Lastik Sektör Araştırma Raporu 2000 - ITO

Oysa ülkemizde bu kontrolün yapılmaması trilyonlarca liralık milli servetin ve
binlerce canın yokolmasına neden olmaktadır.
2.8. Çözüm Önerileri Nelerdir
Netice olarak, haksız rekabete neden olan durumların giderilebilmesi ve müşteri
mağduriyetinin önlenmesi için, lastik üreticisinin ve ithalatçısının birlikte sorumluluk alması
halinde ithalata izin verilmesinin doğru olacağını düşünmekteyiz. Böylece ithalatçı firmanın
sorumluluktan kaçması halinde bile tüketici, karşısında her zaman sorumluluk alan üretici bir
firma bulabilecek ve hakkını arayabilecektir. Ayrıca bu durum, globalleşen dünya
ekonomisinin işleyişine uygun düşeceği gibi, rekabetin sağlıklı gelişmesini, esas rekabetin
lastik markaları arasında oluşmasını ve daha adil gerçekleşmesini sağlayacaktır.
Bu çerçevede aşağıdaki konuların dikkate alınması şarttır.
a) Satılan lastiğin garantisi mutlaka üretici ve ithalatçı firmalar tarafından müteselsil
olarak verilmelidir.
b) Her lastik ithalatçısının müşteri şikayetlerini yorumlayacak kadroya sahip olması ve
bu kadronun hem sayıca, hem de teknik olarak yeterli olmaları gerekmektedir.
c) İthal edilecek lastiklerin Türkiye şartlarına uygunluğunun ithalatçı firma tarafından
garanti edilmesi ve buna bağlı olarak ithal edilecek lastiklerin cins, ebat ve desen listelerinin
ilgili Gümrük Müdürlüğü’ne ayrıntılı biçimde verilmesi sağlanmalıdır.
d) Sistemin iyi çalışmamasının sonucu olarak özellikle 1999 yılı ithalat rakamları
içinde evsafı bilinmeyen ve “diğer” olarak geçen çok fazla sayıda lastik görünmektedir. Bu
durum lastik gruplarının pek bilinmediği ve pek çok lastiğin farklı gruplar adı altında ithal
edildiğini göstermektedir. Durumun düzeltilmesi ise ancak ihtisas gümrüklerinin devreye
girmesiyle mümkün olacaktır.
e) E markalaması konusu, gümrük memurlarının ihtisas sahibi olmamasından
faydalanarak ithalatçılar tarafından kolaylıkla suistimal edilebilmektedir. Bir lastiğin Avrupa
Ekonomik Komisyonu Regülasyonlarına uygunluğu, ancak lastiğin üzerindeki E işaretinin
içinde ilgili ülke kodu ve yanında o lastiğe ait onay numarasının bulunması ile mümkündür.
Gümrük memurlarının hata yapmasını engellemek için sadece E işaretinin kontrolü yeterli
olmayıp lastik ithalatında Tip Onayı Belgesi’nin de istenmesinin kesinlikle gerekli olduğu
görüşündeyiz.
Haksız rekabeti önleyecek bu tedbirlerin yanında araç muayenesi gibi periyodik diş
derinliği kontrolünün yapılması trafik terörüne olduğu kadar pazarın gelişimine de katkı
sağlayacaktır.
30