Tıbbi Cihazlar Sektör Profil Araştırması 2004 - ITO

İSTANBUL TİCARET ODASI 

TIBBİ CİHAZLAR 

SEKTÖR PROFİL ARAŞTIRMASI 

HAZIRLAYAN 

ÖZGÜR KORKMAZ 

İSTATİSTİK ŞUBESİ

2 

İ Ç İ N D E K İ L E R 

Sayfa No 

1. TIBBİ CİHAZLARIN TANIMI VE KAPSAMI 

A) Tanımı ve Sınıflandırılması 3 

B) Gümrük Tarife Pozisyon Numaraları 5 

2. SEKTÖRÜN TÜRKİYEDEKİ DURUMU 

A) Sektörün Mevcut Yapısı ve İstihdam 12 

B) Sektörün Teknolojik Yapılanma Durumu ve 

Seçilmiş Tıbbi Cihaz Sayıları 12 

3. TIBBİ CİHAZ SEKTÖRÜNÜN İTHALAT VE İHRACAT DURUMU 

A) İthalat 15 

B) İhracat 18 

4. TIBBİ CİHAZLAR SEKTÖRÜN SORUNLARI 

A) Kamu İhalesi Yasası İle İlgili Sorunlar 22 

B) TSE İle İlgili Sorunlar 22 

C) CE İşareti İle İlgili Sorunlar 22 

5. TIBBİ CİHAZ SEKTÖRÜNÜN GELİŞME EĞİLİMLERİ 23 

6. SEKTÖRÜN DÜNYADAKİ DURUMU 23 

7. SONUÇ VE ÖNERİLER 24 

KAYNAKÇA 25

3 

TIBBİ CİHAZLAR SEKTÖRÜ 

1. SEKTÖRÜN TANIMI VE KAPSAMI 

A- Tanımı Ve Sınıflandırılması 

Tıbbi cihaz ve aletlerin gündelik kullanım sıklığı ve önemi günümüz sağlık 

sektöründe giderek artan bir özellik göstermektedir. Tıbbi cihaz teknolojisinde son yıllarda 

yaşanan ilerlemeler, insan sağlığının ele alınış biçimini ve mantığını önemli boyutlarda 

değiştirmiştir. Bu gelişmeler ışığında insan yaşam kalitesi ve süresi olumlu yönde 

etkilenmiştir. 

Tıbbi cihaz teknolojisi bir dizi diğer bilimsel ve teknolojik faaliyet alanlarındaki 

araştırma ve gelişmelerden doğrudan etkilenmektedir. Diğer sektörlerdeki yeniliklerin, en 

hızlı biçimde uygulama olanağı bulduğu tıbbi cihaz sektörü, bilgisayar, elektrik-elektronik, 

kimya, metalurji ve makine mühendislikleri gibi bir çok mühendislik grubunu bir arada 

bulundurmaktadır. 

Genel olarak tıbbi cihaz, alet ve sarf malzemelerini aşağıda sıralanan ana gruplar 

halinde gruplandırabiliriz: 

1. Tıbbi Görüntüleme Sistemleri 

a. Röntgen Cihazları 

b. Bilgisayarlı Tomografi Cihazı 

c. Manyetik Rezonans Görüntüleme Cihazı 

d. Kemik Mineral Densitometre Cihazı 

e. Anjiyografi Sistemleri 

f. Ultrasonografi-Doppler Cihazları 

g. Film Banyo Cihazları 

h. Gamma Kamera, Pet (siklotron), SPECT 

ı. Radyasyon dedektörleri 

j. Lazer kameralar (sulu,kuru) 

2. Ameliyathane ve Solunum Cihazları 

a. Defibrilatör 

b. Ventilatör 

c. Elektrokoter 

d. Ameliyat Masaları ve Lambaları 

e. Kalp Akciğer Pompası, Isıtıcı-Soğutucu, Kan Isıtıcıları

4 

f. Cerrahi Aspiratör 

g. Oto transfüzyon Cihazları 

3. Biyokimya, Moleküler Biyoloji, Hematoloji, Genetik ve Mikrobiyoloji Cihazları 

a. Otoanalizör 

b. Kan Analiz Cihazları 

c. Santrifüj Cihazları 

d. Kan ve Kan Ürünleri Saklama Cihazları, Aferez Cihazları 

e. Otomatik Sekans Cihazları, PZR( Polimeraz Zincir Reaksiyonu ) Cihazları 

DNA Çipleri Okuma ve Değerlendirme Üniteleri 

f. Hücre Ayırıcıları (Cell Separator), Akım Sitometri Cihazları 

4. Biyolojik Sinyal İzleme Cihazları 

a. EKG Cihazları 

b. Hasta başı Monitörler 

c. Oksijen Saturasyonu Cihazları 

d. EMG, ERG cihazları 

e. Defibrilatör / monitörler 

5. Radyoterapi Sistemleri 

a. Lineer Akseleratör 

b. Co-60 teleterapi cihazları 

c. Brakiterapi Sistemleri (intrakaviter) 

d. Simulatörler 

6. Fizik Tedavi Cihazları 

a. Koşu / Yürüme Bantları 

b. Eksersiz Bisikletleri 

c. Ultrason Cihazları 

d. Traksiyon Cihazları 

e. İzokinetik Test Sistemleri 

f. Banyo (Su,Prafin) Cihazları 

g. Tens Cihazları 

h. Kısa Dalga tedavi cihazları 

7. Optik Tıbbi Cihazlar 

a. Endoskoplar (Gastroskop, Kolonoskop vb.) 

b. Teleskoplar 

c. Mikroskoplar (elektron, laboratuvar, ameliyat, muayene) 

d. Işık Kaynakları (soğuk ışık kaynakları) 

e. Otoskop ve Oftalmoskoplar 

f. Lazer cihazları

5 

8. Sterilizatör ve Etüv Cihazları 

a. Buharlı Sterilizatörler (Otoklav) 

b. Gaz (EO, Hidrojen peroksit, formaldehit) Sterilizatörleri 

c. Kuru Hava Sterilizatörleri (Etüv) 

9. Diş, KBB ve Göz Üniteleri 

10. Ses ve İşitme Cihazları (odyometre, Empedansmetre) 

11. Mekanik Cihazlar ve Cerrahi Aletler 

12. Tıbbi Gaz Sistemleri 

13. Hemodiyaliz cihazları, Su sistemler (deiyonize, distile, revers ozmoz) 

14. Tek Kullanımlık Sarf Malzemeleri 

15. Protez ve Ortezler 

B- Gümrük Tarife Pozisyon Numaraları 

90.18 Tıpta, cerrahide, dişçilikte ve veterinerlikte kullanılan alet ve ci - 

hazlar (sintigrafi cihazları, diğer elektromedikal cihazlar ve göz 

testine mahsus cihazlar dahil) : 

