toplam 53.582
Konut 148.035
İşyeri 9.724
Toplam 157.759
Konut 3,2
İşyeri 1,2
Ortalama 2,9
Adet
Doğalgaz santrali Var 1
Arıtma tesisi Var 2
Kaynak: İlçe Kaymakamlığı, 2007
61.439 toplam telefon abonesi bulunmakta olup, sıra bekleyen abone
bulunmamaktadır.
İlçenin kanalizasyon altyapısında zaman zaman yetersizlikler görülmektedir.
Özellikle gecekondu bölgelerinde kanalizasyon döşenmemiş veya yetersiz döşenmiş
sokaklar bulunmaktadır.
Kuzey Çevre Yolu’nda önemli ilerlemeler kaydedilmiş ve bitme aşamasına
gelinmiştir. Şu an itibariyle yol Atatürk OSB’yi geçerek Sasalı istikametine doğru
ilerlemektedir.
İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından Kuş Cenneti mevkiinde Çiğli ilçesini denizle
buluşturacak ve çehresini değiştirecek, aynı zamanda tüm İzmir için önemli bir yer
haline dönüşmesi beklenen “Doğal Yaşam Alanı” çalışmaları sürdürülmektedir.
341

Çiğli Belediyesi 2005 yılı itibariyle 94 araç ve iş makinesi ile hizmet vermekte iken
2006 yılında 17 araç daha alınarak toplam 111 araç ve iş makinesiyle hizmet
vermektedir.
Toplu konut alanlarında, hasar gören altyapıların onarımı, beton ve asfalt yol
çalışmaları, bordür ve kilit parke çalışmaları, istinat duvarı çalışmaları, park ve yeşil
alan çalışmaları, piknik alanı çalışması, sosyal tesis çalışmaları, muhtelif yerlerde
WC, 8001 sokaktaki “Sevgi Yolu” çalışmalarından dolayı dükkânların tahliye
işlemleri bitmiş olup 37 pafta 1341 parselin kamulaştırılma işlemleri devam
etmektedir. Balatçık ve Esentepe mevkilerinde düzenli kentleşme sağlamak amacıyla
kamulaştırma çalışmaları devam etmektedir. Ayrıca Güzeltepe Semt Pazarı açılarak
halkın hizmetine sunulmuştur.
Sasalı Belediye Başkanlığı tarafından da 5 otobüs, 2 kepçe, 2 ambulans, 2 traktör,
3 binek otomobil, 1 kamyon, 1 kamyonet, 1 vidanjör, 1 çöp kamyonu 1 cenaze aracı
ve 1 itfaiye aracı ile hizmet verilmektedir.
6. Sorunlar ve Çözüm Önerileri
6.1. Bölge Hastanesi
Konut alanı olarak sürekli gelişen ve ilçe sınırları içerisinde bulunan İzmir Atatürk
Organize Sanayi Bölgesi’ndeki işyerlerinde 40.000 insanın çalışacağı düşünülürse bu
işçilerin ve ilçe halkının sağlık sorunlarını çözmek için üçüncü basamak sağlık
kuruluşu statüsünde 450 yataklı bir Bölge Hastanesinin kurulması istenmekte ve bu
konu en çok önem verilen konuların başında gelmektedir.
Bu hastanenin kurulması kentin kuzey aksındaki sağlık hizmetlerinin daha verimli
yürümesini de sağlayacağı düşünülmektedir.
İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nin alternatifi olarak düşünülen ve
İlimiz kuzey arterinin bu konudaki önemli bir ihtiyacına cevap verecek olan Bölge
Hastanesinin, Sağlık Bakanlığı 1. No’lu Donatım Bölge Müdürlüğü’nün 74.090 m²
imarlı arazisine yapılmasına karar verilmiştir.
Bu amaçla; gerekli imar planı değişiklikleri talebimiz üzerine İlçe Belediye
Başkanlığınca yapılmış ve İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığınca da
onaylanmıştır. Bölge Hastanesinin proje çalışması Sağlık Bakanlığı’nca devam
etmektedir.
6.2. Kaymakamlık Hizmet Binası
İlçe Kaymakamlığı ve bağlı birimleri, hizmetlerini, İlçenin Kaymakamlık Belediyeye
ait bir iş merkezinde kiralanan katta sürdürmektedir. Hizmette sürat ve verimin
artırılmasını sağlamak için acilen bir hükümet konağına ihtiyacı vardır.
342

