Çay Sektör Profil Araştırması 2004 - ITO
Çay Sektör Profil Araştırması 2004 - ITO
Çay Sektör Profil Araştırması 2004 - ITO
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
30<br />
2003-<strong>2004</strong> sezonu yaş çay alım kampanyasında ise önemli bir değişiklik ortaya<br />
konulmuştur. Kampanya için <strong>Çay</strong>-Kur’un alım fiyatı, bir önceki yılın fiyatına göre<br />
% 25.3’lük bir artışla 400 bin TL olarak belirlenmiştir. Ancak, ilk defa çay kalitesini<br />
yükseltmek için, ürün kalite destek primi uygulamasına geçilmiştir. Bu çerçevede<br />
verilecek kalite primi ise 50 bin TL/kg.dır. Böylece üreticilerimizin eline çayda %<br />
40.6’lık bir artışla 450 bin TL geçmesi sağlanmıştır.<br />
Ürün fiyatının “Ürün Kalite Destekleme Primi” ile takviye edilmesi ile, mevcut<br />
süregelen uygulamalar olan <strong>Çay</strong>-Kur’un sübvansiyonu yerine, sektörün ve<br />
dolayısıyla çiftçinin sübvansiyonu olgusuna geçilerek haksız rekabetin önlenmesi<br />
planlanmıştır. Diğer taraftan, sektörde yaş çay alımı ve dolayısıyla kuru çay üretimi<br />
çok büyük oranda “Ürün Kalite Destekleme Primi” baskısı ile kayıt altına alınmıştır.<br />
<strong>2004</strong> yılında ekonomik uygulamalar sonucu enflasyon ve faiz oranlarının<br />
düşürülmesi, TL’nin döviz karşısında değer kazanması göz önünde bulundurulmuş,<br />
üreticinin enflasyon karşısında mağduruyeti önlenerek % 16,7 oranında yaş çay<br />
yaprağı alımında bir önceki yıla göre artış sağlanarak üreticiye 525 bin TL<br />
ödenmiştir.<br />
VI. YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ ve YAN SANAYİ İLE İLİŞKİLER<br />
1- <strong>Çay</strong>a Verilen Yatırım Teşvik Belgeleri<br />
<strong>Çay</strong>a verilen yatırım teşvikleri, 1984 yılında çay üretiminin Devlet tekelinden<br />
çıkartılarak serbest bırakılması ile bu yıldan sonra artış göstermiştir. 1981 yılında 2<br />
adet belgeye karşılık 220 milyon TL yatırım teşviki verilirken, 1985 yılında belge<br />
sayısı büyük bir artış göstererek 26 adede çıkmıştır. Bu tarihte verilen yatırım teşvik<br />
tutarı ise 38.201 milyon TL ulaşmış ve 3332 kişiye yeni istihdam olanakları<br />
yaratılmıştır.<br />
1990 yılında yatırım teşviklerinde gerek adet ve gerekse yatırım değerlerinde<br />
azalmalar izlenmiştir. 2001 yılında belge adedinde azalma olmasına rağmen, teşvik<br />
tutarı bir önceki yıla göre % 73.2 artış göstererek 3.258.521 milyon TL çıkmıştır.<br />
2002 yılında sektöre yönelik iki firma yatırım teşviki alırken, 2003 yılında beşe<br />
yükselmiş, teşvik tutarı ise 10.224.000 milyon TL ile en yüksek seviyesine<br />
ulaşmıştır.
Change language