- Elektro teşhis cihazları (fonksiyonel araştırma veya fizyolojik 

parametre muayene ölçüm cihazları dahil): 

9018.11 - - Elektrokardiyograflar (EKG) 

9018.11.00.00.11 - - - Cihazlar 

9018.11.00.00.15 - - - Aksam ve parçalar 

9018.12.00.00.00 - - Ultrasonik tetkik cihazları 

9018.13.00.00.00 - - Manyetik rezonansla görüntüleme cihazları 

9018.14.00.00.00 - - Sintigrafi cihazları 

9018.19 - - Diğerleri: 

9018.19.10.00.00 - - - İki veya daha fazla parametrenin eşzamanlı olarak takibi için izleme 

tertibatı 

- - - Diğerleri 

9018.19.90.00.11 - - - - Elektroensefaloğraf cihazları (EEG) 

9018.19.90.00.12 - - - - Fiberaskoplar (monitörlü kameralı olsun olmasın) 

9018.19.90.00.13 - - - - Fonokardiyograf ve kardiyoskoplar 

9018.19.90.00.14 - - - - Elektromiyografi (EMG)

6 

9018.19.90.00.19 - - - - Diğerleri 

9018.19.90.00.25 - - - - Aksam ve parçalar 

9018.20 - Ultraviole veya kızıl ötesi ışınlı cihazlar 

9018.20.00.00.11 - - Cihazlar 

9018.20.00.00.15 - - Aksam ve parçalar 

- Şırıngalar, iğneler, kateterler, kanüller ve benzeri aletler: 

9018.31 - - Şırıngalar (iğneli olsun olmasın): 

- - - Plastik maddelerden olanlar 

9018.31.10.00.11 - - - - Tüberkülin şırıngaları (bir kullanımlık,steril, pirojensiz) 

9018.31.10.00.12 - - - - Bir kullanımlık steril şırıngalar 

9018.31.10.00.19 - - - - Diğerleri 


9018.31.90.00.11 - - - - Kulak yıkama şırıngası (metal) 

9018.31.90.00.12 - - - - Tüberkülin şırıngaları 

9018.31.90.00.13 - - - - Tıpta kullanılan şırıngalar 

9018.31.90.00.14 - - - - İnsülin şırıngaları (çok kullanımlık) 

9018.31.90.00.19 - - - - Diğerleri 

9018.32 - - Metalden boru şeklinde iğneler ve cerrahi dikiş iğneleri: 

- - - Metalden boru şeklinde iğneler 

9018.32.10.00.11 - - - - Şırınga iğnesi, bir kullanımlık 

9018.32.10.00.19 - - - - Diğerleri 

9018.32.90.00.00 - - - Cerrahi dikiş iğneleri 

9018.39 - - Diğerleri 

9018.39.00.00.11 - - - Serum ve kan verme seti (Kanül) 

9018.39.00.00.12 - - - Hemodializ seti (kanül) 

9018.39.00.00.13 - - - Kelebek set (kanül) 

9018.39.00.00.14 - - - İdrar sondası - nelaton 

9018.39.00.00.15 - - - İdrar sondası - foley 

9018.39.00.00.16 - - - Damar içi kateterler - steril, tek kullanımlık, genel özellikli 

9018.39.00.00.17 - - - Damar içi kataterler - steril, tek kullanımlık, anjiyografi için 

9018.39.00.00.18 - - - Damar içi kataterler - steril, tek kullanımlık, (santral venös kateterleri) 

9018.39.00.00.21 - - - Damar içi kataterler - steril, tek kullanımlık, (balonla dilatasyon için) 

- - - Damar içi kataterler - steril, tek kullanımlık, iğne ile birlikte olan periferik 

9018.39.00.00.22 olanlar) 

9018.39.00.00.29 - - - Diğer kateterler 

9018.39.00.00.39 - - - Diğerleri 

- Dişçilikte kullanılan diğer alet ve cihazlar: 

9018.41 - - Dişci tornaları (bir kaide üzerine monte edilmiş diğer dişçilik 

teçhizatı ile kombine halde olsun olmasın) 

9018.41.00.00.11 - - - Dişçi tornaları (Frezeleri)

7 

9018.41.00.00.12 - - - Bir kaide üzerine monte edilmiş diğer dişçilik teçhizatı ile kombine 

haldeki dişçi tornaları 


9018.49 - - Diğerleri: 

9018.49.10.00.00 - - - Dişçi tornalarında kullanılmaya mahsus bileyler, diskler, delici uçlar ve fırçalar 


9018.49.90.00.11 - - - - Elevatörler 

9018.49.90.00.12 - - - - Diş çekim davyeleri 

9018.49.90.00.13 - - - - Siman spatülü 

9018.49.90.00.14 - - - - Diş sondaları (tek taraflı) 

9018.49.90.00.19 - - - - Diğer cihazlar 


9018.50 - Göz tıbbına ait diğer alet ve cihazlar: 

- - Optik olmayanlar 

9018.50.10.00.11 - - - Alet ve cihazlar 


- - Optik olanlar 



9018.90 - Diğer alet ve cihazlar: 

- - Kan basıncını ölçmeye mahsus alet ve cihazlar 



- - Endoskoplar 



- - Böbrek dializ cihazları (böbrek makinası ve diyalizörler) 

9018.90.30.00.11 - - - Böbrek makinaları 

9018.90.30.00.13 - - - Dializ ve fistula setleri 

9018.90.30.00.19 - - - Diğerleri 


- - Diyatermi cihazları: 

- - - Ultrasonik olanlar 

9018.90.41.00.11 - - - - Cihazlar 



9018.90.49.00.11 - - - - Cihazlar 


- - Transfüzyon cihazları 

9018.90.50.00.11 - - - Cihazlar

8 

9018.90.50.00.12 - - - Kan torbaları 


- - Anestezi alet ve cihazları 



9018.90.70.00.00 - - Ultrasonik litotripsi cihazları 

9018.90.75.00.00 - - Sinir stimilasyonu cihazları 

- - Diğerleri 

9018.90.85.00.11 - - - Steteskoplar 

9018.90.85.00.12 - - - Her nevi bisturiler 

9018.90.85.00.13 - - - Veterinerlikte kullanılan alet ve cihazlar 

9018.90.85.00.14 - - - Elektroşok cihazları 

9018.90.85.00.15 - - - Elektroterapi cihazları 

9018.90.85.00.16 - - - Elektrokater cihazları 

9018.90.85.00.17 - - - Defibrilatör cihazları 

9018.90.85.00.18 - - - Rahim içi aletler 

9018.90.85.00.21 - - - Uterus küretleri 

9018.90.85.00.22 - - - Makaslar (cerrahide kullanılanlar) 