Bu bağlamda, Çiğli Belediye Başkanlığı ile İl Özel İdaresinin ortak hissesinde olan
4.473 m 2 bir alan üzerine avam projeleri çizilen ve kat karşılığı 2 yılda bitirilmesini
taahhüt eden özel teşebbüse yaptırılan “Çiğli Kültür ve Alışveriş Merkezi” ile ilgili
proje inşa çalışmalarına başlanılmıştır. İnşaat tamamlandıktan sonra bazı katların
Kaymakamlık hizmet birimlerine tahsisi planlanmıştır.
6.3. Çöp Alanı
Menemen ilçe sınırları ilçesinde olmasına rağmen, ilçeye komşu olan Harmandalı
çöplük alanının sağlık açısından oluştuğu risk faktörlerinin bertaraf edilmesi için
mutlaka başka bir alana kaydırılması gerekmektedir.
6.4. Çevre Yolu ve Yol Bağlantıları
İzmir-Çanakkale karayolu ulaşımı İlçe merkezinden de geçmekte olan Anadolu
Caddesi üzerinden yapılmaktadır.
Gerek İzmir-Çanakkale güzergâhındaki il ve ilçelerin trafik akışı, gerekse Atatürk
Organize Sanayi Bölgesinde faaliyette bulunan fabrikaların malzeme ve personel
naklide zorunlu olarak aynı yoldan yapılmaktadır.
Halen yapımı devam eden İzmir-Aydın otoban yoluna bağlanması planlanan İzmir-
Çanakkale otoyolunun, Atatürk Organize Sanayi Bölgesindeki viyadük ve yol
çalışmalarının hızlandırılması halinde, İlçedeki trafik sıkışıklığından dolayı meydana
gelen trafik kazaları asgariye düşeceği gibi, sabah ve akşam saatlerindeki servis
araçlarının hizmetleri nedeniyle meydana gelen trafikteki aksamalar
yaşanmayacaktır.
Atatürk Organize Sanayi Bölgesinde sona eren otoyolun Menemen bağlantısının
yapılması, İlçe Merkezinden geçen Anadolu Caddesindeki trafik akışını
rahatlatacaktır.
Kuzey çevre yolu Atatürk OSB’den devam ederek Aliağa, Çandarlı Limanı ve
Bergama’ya kadar uzatılarak tamamlanmalıdır.
Anadolu Caddesi genişletme, alt-üst geçitler, çevre düzenleme ve trafik ışıklandırma
işlemlerinin yapılmasına ihtiyaç duyulmaktadır.
Çiğli’yi Mavişehir’e bağlayan Dudayev Bulvarı’nın ATA Sanayii ile bağlantısını
sağlayacak 4 kilometrelik yol bitirilmelidir.
Tuzla Caddesi genişletilmelidir.
Çiğli Atatürk Caddesi üzerindeki trafik sıkışıklıkları için önlem alınmalıdır.
343

6.5. Hızlı Büyümeden Kaynaklanan Sosyal Problemler
İlçede açılmış ve açılmakta olan yapılaşma alanının sırtlarında kalan tepeler, yeşil
kuşak projesi çerçevesinde ağaçlandırılmalıdır.
Çiğli’de kültür merkezleri ve spor alanları yetersizdir. İlçeye spor tesisleri
kazandırılması gerekmektedir.
İlçenin yoğun göçe maruz kalması nedeniyle; okuma-yazma kurs faaliyetleri, aile
planlaması ve mesleki eğitim çalışmaları konusunda vatandaşlarımızı eğitim ve
bilinçlendirilmesine önem verilmelidir.
Mevcut okullara yeni dersliklerin ilavesi dışında, Evka-5’de 2, Evka-6’da 1, Evka-2’de
1 ve 1 adet 24 derslikli yeni okulların açılması gerekmektedir.
Bir Kız Meslek Lisesi yaptırılması ve Ticaret Meslek Lisesi’nin ek bina ihtiyacının
karşılanması gerekmektedir.
6.6. Diğer Sorunlar
Belediyenin sağlıklı hizmet verebilmesi açısından İller Bankasından aktarılan payın
artırılması gerekmektedir.
Çiğli Belediyesi’nde kadro sıkıntısı yaşanmaktadır. Özellikle zabıta biriminin
güçlendirilmesi gerekmektedir.
Sivil bir havaalanı kurulmalı böylece gerek ulaşım ve gerekse lojistik açısından
kentin kuzey çıkışı değerlendirilmelidir.
EXPO 2015 sürecinde Çiğli’de bulunan 2 havaalanından Kaklıç Havaalanı sivil hale
getirilmelidir.
Peynircioğlu (Maltepe) deresinin Büyükşehir Belediyesi ve DSİ tarafından ıslah
edilmesi gerekmektedir.
Çiğli Belediyesi’ne bir meydan alanı yaratılmalıdır. Şehir planlaması
iyileştirilmelidir.
Mavişehir civarından başlamak üzere deniz taraması yapılmalı, şehir hatları vapur
iskelesi ve yat limanı yapılmalıdır.
Çiğli’nin denizle bütünleştirilmesi için projeler üretilmelidir.
Çiğli atıksu arıtma tesisinde açığa çıkan çamurdan elektrik enerjisi üretilmesi projesi
hayata geçmeli ve yine tesisten elde edilen arıtma su uygun olduğu takdirde
Menemen Ovası’nın sulanmasında kullanılmalıdır.
344

