You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
İSTANBUL TİCARET ODASI<br />
ŞEKERLEME<br />
SEKTÖR PROFİLİ<br />
HAZIRLAYAN:<br />
SİBEL PALACIOĞLU
İ Ç İ N D E K İ L E R<br />
Sayfa No:<br />
I. GENEL<br />
1.1. Araştırmanın Kapsamı ………………………………………... 3<br />
1.2. Ürünün Tanımı …………………………………………........... 3<br />
1.3. <strong>Şekerleme</strong> Çeşitleri ……………………………………........... 3<br />
1.4.<strong>Şekerleme</strong>lerde Kullanılan Hammaddeler …………………... 5<br />
1.5.<strong>Şekerleme</strong>lerin Saklama Koşulları ……………………........... 5<br />
1.6.<strong>Şekerleme</strong>ler ile İlgili Standartlar …………………………….. 6<br />
II. DÜNYA’DA VE TÜRKİYE’DE ŞEKERLİ ÜRÜNLER<br />
2.1. Dünya …………………………………………………………... 7<br />
2.1.1. Üretim ve Tüketim …………………........................... 7<br />
2.1.2. Tüketici Tercihlerinde Şekersiz Şekerli Ürünler …… 7<br />
2.1.3. İhracat ………………………………………………….. 8<br />
2.1.4. İthalat …………………………………………………… 10<br />
2.1.5. Dünya <strong>Şekerleme</strong> Pazarları …………………………. 11<br />
2.2. Türkiye ………………………………………………………….. 12<br />
2.2.1. <strong>Şekerleme</strong>nin Tarihi Gelişimi ………………………… 12<br />
2.2.2. Üretim ………………………………………………….. 12<br />
2.2.3. Tüketim ………………………………………………… 16<br />
2.2.4. İç Piyasa Yapısı ………………………………………. 17<br />
2.2.5. İhracat ………………………………………………….. 18<br />
2.2.6. İthalat …………………………………………………… 22<br />
2.2.7. Avrupa Birliği’nde İşlenmiş Tarım Ürünleri<br />
Kapsamında Şekerli Ürünler ………………………… 24<br />
2.2.8. <strong>Şekerleme</strong> <strong>Sektör</strong>ünde Bazı Uygulama, Sorun ve<br />
Öneriler ………………………………………………... 26<br />
2.2.8.1. Sicil, izin ve tescil başvurusu nasıl yapılır? . 26<br />
2.2.8.2. Gıda Sicili ve Üretim izninde gruplandırma<br />
yapılan şekerli ürünler ……………………… 28<br />
2.2.8.3. Üretim izinleri ve gıda sicilleri hususunda<br />
karşılaşılan sorunlar ………………………… 29<br />
2.2.8.4. <strong>Sektör</strong>ün Sorunları ve Çözüm Önerileri ….. 30<br />
EK 1: İhracata Yönelik Devlet Destekleri ………………………… 32<br />
EK 2: Türkiye Şekerli ve Çikolatalı Mamul Üreten Önemli<br />
Firmalar (Alfabetik) ………………………………………….. 36<br />
EK 3: Türkiye Şekerli ve Çikolatalı Ürün İhracatçıları …………. 38<br />
KAYNAKLAR ……………………………………………………….. 58<br />
2
I.BÖLÜM: GENEL<br />
1.1. Araştırmanın Kapsamı:<br />
<strong>Şekerleme</strong> <strong>Sektör</strong> Araştırması; G.T.İ.P. 1704 grubuna giren ürünleri içermekte<br />
olup, bu ürünlerin arasında bulunan, ancak şekerleme ürünü sayılmayan<br />
G.T.İ.P. 170410 olan çiklet,<br />
G.T.İ.P. 17049099 1011 ve 170490991019 olan helva ve<br />
G.T.İ.P. 170490992000, 170490993000, 17049099012 olan lokum<br />
da “şekerli ürünler” adı altında çalışmanın kapsamına dahil edilmiştir.<br />
G.T.İ.P. 17049030 olan beyaz çikolata, G.T.İ.P. 1806 grubuna giren “çikolata<br />
ve kakao içeren gıda müstahzarları” ve G.T.İ.P. 1905 grubu içindeki tatlı bisküvi ve<br />
gofretler araştırmanın kapsamı dışındadır.<br />
1.2. Ürünün Tanımı:<br />
Şekerli Ürünler;<br />
Sakaroz ve/veya diğer şeker türleri, polioller ve/veya tatlandırıcılar veya diğer<br />
tatlı maddeler yanında aroma ve çeşni maddeleriyle imal edilen çok çeşitli şekil, yapı<br />
ve bileşimdeki gıda maddeleridir. Bu ürünlerde temel hammadde şekerdir.<br />
<strong>Şekerleme</strong>;<br />
Şeker ve glikozun veya sadece şekerin pişirilmesinden sonra sitrik asit, tartarik<br />
asit veya potasyum bitartarat ilave edilerek kestirilmesi sonucu oluşan hamura,<br />
üretilecek ürünün çeşidine göre süt, süt tozu, jelatin, yağ ve aroma gibi maddelerin<br />
eklenmesi ve şekillendirilerek ambalajlanması sonucu elde edilen bir gıda<br />
maddesidir.<br />
<strong>Şekerleme</strong>ler yapı olarak bir karbonhidrattır. <strong>Şekerleme</strong> üretiminde kullanılan<br />
şeker (sakaroz), şeker pancarı veya şeker kamışının özel yöntemlerle işlenerek<br />
rafine edilmesi ile elde edilir. <strong>Şekerleme</strong> üretiminde kullanılan bir diğer önemli madde<br />
de mısırdan elde edilen nişastadan özel bir üretim tekniği ile elde edilen glikozdur.<br />
Glikoz; şekerin kristalize olmasına etki eder, işlenmesine kolaylık sağlayarak daha<br />
düzgün olarak şekillenmesine yardımcı olur. Şeker ve glikoz yerine tatlandırıcı<br />
kullanmak suretiyle de şekersiz ürünler üretilmektedir.<br />
1.3. <strong>Şekerleme</strong> Çeşitleri:<br />
<strong>Şekerleme</strong>ler, Türk Gıda Kodeksi’nde aşağıdaki şekilde gruplara ayrılmıştır:<br />
3
♦ Sert şekerleme<br />
♦ Yumuşak şekerleme<br />
♦ Jöle şekerleme<br />
♦ Draje şekerleme<br />
♦ Tablet şekerler<br />
♦ Meyve şekerlemeleri<br />
♦ Badem ezmesi ve benzerleri<br />
♦ Koz helva, nuga ve benzerleri<br />
♦ Fondan<br />
♦ Krokan<br />
♦ Dolgulu şekerleme ürünleri.<br />
Diğer şekerli ürünler;<br />
♦ Helva<br />
♦ Çiklet<br />
♦ Lokum<br />
♦ Çikolata ve kokolinler<br />
Sert şekerlemeler; Sakarozun glikoz şurubu ve/veya invert şeker ile birlikte<br />
pişirilerek yüksek derecede konsantre edilmesiyle elde edilen camsı ve amorf yapıda<br />
şeker kitlesinden oluşan ve ayrıca aroma, renklendirici ve çeşni maddeleri içeren<br />
ürünlerdir (nem miktarı en çok %3). Sert şekerleme üretimi oldukça basit bir yöntem<br />
olmakla birlikte, teknik kurallara uygun olarak yapılmadığı takdirde kristalizasyon ve<br />
yapışkanlık gibi kusurlar kısa sürede ortaya çıkabilmektedir.<br />
Yumuşak şekerlemeler; Toffe ve karamel şekerlemelerin özellikleri<br />
yapımlarında kullanılan hammaddeler olan süt, süt yağı ve bitkisel yağlardan ileri<br />
gelmektedir. Toffe ile karamel şekerlemeler arasındaki fark toffelere çiğneme özelliği<br />
vermek için jelatin veya albümün katılmasıdır. Toffeler sütsüz de yapılabilir.<br />
Jöle şekerlemeler; şekerli ürünler içinde önemli bir yere sahip olup, diğer<br />
şekerli ürünlere göre daha düşük derecelerde pişirilerek hazırlanırlar ve bu nedenle<br />
nem oranları daha yüksektir (%15-20). Bu ürünlerin tipik yapı özellikleri jelleştirme<br />
maddeleriyle sağlanır. Bunlar; nişasta, jelatin, pektin, arap zamkı ve agardır. Diğer<br />
hammaddeler şeker ve glikoz şurubudur. Kullanılan jelleştirici maddeye göre; sert,<br />
yumuşak, elastiki, kolay kesilen vb. değişik doku ve yapıda şekerlemeler elde edilir.<br />
Drajeler; Çekirdek kısmı çikolata-dışı şeker ve çekirdek kısmı kuru meyve-dışı<br />
çikolata olmak üzere iki türlüdür.<br />
Helvalar; tahin helvası, kabukları çıkarılmış susam tanelerinin kavrulduktan<br />
sonra özel değirmenlerde ezilmesiyle elde edilen ve tahin denilen koyu kıvamlı yağlı<br />
maddenin şeker, sitrik asit, tartarik asit ve çöven köklerinin kaynatılmış suyu ile<br />
pişirilerek hazırlanması sonucu elde edilen bir üründür.<br />
Lokumlar; şeker şurubunun (sakkarozun) sitrik veya tartarik asit veya tartar<br />
kremi ile kestirilip nişasta ile usulüne göre pişirildikten sonra, içine meyva aksamı,<br />
meyva usaresi, bazı çiçeklerin yaprakları, zararsız, tabii veya suni esanslar, sakız,<br />
4
fındık, fıstık, ceviz, hindistan cevizi gibi kuru meyveler veya kaymak ilavesiyle yapılan<br />
veya çeşidine göre kullanılmasına müsaade edilmiş olan boyalardan herhangi<br />
birisiyle hafifçe renk katılan hindistan cevizi veya pudra şekeri kaplanarak üretilen bir<br />
gıda maddesidir. Lokum çok eski yıllardan beri Türkiye ve Ortadoğu ülkelerinde<br />
yapılan ve bu yörelere has özellikleri olan bir tatlıdır. Lokumlar;<br />
‣ Sade Lokum<br />
‣ Kaymaklı Lokum<br />
‣ Diğer Lokumlar<br />
olarak 3 ana gruba ayrılmıştır.<br />
Çikletler; gomelastik (çiklet mayası), şeker, glikoz, esans, suni mum veya<br />
gliserin, waks, yağ ve emilgatör (yumuşatıcı maddeler) karışımından oluşan hamurun<br />
belirli şekillerde bölünüp ambalajlanması ile elde edilen bir üründür. Çikletler;<br />
‣ Şekerli,<br />
‣ Şekersiz<br />
‣ Tatlandırıcılı<br />
olmak üzere üçe ayrılır. Balonlu ve balonsuz olarak da gruplandırılabilirler.<br />
1.4. <strong>Şekerleme</strong>lerde Kullanılan Hammaddeler:<br />
Toz şeker, glikoz şurubu, yağlı süttozu, yağsız süttozu, peyniraltı suyu tozu,<br />
katı bitkisel yağlar, sıvı bitkisel yağlar, kakao yağı, tereyağı, jelatin, pektin, kakao<br />
tozu, kakao likörü, sakız mayası, sıvı aromalar, toz aromalar, renklendiriciler, doğal<br />
renklendiriciler, bitki özleri, nişasta, dekstroz, maltodekstrin, asitliği düzenleyici; sitrik<br />
asit, laktik asit vb., yapay tatlandırıcı; aspartam, acesulfam-K vb., polioller; sorbitol,<br />
izomalt, maltitol, xylitol vb., emülgatörler; lesitin, GMS vb., carnauba wax, gum arabic,<br />
shellac, susam, antep fıstığı, badem, yer fıstığı, iç fındık, fındık füresi, meyve<br />
konsantreleri, meyve sosları, sodyum bikarbonat, vitaminler, magnezyum stearat,<br />
gliserin, yemek tuzu.<br />
1.5. <strong>Şekerleme</strong>lerin Saklama Koşulları:<br />
Genel kural olarak tüm şekerleme ürünleri serin ve kuru ortamda, doğrudan<br />
güneş ışığı görmeyecek şekilde ve koku veren maddelerden uzakta saklanır. Sıcaklık<br />
22 o C’nin, nisbi nem ise %60’ın üzerinde olmadığı takdirde ürünler son kullanma<br />
tarihine kadar ilk günkü kalitesini korur.<br />
<strong>Şekerleme</strong>lerin olumsuz nem koşullarına dayanımı ambalaj şekli ve<br />
malzemesiyle de ilgilidir. Örneğin sarma şeklinde ambalajlanıp dökme olarak satılan<br />
ürünler veya kağıt ambalajlı ürünler aşırı nemli ortamlarda çok çabuk etkilenir.<br />
Jöle şekerlemeler 30 o C’nin üzerindeki sıcaklıklarda eriyerek şekilleri bozulur,<br />
ambalajsız olarak açıkta bırakıldıklarında kuruyarak sertleşir.<br />
5
Aşırı sıcak ve/veya nemli ortamda kalan toffe şekerler yumuşayarak yapışkan<br />
bir hal alır. Sert şekerler nemli ortamlara daha hassastırlar, yüzeylerinde yapışkan bir<br />
tabaka oluşur ve ambalaja yapışırlar, daha sonra yüzeyleri matlaşır.<br />
1.6. <strong>Şekerleme</strong>ler ile İlgili Standartlar:<br />
<strong>Sektör</strong>e ait ürünlerle ilgili olarak Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından<br />
yayımlanmış bulunan ürün standartları aşağıdaki çizelgede gösterilmiştir.<br />
Öte yandan ülkemiz gıda mevzuatına yeni bir düzenleme getirmek üzere<br />