9018.90.85.00.23 - - - Alçı sarıcıların ayırıcısı ve kırıcısı, tıpta kullanılan 

9018.90.85.00.24 - - - Kulak göstericileri ve kulak gözlem takımı 

9018.90.85.00.25 - - - Kulak gelberisi 

9018.90.85.00.26 - - - Dil basacağı 

9018.90.85.00.27 - - - Sinüs delicisi 

9018.90.85.00.28 - - - Tıbbi cerrahi maşalar (pensetler) 

9018.90.85.00.31 - - - Tıbbi çamaşır maşası 

9018.90.85.00.32 - - - Cerrahi ayırıcılar (ekavatörler) 

9018.90.85.00.33 - - - Pensler (genel cerrahide kullanılanlar) 

9018.90.85.00.34 - - - Pamuk iletkisi 

9018.90.85.00.35 - - - İtard borusu 

9018.90.85.00.36 - - - Göbek kordonu klempi, bıçaklı ve bıçaksız 

9018.90.85.00.37 - - - Lavman cihazı (irigatör) (paslanmaz çelikten) 

9018.90.85.00.38 - - - Cerrahi bıçak sapları (Değiştirilebilir bıçak ağızları için) 

9018.90.85.00.39 - - - Diğer alet ve cihazlar 


90.19 Mekanoterapi cihazları; masaj cihazları; psikotekni cihazları; 

ozonoterapi, oksijenoterapi, aeroterapi, suni teneffüs veya diğer 

terapik teneffüs cihazları: 

9019.10 - Mekanoterapi cihazları; masaj cihazları; psikotekni cihazları: 

- - Vibratörlü masaj aletleri (elektrikli)

9 




9019.10.90.00.11 - - - Mekanoterapi cihazları 

9019.10.90.00.12 - - - Psikotekni cihazları 

9019.10.90.00.13 - - - Basınçlı su ile masaj yapan hidro banyo sistemleri 

9019.10.90.00.19 - - - Diğerleri 


9019.20 - Ozonoterapi, oksijenoterapi, aeroterapi, suni teneffüs veya diğer 

terapik teneffüs cihazları 

9019.20.00.00.11 - - Ozonoterapi cihazları 

9019.20.00.00.12 - - Oksijenoterapi cihazları 

9019.20.00.00.13 - - Suni teneffüs ve aeroterapi cihazları 

9019.20.00.00.19 - - Diğerleri 

9019.20.00.00.25 - - Aksam ve parçalar 

9020.00 Diğer teneffüs cihazları ve gaz maskeleri (mekanik parçaları ve 

değiştirilebilen filtreleri olmayan koruyucu maskeler hariç): 

9020.00.10.00.00 - Sivil hava taşıtlarında kullanılan teneffüs cihazları ve gaz maskeleri 

(aksam ve parçaları hariç) 

- Diğerleri 

9020.00.90.00.11 - - Teneffüs cihazları 

9020.00.90.00.12 - - Gaz maskeleri 

9020.00.90.00.15 - - Teneffüs cihazlarının aksam, parça ve aksesuarı 

9020.00.90.00.18 - - Gaz maskelerinin aksam, parça ve aksesuarı 

90.21 Ortopedik cihazlar (koltuk değnekleri, cerrahi kuşaklar ve fıtık 

bağları dahil); cebireler, gutyerler ve kırıklara mahsus diğer cihaz- 

lar; protez organlar; sağırların işitmesini kolaylaştırmaya mahsus 

cihazlar ve vücut kusur veya noksanlığını gidermek amacıyla üstte 

veya elde taşınan veya vücudun içine yerleştirilen diğer cihazlar: 

9021.10 - Ortopedik veya kırıklara mahsus cihazlar: 

- - Ortopedik cihazlar 

9021.10.10.00.11 - - - Vücudun şekil ve bozukluklarını önlemeye veya düzeltmeye mah- 

sus cihazlar 

9021.10.10.00.12 - - - Çekme ve germe cihazları (traksiyon) 

9021.10.10.00.19 - - - Diğerleri 

- - Kırıklara mahsus cihazlar 

- - - Kemik tespit malzemesi (implantlar) (tıbbi çiviler, tıbbi plaklar dahil) 

9021.10.90.00.12 (paslanmaz çelikten), 

9021.10.90.00.18 - - - Diğer cihazlar

10 

- Protez dişler ve bağlantı parçaları: 

9021.21 - - Protez dişler: 

9021.21.10.00.00 - - - Plastik maddelerden olanlar 

9021.21.90.00.00 - - - Diğer maddelerden olanlar 

9021.29.00.00.00 - - Diğerleri 

- Vücudun diğer suni parçaları: 

9021.31.00.00.00 - - Suni eklemler 

9021.39 - - Diğerleri: 

9021.39.10.00.00 - - Protez gözler 


9021.39.90.00.11 - - - İnter-okiler lensler 

9021.39.90.00.12 - - - Kalp kapakçıkları 

9021.39.90.00.13 - - - Diğer uzuv ve organ iç protezleri 

9021.39.90.00.14 - - - Diğer uzuv ve organ dış protezleri 

9021.39.90.00.19 - - - Diğerleri 

9021.40.00.00.00 - Sağırların işitmesini kolaylaştırmaya yarayan cihazlar (aksam, 

parça ve aksesuar hariç) 

9021.50 - Kalp pilleri (pacemaker) (aksam, parça ve aksesuar hariç) 

9021.50.00.00.11 - - Dahili kalp pilleri 

9021.50.00.00.12 - - Harici kalp pilleri 

9021.90 - Diğerleri: 

9021.90.10.00.00 - - Sağırların işitmesini kolaylaştırmaya yarayan cihazların aksam, parça 

ve aksesuarı 


9021.90.90.00.13 - - - Suni uzuvları tamamlayıcı aksam ve parçalar 

9021.90.90.00.14 - - - Körler için yardımcı elektronik cihazlar 

9021.90.90.00.19 - - - Diğerleri (aksam ve parçalar dahil) 

90.22 X -Işınlı, alfa, beta veya gama ışınlı cihazlar (tıbbi, cerrahi, dişçilik 

veya veterinerlik amaçlı kullanımlar için olsun olmasın) (radyografi 

veya radyoterapi cihazları dahil), X -ışınlı tüpler ve diğer X -ışınlı 

jeneratörler, yüksek gerilim jeneratörleri, kontrol panoları ve masaları, 

ekranlar, muayene veya tedavi masaları, koltuklar ve benzerleri: 

- X -Işınlı cihazlar (tıbbi, cerrahi, dişçilik veya veterinerlik amaçlı 

kullanımlar için olsun olmasın) (radyografi veya radyoterapi 

cihazları dahil): 