Aligalip tören alanı çimlendirilmelidir.
7. Yatırım Olanakları
Tablo 25. İlçenin Swot Analizi
Güçlü Yönleri
-İlçede sanayi ve konut alanı olarak
kullanılmak üzere geniş yerler
bulunmaktadır.
- Kentin kuzey girişi olması bakımından
ulaşım kolaydır.
Zayıf Yönleri
-İlçenin sadece bir sanayi ve konut
alanı görünümünde olması,
yeşillendirme ve sosyal kültürel
alanların yok denecek kadar az olması
bir dezavantaj niteliğindedir.
- Gelişmiş yan sanayi olanakları
yatırımcılar açısından caziptir.
- Kuş Cenneti’nin turizm için
değerlendirmesi mümkündür.
Yatırım Olanakları, Fırsatlar
-İç körfezde Atatürk Organize Sanayi
Bölgesi’nin güneyinde bir sanayi limanı
planlanabilir.
-Çiğli ve İnciraltı tüp geçit ile birbirine
bağlanarak ilçeye ulaşım için Altınyol’a
alternatif geliştirilebilir.
- Çiğli ve Sasalı yöresinde lojistik alt
merkezler oluşturulabilir.
- Turistik konaklama tesisleri kurulabilir.
Tehditleri
- Harmandalı çöplüğünün İlçeye
yakınlığı koku problemine yol
açmaktadır.
- Çarpık kentleşme ve göç ilçenin
sosyal dokusunu bozmakta, altyapı ve
kamusal hizmetlerinin verimli
işlemesini güçleştirmektedir.
- Kuş Cenneti cazibe merkezi özelliğini
giderek kaybetmektedir.
- Pasaj ve işhanı şeklinde iş merkezleri
kurulabilir.
- İlçe bir alışveriş ve eğlence merkezi
kimliğine büründürülebilir.
Atatürk OSB yatırım açısından cazip olanaklar sunmaktadır.
İlçe gerek turizm gerekse sanayileşme açısından önemli bir potansiyele sahiptir.
Ancak, herhangi bir turistik tesis bulunmamaktadır. İlçeye bu alanda beş yıldızlı otel
ile, Organize Sanayi Bölgesine gelen heyet ve misafirleri ağırlamaya yönelik lüks
tesislere ihtiyaç vardır.
345

İlçede iş yeri merkezlerine de ihtiyaç duyulmaktadır. Pasaj ve işhanı şeklinde
gerçekleştirilecek bu yatırımlar ilçe ticaretine canlılık kazandıracaktır.
Kipa, ve Karşıyaka ile sınırlarında kalmasına karşın Çiğli Carrefour olarak bilinen
alışveriş merkezleri, İlçeye olan ilgiyi artırmıştır. İlçe giderek bir alışveriş ve eğlence
bölgesi niteliğini kazanmaktadır.
Kuş Cenneti’nin geliştirilmesi ile birlikte turistik yatırımların artması
beklenmektedir.
8. Sonuç
Çiğli, sanayi ve yerleşim alanı olarak İzmir’in sürekli gelişen ve en çok gelişme
potansiyeline sahip olan ilçelerinden birisi konumundadır.
Ağırlığı son 4-5 yılda olmakla birlikte geçtiğimiz 15 yıllık süre içinde bu potansiyel
kendini göstermiş ve ilçe önemli gelişme kaydetmiştir.
Büyük bir alışveriş merkezinin yanı sıra pek çok toplu konut yapılmıştır.
Ancak bu gelişme hızı ve potansiyeli pek çok sorunu da beraberinde getirmektedir.
Çiğli ilçesi uzun süre çarpık yapılaşmaya tanık olmuştur. Altyapı ve ulaşım
olanakları öncellikli olarak oluşturulmadan ve çevre düzenlemeleri yapılmadan
yapılaşmalar gerçekleşmiştir.
Bu durum kamu kuruluşları ve yerel yönetimlerin sağlaması gereken hizmetlerin
zamanında ve yeterli kapasite ile yapılmasını güçleştirmiştir.
Atatürk OSB başta olmak üzere sanayi tesislerinin varlığının iş imkânı bulma
umuduyla pek çok kişiyi ezp etmesinin yanında toplum konut alanlarının kira ve
satış bedellerinin uygunluğu Çiğli ilçesinin yüksek oranda göç almasına ve
nüfusunun hızla artmasına sebep olmaktadır.
Göç edenlerin büyük çoğunluğu eğitim düzeyi son derece düşük kişilerden ve
vasıfsız işçilerden oluşmaktadır. Nüfus kâğıdı olmayan kişilere ve resmi nikâhı
olmayan çiftlere sıklıkla rastlanmaktadır.
Tarım alanları sanayi tesislerinin ve yerleşim alanlarının artışına paralel olarak
azalmaktadır.
Çiğli’nin ekonomisinde sanayinin büyük ağırlığı bulunmaktadır.
Çiğli’nin gelecekte, sahip olduğu sanayi potansiyelini daha da büyüterek gelişmesini
sürdürmesi mümkündür.
346