yürürlüğe giren 24.06.1995 tarih ve 560 sayılı Gıdaların Üretim, Tüketimi ve<br />
Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararname’ye dayanılarak Tarım ve<br />
Köyişleri Bakanlığı’nca Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği ile bazı ürünlere yönelik ürün<br />
kodeksleri yayımlanarak yürürlüğe konulmuş olup bu kodeksler mecburi<br />
uygulamadaki bazı standartları yürürlükten kaldırmıştır. Ancak sektöre ait ürünlere<br />
ilişkin olarak bugüne kadar herhangi bir kodeks yayımlanmamıştır. Bu nedenle<br />
yapılan denetimlerde Gıda Kodeksi Yönetmeliğinin genel hükümleri ve mevcut<br />
standartlar esas alınmaktadır.<br />
Çizelgede yer alan standartlar sektör tarafından üretilmekte olan ürünlerin<br />
sadece bir bölümünü kapsamaktadır.<br />
<strong>Şekerleme</strong> Ürünleriyle İlgili TSE Standartları<br />
Standart No:<br />
TS 5230<br />
TS 7780<br />
TS 8444<br />
TS 8787<br />
TS 9131<br />
TS 9400<br />
TS 9972<br />
TS 9999<br />
TS 10929<br />
Ürün:<br />
Badem şekeri<br />
Akide şekeri<br />
Lokum<br />
Pişmaniye<br />
Cezeriye<br />
Kestane şekeri<br />
Loğusa şekeri<br />
Saray helvası<br />
Jöle şekerleme<br />
Kalite Yönetim Sistemine ilişkin ISO 9000 serisi standartları diğer sektörlerde<br />
olduğu gibi <strong>Şekerleme</strong> Ürünleri sektöründe de özellikle büyük ölçekli firmalar başta<br />
olmak üzere uygulanmaya başlamış olup belgeli firma sayısı giderek artmaktadır.<br />
6
II.BÖLÜM:<br />
DÜNYA’DA VE TÜRKİYE’DE ŞEKERLİ ÜRÜNLER<br />
2.1. Dünya<br />
2.1.1. Üretim ve Tüketim:<br />
Dünya üretiminin önemli bir bölümü çoğu batılı gelişmiş ülkelerde yeralan ve<br />
sahip oldukları sermaye birikimi, büyük üretim kapasitesi, uzun yıllara dayalı tecrübe,<br />
etkin ve yaygın dağıtım kanalları avantajını kullanan, devasa boyutlu üreticiler<br />
tarafından yapılmaktadır. Dünya şekerli ve çikolatalı mamuller toplam üretimi yaklaşık<br />
11.2 milyon ton olup, toplam dünya üretiminin yaklaşık %45’i dünyanın birçok<br />
bölgesinde yatırımları bulunan az sayıda firma tarafından gerçekleştirilmektedir.<br />
Gelir düzeyi ile doğru orantılı olarak kişisel gelir seviyesi yüksek ülkelerde, kişi<br />
başına tüketilen şekerli ve çikolatalı mamuller de doğrudan ihtiyaç maddesi olmaması<br />
ve kişisel zevk ve tercihlere bağlı olması dolayısıyla yüksek miktarlarda<br />
bulunmaktadır.<br />
<strong>Şekerleme</strong> mamulleri arasında önemli bir yere sahip olan çikletin dünya üretimi<br />
660 bin tondur. Türkiye, dünya üretiminin %9’una sahiptir. En büyük çiklet üreticileri<br />
ABD, Japonya, Kore ve Danimarka’dadır.<br />
Dünya kişi başına düşen şekerleme tüketimi 5 kg.olup, Almanya, İngiltere,<br />
İsviçre, Belçika ve Rusya’da 6-8 kg., ABD, Avustralya ve diğer Avrupa ülkelerinde 4-6<br />
kg., Japonya ve Türkiye’de ise 2 kg.dır.<br />
AB’de tüketim alışkanlıkları farklılık göstermekle birlikte, son dönemlerde<br />
beslenme alışkanlıklarında meydana gelen büyük değişiklik sonucunda şekerli<br />
ürünler tüketiminde artış kaydedilmiştir.<br />
<strong>Şekerleme</strong> ürünlerinin tüketiminde şekerin ilerleyen yaşlarda insan vücuduna<br />
olumsuz etkileri dolayısıyla tüketiminde kısıtlamaya gidilmesi ve yukarıda belirtildiği<br />
gibi gelir düzeyine bağlı bir seyir izlemesi bu ürünlerin hedef kitlesini büyük bir<br />
çoğunlukla genç nüfus olarak belirlenmesine neden olmaktadır. Gelir düzeyi ve yaş<br />
yanında reklamların ürünlerin satışındaki etkisi tartışılmaz boyutlardadır. Dünya<br />
tüketiminde sürekli artışlar görülmekte ve bu artışların gelecek yıllarda da devam<br />
edeceği tahmin edilmektedir. Henüz doyurulmamış Çin ve eski Doğu Bloku ülkeleri<br />
şekerleme ürünlerinde gelişmeye açık en büyük pazarlar olarak dikkat çekmektedir.<br />
2.1.2 Tüketici Tercihlerinde Şekersiz Şekerli Ürünler:<br />
Son yıllarda tüketiciler şekersiz şekerli (sugarfree) ürünleri yaygın olarak<br />
kullanma alışkanlığı kazanmaya başlamışlardır. Birçok tüketici ambalajında “şekersiz”<br />
ibaresi bulunan ürünlerin tatlı olmasına inanamamaktadır. Şaşırtıcıdır ki, bu konu<br />
üzerine Avrupa ülkelerinde yapılan bir araştırma, birçok tüketicinin şekersiz şekerli<br />
(sugarfree) ibareli ürün alırken, ürünün şekerli olduğuna ilişkin bilgilendirilmeye<br />
ihtiyaç duyduklarını ortaya koymuş durumdadır. Aynı araştırmaya göre tüketiciler<br />
“sağlıklı” ve fonksiyonel ürünleri tercih etmektedir. Ürünlerin üzerindeki “düşük kalori”,<br />
7
“diş dostu” ve “diş çürümelerine yol açmaz” gibi açıklamaların, tüketicilerin bu ürünleri<br />
tercih etmesinde etkili olduğu görülmektedir.<br />
Teknik olarak, bütün şeker alkolleri doğal kaynaklardan sağlanabilmesine<br />
rağmen, şeker yerine kullanılan, şeker pancarından üretilen tek doğal tatlandırıcı,<br />
Alman Palatinit firmasının ürettiği İsomalttır.<br />
İsomalt gibi, yeni hacim verici tatlandırıcıların üretiminde kullanılan rafine etme<br />
teknolojisi, son on yılda, Avrupa, Amerika, Uzakdoğu ve Avustralya’da geleneksel<br />
şeker bazlı ürünlere alternatif olmaktadır. Başarılı reklam ve promosyon desteğiyle<br />
şekersiz şekerli ürünlerin yaygınlaşması Dünya çapında hız kazanmaktadır. Bu<br />
alandaki ilginç olan gelişme ise; örneğin, aynı firmada üretilen şekersiz şekerli<br />
çikletlerin satış oranının, şekerli çikletlere oranla hızla yükselmesidir.<br />
<strong>Şekerleme</strong>, çiklet ve çikolatalarda, şekerin yerini tutan İsomalt gibi maddelerin<br />
kullanımının dünya çapında yayılmasının nedeni bu maddelerin şekerin tatlılık<br />
özelliğine sahip olmasıdır. Bunun yanında daha düşük kalorili ve diş plağına yol<br />
açmayarak dişleri korumak gibi yararları olduğundan, son dönemde gözlenen tüketici<br />
eğilimi, şekersiz şekerli ürünlerin yüksek aromalı şekere tercih edildiğini<br />
göstermektedir.<br />
Üç Avrupa ülkesi ve Arjantin’de yapılan bir araştırmada; katılımcıların %62’si<br />
tercihlerinin sağlığa yararlı etkisi olan tatlandırıcıdan yana olduğunu belirtmiştir. Bu<br />
dört ülkenin tümünde temiz nefes ve vitaminlerle birlikte diş bakımı ve çürüklerin<br />
önlenmesi, tüketicilerin isteklerinde belirttiği üç ana fonksiyondur. İsomalt bu<br />
özellikleri taşıyan, atıştırma veya öğün arası tüketilen birçok üründe tatlandırıcı<br />
madde olarak kullanılmaktadır. Bu maddeyle tatlandırılan ürünler ise, kan şekerini<br />
veya insülin oranını artırmadan diyetlerine tatlı sokmak isteyen her yaştan insan ve<br />
diyabetikler tarafından rahatlıkla tüketilmektedir.<br />
2.1.3. İhracat:<br />
TABLO: 1<br />
DÜNYA ŞEKERLİ MAMULLER İHRACATI<br />
(M=Miktar: Ton, D=Değer: 1.000 Dolar)<br />
1997 1998 1999<br />
M D M D M D<br />
AFRİKA 36.512 70.782 31.895 65.269 54.720 68.737<br />
Kenya 10.380 14.353 9.197 15.820 8.600 12.838<br />
Güney Afrika 12.807 26.375 10.000* 22.002 9.305* 17.968<br />
Swaziland 28.538 39.884 34.102 29.941 23.831 13.039<br />
K.AMERİKA 286.857 644.477 317.440 673.730 322.207 667.865<br />
Kanada 67.815 144.908 77.365 178.384 86.078 171.608<br />
Meksika 96.798 173.736 125.365 198.845 118.978 202.616<br />
ABD 104.390 297.105 99.438 268.709 98.147 264.406<br />
G.AMERİKA 147.924 263.179 155.306 275.684 169.260 280.398<br />
Arjantin 37.275 67.541 40.418 69.593 36.292 60.134<br />
Brezilya 48.277 78.103 45.388 73.839 60.381 85.032<br />
Şili 13.301 25.921 11.626 22.270 5.900* 10.000*<br />
Kolombiya 39.113 71.079 48.922 89.664 56.711 103.400<br />
Ekvator 7.485 15.987 5.751 15.186 7.262 17.191<br />
8
TABLO: 1<br />
DÜNYA ŞEKERLİ MAMULLER İHRACATI (Devamı)<br />
1997 1998 1999<br />
M D M D M D<br />
ASYA 352.796 719.827 281.064 577.004 308.958 582.814<br />
Çin 88.197 200.183 93.138 204.194 88.365 175.976<br />
Endonezya 19.084 31.929 9.970 18.369 29.653 53.290<br />
İran 19.084 150F 9.970 150F 12.675 14.804<br />
Japonya 6.731 42.997 7.148 42.030 6.966 49.742<br />
G.Kore 53.998 112.709 37.193 60.985 45.969 71.541<br />
Malezya 13.000* 32.000* 9.706 17.964 14.022 20.531<br />
Filipinler 5.098 17.610 6.596 16.933 6.698 17.581<br />
Singapur 16.399 28.935 8.681 16.834 6.387 13.904<br />
Tayland 10.524 22.124 10.524T 22.124T 15.982 30.481<br />
Türkiye 109.373 187.167 71.030 135.138 56.825 91.434<br />
AVRUPA 854.554 2.549.321 802.842 2.416.254 878.950 2.411.193<br />
Avusturya 16.355 70.349 15.510 62.455 16.675 64.494<br />
Belarus 0 0 22.571 28.944 25.605 23.141<br />
Belç.-Lüks. 87.833 222.912 98.205 236.844 105.497 236.899<br />
Çek Cum. 15.280 25.144 15.353 27.695 16.796 27.695<br />
Danimarka 39.287 143.310 38.764 137.595 36.131 115.342<br />
Finlandiya 9.447 32.342 10.781 36.549 10.687 33.738<br />
Fransa 49.461 153.274 51.388 164.545 51.599 150.471<br />
Almanya 128.691 360.887 131.723 366.605 136.479 347.003<br />
Yunanistan 4.669 12.202 4.759 13.430 4.246 11.579<br />
Macaristan 5.164 19.159 6.172 17.336 4.100 10.468<br />
İrlanda 17.022 67.245 12.371 50.630 13.750 50.731<br />
İtalya 22.063 80.403 20.079 73.391 20.229 70.334<br />
Hollanda 85.460 235.071 67.655 189.643 95.429 274.913<br />
Norveç 3.443 12.832 3.528 11.728 3.673 11.695<br />
Polonya 67.506 131.079 40.833 81.710 18.752 43.130<br />
İspanya 83.642 311.554 84.666 317.347 88.244 311.784<br />
Rusya Fed. 9.180 19.931 9.766 14.117 11.973 12.015<br />
İsveç 15.002 47.393 15.846 48.731 16.895 50.614<br />
İsviçre 15.499 74.849 15.458 75.703 13.427 70.544<br />
Ukrayna 34.602 41.674 49.322 64.000F 82.356 106.000<br />
İngiltere 96.674 401.977 92.285 379.393 87.339 351.556<br />
OKYANUSYA 25.189 53.087 24.329 44.277 26.668 50.809<br />
Avustralya 21.935 43.588 21.256 36.589 22.589 42.121<br />
DÜNYA 1.703.893 4.300.700 1.612.937 4.052.245 1.760.763 4.061.816<br />
*Resmi olmayan rakamlar, FFAO tahminleri<br />
Kaynak: Faostat Database, 2001<br />
En büyük şekerli ürün ihracatçılarının Avrupa’da olduğu görülmekte, Dünya<br />
ihracatının yaklaşık % 50’sinin Avrupa ülkelerinden yapıldığı görülmektedir. Avrupa’yı<br />
ABD, Asya, Güney ve Kuzey Amerika ülkeleri izlemektedir.<br />
Dünya çiklet ihracatının yaklaşık 1/3’ü AB ülkelerine aittir. Dünya çiklet<br />
pazarının %70’i şekersiz tatlandırıcılı çikletlerin, %30’u şekerli çikletlerindir. Bu<br />