9022.12.00.00.00 - - Bilgisayarlı tomografi cihazları 

9022.13.00.00.00 - - Diğerleri (dişçiliğe mahsus olanlar) 

9022.14 - - Diğerleri (tıbbi, cerrahi veya veterinerlik amaçlı kullanımlar için

11 

9022.14.00.00.11 - - - Radyografi cihazları 

9022.14.00.00.12 - - - Radyofotografi cihazları 

9022.14.00.00.13 - - - Radyoterapi cihazları 

9022.14.00.00.19 - - - Diğerleri 

9022.19.00.00.00 - - Diğer amaçlarla kullanılanlar 

- Alfa, beta veya gama ışınlı cihazlar (tıbbi, cerrahi, dişçilik veya 

veterinerlik amaçlı kullanımlar için olsun olmasın) (radyografi 

veya radyoterapi cihazları dahil): 

9022.21 - - Tıbbi, cerrahi, dişçilik veya veterinerlik amaçlı kullanımlar için 

9022.21.00.00.11 - - - Radyoskopi (floroskopi) cihazları 

9022.21.00.00.12 - - - Radyografi cihazları 

9022.21.00.00.13 - - - Radyofotografi cihazları 

9022.21.00.00.14 - - - Radyoterapi cihazları 

9022.21.00.00.15 - - - Bilgisayarlı tomografi cihazları 

9022.21.00.00.19 - - - Diğerleri 

9022.29.00.00.00 - - Diğer amaçlarla kullanılanlar 

9022.30.00.00.00 - X -Işın tüpleri 

9022.90 - Diğerleri (aksam, parça ve aksesuar dahil): 

9022.90.10.00.00 - - X -Işını fIoroskopi ekranı ve X -ışını yoğunlaştırma ekranı; X -ışınının 

yayılmasını önleyici ekranlar ve gridler 

- - Diğerleri: 

9022.90.90.10.00 - - - X -Işını üreten diğer jeneratörler 


9022.90.90.90.11 - - - - Radyoskopi (floroskopi) cihazlarına ait olanlar 

9022.90.90.90.12 - - - - X -Işınlı cihazlara ait olanlar 

9022.90.90.90.19 - - - - Diğerleri 

Kaynak : T.C Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı

12 

2. SEKTÖRÜN TÜRKİYEDEKİ DURUMU 

A- Sektörün Mevcut Yapısı Ve İstihdam 

Ülkemizde kullanılan Tıbbi cihazlar genellikle yurt dışından ithal edildiğinden dolayı 

sektörün ihracat ve üretim hacmi düşük kalmaktadır. Yeterli üretim ve araştırma düzeyine 

ulaşılmayan sektörde İstatistikler ve tıbbi cihaz envanterinin bulunmayışı ise büyük sorun 

oluşturmaktadır. 

Tıbbi cihazların temininde standardizasyon, koordinasyon ve kalite kontrolünün 

yapılmaması ülkemize kalitesiz ve ikinci el cihazların rahatlıkla girmesine neden olurken, 

sektörde yaşanan denetimsizlik, yetersiz servis ve bakım hizmetleri ciddi sağlık problemleri 

oluşturmaktadır. 

Tek kullanımlık medikal ürünlere izin belgesini Sağlık Bakanlığı bünyesindeki İlaç 

Eczacılık Genel Müdürlüğü vermektedir. Üretim için izin alma süreci oldukça uzun olup, 

tıbbi cihaz ve alet yapan firmalara destek verecek yan sanayinin mevcut olmayışı sektörde 

dışa bağımlılığı daha da artırmaktadır. 

Ülkemizde tıbbi cihazları kullanabilecek bilişim teknolojisine yatkın teknik eleman 

mevcut okullarda yetiştirilmektedir. Ancak devletin ücret politikasının uygun seviyede 

olmamasından dolayı, bazı kurumlarda personel açığı bulunmakta böylelikle kalifiye 

olmayan elemanların kullandığı cihazlar kullanıcı hataları yüzünden devre dışı 

kalabilmektedir. 

B- Sektörün Teknolojik Yapılanma Durumu ve Seçilmiş Tıbbı Cihaz Sayıları 

Tıbbi cihaz ve aletlerin yüksek güçte ve sürekli çalışması için gerekli alt yapı ve 

enerji sağlık kurumlarımızda mevcut değildir. Enerji konusunda temel ilke asgari miktarda 

enerji ile azami çıktının alınmasıdır. Ancak bu ilkenin beraberinde getirdiği diğer bir özellik 

de bu enerji kaynaklarının geleneksel enerji kaynaklarına göre daha kaliteli olma 

zorunluluğudur. Bu zorunluluk söz konusu cihazların hassasiyetinin artmasından 

doğmaktadır. Bunun anlamı ise mevcut enerji kaynaklarının yenileştirilmesi ve 

modernizasyonudur. 

Teknolojik açıdan tıbbi cihaz ve tıbbi aletlerde büyük ölçüde yurtdışına bağımlı olan 

ülkemizde, İmalatın oldukça az olması ile beraber üretilen medikal cihaz ve aletler şu 

şekilde sıralanabilir: Ameliyat masaları ve lambaları, taş kırma cihazı, anastezi cihazları, 

hasta başı monitörleri, elektrotlar, jinekolojik masalar, oksijen verme cihazları, cerrahi 

aspiratörler, röntgen cihaz ve aksesuarları, buhar ve kuru hava sterilizatörleri, kan alma 

koltukları, tıbbi gaz sistemleri, santrifüj, karıştırıcılar, hasta yatakları, sedyeler, dişçi fotöy ve 

üniteleri ile cerrahi aletlerdir.

13 

Üretilen sarf ürünleri ise; enjektörler, kan torbaları, kan ve kan ürünleri alma-verme 

setleri, kan basıncı transdüseri, kalp ve damar cerrahisinde kullanılan malzemeler (tubing set, 

kardiyopleji setleri ve kanülleri, drenaj), intraket, stent, kateter ve sondalar, ameliyat iplikleri, 

ameliyat ve muayene eldivenleri, gazlı bez ve pamuk, ortopedik protezler ve onarım 

malzemeleri, röntgen banyo solüsyonları ile diş hekimliği onarım malzemeleridir. 

SAĞLIK BAKANLIĞI HASTANELERİNDE SEÇİLMİŞ TIBBİ CİHAZ SAYILARI 

( 2000-2003 Yılları Adet ) 

Sağlık Bakanlığı hastanelerinde bulunan bazı tıbbi cihazların sayıları 2000-2003 

yılları arasında giderek artan bir trend izlemiştir. 2003 yılında bir önceki yıllara göre en fazla 

artış gösteren cihazlar sırası ile Defibrilatör Monitör, Hemodiyaliz Cihazı ve Mamografi 

cihazları olurken, oksijen çadırı büyük ve çocuk ile sintigrafi 2003 yılında sayıları en fazla 

azalan cihazlar olmuştur. 