Bunun yanında yeni alışveriş merkezleri ve toplu konutlar ile ilçenin bir yaşam
merkezine dönüşmesi için de önemli fırsatlar bulunmaktadır.
Kuş Cenneti’nden daha ciddi bir şekilde yararlanılması ve Büyükşehir Belediyesi
tarafından yürütülen “Doğal Yaşam Alanı” çalışmalarının tamamlanması ile birlikte
İlçe turizm alanında da ciddi bir potansiyele kavuşabilecek ve bir cazibe merkezine
dönüşebilecektir.
Bu alanda; tema parkları, kent ormanları, rekreasyon alanları, EXPO botanik
bahçeleri bulunmalıdır.
İlçenin potansiyelini hayata geçirebilmesi için;
• Karşıyaka Belediyesi ile Çiğli Belediyesi arasında yaşanan sınır anlaşmazlığı
çözülmeli,
• İlçenin 1/5.000’lik haritası çıkarılarak planlı gelişmeye yönelik plan ve
programlar yapılmalıdır,
• Aliağa-Menderes hafif raylı sistemi bir an önce tamamlanmalı,
• Kuzey Çevre yolu Atatürk OSB’den devam ederek Aliağa, Çandarlı Limanı ve
Bergama’ya kadar uzatılmalı,
• Rekreatif alan ve tesis, hastane, otel, eğitim ve lojistik yatırımları artırılmalı,
bunun için gerekli plan çalışmaları gerçekleştirilmeli,
• Çiğli’de bulunan 2 havaalanından Kaklıç Havaalanı sivil hale getirilmeli,
• Sivil toplum kuruluşları bir araya gelerek güçlü Çiğli lobisi oluşturmalı ve
yerel yönetimler ile işbirliği içinde projeler üretmeli,
• Gecekondulaşma engellenmeli,
• Halkın eğitim seviyesi yükseltilmeli ve
• İlçenin gelecek vizyonunu ortaya koyacak bir Mastır Plan hazırlanmalıdır.
347

9. İletişim
Tablo 26. İletişim Bilgileri
Adres Telefon Faks E-Mail
Kaymakamlık
Anadolu Cd.
No:951 Kat:5
Çiğli İZMİR
(232)
376 38 69
(232)
376 38 69
cigli@izmir.gov.tr
Belediye
Başkanlığı
Anadolu Cd.
No:951 Kat:3-4
Çiğli İZMİR
(232)
376 99 80
(232)
376 98 13
ciglibelediyesi
@cigli-bld.gov.tr
Ticaret
Odası
Atatürk Cd.
No:126 Pasaport
– İZMİR
(232)
441 77 77
(232)
483 78 53
info@izto.org.tr
Esnaf ve
Sanatkârlar
Odası
8078 Sok. No:4
Çiğli İZMİR
(232)
329 05 82
(232)
329 52 61
cigliesnafodasi
@cigliesnafodasi.org
İlçe
Emniyet
Cemil Meriç Blv.
6780/4 Sk. No:7
Çiğli İZMİR
(232)
370 17 17
(232)
370 17 17
---
Atatürk OSB
Atatürk Blv.
No: 42
Çiğli İZMİR
(232)
376 71 76
(232)
376 71 00
iaosb@iaosb.org.tr
Kipa Alışveriş
Merkezi
Yeni Havaalanı
Cd. No: 40 35610
Çiğli İZMİR
(232)
386 55 55
(232)
386 55 55
info
@tescokipa.com.tr
Ata Sanayi
Sitesi
8780/30 Sk.
No:115 K:1
D:8/A
Ata Sanayi Sitesi
Çiğli İZMİR
(232)
328 11 80
(232)
328 13 91
---
348