oranlar şekersiz tatlandırıcılı çikletler lehine değişmektedir. Buna karşın, şekerli çiklet<br />
pazarının %20’nin altına düşmeyeceği tahmin edilmektedir.<br />
AB’de sektör az sayıda çok uluslu şirketlerin elinde yeralmakta olup, küçük<br />
işletmeler mevsimsel veya tatil ürünlerine yönelik pazarlarda faaliyet göstermektedir.<br />
9
Çok uluslu şirketler 1990’lı yılların ortalarında pazarlarını Doğu Avrupa ülkelerine<br />
doğru genişletmek ve ulusal pazarlarda edindikleri konumlarını güçlendirmek üzere<br />
yeni şirketleri bünyelerine katmışlardır.<br />
2.1.4. İthalat:<br />
TABLO: 2<br />
DÜNYA ŞEKERLİ MAMULLER İTHALATI<br />
(M=Miktar: Ton, D=Değer: 1.000 Dolar)<br />
1997 1998 1999<br />
M D M D M D<br />
AFRİKA 55.423 68.018 55.444 63.838 58.918 60.229<br />
Güney Afrika 4.456 10.982 6.585 13.274 4.262 7.236<br />
K.AMERİKA 350.252 807.685 392.193 917.844 455.195 1.054.717<br />
Kanada 66.429 161.930 69.818 170.601 70.708 170.100<br />
DominikCum. 5.400* 11.000* 7.200* 13.000* 9.500* 15.000*<br />
Guatemala 6.341 10.055 7.692 12.573 7.100* 11.000*<br />
Meksika 8.605 24.192 11.349* 29.719 16.262 44.881<br />
ABD 235.936 555.412 266.051 641.066 311.698 747.271<br />
G.AMERİKA 84.039 214.540 93.944 227.608 73.875 180.236<br />
Arjantin 9.505 26.849 10.373 30.586 12.105 34.435<br />
Brezilya 20.682 68.547 21.760 65.956 16.724 46.382<br />
Şili 7.188 14.803 8.312 16.248 4.500* 7.900*<br />
Kolombiya 5.415 13.604 4.754 13.546 4.126 9.232<br />
Ekvator 4.474 11.204 6.097 14.490 4.080 9.083<br />
Paraguay 7.050T 15.102T 7.050T 15.102T 4.475F 10.567F<br />
Peru 9.930 22.115 8.862 19.574 7.875 16.608<br />
Venezuella 4.078 19.859 7.558 30.295 11.346 28.180<br />
ASYA 257.237 661.043 216.925 508.714 247.280 535.387<br />
Çin 100.666 258.362 84.196 199.111 102.332 207.223<br />
İsrail 10.000* 26.492 10.000F 29.527 11.000F 26.454<br />
Japonya 15.966 56.519 11.415 42.528 10.642 48.551<br />
G.Kore 14.759 43.909 8.791 22.879 11.214 24.247<br />
Kuveyt 5.802 21.175 5.802T 21.175T 6.261 22.523<br />
Malezya 8.800* 20.000* 5.586 9.833 7.996 14.669<br />
Filipinler 5.386 10.395 3.579 6.054 6.700 11.730<br />
S.Arabistan 12.400 25.484 12.400T 25.484T 12.000* 27.000*<br />
Singapur 8.677 36.903 6.715 24.450 8.006 28.350<br />
Özbekistan 7.500F 24.000F 8.000F 25.000F 8.000F 25.000F<br />
B.A.E. 9.400* 18.000* 8.200* 16.000* 10.000* 19.000*<br />
AVRUPA 697.842 1.881.536 661.206 1.835.926 698.692 1.900.505<br />
Avusturya 19.654 70.080 17.320 60.487 22.095 73.100<br />
Belç.-Lüks. 34.688 100.965 34.688 100.083 43.083 118.866<br />
Çek Cum. 10.846 27.547 9.759 24.735 10.026 24.839<br />
Danimarka 26.385 87.332 25.700 81.067 23.629 76.119<br />
Finlandiya 13.182 42.888 13.412 43.161 14.429 43.933<br />
Fransa 60.510 187.541 61.192 190.821 59.199 174.168<br />
Almanya 87.142 263.021 90.626 278.927 104.324 316.489<br />
Yunanistan 6.952 26.506 9.854 25.138 6.908* 24.582<br />
İrlanda 18.009 70.824 15.804 56.964 20.449 71.477<br />
İtalya 31.284 121.988 29.904 109.481 32.508 108.819<br />
Hollanda 43.484 109.538 44.777* 113.922 55.065 139.020<br />
Norveç 16.445 60.929 16.717 58.094 17.240 58.538<br />
Polonya 21.840 48.849 20.979 49.305 19.779 46.452<br />
Portekiz 8.777 33.832 10.038 34.399 10.627 32.950<br />
10
TABLO: 2<br />
DÜNYA ŞEKERLİ MAMULLER İTHALATI (Devamı)<br />
1997 1998 1999<br />
M D M D M D<br />
Rusya Fed. 174.771 139.036 76.659 88.474 80.244 65.648<br />
İspanya 16.796 57.443 19.338 61.849 19.713 58.131<br />
İsveç 31.635 96.891 36.267 101.047 39.290 107.237<br />
İsviçre 10.534 40.210 10.957 41.483 11.141 42.888<br />
İngiltere 50.963 172.035 60.384 184.152 64.235 201.806<br />
OKYANUSYA 28.158 87.686 26.894 79.698 28.818 86.419<br />
Avustralya 18.000* 53.205 17.000* 51.227 17.604 56.979<br />
Yeni Zellanda 7.530 26.036 7.328 20.508 8.479 21.738<br />
DÜNYA 1.472.951 3.720.508 1.446.606 3.633.628 1.562.778 3.817.493<br />
*Resmi olmayan rakamlar, FFAO tahminleri<br />
Kaynak: Faostat Database, 2001<br />
Üretim ve ihracatta ilk sıralarda yeralan batı ülkelerinin ithalatta da önemli<br />
ülkeler oldukları görülmektedir. Gelir seviyesi yüksek olan ülkelerde, kişi başına<br />
tüketim miktarı da yüksek olmaktadır. Dünya ithalatı ve ihracatında aynı ülkelerin<br />
yeralması, ticaretin bu ülkeler arasında gerçekleştiğini göstermektedir.<br />
2.1.5. Dünya <strong>Şekerleme</strong> Pazarları:<br />
Orta Doğu, Kafkasya ve Orta Asya şekercilerinin düzenli ihracat yaptıkları,<br />
yaygın satış ağlarının bulunduğu bölgeler arasındadır. Bunların dışındaki ABD,<br />
Avrupa, Afrika ve Uzakdoğu ülkeleri de yeni yükselen pazar alanlarını<br />
oluşturmaktadır. Batı Avrupa pazarında durum farklı olup, bu pazarda Türk gıda<br />
ürünlerine uygulanan gümrük duvarları ancak Türkiye’nin AB üyeliği ile aşılabilecektir.<br />
Dolayısıyla şirketlerin arzuladıkları satışlara ulaşması beklenmekte olup, ABD<br />
pazarında başlatılan girişimler ileriye dönük umut vericidir. Pazarın ihtiyacına yönelik<br />
ambalajları dahi yapan şirketler dağıtım şirketleri aracılığıyla satışa başlamıştır.<br />
Uzakdoğu’da ise; Kore ve Japonya’da yine o pazarlara yönelik ambalajlar ile ürünleri<br />
raflarda yerlerini almaya başlamıştır.<br />
11
2.2. Türkiye<br />
2.2.1. <strong>Şekerleme</strong>nin Tarihi Gelişimi:<br />
Türkiye’de şekerleme üretimini, 1877 yılında Muhittin Hacıbekir başlatmış,<br />
1906 yılına kadar da Viyana’da düzenlenen 4 ayrı fuarda altın madalya kazanmıştır.<br />
Bundan sonra teknoloji kullanılarak üretimin yaygınlaştırılması yerine küçük<br />
işletmelerde zanaat dediğimiz şekilde küçük kapasiteli üretimler yapılmış, bu<br />
imalathaneler 1950 yılından sonra fabrikalara dönüşmeye, Avrupa’dan getirilen<br />
makine ve tesislerle donatılmaya başlanmıştır.<br />
<strong>Sektör</strong>de, hammaddenin bulunabilirliği ile birlikte gelişme kaydedilmiştir. Toz<br />
şekerin Türkiye’de seri üretimine başlandığı dönemlerde şekerleme üretimi de hız<br />
kazanmıştır. Çünkü Cumhuriyet dönemi öncesinde toz şeker, Anadolu’da<br />
üretilmiyordu. 50’li yıllarda ise Anadolu’nun hemen heryerinde, çok sayıda şekerleme<br />
üretimi yapan atölyeler vardı. Bunlar, toplumun yöresel ihtiyacını karşılayacak<br />
düzeyde üretim gerçekleştiriyorlardı.<br />
1960’lı yıllarda ise ambalaj malzemesinin kullanılmaya başlanması ile<br />
endüstriyel üretim de tam anlamıyla başlamış bulunmaktadır.<br />
Bugünkü anlamda sanayileşme 1963 yılında planlı kalkınma sürecine<br />
girildikten sonra görülmüş, teknolojik gelişmelere ayak uyduramayan küçük<br />
imalathaneler kapanmıştır. Ambalaj malzemesi ve makine ithalatında uzun süre<br />
uygulanan yüksek vergi oranları ve teşvik verilmemesi sonucu, sanayinin gelişmesi<br />
gecikmiştir. 1980 yılından sonra verilen teşvikler, yatırımları artırmıştır.<br />
1993 yılından itibaren başta Bağımsız Devletler Topluluğu ülkeleri olmak üzere<br />
eski Sovyet Cumhuriyetlerine bu ürün grubunda meydana gelen ihracat artışı<br />
paralelinde, üretimde ani yükselişler olmuş, sektörde pek çok yeni yatırımların<br />
gerçekleştiği görülmüştür.<br />
1996 yılından itibaren Sovyet Cumhuriyetlerine yönelik ihracatın azalmaya<br />
başlamasıyla önemli sorunlar baş göstermiş, büyük bir atıl kapasite ile karşı karşıya<br />
kalınmıştır. Ancak, Türkiye’nin ihracat açısından hedef pazarlara olan yakınlığı<br />
nedeniyle, sektörde yeni yatırımların devam ettiği görülmektedir.<br />
2.2.2. Üretim:<br />
Şekerli mamuller genel olarak, yüksek ısıda pişirilen şeker ile glikoza sitrikasit,<br />
tartarik asit ya da potasyum bitartarat eklenmesi ile oluşan hamura, nihai mamulün<br />
türüne uygun katkı maddelerinin ilavesinden sonra, uygun şekillendirme işleminin<br />
gerçekleştirilmesiyle elde edilir.<br />
12
ÖRNEK ÜRETİM AKIŞ ŞEMASI<br />
(SERT ŞEKERLEME)<br />
İşlemler<br />
Ekipmanlar<br />
SU SU TOZ<br />
ŞEKER<br />
TARIM<br />
TARIM ÜNİTESİ<br />
ERİTME<br />
KAYNATMA<br />
KAZANI<br />
KARIŞTIRMA<br />
SÜT<br />
YAĞ<br />
MİKSER<br />
(KARIŞTIRICI)<br />
POMPA<br />
SİTRİK<br />
ASİT<br />
DOZAJ<br />
VİDASI<br />
PİŞİRME<br />
PİŞİRİCİ<br />
ŞEKİLLENDİRME<br />
AROMA<br />
KALIP MAKİNESİ<br />
POMPA<br />
DOLGU<br />
ŞURUBU<br />
SOĞUTMA<br />
SOĞUTMA<br />
TÜNELİ<br />
AMBALAJLAMA 1<br />
AMBALAJ<br />
MAKİNESİ<br />
AMBALAJLAMA 2<br />
TORBALAMA<br />
MAKİNESİ<br />
<strong>Şekerleme</strong>ler genellikle eritme, pişirme, şekillendirme, soğutma ve<br />
ambalajlama yöntemleri ile üretilmektedir. Modern üretim teknolojisi kullanan<br />
işletmelerde her ürün çeşidi için ayrı üretim hattı kullanılmakta, bu durum sabit<br />
yatırımların yüksek olmasını gerektirmektedir. Şekerli mamul satışlarının mevsimsel<br />
özellikler göstermesi özellikle kış aylarında ve dini bayramlarda talebin en yüksek<br />
seviyeye ulaşması nedeniyle, üretici firmalar stoklar için de önemli harcamalarda<br />
bulunmaktadırlar. Bu açıdan bakıldığında, şekerli mamuller kapital yoğun bir işkolu<br />
olarak göze çarpmaktadır. Ancak, sektörün özelliği ve geleneksel üretimin emek<br />
13
gücüne dayanıyor olması nedeniyle, sektör kapital ve emek yoğun bir sektör olarak<br />
ele alınabilmektedir.<br />
Damak tadı olarak unlu ve şekerli mamullere düşkün olan ülkemizde<br />
şekerlemeler her il ve ilçede üretilmektedir. Ancak, fabrika niteliğindeki kuruluşlar<br />
yoğunlukla İstanbul, Konya, Karaman, Kocaeli, İzmir, Kayseri, Gaziantep, Tekirdağ<br />
ve Eskişehir’de bulunmaktadır. Bu illerin dışında kalan yerlerde üretim, genel olarak<br />
mikro ölçekli basit imalathanelerde gerçekleştirilmektedir. Ancak, özellikle 1980<br />
sonrasında liberalleşme politikaları ile kendine dış pazarlar arayan, 1990’lı yıllarda<br />
Doğu Blokunun yıkılması ile bu pazara yönelen ve deneyim kazanan, bu arada<br />
iletişim teknolojisindeki baş döndürücü gelişme ile Türk halkındaki kalite bilincinin<br />
uyanmasından etkilenen sektörde mevcut trend, ekonomik ölçekte üretim yapmayan<br />
yerel imalathanelerin pazardan çekilerek, yerlerini büyük ve orta ölçekteki şekerleme<br />
fabrikalarına bıraktığı bir gelişim göstermektedir.<br />
Türkiye’de şekerleme sanayinin kurulu kapasitesi içerisinde, ambalajlı ve<br />