CİHAZIN ADI 2000 2001 2002 2003 

Anestezi Cihazı 1682 1709 1759 1620 

Anjio 16 17 17 21 

Bilgisayarlı Tomografi 87 92 102 114 

Biyomikroskop 341 343 349 371 

Bronkoskop 113 116 117 147 

Canlandırma Çantası 341 341 343 343 

Defibrilatör Monitör 688 706 741 1317 

EKG Monitör 704 704 705 876 

Fakometre 204 206 207 156 

Hemodiyaliz Cihazı 776 960 1016 1717 

Kan Gazları Analiz Cihazı 93 93 93 93 

Magnetik Rezonans Sistemi 6 9 13 14 

Mamografi 32 37 38 56 

Oksijen Cadırı Büyük 110 110 110 65 

Oksijen Cadırı Çocuk 360 360 360 157 

Sintigrafi 29 29 29 16 

Ultrason Tedavi 204 206 210 214 

Ultrasonografi 371 384 401 585 

TOPLAM 6157 6422 6610 7882 

Kaynak : Sağlık Bakanlığı

14 

SEÇİLMİŞ BAZI TIBBİ CİHAZLARIN TOPLAM SAYILARI 2000-2003 

8000 

7000 

6000 

5000 

4000 

3000 

2000 

1000 

0 

6157 6422 6610 

7882 

2000 Yılı 2001 Yılı 2002 Yılı 2003 Yılı 

SEÇİLMİŞ BAZI CİHAZLARIN TOPLAM SAYILARI 2000-2003 

2100 

1800 

1500 

1200 

900 

600 

300 

0 

2000 2001 2002 2003 

Anestezi Cihazı Hemodiyaliz Cihazı EKG Monitör 

Defibrilatör Monitör Ultrasonografi

15 

3. TIBBİ CİHAZ SEKTÖRÜNÜN İTHALAT VE İHRACAT DURUMU 

A- İTHALAT 

Ülkemizde tıbbi cihaz pazarının ağırlığını ithal ürünler oluşturmaktadır. 2001 yılında 

yaşanan ekonomik kriz ile birlikte -% 16,3 oranında gerileyen tıbbi cihaz ithalatı, krizin 

etkilerinin azalması ile beraber 2002 yılında % 3,9, 2003 yılında da % 19,5 oranında artış 

göstermiştir. Sektörde 90.18 fasılın’da yer alan tıbbi cihazlar sektör içinde ortalama % 60,0 

oran ile en fazla paya sahip olurken bunu % 21,6 ile 90.21 fasılında yer alan cihazlar takip 

etmiştir. 

İTHALAT ($) 

FASIL NO 2000 2001 2002 2003 

90.18 304.621.274 237.883.335 247.355.275 310.119.859 

90.19 21.182.930 13.387.672 15.153.714 21.996.026 

90.20 4.567.228 1.281.138 3.725.722 2.755.917 

90.21 99.740.125 108.244.889 106.723.730 109.261.239 

90.22 56.148.936 46.341.319 49.994.245 61.195.385 

TOPLAM 486.260.493 407.138.353 422.952.686 505.328.426 

Kaynak : D.İ.E 

2000 yılında 304 milyon dolar olarak gerçekleşen 90.18 fasıl ithalatı 2003 yılında 310 

milyon dolara ulaşmıştır. 90.20 fasılında yer alan cihazların ithalatı ise 2000 yılına göre 

% 39,7 azalarak 2,7 milyon dolara gerilemiştir. 

YILLAR İTİBARİYLE TIBBİ CİHAZLAR İTHALATI -($) 

600.000.000 

500.000.000 

400.000.000 

300.000.000 

200.000.000 

100.000.000 

0 

486.260.493 

505.328.426 

407.138.353 422.952.686 

2000 Yılı 2001 Yılı 2002 Yılı 2003 Yılı

16 

A1- 90.18 FASIL NO İTHALAT RAKAMLARI : 

(En fazla ithalat yapılan 5 ürün) 

2000 ($) 2001 ($) 2002 ($) 2003 ($) 

ULTRASONİK TETKİK CİHAZLARI 23.500.877 12.444.910 14.655.441 19.833.565 

MANYETİK REZONANSLA 

GÖRÜNTÜLEME CİHAZLARI 

16.304.439 20.968.602 14.458.870 18.827.090 

DİĞER ŞIRINGA,İĞNE,KATETER VB. 

GİBİ. 

14.344.967 10.288.425 12.977.752 14.879.760 

DİĞER TIP VE CERAHİ ALET VE 

CİHAZLARI 

73.795.877 49.858.062 48.649.165 61.983.512 

TIBBİ ALET VE CİHAZLARININ 

AKSAM:PARÇALARI 

23.587.291 24.656.815 26.140.206 22.787.422 

DİĞER 153.087.823 119.666.521 130.473.841 171.808.510 

TOPLAM 304.621.274 237.883.335 247.355.275 310.119.859 


Diğer Tıp ve Cerrahi Alet ve cihazları 2003 yılında bu fasıl içinde en fazla ithalat yapılan 

ürünler olurken, tıbbi alet ve cihazların aksam:parçaları ikinci sırada yer almıştır. Amerika, 

İtalya ve Japonya bu iki grupta en fazla ithalat yapılan ülkeler olmuştur. 



2000 ($) 2001 ($) 2002 ($) 2003 ($) 

SUNİ TENEFFÜS VE AEROTERAPİ 

CİHAZLARI 

5.814.695 2.508.028 3.351.936 5.348.400 

DİĞER MEKANOTERAPİ VE 

PSİKOTERAPİ CİHAZLARI 

2.422.620 2.748.697 2.968.733 3.863.499 

DİĞER TERAPİK TENEFÜS 

CİHAZLARI 

3.907.964 1.602.070 2.375.180 3.641.093 

TERAPİK TENEFÜS CİHAZLARININ 


2.450.749 2.228.308 2.331.999 2.394.151 

BASINÇLI SU İLE MASAJ YAPAN 

HİDRO BANYO SİSTEMLERİ 

2.585.080 1.855.140 1.468.745 2.326.461 

DİĞER 4.001.822 2.445.429 2.657.121 4.422.422 

TOPLAM 21.182.930 13.387.672 15.153.714 21.996.026 


Suni teneffüs ve aeroterapi cihazları 2003 yılında bu fasıl içinde en fazla ithalat yapılan 

ürünler olurken, diğer mekanoterapi ve psikoterapi cihazları ikinci sırada yer almıştır. İsveç 

ve Amerika bu iki grupta en fazla ithalat yapılan ülkeler olmuştur.

