Kahverengi Eşya Sektör Araştırma Raporu 2002 - ITO

6
Profesyonel ve Endüstriyel cihazlar sektörü ise Türkiye’de bir hayli küçük paya
sahiptir.Sektörde üretim yapan az sayıdaki firmanın yabancı firmalar karşısında
rekabet edememesi sonucu ticarete yönelmiş, bunun sonucu Türkiye net ithalatçı
konumuna gelmiştir.
1990 yılından sonra hızlı bir gelişim gösteren Elektronik sanayimiz 1991-1993
yılları arasında mevcut yapısını korurken, 1994 yılında reel ekonomideki daralma ve
Türk Lirasının develue edilmesinden diğer sektörlerde olduğu gibi olumsuz yönde
etkilenmiştir. Bu gelişmeler sonucu, Elektronik Sanayi üretiminin GSYİH ve İmalat
Sanayi Katma Değerine oranı yıllara göre önemli farklılıklar göstermiştir.
1991-1995 yılları arasında elektronik sanayi üretimi GSYİH ve İmalat Sanayi
Katma Değer artışına ayak uyduramamış ve sektörün payı giderek gerilemiştir.1996
yılı ise sektör için hızlı gelişmenin başladığı yıl olmuştur. Sektör üretiminin
GSYİH’ya oranı 1999 yılında % 1,3 düzeyine erişirken İmalat Sanayi Katma Değerine
oranı % 6,8’e ulaşmıştır.Daha sonraki yıllarda ise üretim ve ihracatta artış gösteren
sektör en hızlı yükselişini 1997 yılında yaşamıştır.
Elektronik Sanayimizin 1999 yılında 2.561,6 milyon dolar olan toplam üretimi
2000 yılında % 13.6 artarak 2.910,6 milyon dolara yükselirken, 2001 yılında % 21.0
azalarak 2.298,7 milyon dolara gerilemiştir. Toplam üretimdeki artışa paralel olarak
ihracat 1999 yılında % 24.6 artarak 1.180,1 milyon dolardan 2000 yılında 1.380,9
milyon dolara, 2001 yılında ise % 9,8 artışla 1.515,7 milyon dolara yükselmiştir.1990
yılından itibaren her yıl artan bir trend izleyen ihracat miktarı Türk Elektronik
Sanayinin genellikle ihracata yönelik üretim yaptığını göstermektedir.
2001 yılı itibariyle toplam üretimden; Bileşenler sektörü % 3.8, Tüketim Cihazları
sektörü % 47.1, Telekomünikasyon cihazları sektörü % 21.9, Endüstriyel Cihazlar-
Askeri Elektronik Cihazlar ve Bilgisayarların aldıkları pay ise % 27.1 olmuştur.
2001yılında ülkemizde yaşanan ekonomik krizden etkilenen bileşenler ve tüketim
cihazlarının üretimden aldıkları pay azalırken, Endüstriyel Cihazlar-Askeri Elektronik
Cihazlar ve Bilgisayarların aldıkları pay artmıştır.
Elektronik Sanayimizin toplam ihracat içindeki payı, 1998 yılında % 4.7, 1999
yılında % 4.4, 2000 yılında % 4.9, 2001yılında ise % 4,5 olmuştur.
Elektronik Sanayi ithalatımız ise ihracatta olduğu gibi 1994 yılından itibaren artış
göstermiş, ancak 2001 yılında yaşanan ekonomik krizden etkilenerek toplam ithalattan
aldığı pay azalmıştır. Elektronik Sanayinin ithalattan aldığı pay 1998 yılında % 9.6,
1999 yılında %14,1, 2000 yılında % 12.7, 2001 yılında ise % 4,5 olmuştur.
2001 yılı ihracatımız içinde % 65.5 pay ile kahverengi eşya sektörü (tüketim
cihazları) ilk sırada yer alırken bunu % 21.0 ile telekomünikasyon cihazları takip
etmiştir. İthalatımız içinde ise % 25.2 pay ile bileşenler sektörü ilk sırada yer alırken
bunu % 23,9 pay ile telekomünikasyon cihazları izlemiştir.
ÜRETİM ( Bin Dolar)
1998 1999 2000 2001
Bileşenler 127.152 165.000 136.000 88.400
Kahverengi Eşya 1.216.280 1.134.600 1.480.025 1.083.085
Haberleşme Cihazları 624.372 641.550 624.120 503.235
Endüstriyel Cihazlar 205.000 250.000 255.000 215.000
Askeri Elektronik Cihazlar 168.500 210.450 215.500 204.000