ambalajsız şekerleme ürünlerinin payı yaklaşık birbirine eşittir.<br />
<strong>Şekerleme</strong> sektöründe, firmalar genelde ekipmanlarında değişiklik yaparak<br />
çeşitli ürünleri değişik zamanlarda üretebildikleri için, ürün bazında üretici firma<br />
sayısını ve üretim kapasiteleriyle ilgili rakamları kesin olarak tespit etmek oldukça<br />
güçtür. Ayrıca, lokum ve helva üreticileri tarafından da şekerleme üretimi yapılması<br />
kesin kapasite tahmininde bulunmayı zorlaştırmaktadır. <strong>Sektör</strong>de kapasite kullanım<br />
oranının %50’nin altında olduğu tahmin edilmekte olup, yeni fabrikalara teşvik<br />
verilmesi yerine mevcut tesislerin kapasitelerini artırmaya yönelik teşvik verilmesinin<br />
daha uygun olacağı düşünülmektedir.<br />
Çiklet; Türkiye’de genelde modern teknoloji ile üretilmektedir. Hızlı bir gelişim<br />
göstermiş olan çiklet pazarı, 1999 yılında büyük oranda daralmıştır. Bunun nedenleri<br />
olarak Rusya Federasyonu’nda yaşanan ekonomik kriz, Türkiye’nin ekonomisindeki<br />
küçülme ve tüketiciye hitap eden diğer ürün kategorilerindeki artış gösterilmektedir.<br />
Çiklet sanayiinde kurulu kapasitenin yılda 70.000 ton, kapasite kullanım oranının ise<br />
%80 düzeyinde olduğu tahmin edilmektedir.<br />
Lokum üretiminde faaliyet gösteren firmalar küçük atölyeler şeklinde olup,<br />
geleneksel basit yöntemlerle üretim yapmaktadırlar. Gelişmiş ülkelerde lokum üretimi<br />
olmadığı için sektörde kullanılan belirli bir teknoloji ile karşılaştırma yapmak mümkün<br />
değildir. Az miktarda İngiltere'de üretilen lokum, kesintisiz hatlarda yapılmaktadır,<br />
ancak Türk Lokumu yapısında değildir. Ülkemizde lokum açık kazanda 45-90 dakika<br />
süren şarjlar halinde üretilmektedir. Henüz kesintisiz üretim yapılmamaktadır.<br />
Lokum üreten imalathaneler aynı zamanda şeker ve helva da üretmektedirler.<br />
Yurt çapına dağılmış küçük imalathanelerde üretim gerçekleştirildiği için toplam firma<br />
sayısı konusunda sağlıklı bilgi bulunmamaktadır. Lokum üretimi yaklaşık 40.000<br />
tondur. Yıllık üretim kapasitesi 70.000-75.000 ton olan lokum sektöründe kapasite<br />
kullanım oranının %50 civarında olduğu tahmin edilmektedir.<br />
Helva üretiminde faaliyet gösteren firmaları küçük imalathaneler ve büyük<br />
tesisler olarak iki gruba ayırabiliriz. Bazı üretim tesislerinde helvanın<br />
hammaddelerinden biri olan tahinin de üretimi yapılmaktadır. Helva üretiminde,<br />
14
yoğurma kısmında maalesef modern teknolojiden yararlanılamamaktadır. Otomatik<br />
makinelerden, sadece malın paketlenmesi kısmında yararlanılmakladır.<br />
Kapasite kullanımı dini bayramlardan önce ve kış aylarında en yüksek<br />
seviyelere ulaşmakta, diğer zamanlarda ise oldukça düşük olmaktadır. Üretimin<br />
talebe göre yapıldığı düşünüldüğünden, kapasite kullanım oranının ihracatla<br />
artırılabileceği sonucu ortaya çıkmaktadır.<br />
<strong>Sektör</strong>de modern teknoloji kullanılmaktadır. Elektronik sektöründeki gelişmeler<br />
şekerleme üretim makinelerinde kontrol cihazlarının yaygın olarak kullanılmasını<br />
sağlamış ve otomasyonu artırmıştır. Buna paralel olarak ambalaj makinelerinin<br />
kapasitelerinde de önemli oranda artışlar kaydedilmiştir.<br />
TABLO: 3<br />
TÜRKİYE ŞEKERLİ MAMULLER ÜRETİMİ (1.000 TON)<br />
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001<br />
Her çeşit<br />
şekerleme 128,0 137,0 144,0 137,0 133,0 140,0 144,0<br />
Çiklet 81,0 78,6 80,0 83,5 74,0 84,0 v.y.<br />
Lokum 37,0 37,5 38,0 38,5 39,5 42,0 42,0<br />
Helva 45,0 47,0 47,0 48,1 49,0 52,0 51,0<br />
TOPLAM 291,0 300,1 309,0 307,1 295,5 318,0 237,0*<br />
*Çiklet hariç.<br />
Kaynak: DPT<br />
TABLO: 4<br />
YILLARA GÖRE TÜRKİYE ŞEKERLİ MAMULLER ÜRETİM MİKTARLARININ<br />
YÜZDE DEĞİŞİMLERİ<br />
Her çeşit şekerleme Çiklet Lokum Helva<br />
1995 14,3 19,1 5,7 4,7<br />
1996 7,0 -3,0 1,4 4,4<br />
1997 5,1 1,8 1,3 0,0<br />
1998 -4,9 4,4 1,3 2,3<br />
1999 -2,9 -11,4 2,6 1,9<br />
2000 5,3 13,5 6,3 6,1<br />
Türkiye’deki şekerli mamul üretimi krizin etkisinin ağır hissedildiği 1999 yılı<br />
hariç yıllar itibariyle küçük oranlarda da olsa istikrarlı bir şekilde artmaktadır. Bunun<br />
nedenlerinden biri Türkiye’deki genç nüfusun da giderek artış göstermesi ve sektörün<br />
genç nüfus üzerindeki tartışılmaz yeridir. 1999 yılında yaşanan üretim düşüklüğü<br />
belirgin bir şekilde çiklet üretiminde gözlenmiştir.<br />
Şekerli mamul üreten firmaların yönetsel ve idari yapısı incelendiğinde,<br />
ağırlığın Türkiye’de genel şirket yapısında olduğu gibi aile şirketlerinde olduğu dikkat<br />
çekmektedir. Bununla birlikte 1990’lı yılların başından itibaren sektöre yabancı<br />
sermaye girişi olduğu gözlenmektedir.<br />
15
TABLO: 5<br />
YILLAR İTİBARİYLE ŞEKERLİ MAMULLER KONUSUNDA VERİLMİŞ<br />
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ<br />
Yıllar Adet Toplam Yatırım<br />
(Milyon TL)<br />
Sabit Yatırım<br />
(Milyon TL)<br />
Döviz Tahsisi<br />
(1.000 $)<br />
İstihdam<br />
(Kişi)<br />
1990 15 75.962 71.152 1.842 619<br />
1991 19 403.499 378.397 43.062 1.801<br />
1992 10 572.809 570.849 12.537 679<br />
1993 19 1.376.843 1.372.843 22.285 2.069<br />
1994 4 94.407 94.407 2.385 16<br />
1995 40 20.362.454 19.356.334 188.488 8.092<br />
1996 68 37.381.769 36.365.569 177.875 5.347<br />
1997 41 22.415.679 22.325.679 45.353 3.510<br />
1998 26 19.571.265 19.571.265 31.401 1.888<br />
1999 15 4.631.548 4.631.548 5.246 378<br />
Kaynak: T.C.Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı<br />
Üretici firmalar tarafından Hazine Müsteşarlığı’ndan alınan yatırım teşvik<br />
belgelerinin 1995-1998 yılları arasında yoğunlaştığı ve makine, teçhizat, inşaat gibi<br />
harcamaları kapsayan sabit yatırımların toplam yatırımların tamamına yakınını<br />
kapsadığı görülmekte olup, 1999 yılında tekrar düşüş kaydedilmiştir.<br />
2.2.3. Tüketim:<br />
Dış ülke pazarlarıyla kıyaslandığında Türkiye’deki şekerleme pazarı küçük<br />
olup, henüz gelişmektedir. İsviçre, Almanya gibi Avrupa ülkelerinde ortalama yıllık kişi<br />
başı şekerleme-çikolata tüketimi 7 kilogram iken, bu oran Türkiye’de ancak 1 kg<br />
seviyesinde seyretmektedir. Türkiye şekerleme-çikolata pazarı her yıl %1-2<br />
büyümektedir. Özgün mallar ve lezzetler keşfedip sunan firmalar arasında yoğun bir<br />
rekabet yaşanmamaktadır.<br />
Diğer yandan şekerleme tüketim alışkanlıklarımızda bazı değişiklikler<br />
meydana gelmiştir. Son yıllarda bayram ikramlarında şekerleme ve çikolata; lokum,<br />
akide şekeri, helva gibi diğer geleneksel ürünlerin önüne geçmiş bulunmaktadır.<br />
<strong>Şekerleme</strong> ve çikolata imalat makinelerine ve kakao çekirdeği gibi ana<br />
hammaddelere uygulanan; %1000 oranlı gümrük vergileri nedeniyle 1980 yılına<br />
kadar şekerleme ve çikolata tüketimi çok düşük düzeylerde kalmış, bu da Türk<br />
insanında zamanla şekerleme-çikolata tüketme alışkanlığının oluşmasını<br />
engellemiştir.<br />
1980 sonrası gelişmeler, şekerleme ve çikolatayı lüks tüketim malzemesi<br />
konumundan, günlük besinler içine çekmeye başlamıştır. Tanınmış dünya<br />
üreticilerinin piyasada boy göstermesi ve yoğun reklamlar genç kuşağın damak<br />
zevkinde şekerleme ve çikolata lehine değişikliklere yol açmıştır. 2000-2001 yılı<br />
verilerine baktığımızda, önceki yıllara göre, tüketimde %10’luk bir büyüme<br />
görülmektedir. Artan şehirleşme ve dünyadaki genel tüketim normlarının yoğun<br />
reklamlarla işlenmesi genç nüfus üzerinde etkili olup, bu sektör ürünlerine olan talep<br />
hızla yükselmektedir.<br />
16
Ülkemizde şekerleme tüketiminin beklenen düzeyde olmayışında ekonomik<br />
krizin de etkisi büyüktür. Kaldı ki, şeker imalatçıları ve satıcıları; şekere sık sık gelen<br />
zamları da yaşanan ekonomik krizi gözeterek şekerleme çeşitlerine yansıtmadıklarını<br />
belirtmektedirler. Fiyat artışları enflasyon rakamlarının altında olmasına rağmen talep<br />
beklentilerin çok altındadır.<br />
TABLO: 6<br />
TÜRKİYE’NİN ŞEKERLİ MAMULLER TALEBİ (1000 Ton)<br />
1995 1996 1997 1998 1999 2000<br />
<strong>Şekerleme</strong>ler 110 116 121 122 123 126<br />
Çiklet 29 31 32 33 34 34<br />
Helva 43 44 45 46 47 49<br />
Lokum 35 36 37 37 38 40<br />
TOPLAM 217 227 235 238 242 249<br />
Kaynak: DPT<br />
2.2.4. İç Piyasa Yapısı:<br />
<strong>Şekerleme</strong> sanayinin en önemli iki özelliği geniş bir ürün yelpazesi içinde<br />
rekabet ve sürekli değişimdir. Bu dinamik sektörde faaliyet gösterebilmenin ön şartı,<br />
kendine özgü şekil, doku ve aromaya sahip yeni ürünlerin üretiminde öncülük<br />
edebilmektir. Teknolojik gelişmeler sonucu, şekerleme üretiminde kullanılabilecek çok<br />
sayıda alternatif hammadde piyasaya sürülmüş, bilinen hammaddelerin bazı<br />
özellikleri geliştirilmiştir. Ancak sektörde ilerleme teknolojik gelişmelerle sınırlı<br />
değildir.<br />
Mevcut mevzuat üretimin belirli standartlara uygun olarak gerçekleştirilmesini<br />
öngörmektedir. Yeni geliştirilen ürünün bileşimlerinin bu standartlara uymaması<br />
halinde, üretim ve pazarlamada sorunlar çıkabilmektedir. Bu nedenle, gerek<br />
standartlar, gerekse etikette bulunması gerekli bilgiler konusunda yasal<br />
düzenlemelerin yapılmış olması, üreticinin sektörde rekabet gücünü artırıcı bir<br />
etkendir. Ayrıca üretimde kullanılan katkı maddelerinin toksik özellikleri hakkında<br />
şüpheli tartışmalara son verilmiş olmalıdır. Yeni ürünlerin hazırlanmasında toplumun<br />
tüketim yönelimleri de önemli bir faktördür. Şöyle ki; toplumun refah düzeyi arttıkça,<br />
özellikle gençlere ve çocuklara yönelik kampanyalar ile tatlı besin ve içecek<br />
tüketiminin artması, tüketime sunulan şekerli ürünlerde kalorinin düşürülmesi,<br />
diabetliler için uygun ürün üretimi veya üretimde maliyetin düşürülmesi gibi konular<br />
tüketici eğilimleri ile ön plana çıkan konular arasındadır.<br />
Türkiye şekerleme pazarında büyük üretimler ve önemli miktarlarda ihracat<br />
yapan firmalar bulunmakla birlikte (Bkz. Sayfa 36-58), 50 yılı aşkın bir geçmişe sahip<br />
Ülker’in eriştiği nokta etkileyicidir. Bugün Türkiye pazarının %60’ına sahip global bir<br />