17 



2000 ($) 2001 ($) 2002 ($) 2003 ($) 

DİĞER TENEFFÜS CİHAZLARI 1.027.610 704.015 1.503.709 1.048.570 

TENEFFÜS CİHAZLARININ 

AKSAM,PARÇA VE AKSESUARI 

2.513.402 238.480 524.437 848.473 

DİĞER GAZ MASKELERİ 916.383 302.467 1.646.924 737.647 

GAZ MASKELERİNİN AKSAM,PARÇA 

VE AKSESUARI 

76.682 28.135 46.502 93.847 

HAVA TAŞITLARINDA KULLANILAN 

TENEFFÜC CİHAZLARI,GAZ 

33.151 8.041 4.150 27.380 

MASKELERİ 

DİĞER - - - - 

TOPLAM 4.567.228 1.281.138 3.725.722 2.755.917 


Diğer teneffüs cihazları 2003 yılında bu fasıl içinde en fazla ithalat yapılan ürünler olurken, 

bunu eneffüs cihazlarının aksam, parça ve aksesuarları izlemiştir. Almanya bu iki grupta da 

en fazla ithalat yapılan ülkeler olmuştur. 



2000 ($) 2001 ($) 2002 ($) 2003 ($) 

DİĞER UZUV VE ORGAN İÇ 

PROTEZLERİ 

44.165.373 45.050.907 45.833.004 48.332.437 

DAHİLİ KALP PİLLERİ 10.728.754 13.755.522 13.481.315 8.139.134 

KALP KAPAKÇIKLARI 5.828.671 - 6.113.919 5.347.812 

DİĞER PROTEZ ORGANLAR 10.809.455 9.594.432 7.104.685 - 

DİĞER AKŞAM; PARÇALARI 4.884.553 5.939.361 8.221.782 - 

DİĞER 23.323.319 33.904.667 25.969.025 47.441.856 

TOPLAM 99.740.125 108.244.889 106.723.730 109.261.239 


Diğer uzuv ve organ iç protezleri 2003 yılında bu fasıl içinde en fazla ithalat yapılan ürünler 

olurken, dahili kalp pilleri ikinci sırada yer almıştır. Amerika ve İsviçre bu iki grupta en fazla 

ithalat yapılan ülkeler olmuştur.

18 



2000 ($) 2001 ($) 2002 ($) 2003 ($) 

BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ 

CİHAZLARI 

11.319.955 8.098.063 11.430.854 12.192.701 

DİĞER AMAÇLAR İÇİN DİĞER X 

IŞINLI CİHAZLAR 

10.932.348 11.825.412 8.960.016 10.541.761 

RADYOGRAFİ CİHAZLARI (X IŞINLI) 11.678.228 5.638.414 7.368.505 7.270.832 

X IŞIN TÜPLERİ 5.376.481 5.503.053 5.872.405 6.598.348 

ALFA,BETA,GAMA RADYOTERAPİ 

CİHAZLARI 

- 2.898.957 - 6.252.824 

DİĞER 16.841.924 12.377.420 16.362.465 18.338.919 

TOPLAM 56.148.936 46.341.319 49.994.245 61.195.385 


Bilgisayarlı tomografi cihazları 2003 yılında bu fasıl içinde en fazla ithalat yapılan ürünler 

olurken, diğer mekanoterapi ve psikoterapi cihazları ikinci sırada yer almıştır. Almanya bu 

iki grupta da en fazla ithalat yapılan ülkeler olmuştur. 

B- İHRACAT 

Tıbbi cihaz sektörünün ihracat hacmi üretimin sınırlı olması nedeni ile oldukça düşük 

seviyededir. 2000-2003 yılları arasında Türk Lirasındaki değerlenmeye paralel olarak 

ihracatta bir artış gözlenmektedir. İhracat rakamları 2001 yılında % 2,8, 2002 yılında % 36,8, 

2003 yılında % 32,5 artış kaydetmiştir. 

Tıbbi Cihazlar İhracatında en fazla payı ortalama ithalatta olduğu gibi % 61 oran ile 

90.18 fasılında yer alan cihazlar alırken, bunu % 25,0 oran ile 90.21 fasılındaki cihazlar 

izlemektedir. 

İHRACAT ($) 

FASIL NO 2000 2001 2002 2003 

90.18 12.007.755 14.024.670 20.514.259 24.004.995 

90.19 1.081.556 1.116.314 1.466.224 2.446.781 

90.20 38.504 72.709 95.709 78.815 

90.21 6.700.324 5.229.770 6.820.153 10.755.885 

90.22 1.673.552 1.666.828 1.352.466 2.790.463 

TOPLAM 21.501.691 22.110.291 30.248.811 40.076.939 

Kaynak : D.İ.E

19 

YILLAR İTİBARİYLE TIBBİ CİHAZLAR İHRACATI-$ 

50.000.000 

40.000.000 

30.000.000 

21.501.691 22.110.291 

30.248.811 

40.076.939 

20.000.000 

10.000.000 

0 

2000 Yılı 2001 Yılı 2002 Yılı 2003 Yılı 

B1- 90.18 FASIL NO İHRACAT RAKAMLARI : 

(En fazla ihracat yapılan 5 ürün) 

2000 ($) 2001 ($) 2002 ($) 2003 ($) 

PLASTİK MADDELERDEN BİR 

KULLANIMLIK STERİL ŞIRINGA 

1.753.069 2.634.396 4.208.717 6.468.561 

DİĞER KATETERLER 757.871 1.191.116 1.924.035 1.380.850 

DİĞER TIB VE CERRAHİ ALET VE 

CİHAZLARI 

4.424.901 2.579.118 3.064.239 3.654.607 

TIBBİ ALET VE CİHAZLARININ 


- 1.392.400 1.676.783 1.823.875 

DİĞER ŞIRINGA,İĞNE KATETER VS. - - - 1.833.122 

DİĞER 5.071.914 6.227.640 9.640.485 8.843.980 

TOPLAM 12.007.755 14.024.670 20.514.259 24.004.995 


Plastik maddelerden bir kullanımlık steril şırınga 2003 yılında bu fasıl içinde en fazla ihracat 

yapılan ürünler olurken, diğer tıp ve cerrahi alet ve cihazları ikinci sırada yer almıştır. 

Belçika ve Özbekistan bu iki grupta en fazla ihracat yapılan ülkeler olmuştur.