grup haline gelen firma borsaya açılmış, yabancı ortaklıklar kurmuş, 80’e yakın<br />
ülkeye ürün ihraç eder hale gelmiştir. Ülker’le birlikte Kent Gıda da Türkiye’nin önde<br />
gelen şekerleme, sakız ve çikolata üreticisi ve ihracatçısı kimliğinin yanı sıra, Kent<br />
markası ile de dünyanın dört bir yanında, yüzün üzerindeki ülkede tanınan bir Türk<br />
markasıdır.<br />
17
2.2.5. İhracat:<br />
<strong>Şekerleme</strong> sektörü, büyük oranda iç piyasaya yönelik çalıştığından ihracatta<br />
istenen seviyeye gelinememiş, dış rekabete yeterince açık olmayan, iç piyasada<br />
güçlü ve ithalata nispeten kapalı bir sektördür. Dış piyasalarda tanıtımın yeterince<br />
yapıldığını söylemek mümkün değildir.<br />
TABLO: 7<br />
TÜRKİYE’NİN ŞEKERLİ MAMULLER İHRACATI<br />
(M=Miktar: Ton, D=Değer: 1.000 Dolar)<br />
1998 1999 2000 2001 2002*<br />
M D M D M D M D M D<br />
Ezmeler 5 15 4 11 48 112 14 35 8 25<br />
Drajeler 223 530 194 474 238 442 182 280 151 339<br />
Sakızlı<br />
şekerler 178 369 164 320 93 192 142 339 247 461<br />
Jöleli<br />
şekerler 9074 22114 6990 15941 7863 18232 8796 20572 5264 11321<br />
Diğer<br />
sakızlıjöleli<br />
şekerler 4364 9129 3265 6486 1778 3160 2291 4655 1551 3122<br />
Tahin<br />
helvası 894 1951 644 1241 826 1574 1394 2475 450 804<br />
Diğer<br />
helvalar 1288 2615 969 1932 1120 1816 1125 2012 640 1302<br />
Lokum 863 1970 681 1501 669 990 590 947 211 423<br />
Akide<br />
şekeri 227 559 247 1136 282 931 361 1175 217 999<br />
Fondan 3 7 13 23 16 27 8 12 - -<br />
Diğer<br />
lokumlar 635 1426 479 902 829 2183 793 1717 354 939<br />
Kakao<br />
içermeyen<br />
diğer<br />
şekerli<br />
mamuller 2355 4584 2138 3018 2300 4411 2174 5543 1351 3348<br />
Çiklet 50492 88616 25563 57220 27105 57931 27706 59438 25886 55989<br />
Diğer 558 1415 530 1227 272 776 344 631 85 244<br />
TOPLAM 71159 135300 41881 91432 43439 92777 45920 99831 36415 79316<br />
Kaynak: DTM<br />
1998 yılında 135 milyon $ olan şekerleme ürünleri ihracatı izleyen yıllarda 100<br />
milyon $ seviyesinin altına düşmüş, 2002 yılında ise bir önceki yıla göre 1/5’in<br />
üzerinde düşerek 79 milyon $ seviyelerine gerilemiştir.<br />
İhracatın iki ana kalemde yoğunlaşması dikkat çekmektedir. Bu kalemler<br />
arasında yeralan ve yıllık ortalama 60 milyon $ dolayında gerçekleşen çiklet ihracatı<br />
2002 yılında değer olarak azalmakla birlikte oran olarak ihracatın %70’ini tek başına<br />
karşılar duruma gelmiştir. Jöleli şekerler %18 pay ile diğer önemli ihracat kalemidir.<br />
18
ÜRÜN GRUPLARI İTİBARİYLE TÜRKİYE’NİN ŞEKERLEME İHRACATI (2002 / %)<br />
Jöleli şekerler<br />
18,2%<br />
Kakao içermeyen<br />
diğer<br />
4,2%<br />
Helva<br />
2,6%<br />
Lokum<br />
1,7%<br />
Akide şekeri<br />
1,3%<br />
Diğer<br />
1,4<br />
%<br />
Çiklet<br />
70,6%<br />
SSCB’nin dağılmasıyla birlikte 1990’lı yılların başlarında kurulan yeni<br />
devletlerin pazara girmeleriyle birlikte buralara yapılan ihracat da artmıştır. Ancak,<br />
Avrupalı firmaların pazara girmesi, Türk mallarının yarattığı kötü imaj ve bu pazarların<br />
iç dinamiklerinden kaynaklanan sorunlar nedeniyle ihracat düşüşe geçmiştir. Sadece<br />
bu pazara yönelik olarak üretim yapan kuruluşlar ciddi bir darboğaza girmiş ve yeni<br />
pazar arayışları artmış, şirket evlilikleri, kapasite düşürme gibi tedbirlere<br />
başvurulmuştur. Şimdi ise Amerika ve Afrika, potansiyel pazar olarak<br />
gösterilmektedir.<br />
Dünya markası olan firmalarla kurulacak ortaklıklar yoluyla dünya pazarlarına<br />
mal satılarak ihracatın artırılması mümkün görülmekle birlikte, BDT ülkelerinde<br />
oluşan kötü imajın yok edilmesi için, hijyen kurallarına uygun üretim yapılması<br />
amacıyla ülkemizdeki denetimlerin artırılması gerekmektedir.<br />
Çikletin BDT ülkelerine 1990’lı yılların başlarında ihracat yapılmaya<br />
başlanmasıyla üretim de artış göstermiş, ancak şekerli çikletlere konan yüksek<br />
gümrük vergileri ve pazarların doygunluğa ulaşması nedeniyle ihracat gerilemiştir.<br />
TABLO: 8<br />
TÜRKİYE’NİN ÜLKELER İTİBARİYLE<br />
ÇİKLET İHRACATI<br />
( 1.000 Dolar)<br />
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002*<br />
Rusya<br />
Federasyonu 61.883 54.761 51.350 32.172 6.633 8.605 10.845 3.342<br />
Ukrayna 8.576 9.720 5.395 2.399 4.773 4.420 748 319<br />
İspanya 384 1.308 2.737 2.204 3.510 3.876 1.454 79<br />
Türkmenistan 274 380 1.652 2.457 3.256 523 75 406<br />
Azerbaycan 4.078 3.133 2.532 2.665 2.811 3.919 5.584 7.454<br />
Almanya 1.675 3.687 2.382 2.760 2.499 2.349 2.001 1.679<br />
19
TABLO: 8<br />
TÜRKİYE’NİN ÜLKELER İTİBARİYLE<br />
ÇİKLET İHRACATI (Devamı)<br />
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002*<br />
Birleşik Arap<br />
Emirlikleri 1.663 1.473 1.827 1.481 1.875 2.097 2.550 2.630<br />
Avusturya 169 37 75 17 1.810 1.132 830 542<br />
Gürcistan 1.699 832 1.400 633 1.503 1.091 1.533 725<br />
Bulgaristan 8.407 7.151 5.785 4.362 1.503 882 1.275 340<br />
Finlandiya - - - 33 1.136 3.579 214 -<br />
Yunanistan 16 467 960 679 1.035 984 400 536<br />
İsrail 232 157 432 710 970 842 1.472 1.479<br />
İsviçre 30 38 39 57 943 312 139 89<br />
Mısır 124 1 17 46 932 403 725 875<br />
Diğer ülkeler 44.754 45.656 43.408 35.941 22.031 22.917 29.593 35.494<br />
TOPLAM 133.964 128.801 119.991 88.616 57.220 57.931 59.438 55.989<br />
Kaynak: DTM<br />
Tablo Türkiye’nin çiklet ihracatı ile ilgili olarak bazı ilginç sonuçları ortaya<br />
koymaktadır. 1995 yılında 62 milyon $ ile tepe noktasına çıkan Rusya<br />
Federasyonu’na yapılan ihracat izleyen yıllarda gerileyerek 1998 yılında önce yarı, bir<br />
sonraki yıl ise 1/10 seviyesine inmiştir. 2002 yılında ise artık 8 yıl öncesine göre 1/20<br />
düzeyinde bir ihracattan söz edilmektedir. Keza, Ukrayna’ya, Bulgaristan’a ve 1997<br />
yılı baz alındığında İspanya’ya yapılan ihracatta oran olarak daha büyük bir gerileme<br />
söz konusudur. Aksine olumlu gelişme ise Azerbaycan, Birleşik Arap Emirlikleri ve<br />
İsrail için sözkonusudur. Bugün bu 3 ülke ile Almanya ve Mısır toplam çiklet<br />
ihracatının ¼’ünün yöneldiği ülkelerdir.<br />
TABLO: 9<br />
TÜRKİYE’NİN ÜLKELER İTİBARİYLE<br />
SAKIZLI VE JÖLELİ ŞEKERLEME İHRACATI<br />
(1.000 Dolar)<br />
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002*<br />
Bulgaristan 4.571 3.256 2.913 3.480 2.041 942 989 44<br />
Rusya Fed. 10.388 13.607 12.453 7.726 1.940 1.067 3107 626<br />
Ukrayna 4.490 7.085 9.191 2.488 1.806 952 240 37<br />
Hong Kong 889 3.966 4.643 2.759 1.397 21 77 37<br />
Suudi<br />
Arabistan 335 344 819 823 1.338 1.837 2533 1136<br />
Kuveyt 350 283 401 697 910 1.308 975 758<br />
ABD 35 43 130 374 826 891 1293 1421<br />
Arnavutluk 400 2.265 397 307 720 525 703 422<br />
Azerbaycan 128 893 2.034 938 553 445 485 319<br />
İsrail 388 219 351 294 552 819 1.424 464<br />
Makedonya 386 380 478 268 548 709 900 472<br />
Romanya 962 2.892 1.067 820 537 586 655 266<br />
20
TABLO: 9<br />
TÜRKİYE’NİN ÜLKELER İTİBARİYLE<br />
SAKIZLI VE JÖLELİ ŞEKERLEME İHRACATI (Devamı)<br />
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002*<br />
Almanya 139 409 556 520 527 423 501 269<br />
Hırvatistan 228 293 543 656 509 380 307 152<br />
Diğer 6.870 11.500 14.773 9.440 8.543 10679 11377 8482<br />
TOPLAM 30.559 47.435 50.749 31.590 22.747 21.584 25.566 14905<br />
Kaynak: DTM<br />
Tablodan da açıkça görüleceği üzere eski Doğu Bloku ülkelerine yapılan<br />
sakızlı ve jöleli şekerleme ihracatı büyük bir gerileme ve istikrarsızlık içindedir. 1996<br />
yılında sadece Rusya Federasyonu’na olan ihracat 14 milyon $’a yaklaşmışken<br />
bugün bu ülkelerin tamamına yapılan ihracat 3 milyon $’ın altındadır. 2002 yılında<br />
Doğu Bloku ülkeleri içinde yalnızca Rusya Federasyonu, Makedonya, Arnavutluk, ve<br />
Romanya’da küçük de olsa Türk ürünleri için bir pazarın varlığından söz etmek<br />
mümkündür.<br />
TÜRKİYE’NİN ÖNEMLİ ÜLKELER İTİBARİYLE<br />
SAKIZLI VE JÖLELİ ŞEKERLEME İHRACATI (2002 / 1000 $)<br />
1600<br />
1400<br />
1200<br />
1000<br />
800<br />
600<br />
400<br />
200<br />
0<br />
1000 $<br />
Rusya Fed.<br />
Suudi Arabistan<br />
Kuveyt<br />
ABD<br />
Arnavutluk<br />
Azerbaycan<br />
İsrail<br />
Makedonya<br />
Romanya<br />
Almanya<br />
Hırvatistan<br />
Eldeki veriler yalnızca ABD pazarı için istikrarlı bir büyümeyi işaret ederken<br />
(toplam ihracatın 1/10’una yaklaşmıştır) 2002 yılı hariç S.Arabistan, İsrail ve Kuveyt<br />
için benzer bir gelişme gözlenmektedir.<br />
21
TABLO: 10<br />
TÜRKİYE’NİN ÜLKELER İTİBARİYLE<br />
LOKUM VE HELVA İHRACATI<br />
( 1.000 Dolar)<br />
1997 1998 1999 2000 2001 2002*<br />
Lokum Helva Lokum Helva Lokum Helva Lokum Helva Lokum Helva Lokum Helva<br />
Almanya 471 1.451 648 2.109 453 1.746 484 1.650 622 2019 255 951<br />
Bel-Lük. 8 175 152 397 141 201 133 352 67 539 11 119<br />
ABD 264 208 459 160 237 169 182 138 379 193 186 188<br />
Fransa 163 191 235 161 166 158 34 113 116 199 15 47<br />
Hollanda 124 323 89 230 45 137 102 153 55 80 20 84<br />
İngiltere 532 100 704 149 537 81 644 145 265 192 193 75<br />
Arnavutluk - 28 - - - 75 - 25 - 29 - 1<br />
K.K.T.C. 2 37 27 24 13 60 14 55 7 82 5 1<br />
S.Arabistan 64 67 75 - 58 60 50 - 35 - 6 2<br />
Avusturya 51 95 37 110 31 58 23 146 32 117 34 55<br />
Avustralya 17 52 4 55 1 51 3 67 1 40 9 22<br />
Kanada 70 11 49 40 97 43 49 39 75 36 42 9<br />
Danimarka 21 27 12 23 18 31 10 27 4 35 11 24<br />
İsviçre 14 25 32 25 30 31 28 38 30 38 19 17<br />
Diğer 1.072 1.785 874 1.083 575 272 1416 442 976 888 556 511<br />
TOPLAM 2.873 4.575 3.397 4.566 2.402 3.173 3.172 3.390 2664 4487 1362 2106<br />
Kaynak: DTM<br />
Diğer şekerleme ürünlerinin aksine lokum ve helva ihracatı esas olarak<br />
Almanya, Belçika-Lüksemburg, Fransa, Hollanda, İngiltere gibi AB ülkeleri ile ABD’ye<br />
yönelik olarak gerçekleştirilmektedir. Bu ülkelerin ortak özelliği hatırı sayılır Türk<br />
nüfusuna sahip olmaları ve Türkiye’ye en fazla turist gönderen ülkeler arasında yer<br />
almalarıdır.<br />
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nden 2002 yılının ilk 11 ayında 28 milyon 307 bin<br />
dolarlık 16 bin 994 ton bisküvi, çikolata, pasta, gofret ve şekerleme ihraç edilmiştir.<br />
Geçen yılın aynı döneminde 24 milyon 487 bin dolar karşılığı 16 bin 647 ton bisküvi,<br />
pasta, çikolata, gofret ve şekerleme ihracatı yapılmıştı.<br />
Bu durumda, geçen yılın aynı dönemine göre bisküvi, pasta, çikolata,<br />
şekerleme ve gofret ihracatı %15.6 artmıştır.<br />
Güneydoğu Anadolu Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Ürünleri<br />
İhracatçıları Birliği verilerine göre; 2002 Ocak-Kasım aylarında kristal toz ve küp<br />
şeker ile bisküvi, pasta, çikolata, gofret ve şekerleme ihracatı Irak, Almanya,<br />
Özbekistan, Kazakistan, Ürdün ve Lübnan’a gerçekleştirilmiştir.<br />
Bu arada, geçen yılın aynı dönemine göre ihraç birim fiyatı bisküvi, pasta,<br />
çikolata, gofret ve şekerlemede %13.1 oranında artmıştır.<br />
2.2.6. İthalat:<br />
Türkiye’nin şekerli ürünler ithalatı son yıllarda istikrarlı olarak azalarak 1998<br />
yılındaki 8 milyon $ seviyesinden 1,5-2 milyon $’ı seviyelerine gerilemiştir. Yıllık 55-<br />
60 milyon $ ihracat hacmine sahip olan çiklet, yaklaşık 1 milyon $ ile ithalat içinde de<br />
22
en önemli paya sahiptir. Yine aynı değerlerdeki kakao içermeyen şekerli ürünlerin<br />
ardından 2002 yılında azalmakla birlikte sakızlı ve jöleli şekerler ithalatı önemli yer<br />
almakta, bu ürün gruplarını drajeler izlemektedir.<br />
TABLO: 11<br />
TÜRKİYE’NİN ŞEKERLİ MAMULLER İTHALATI<br />
(M=Miktar: Ton, D=Değer: 1.000 Dolar)<br />
1998 1999 2000 2001 2002*<br />
M D M D M D M D M D<br />
Ezmeler 1 3 1 4 5 16 2 8 7 14<br />
Drajeler 274 1189 348 1363 332 1113 233 546 40 99<br />
Sakızlı ve<br />
jöleli<br />
şekerler 372 1077 629 2160 487 1657 134 321 173 258<br />
Basınçla<br />
eld.edilen<br />
tablet<br />
şekerler 365 856 418 735 350 610 258 456 5 14<br />
Helva 141 138 6 13 - - 10 14 1 2<br />
Akide<br />
şekeri 1 1 7 16 1 7 - - - -<br />
Kakao<br />
içermeyen<br />
diğ.şekerli<br />
mamuller 163 715 167 731 471 1297 319 994 58 262<br />
Çiklet 126 405 201 769 265 1389 530 1130 79 242<br />
Diğer 93 305 196 2011 88 375 36 154 18 60<br />
TOPLAM 1536 4689 1973 7802 1999 6464 1522 3623 381 951<br />
Kaynak: DTM<br />
TÜRKİYE’NİN ŞEKERLİ MAMULLER İTHALATI (2002 / 1000 $)<br />
300<br />
250<br />
200<br />
150<br />
100<br />
50<br />
0<br />
1000 $<br />
Ezmeler<br />
Drajeler<br />
Sakızlı ve jöleli<br />
şekerler<br />
Basınçla eld.edilen<br />
tablet şekerler<br />
Helva<br />
Kakao içermeyen<br />
diğ.şekerli mamuller<br />
Çiklet<br />
Diğer<br />
23
<strong>Şekerleme</strong> ithalatının yurt içi talebindeki payı %1 olduğundan yurtiçindeki<br />
üreticileri rekabete zorlayacak düzeyde değildir.<br />
Çiklet üretiminde kullanılan mayanın bir kısmı ithalat yoluyla temin edilmekte<br />
olup, maya ve aromalar için uygulanan gümrük vergisi sıfırdır.<br />
TABLO: 12<br />
TÜRKİYE’NİN ÜLKELER İTİBARİYLE<br />
ŞEKERLİ MAMULLER İTHALATI (Çiklet hariç)<br />
(M=Miktar: Ton, D=Değer: 1.000 Dolar)<br />
2000 2001 2002*<br />
M D M D M D<br />
Almanya 563 1.660 389 1.047 55 157<br />
İspanya 241 845 12 53 22 47<br />
Avusturya 192 691 11 33 12 49<br />
Lübnan 118 402 44 150 14 46<br />
Endonezya 255 442 192 275 133 185<br />
İtalya 36 127 10 68 2 10<br />
Kanada 145 309 111 248 - -<br />
Fransa 28 129 8 52 14 77<br />
Hollanda 41 82 81 164 18 38<br />
Diğer 114 388 134 405 32 100<br />
TOPLAM 1.733 5.075 992 2.495 302 709<br />
Kaynak: DTM<br />
AB ve diğer ülkelerden ithal edilen şekerleme ürünlerine konan vergi ve fonlar<br />
maliyetleri yükseltmektedir. Buna rağmen ithalatın yaklaşık 3/4‘lük kısmı AB<br />
ülkelerinden gerçekleşmektedir.Son 3 yıl ortalaması dikkate alındığında (çiklet ithalatı<br />
hariç) Almanya şekerli ürünler ithalatında en önemli tedarikçi ülkedir. Bu ülkeyi<br />
özellikle 2002 yılında yaptığı sıçrama ile Endonezya izlerken, İspanya, Avusturya ve<br />
bir Ortadoğu ülkesi olan Lübnan %7 civarında pay ile sıralanmaktadır.<br />
2.2.7. Avrupa Birliği’nde İşlenmiş Tarım Ürünleri Kapsamında Şekerli<br />
Ürünler:<br />
Avrupa Birliği Ortak Tarım Politikası çerçevesinde işlenmiş tarım ürünleri ile<br />
ilgili pek çok düzenlemeler yapılmıştır. İşlenmiş tarım ürünlerinin farklı tanımlamaları<br />
olmakla birlikte, Avrupa Birliği’nin 6 Aralık 1993 tarih, 3448/93 sayılı tüzüğüne göre<br />
işlenmiş tarım ürünü sayılan ve içinde temel tarım ürünleri olarak nitelendirilen<br />
hububat, süt ve şeker bulunduran ürünler işlenmiş tarım ürünleri olarak tanımlanmış<br />
ve bu ürünlere ait liste 36.Ortaklık Konseyi (1/95) Kararı’nın işlenmiş tarım ürünleri ile<br />
ilgili 17-21 maddeleri ile birlikte Karar’ın Ek.I’inde verilmiştir.<br />
Diğer işlenmiş tarım ürünlerinde olduğu gibi, bu kapsamda yeralan şekerli<br />
ürünler için de tarım ve sanayi payı olarak iki farklı unsur birlikte kullanılmakta ve bu<br />
ürünlerin dış ticareti için tarım payı için farklı, sanayi payı için farklı gümrük<br />
uygulamaları gerçekleştirilmektedir. Avrupa Birliği bu uygulama ile çok hassas olduğu<br />
24
ve önemli ölçüde koruma yöntemleri uyguladığı hububat, şeker ve sütün işlenmiş<br />
şekilde de olsa Birliğe girişini önlemeye çalışmaktadır.<br />
Tarım payı; temel tarım ürünü olarak tanımlanan ürünleri bünyesinde<br />
bulunduran işlenmiş tarım ürünleri için uygulanmaktadır. Temel tarım ürünü esas<br />
olarak, bileşiminde hububat, şeker ve/veya süt bulunduran ürünlerdir. Dış ticarette,<br />
işlenmiş tarım ürünlerinin bünyesinde yeralan temel tarım ürünü/ürünleri için, Ortak<br />
Tarım Politikası göz önünde bulundurularak, tarım payı şeklinde bir vergi<br />
uygulanmakta ve ürünler bu yönüyle tarım ürünü olarak işlem görmektedir.<br />
Sanayi payı ise; işlenmiş tarım ürünlerinin bünyesinde yeralan sanayi katma<br />
değerine karşılık olarak uygulanmakta ve ürünler bu yönüyle de dış ticarette sanayi<br />
ürünü olarak işlem görmektedir.<br />
Tarım payı spesifik (ECU/100 kg) olarak belirlenmekte, sanayi ise advalorem<br />
(%) olarak belirlenmektedir.<br />
Türkiye ile Avrupa Birliği arasında işlenmiş tarım ürünleri dış ticaretinde<br />
bahsedilen sistemin uygulanabilmesi için bazı ürünlerde sisteme hemen<br />
uyulabileceği, bazı ürünlerde ise uyumun aşamalı olarak gerçekleşebileceği<br />
saptanarak sistemin üç ayrı kategoriye ayrılarak tesisine karar verilmiştir. Buna göre;<br />
a) Hemen uyumu yapılacak işlenmiş tarım ürünleri (III sayılı liste)<br />
Bu ürünlerde sistem 1.1.1996 itibariyle yürürlüğe girmiş, koruma sadece hedef<br />
tarım payı ile (Avrupa Birliği’nde uygulanan tarım payı) gerçekleştirilmiştir. Bu grupta<br />
yeralan ürünler hassas olmayan ürün grubunu oluşturmakta ve uyumun Gümrük<br />
Birliği’ne girildiği anda gerçekleştiği ürünlerdir. 1.1.1996 tarihinden itibaren bu<br />
ürünlerde Türkiye sanayi payını Avrupa Birliği’ne karşı sıfırlamıştır.<br />
Bu ürün grubunda 17.04 ve 18.06 pozisyonlarında bulunan şekerli ve çikolatalı<br />
ürünler yer almamış, daha çok makarna, dondurma, ekmek mayası ve margarin gibi<br />
işlenmiş ürünler yeralmıştır.<br />
b) Katma protokolün 22 yıllık listesinde yeralan ve 1.5 yıllık geçiş dönemi<br />
uygulanan ürünler (IV sayılı liste).<br />
Bu grupta yeralan ürünler için sistemin uygulaması 1.7.1995 tarihinde<br />
başlamış ve 1.5 yıllık geçiş dönemi sonunda 1.1.1997’de sanayi payları<br />
hesaplanarak yapılan ek koruma 6’şar aylık dönemlerle azaltılıp sıfırlanarak hedef<br />
tarım payına ulaşılmıştır. Bu grupta yeralan şekerli ürünler şunlardır:<br />
25
Kombine<br />
Nomenklatür Kodu Ürün<br />
1704.90.51 Net muhtevası 1 kg veya daha fazla ambalajlarda ezmeler<br />
1704.90.55 Boğaz pastilleri ve öksürük için şekerler<br />
1704.90.61 Drajeler<br />
1704.90.65 Sakızlı ve jöleli şekercilik mamulleri (şekercilik mamulü haline<br />
getirilmiş meyva ezmeleri dahil)<br />
1704.90.71 Kaynatılmış tatlılar (doldurulmuş olsun olmasın)<br />
1704.90.75 Karameller ve benzeri tatlılar<br />
1704.90.81 Basınçla elde edilen tabletler<br />
1704.90.99 Bu grupta; akide şekeri, fondan ve diğerleri<br />
c) İlave koruma uygulanacak ve üç yıllık geçiş dönemi uygulanan ürünler (V<br />
sayılı liste)<br />
Bu ürün grubu Türkiye’nin hassas olduğu bazı makarnalar, çikletler, bisküvi ve<br />
pastacılık ürünlerini kapsamıştır. Bu ürünler için Avrupa Birliği’ne karşı sanayi payının<br />
sıfırlanmasının ortaya çıkaracağı olumsuz etkinin azaltılmamsı amacıyla, mevcut<br />
sanayi payının bir kısmı tarım payına eklenmiş ve artırılan tarım payı 1.1.1996<br />
tarihinden başlayarak her sene başında indirime tabi tutulmuş ve 1.1.1999 tarihinde<br />
hedef tarım payına ulaşılmıştır. Bu grupta yeralan şekerli mamuller şunlardır;<br />
Kombine<br />
Nomenklatür Kodu Ürün<br />
1704.10 Çiklet (şekerle kaplanmış olsun, olmasın)<br />
1704.90.99 Bu grupta; tahin helvası, diğer helvalar ve lokum<br />
Türkiye 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı’nda belirtilen sürelere uygun olarak<br />
tüm yükümlülüklerini yerine getirmiştir. Türkiye, Avrupa Birliği’ne karşı sanayi payını<br />
sıfırlamasına karşın, pek çok işlenmiş tarım ürününde tarım payının sanayi payına<br />
göre daha yüksek oranda olması nedeniyle, bu ürünlerin çoğunluğunda belirli bir<br />
korumayı gerçekleştirebilmektedir.<br />
2.2.8. <strong>Şekerleme</strong> <strong>Sektör</strong>ünde Bazı Uygulama, Sorun ve Öneriler:<br />
2.2.8.1. Sicil, izin ve tescil başvurusu nasıl yapılır?<br />
Sicil, izin ve tescil başvurusu ile ilgili olarak firmalarımızın bilmek isteyecekleri<br />
unsurlar kısa soru ve cevaplarla özet halinde aşağıda sunulmaktadır:<br />
Yasal Dayanak: 4128 sayılı kanun ile değişik 560 sayılı gıdaların üretimi,<br />
tüketimi ve denetlenmesine dair KHK'nin 5. maddesi.<br />
Kapsam: Gıda maddeleri, gıda imalinde kullanılan hammadde ve yardımcı<br />
maddeler ile katkı, aroma maddeleri, vitaminle, mineral maddeler, gıda ile temasta<br />
bulunan ambalaj ve ambalaj materyalleri.<br />
Sicil setifikası nedir? Kapsamdaki maddeleri üreten işyerine verilen belge.<br />
26
Üretim izin sertifikası nedir? Sicil sertifikasına sahip işyerlerinin ürettiği<br />