20 



2000 ($) 2001 ($) 2002 ($) 2003 ($) 

BASINÇLI SU İLE MASAJ YAPAN 

HİDRO BANYO SİSTEMLERİ 

274.693 596.852 852.754 1.049.433 


PSİKOTERAPİ CİHAZLARI 

190.954 302.669 215.686 479.997 


PSİKOTERAPİ CİHAZLARININ 

82.161 169.322 


TERAPİK TENEFÜS CİHAZLARININ 


51.163 338.528 

ELEKTRİKLİ VE VİBRATÖRLÜ 

MASAJ CİHAZLARI 

55.244 60.781 

DİĞER 564.746 79.388 337.003 409.501 

TOPLAM 1.081.556 1.116.314 1.466.224 2.446.781 


Basınçlı su ile masaj yapan hidro banyo sistemleri 2003 yılında bu fasıl içinde en fazla 

ihracat yapılan ürünler olurken, diğer mekanoterapi ve psikoterapi cihazları ikinci sırada yer 

almıştır. İtalya ve Almanya bu iki grupta en fazla ihracat yapılan ülkeler olmuştur. 



2000 ($) 2001 ($) 2002 ($) 2003 ($) 

DİĞER TENEFFÜS CİHAZLARI 7.187 4.885 45.171 33.186 

DİĞER GAZ MASKELERİ 3.176 27.465 43.856 28.075 

GAZ MASKELERİNİN AKSAM,PARÇA 

VE AKSESUARI 

8.469 21.401 4.292 9.658 

TENEFUS CİHAZLARININ 

AKSAM,PARÇA VE AKSESUARI 

19.672 18.958 2.390 - 

DİĞER GAZ MASKELERİ 7.896 

DİĞER - - - - 

TOPLAM 38.504 72.709 95.709 78.815 


Diğer teneffüs cihazları 2003 yılında bu fasıl içinde en fazla ihracat yapılan ürünler olurken, 

diğer gaz maskeleri ikinci sırada yer almıştır. Güney Kore ve Türkmenistan bu iki grupta en 

fazla ihracat yapılan ülkeler olmuştur.

21 



2000 ($) 2001 ($) 2002 ($) 2003 ($) 

DİĞER MADDELERDEN PROTEZ 

DİŞLER 2.048.699 1.918.605 3.021.727 4.318.186 

DİĞER UZUV VE ORGAN İÇ 

PROTEZLERİ 2.731.579 1.614.366 1.404.245 1.887.235 

TIBBİ PLAKLAR 279.227 387.532 522.531 - 

SUNİ UZUVLARI TAMAMLAYICI 

AKŞAM:PARÇALARI 555.579 185.995 253.890 - 

KEMİK TESPİT MALZEMESİ 725.035 

DİĞER 1.085.240 1.123.272 1.617.760 3.825.429 

TOPLAM 6.700.324 5.229.770 6.820.153 10.755.885 


Diğer maddelerden protez dişler 2003 yılında bu fasıl içinde en fazla ihracat yapılan ürün 

olurken, diğer uzuv ve organ iç protezleri ikinci sırada yer almıştır. Almanya ve Fransa bu iki 

grupta en fazla ihracat yapılan ülkeler olmuştur. 



2000 ($) 2001 ($) 2002 ($) 2003 ($) 

ALFA,BETA,GAMA IŞINI ÜRETEN 

CİHAZLARIN 

493.464 402.449 466.669 1.231.872 

AKSAM,PARÇA,AKSESUARI 

X IŞIN TÜPLERİ 543.403 696.302 387.334 367.312 

DİĞER AMAÇLAR İÇİN DİĞER X 

IŞINLI CİHAZLAR 

- 29.275 80.418 316.026 

DİĞER 

TIBBİ,CERRAHİ,VETERİNERLİK 

383.130 279.804 224.715 264.055 

AMAÇLI X:IŞINLI CİHAZLAR 

ALFA,BETA,GAMA IŞINLI DİĞER 

TIBBİ CİHAZLAR 

142.000 160.600 - 196.792 

DİĞER 111.555 98.398 193.330 414.406 

TOPLAM 1.673.552 1.666.828 1.352.466 2.790.463 


Alfa, beta, gama ışını üreten cihazların aksam, parça ve aksesuarı 2003 yılında bu fasıl içinde 

en fazla ihracat yapılan ürünler olurken, X ışın tüpleri ikinci sırada yer almıştır. Fransa ve 

Almanya bu iki grupta en fazla ihracat yapılan ülkeler olmuştur.

22 

4. TIBBİ CİHAZLAR SEKTÖRÜNÜN SORUNLARI 

Tıbbi cihazlar sektörünün yerli üreticiler açısından en önemli sorunu üretimin 

yeterince desteklenmemesi olup, firmaların üretim ve Ar-Ge çalışmalarını destekleyecek 

teşvikleri yetersiz bulan sektör temsilcileri, en önemli teşvik yolundan biri olarak da kamu 

ihalelerinde yerli ürünlere öncelik tanınması gerektiğini belirtmektedirler 

A- Kamu İhalesi Yasası İle İlgili Sorunlar 

2003 yılında uygulamaya giren Kamu İhale yasası ile yapılan değişikliklere rağmen 

ihalelerle ilgili problemler devam etmekte ayrıca, yasada bulunan çelişkili maddeler 

uygulamada sorunlar yaşatmaktadır. Söz konusu kanunda yer alan “yaklaşık maliyetin 

gizliliği” maddesi en fazla tartışılan madde olup, bu madde ile ihale kararlarının sürekli 

tartışılması sonucu firmalar yıpranmaktadır. Ayrıca İhale Şartnamesinde yer alan “ İhalenin 

en düşük fiyata göre yapılacağı” kuralının ihale komisyonu üyelerinin yetkilerini sınırladığı 

ve düşük fiyat lehine karar almayı tercih eden idari yöneticiler karşısında, komisyonun teknik 

üyelerini etkisiz hale getirdiği görüşü hakimdir. Buna bağlı olarak sektör yetkilileri çözüm 

olarak acilen Kamu İhale Yasası’na yönelik uygulamalarda çelişkili yönlerin düzenlenmesi 

gerektiğini belirtmektedirler. 

B- TSE İle İlgili Sorunlar 

TSE Gebze kampusu kalibrasyon ve inceleme laboratuarlarının Aralık 2003 tarihinde 

AB normlarında geçerli akreditasyon aldığını belirten sektör yetkilileri bu alanda çeşitli 

sıkıntılarla karşı karşıya olunduğuna dikkat çekiyorlar. Özellikle TSE’nin hizmetleri 

karşılığında firmalardan talep ettiği fiyatların kurumun web sitesi ile farklılıklar göstermesi 

firmaları zor duruma sokmaktadır. Firmalar web sitesinde net fiyat listesinin yayınlanması ve 

yurt dışı belgelendirmedeki belirsizliklerin ortadan kaldırılmasını talep etmektedir. 