ürünlere verilen belge olup, ürün bileşiminde değişiklik olmadığı takdirde geçerlilik<br />
süresi on yıldır.<br />
Yasal zorunluluk: Kapsamdaki işyerleri gıda siciline kaydolmak, sicil<br />
numarası ve imal ettikleri ürünlerin bilişiminde bulunan maddeleri tescil ettirerek<br />
üretim izni almak zorundadır.<br />
Belgeler hazırlanırken dikkat edilmesi gerekli işlemler:<br />
‣ Öncelikle çalışma izni alınmalıdır. Gıda ile temesat bulunan materyel ve<br />
ambalaj maddesi üreten işyerlerinin işyeri açma çalışma ruhsatı veya Gayrı<br />
Sıhhi Müessese ruhsatına sahip olması gerekmektedir.<br />
‣ Kapasite raporu onaylı ve geçerlilik süresi dolmamış olmalıdır.<br />
‣ Firmanın sorumlu yönetici ile yapılan iş akdinin noter onaylı olmasına, çalışma<br />
saatlerinin, sözleşme süresinin ve Türk gıda kodeksine uygun üretim<br />
yapacağının sözleşmede yer almasına dikkat edilmelidir.<br />
‣ Sicil ve üretim izni ücretleri T.C. Ziraat bankası Ankara Akay Şubesi Koruma<br />
ve Kontrol Genel Müdürlüğü 283716 No'lu sicil ve üretim izni hesabına<br />
yatırılmalıdır. Dekont asılları veya aslı gibidir onaylı fotokopileri müracaat<br />
dosyasına konulmalıdır.<br />
‣ Marka Tescil Belgeleri Türk Patent Enstitüsü Müdürlüğü’nden alınır.<br />
Markanın işyerine ait olmasına, emtia listesine ve süresinin dolmamış<br />
olmasına dikkat edilmeli, marka devirleri mutlaka Patent Enstitüsü<br />
Müdürlüğü’nden yaptırılmalıdır.<br />
‣ Ürün muhteviyatları ile ilgili yüzde bileşimlerde her bir bileşen ayrı ayrı<br />
belirtilerek toplamı yüze tamamlayacak şekilde düzenlenmelidir.<br />
‣ Etiket örnekleri Türk Gıda Kodeksine uygun olarak hazırlanmalıdır.<br />
‣ Özel beslenme amaçlı veya bileşiminde farklılık yapıldığı beyan edilen bir ürün<br />
üretilmesi halinde etikete besin öğeleri tablosu konulmalı analiz raporu ile<br />
belgelendirilmelidir.<br />
‣ Kullanılan ambalaj materyali Bakanlıktan üretim izinli olmalıdır.<br />
‣ Taahhütnamelere damga pulu yapıştırılmalıdır.<br />
‣ Müracaat dosyanda bulunan tüm evraklar imzalı ve kaşeli olmalıdır.<br />
‣ Müracaat dosyalarının takibi bizzat firma sahibi veya sorumlu yönetici aracılığı<br />
ile yapılmadır.<br />
‣ Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen sertifikalar il<br />
müdürlüklerine gönderilmektedir.<br />
27
2.2.8.2. Gıda Sicili ve Üretim izninde gruplandırma yapılan şekerli ürünler<br />
(01.01.2002):<br />
Bal<br />
• Süzme bal<br />
• Petekli bal<br />
• Arısütü<br />
• Polen<br />
• Bal-polen-arısütü vb. karışımlar.<br />
Bisküviler<br />
• Tuzlu bisküviler<br />
• Tatlı bisküviler<br />
• Dolgulu (marmelatlı, marshmallow'lu, kremalı vb.)<br />
• Çeşnili (aromalı, meyveli, kakaolu vb.)<br />
• Kakerler<br />
• Sade gofret<br />
• Dolgulu gofret<br />
• Dolgulu kaplamalı gofret<br />
• Sade aromalı kekler<br />
• Çeşnili kekler (üzüm, kako, fındık, fıstık, çikolata vb)<br />
• Kremalı - kaplamalı kekler<br />
Çikolata<br />
• Sütlü, granül veya gevrek sütlü, bol sütlü, kremalı, yağsız sütlü<br />
• Bitter, granül veya gevrek bitter<br />
• Beyaz<br />
• Dolgulu bitter<br />
• Dolgulu sütlü<br />
• Dolgulu beyaz<br />
• Çeşnili bitter<br />
• Çeşnili sütlü<br />
• Kuvertür bitter<br />
• Kuvertür sütlü<br />
• Çikolata kaplamalı draje<br />
Helvalar<br />
• Sade - Aromalı tahin helvası<br />
• Çeşnili tahin helvası<br />
• Yaz helvası<br />
• Koz helvası<br />
• Saray helvası - Pişmaniye<br />
• Yöresel helvalar<br />
Kokolin<br />
• Sütlü<br />
• Bitter<br />
• Beyaz<br />
28
• Dolgulu bitter<br />
• Dolgulu sütlü<br />
• Dolgulu beyaz<br />
• Çeşnili bitter<br />
• Çeşnili sütlü<br />
• Çeşnili beyaz<br />
• Kokolin kaplamalı draje<br />
Reçel - Marmelatlar<br />
• Sert çekirdekli meyveler (kayısı, vişne, kızılcık, şeftali vb)<br />
• Üzümsü meyveler (çilek, böğürtlen, ahududu, dut, vb)/gül<br />
• Yumuşak çekirdekli meyveler (elma, armut, kuşburnu, portakal, greyfurt vb)<br />
• Sebzeler<br />
<strong>Şekerleme</strong>ler<br />
• Sade-aromalı şekerleme<br />
• Meyveli şekerleme<br />
• Çeşnili şekerleme<br />
• Jöle şekerleme<br />
• Sade lokum<br />
• Çeşnili lokum<br />
• Cezerye<br />
• Şuruplu kestane şekeri<br />
• Şurupsuz kestane şekeri<br />
• Çeşnili-kaplamalı kestane şekeri-püresi<br />
• Ezmeler<br />
• Drajeler (fabrikasyon hariç)<br />
• Krokanlar<br />
• Yöresel şekerlemeler<br />
2.2.8.3. Üretim izinleri ve gıda sicilleri hususunda karşılaşılan sorunlar:<br />
1. Türk Patent Enstitüsü Kurumundan alınan markalara (isim) yapılan itirazlar<br />
sorunlara neden olabilmektedir.<br />
2. Piyasada daha önce üretim veya ithal izni almış başka firmalara ait ürünler<br />
emsal olarak kabul edilmemektedir. Bu ürünlerin üzerinde yazılan ifadeler<br />
ürünlere yazdırılmamaktadır. Özellikle ithal ürünlerde daha detaylı açıklamalar<br />
olduğundan haksız rekabet olmaktadır.<br />
3. Yazışmalar, İl müdürlükleri aracılığı ile yapıldığından zaman kaybına neden<br />
olmaktadır.<br />
4. Üretim izni ücreti çok yüksektir.<br />
5. Dosya inceleme ve cevap verme süresi belirsiz olduğundan üretim programları<br />
etkilenmektedir.<br />
29
6. Etiket örneği, tasarım çıktısı olarak istendiğinden tasarıma müdahele<br />
edilmekte, ürün isminin (markanın) yazım stili ve punto yüksekliğine<br />
karışılmaktadır. Burada önemli olan isim olduğundan Marka tescilinde bu<br />
husus yer almamaktadır.<br />
7. İl Müdürlükleri tarafından yapılan denetimlerde, kullanılan tüm hammaddeler<br />
için üretim izninin olması istenmektedir. Oysa ki, şeker gibi bazı<br />
hammaddelerin üretim izinleri yoktur. Bu nedenle ikazların üretici firmalara<br />
yapılması gereklidir.<br />
2.2.8.4. <strong>Sektör</strong>ün Sorunları ve Çözüm Önerileri:<br />
♦ Taklit mallar ile yapılan haksız rekabet şekerleme sektöründeki en önemli<br />
sorundur. Uluslararası normlara uygun üretim yapan firmalar, tüketicileri ve<br />
distribütörleri bu konuda bilinçli olmaları yönünde uyarmaktadır. Ayrıca, kakao<br />
çekirdeği, ambalaj malzemeleri, yağlar gibi ithalata dayalı hammaddelerin<br />
yüksek maliyeti enflasyon ile birlikte üreticiyi ve tüketiciyi zor durumda<br />
bırakmaktadır.<br />
♦ Özenle üretilip dağıtılan ürünlerin tüketiciye gelmeden önce, satış noktalarında<br />
gerektiği gibi kuru, serin, doğrudan güneş ışığından uzak saklanmaması da<br />
diğer bir sorundur. Bu sorunun aşılması için satış noktaları ve distribütörlerin<br />
eğitimli olması gerekmektedir.<br />
♦ <strong>Sektör</strong>ün kapasite kullanım oranı % 50’nin altındadır. Rusya’da başlayan<br />
ekonomik krizin ülkemizde devam etmesi, sektörde çok sayıda firmanın<br />
kapanmasına, el değiştirmesine ve atıl kapasite ile çalışılmasına neden<br />
olmuştur.<br />
♦ Özellikle Çevre Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ve Tarım Köy İşleri Bakanlığı<br />
arasında benzer konularda mükerrer uygulamalar ve yetki karmaşası maddi ve<br />
manevi kayıplara neden olmaktadır. Dünyada ve AB’de aynı konularda mevcut<br />
uygulamalar dikkate alınarak bürokrasinin azaltılması yönünde radikal kararlar<br />
alınmalıdır.<br />
♦ Şeker Fabrikalarının özelleştirilmesinden Kalite ve Maliyet konularında<br />
iyileştirici sonuçlar verecek, rekabeti geliştirecek politikalar izlenmelidir.<br />
Böylece sektörün hammadde ihtiyacının zamanında, istenilen miktar kalite ve<br />
fiyatla karşılanması sağlanmalıdır.<br />
♦ Mevcut pazarlarda ihracatın artması ve yeni pazarlara ihracat yapılması için<br />
Türk mallarının tanıtımına ve imajının artırılmasına yönelik Devletle işbirliği<br />
içinde ortak projeler geliştirilmelidir.<br />
♦ Alınan tüm önlemlere rağmen sektörde sigortasız işçi çalıştıran, kaçak su ve<br />
elektrik kullanan, vergilerini ödemeyen veya düşük ödeyen kayıtsız çalışan<br />
firmaların varlığı haksız rekabete neden olmaktadır. Bu tür kayıt dışı çalışan ve<br />
gıda mevzuatına aykırı koşullarda üretim yapan firmalar sıkı denetim altına<br />
alınmalıdır. Halk sağlığının korunması ve Türk sanayi ürünlerinin dış<br />
pazarlarda itibarının artırılması için, kalite bilinci geliştirilmeli bu anlamda Kalite<br />
30
Yönetim Sistemi, HACCP, GMP, GLP konularından çalışmalar yapmaya<br />
firmalar teşvik edilmelidir.<br />
♦ Enerji fiyatları Türk sanayi ürünlerinin dış pazarlara satılmasında rekabet<br />
gücünü azaltan önemli etkenlerin başında gelmektedir. İhracat yapan firmalara<br />
rakip ülke fiyatları ile enerji verilmesi konularında yasal düzenlemeler<br />
yapılmalıdır.<br />
♦ Gümrüklerde bulunan laboratuarların sayısı artırılmalı, mevcut laboratuarların<br />
personel, alet, cihaz ve donanım eksiklikleri tamamlanmalıdır. Mevcut<br />
uygulama ithalatın gecikmeli olarak yapılmasına ve dolayısıyla ihracat teslim<br />
tarihlerinin gecikmesine neden olmaktadır.<br />
♦ Eğitimli işgücü ihtiyacını karşılamak için sektörün yoğun olduğu bölgelerde<br />
Gıda Meslek Liseleri açılmalıdır.<br />
♦ <strong>Şekerleme</strong> ihracatının gelişmesi için çikolata, bisküvi gibi ürünlere uygulanan<br />
teşvikler, şekerleme ürünlerine de uygulanmalıdır.<br />
♦ Şeker Kanunu ile üretimi kotaya bağlanan glikoz, farklı bir ürün olması, şekere<br />
rakip ve alternatif bir ürün olmaması nedeniyle kanun kapsamından<br />
çıkarılmalıdır. Mevcut uygulamanın devam etmesi halinde sektörün<br />
hammadde ihtiyacı karşılanamayacak, bu durum özellikle ihracatı olumsuz<br />
etkileyecektir.<br />
♦ Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı’ndan alınan üretim izinleri zaman kaybına neden<br />
olmakta ve özellikle ihracat siparişlerinin zamanında teslimini engellemektedir.<br />
Üretim izni, üretilmekte olan ve üretim izni alınmış ürünlerin aroma değişikliği<br />
yapılarak hazırlanan yeni çeşitleri için de istenmektedir. Bu konuda devletin<br />
hazırlattığı FİAS raporunda da değinildiği gibi “ana ürün türleri için verilen<br />
üretim izinleri” yeterli olacak şekilde yasal düzenlemeler yapılmalıdır.<br />
31
EK 1:<br />
İhracata Yönelik Devlet Destekleri<br />
Şekerli ve çikolatalı mamullerin ihracatının artırılması amacıyla, bu ürünlerin<br />
üretici ve/veya ihracatçılarına devlet tarafından sağlanan destekler çeşitli başlıklar<br />
altında toplanabilmektedir.<br />