C- CE İşareti İle İlgili Sorunlar 

2004 yılı itibariyle sektördeki tüm ürünlerde CE işaretinin bulunması zorunluluğu 

getirilmiştir. Ancak bu konuda kamu ihale kurumu , Sağlık Bakanlığı ve Sosyal Sigortalar 

Kurumu arasında sorunu çözecek işbirliğinin bulunmaması sektördeki firmaları 

zorlamaktadır. Yeni ihale şartnamelerinde, CE belgesinin zorunlu belge olması hükmünün 

bulunmasına rağmen Kamu ihale Kurumunun bu konuda yayınladığı yasa ve tebliğlerde 

böyle bildirim olmamasının karışıklığa yol açarken, ihale katılımlarında engelleyici bir etken 

olarak firmaları zorlamaktadır. 

CE işaretinin zorunlu kılınmasından sonra TSEK ve TSE belgesine sahip ürünlerin, 

geçerliliklerini sürdürmek için EN 46000 ve EN 12485 standartlarını taşımaları gerektiğine 

vurgu yapan sektör yetkilileri, bu formata sahip olmayan firmalara EN standartlarına geçiş 

için süre tanınması yada yurt içi sınırları içinde geçerli lokal CE işaretinin oluşturulması 

gerektiğini vurgulamaktadırlar.

23 

5. SEKTÖRÜN GELİŞME EĞİLİMLERİ : 

Önümüzdeki 20 yıllık periyot içinde Tıbbi Cihazlar sektöründe bilgi ve iletişim 

teknolojisi, genetik ve moleküler biyoloji, nanoteknoloji, malzeme teknolojisi ve kompozit 

malzemeler alanlarında yaşanacak gelişmelerle birlikte ürün çeşitliliği ve teknolojik 

ilerlemeler yaşanacağı öngörülmektedir. 

Bunun yanı sıra sektördeki ve diğer teknolojilerdeki hızlı ilerleme ile beraber 

önümüzdeki yıllarda tıbbi cihaz alanında bir çok değişimler yaşanacaktır. Sektörde 

yaşanacak gelişim ve değişimler şu şekilde sıralanabilir: Teknoloji kullanımının 

yaygınlaşması ile cihaz maliyetleri düşecek ve tanısal amaçla kullanılan çevreye zararlı 

maddelerin kullanımı azalacaktır. Hasta bakımı, tedavisi ve rehabilitasyonu yaygın bir 

şekilde hastane dışında ve evde yapılacaktır. Hastaların farklı tetkiklerini tek bir elden 

yapabilecek sistemler geliştirip, dijital cihaz görüntülerinin karşılaştırılması ve patoloji 

saptamasında insan faktörü azaltılacaktır. Toplum kendilerine sunulan sağlık hizmetlerinin 

kalitesini sorgulayacaktır. Hasta görüntü bilgileri dijital ortamlarda saklanacak, iyonize 

radyasyon kullanan görüntüleme cihazları azalacaktır. 

6. SEKTÖRÜN DÜNYADAKİ DURUMU 

Gelişmiş ülkelerde sağlık harcamaları ve yatırımlarına ayrılan bütçe payı yüksek 

olduğu için sağlık kurumlarında yüksek teknolojili tıbbi cihaz ve aletler kullanılmaktadır. 

Gelişmiş teknolojili cihazları üreten firmaların faaliyet alanları yalnızca tıbbi cihazlar ve 

aletler olmadığından Ar-Ge çalışmalarına yeterli kaynak ayırabilmektedirler. Söz konusu 

firmalar devamlı Ar-Ge çalışması içinde olduğundan yeni ürettikleri ürünleri istedikleri 

zaman piyasaya sürmekte ve ileri teknolojili ürünlerin fiyatları ile pazarlarını kendileri 

belirleyebilmekteler. 

Tıbbi cihaz üretimi gelişmiş ülkelerde oldukça yüksek standartlar çerçevesinde 

yürütülmekle beraber sürekli bir denetim mekanizması ile işlemektedir. Tekelleşmiş büyük 

firmalar ise innovasyon yapan küçük firmaları ilk fırsatta satın alarak ele geçirmekte ve bu 

yolla rekabeti azaltmaktadırlar.

24 

7. SONUÇ VE ÖNERİLER : 

Ülkemiz tıp ve sağlık ürünlerinde özelliklede tıbbi alet ve cihazlarda büyük ölçüde 

ithalatçı bir ülkedir. İthalatın boyutu giderek artarken, üretimde ve ihracatta ithalat artışına 

paralel bir gelişme kaydedilememektedir. 

Yüksek teknoloji gerektiren tıbbi cihazların ileri derecede AR-GE yatırımı 

gerektirmesi, yüksek altyapı maliyetleri, sınırlı pazar olanakları, sektördeki uluslar arası 

firmaların tekelci yapıları nedeni ile bu alanda yatırım yapılmasını zorlaştırmaktadır. 

Ülkemiz tıbbi cihaz sektöründe planlama ve koordinasyon eksikliği bulunması . En küçük 

sağlık biriminden en büyük hastaneye kadar uzun vadeli planlama yapılmasını 

engellemektedir. 

Kamu ihale yasası ile ilgili yaşanan sorunlar, TSE’nin fiyatlandırmalarındaki 

çelişkiler, CE işaretiyle ilgili sıkıntılar sektörün en önemli sorunları olup, sektör firmaları bu 

konularda acilen tedbir alınmasını istemişlerdir. Tıbbi cihaz sektöründe istatistiki veriler ve 

tıbbi cihaz envanteri mevcut olmayıp, bu alanda istatistiki veriler toparlanarak gelecek 

dönemleri etkileyecek kararların bir an önce alınması gerekmektedir. 

Ameliyathane ve yoğun bakım cihazları ile vücut boşluklarının görüntülenmesinde 

kullanılan cihaz ve bunlarla ilgili sarf malzemelerinin üretimi ülkemizde yok denecek kadar 

azdır. Tanı ve tedavide etkin biçimde kullanılan sarf malzemelerinin üretimi mutlaka birinci 

sırada yer almalıdır. Bu tür malzemelerin tüketimi çok fazla olduğu gibi kolay bir şekilde de 

üretilebilmektedir. Tedavi ve tanıya yönelik tıbbi cihazların kullanımları giderek artış 

gösterdiği için üretim, Ar-Ge ve tasarım desteklenmelidir. Moleküler Biyoloji ve Genetik 

alanında yaşanan ciddi gelişmeler ile beraber tıbbi cihaz alanında düşük maliyetli üretimler 

yapılmalıdır.

25 

KAYNAKÇA : 

‣ Devlet İstatistik Enstitüsü 

‣ Sağlık Bakanlığı 

‣ Gümrük Müsteşarlığı 

‣ Dünya Gazetesi 

‣ TÜBİTAK Yayınları 

‣ MASSAİD : Marmara Sağlık Sektörü İş Adamları Derneği 

‣ SADER : Sağlık Gereçleri Üreticileri ve Temsilcileri Derneği

Tıbbi Cihazlar Sektör Profil Araştırması 2004 - ITO

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?