Devlet Yardımları:<br />
11 Ocak 1995 tarih ve 22168 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “İhracata<br />
Yönelik Devlet Yardımları Kararı” bölgeler arası farklılıklardan kaynaklanan ekonomik<br />
ve sosyal dezavantajların ortadan kaldırılmasına, yeni eğitim olanakları sağlanarak<br />
istihdamın güçlendirilmesine, özellikle yeni ürün, üretim sistemi ve teknoloji kullanan<br />
sektörlerde araştırma ve geliştirme programlarının uygulanmasına, aynı üretim<br />
alanında faaliyet gösteren küçük ve orta ölçekli işletmelerin örgütlenmelerine, çevre<br />
sorunlarının önlenmesi için sanayinin yeniden yapılanmasına, GATT taahhütleri<br />
çerçevesinde tarım ürünlerinin desteklenmesine, ürünlerimizin uluslar arası alanlarda<br />
tanıtımına ve pazarlanmasına ilişkin devlet yardımlarını kapsamaktadır. Bu<br />
kapsamda belirtilen yardımlar şunlardır;<br />
‣ Araştırma-Geliştirme (AR-GE) yardımları,<br />
‣ Çevre koruma yardımları<br />
‣ Yurtiçi ve yurtdışı uluslararası nitelikteki ihtisas fuarlarının desteklenmesi,<br />
‣ Tarımsal ürünlerde ihracat iadesi,<br />
‣ Pazar araştırması desteği,<br />
‣ Eğitim yardımları,<br />
‣ Yurtdışında ofis-mağaza açma, işletme ve tanıtım faaliyetlerinin<br />
desteklenmesi,<br />
Ayrıca bu kararın 4. Maddesinde Para Kredi ve Koordinasyon Kuruluna verilen yetki<br />
kapsamında;<br />
‣ Patent, faydalı model belgesi ve endüstriyel tasarım tescili harcamalarının<br />
desteklenmesi, (98/3 Nolu Tebliğ)<br />
‣ İstihdam Yardımı (2000/1 Nolu Tebliğ)<br />
esasları belirlenmiştir.<br />
Dahilde İşleme Rejimi:<br />
İhracatçılara ihraç mamullerinde kullanılmak üzere dünya piyasa fiyatlarından<br />
hammadde temin etmek amacıyla yürürlüğe konulan bu rejim kapsamında;<br />
‣ İthalatta şartlı muafiyet sistemi,<br />
‣ İthalat esnasında alınan vergilerin geri ödenmesi sistemi<br />
olmak üzere iki sistem uygulamada bulunmaktadır.<br />
32
A) İthalatta şartlı muafiyet sistemi:<br />
Türkiye Gümrük Bölgesi içerisinde (serbest bölgeler hariç) yerleşik firmalar<br />
tarafından, Dahilde İşleme İzin Belgeleri (Dış Ticaret Müsteşarlığı’nca verilmektedir)<br />
kapsamında, ihracı taahhüt edilen işlem görmüş ürünlerin üretimi için gerekli olan<br />
hammadde, yardımcı madde, yarı mamul, mamul ile ambalaj ve işletme<br />
malzemelerinin, bedelli veya bedelsiz olarak ticaret politikası önlemlerine tabi<br />
olmaksızın ithali esnasında alınması gereken her türlü vergi tutarı kadar teminat<br />
yatırılmak kaydıyla (indirimli teminat uygulaması saklı olmak üzere) gümrüksüz olarak<br />
ithal edilebilmesidir.<br />
Ayrıca; işlenmiş ürünlerin üretimi için ithal eşyasının yerine eşdeğer eşya<br />
olarak serbest dolaşımdaki eşya kullanılabilmekte, bu çerçevede, belge kapsamında<br />
önce ihracat, sonra ithalat yapılabilmektedir.<br />
%10 oranında teminat yatırılmak suretiyle ithal hakkını düzenleyen “İndirimli<br />
Teminat Uygulaması” şu şekildedir:<br />
‣ Dış Ticaret Sermaye Şirketleri ile <strong>Sektör</strong>el Dış Ticaret Şirketlerinin, müracaat<br />
tarihinden önceki takvim yılı içerisinde gerçekleştirdikleri ihracat kadar,<br />
‣ İmalatçı-ihracatçı firmaların müracaat tarihinden önce iki yıl içerisinde<br />
düzenlenmiş ve kapatılmış belgeler kapsamında toplam 1 milyon ABD<br />
dolarından az olmamak üzere gerçekleştirdikleri ihracat kadar,<br />
‣ Son üç takvim yılı itibariyle ihracatları her bir yıl için 5 milyon ABD dolarını<br />
geçen veya son beş takvim yılı itibariyle ihracatları her bir yıl için 1 milyon ABD<br />
dolarını geçen ihracatçı firmaların, müracaat tarihinden önce iki yıl içerisinde<br />
düzenlenmiş ve kapatılmış belgeler kapsamında toplam 1 milyon ABD<br />
dolarından az olmamak üzere gerçekleştirdikleri ihracat kadar.<br />
Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında yapacakları ithalatlarına, bu ithalattan<br />
doğacak her türlü vergi (KDV dahil) ve fon tutarının %10’unun teminat olarak<br />
yatırılması kaydıyla, ilgili gümrüklerce müsaade edilmekte, teminata ilişkin bu husus<br />
Dahilde İşleme İzin Belgesi’nde belirtilmektedir.<br />
Bu çerçevede, indirimli teminat uygulamasından doğabilecek Devlet zararı ilgili<br />
firmalardan tahsil edilmekte, ayrıca, bu firmaların kamudan olan alacakları da teminat<br />
hükmünde tutulmaktadır.<br />
Ancak, indirimli teminat uygulaması çerçevesinde yapılan ithalatlarda alınan<br />
teminatlara ilişkin kısmi teminat iadesi yapılmamaktadır.<br />
B) İthalat esnasında alınan vergilerin geri ödenmesi sistemi:<br />
Dahilde İşleme Rejimi’nde belirtilen istisnalar hariç olmak üzere, ithali<br />
esnasında her türlü vergi ödenerek serbest dolaşıma girmiş bir eşyanın işlem görmüş<br />
ürünler şeklinde Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında ihraç edilmesinden sonra,<br />
ithalat esnasında ödenen vergiler geri alınabilmektedir. Ancak, bu sistemden<br />
yararlanabilmek için, eşyanın geri ödeme kapsamında olduğu hususunun serbest<br />
dolaşıma giriş beyannamesinde belirtilmesi gerekmektedir.<br />
33
Bahsedilen sistemlerden şekerli ve çikolatalı mamul ihracatçısı firmalar da<br />
faydalanabilmektedir. İhraç ettikleri ürünlerde kullandıkları ithal ürünleri vergilerden<br />
muaf olarak temin edebilmeleri firmalarımız açısından avantaj sağlamaktadır.<br />
Vergi, Resim ve Harç İstisnası:<br />
‣ İhracatla ilgili olarak yapılan her türlü işlemler ve düzenlenen kağıtlarla,<br />
ihracatın finansmanı amacıyla kullanılan krediler,<br />
‣ İhracatı Teşvik Belgesi ve Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında yapılan<br />
her türlü muameleler ve bu belgeler kapsamında ithalatın finansmanı<br />
amacıyla kullanılan krediler,<br />
‣ İhracat sayılan yurtiçi satış ve teslimler çerçevesinde düzenlenen belgeler<br />
kapsamında yapılan muameleler ve kullanılan krediler ile belge<br />
kapsamında yapılan ithalatla ilgili işlemler,<br />
‣ Döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler için düzenlenen Vergi, Resim ve<br />
Harç İstisnası kapsamında yapılan işlemler ve kullanılan krediler,<br />
her türlü vergi, resim ve harç istisnasından yararlandırılmaktadır.<br />
İhracat işlemleri ve ihracatın finansmanı amacıyla kullanılan krediler için vergi,<br />
resim ve harç istisnası ilgili kurumlarca re’sen uygulanırken, döviz kazandırıcı hizmet<br />
ve faaliyetler ile bunların finansmanı amacıyla kullanılan kredilerin vergi, resim ve<br />
harç istisnasından yararlandırılabilmesi için firmaların Dış Ticaret Müsteşarlığı’na<br />
müracaat ederek belge almaları gerekmektedir.<br />
Vergi, resim ve harç istisnası kapsamında;<br />
‣ Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi,<br />
‣ Damga Vergisi,<br />
‣ 492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınan harçlar,<br />
‣ Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu kesintisi,<br />
‣ Hal Rüsumu,<br />
‣ Diğer kanunlarda yeralan vergi, resim ve harçlar,<br />
istisna edilmektedir.<br />
Katma Değer Vergisi’nde İhracat İstisnası Uygulaması:<br />
Bu uygulama çerçevesinde, ihracat teslimleri ve teslimlere ilişkin hizmetler ile<br />
yurtdışındaki müşteriler için yapılan hizmetler KDV’den istisna tutulmuştur. KDV<br />
uygulamasında ön ihracat istisnası olmamakla beraber, belirli koşullar altında ihraç<br />
edilmek üzere teslim edilen mallar için hesaplanan KDV’nin ihracatçı tarafından<br />
ödenmemesi şeklinde bir uygulama mevcuttur.<br />
Bu uygulama ihracatçıların ihraç ettiği malları Katma Değer Vergisi ödemeden<br />
almalarını ifade etmektedir. İhracat istisnası ihracatçıda değil ihracatçıya mal teslim<br />
eden mükellefler üzerinde uygulanmaktadır.<br />
34
Türk Eximbank Kredileri:<br />
İhracata yönelik mal üreten sanayilerin üretim aşamasından başlanarak<br />
sevkiyat öncesi işletme sermayesi ihtiyacını karşılamak amacıyla, Türk Eximbank<br />
tarafından üretici ve/veya ihracatçı firmalara çeşitli krediler verilmektedir.<br />
Krediler, bazı istisnalar haricinde Türk Eximbank tarafından aracı bankalar<br />
vasıtasıyla kullandırılmaktadır. Kredileri, ihracatçılar, imalatçılar veya hem imalatçı<br />
hem de ihracatçı olan firmalar kullanabilmektedirler. Krediler malların serbest dövizle<br />
kesin olarak ihracı taahhüdü karşılığı kullandırılmaktadır.<br />
35
EK 2:<br />
TÜRKİYE ŞEKERLİ VE ÇİKOLATALI MAMUL<br />
ÜRETİCİSİ ÖNEMLİ FİRMALAR (Alfabetik)<br />
F İ R M A A D R E S TELEFON FAKS<br />
ATICI ŞEKERLEME TOPTANCILAR ÇARŞISI 5.BLOK 0332-2335608 0332-2368681<br />
GIDA SAN.LTD.ŞTİ. NO.23/A KONYA<br />
BALİN ŞEKERLEME YULAFLI KÖYÜ HACI ŞEREMET 0282-6764375 0282-6764380<br />
VE GIDA MAD.TİC.VE MEVKİ-ÇORLU<br />
SAN.A.Ş.<br />
TEKİRDAĞ<br />
BAYCAN CİKLET VE<br />
GIDA SAN.A.Ş.<br />
IŞIKLAR CAD.HARAMİDERE<br />
AVCILAR-İSTANBUL<br />
0212-4221009<br />
DANDY SAKIZ VE<br />
ŞEKERLEME SAN.A.Ş.<br />
MAHMUTBEY MAH.TAŞOCAĞI<br />
YOLU CAD.NO.12<br />
İKİTELLİ-İSTANBUL<br />
PİR HÜSAMETTİN SOK.NO.49-51<br />
KASIMPAŞA BEYOĞLU İSTANBUL<br />
KÜTAHYA CAD.NO.359<br />
ESKİŞEHİR<br />
ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ<br />
11.CADDE 26110 ESKİŞEHİR<br />
ELİT ÇİKOLATA VE<br />
ŞEKERLEME SAN.A.Ş.<br />
ERDEN GIDA SAN.VE<br />
TİC.A.Ş.<br />
ETİ GIDA SANAYİ VE<br />
TİCARET A.Ş.<br />
HACI BEKİR SAN.A.Ş. DOLAYOBA CAD.NO.76<br />
PENDİK-İSTANBUL<br />
KAYSAN GIDA SAN. ORGANİZE SAN.11 C ANBAR MAH.<br />
TİC.A.Ş.<br />
MELİKGAZİ-KAYSERİ<br />
KENT GIDA MAD.SAN. FIRIN SOK.MERKEZ MAH.<br />
VE TİC.A.Ş.<br />
BOMONTİ ŞİŞLİ-İSTANBUL<br />
KONAK ÇİKOLATA TOPÇULAR KIŞLA CAD.NO.108<br />
ŞEKERLEME SAN.VE RAMİ-İSTANBUL<br />
TİC.A.Ş.<br />
MAHİR GIDA SAN.VE<br />
TİC.A.Ş.<br />
ALİ RIZA GÜRCAN CAD.NO.12<br />
TOZKOPARAN MERTERİSTANBUL<br />
MARSA KRAFT DÖŞEME MAH.NO.4<br />
JACOPS SUCHARD P.K.137<br />
SABANCI GIDA ADANA<br />
SAN.VE TİC.A.Ş.<br />
NESTLE GIDA SAN. KOREŞEHİTLERİ CAD.NO.17<br />
A.Ş.<br />
ZİNCİRLİKUYU-İSTANBUL<br />
PAMİR GIDA SAN.A.Ş. ALİ BAHÇESİ LİTROS YOLU NO.10<br />
TOPKAPI-İSTANBUL<br />
PERFETTİ GIDA MECİDİYEKÖY İŞ MERKEZİ<br />
SAN.TİC.A.Ş.<br />
AHMET SOK.NO.120<br />
MECİDİYEKÖY-İSTANBUL<br />
SAGRA GIDA ÜRETİM<br />
PAZ.SAN.VE TİC.A.Ş.<br />
BÜYÜK GIDA SİTESİ MEGA<br />
CENTER 12.SOK.C-32 BLOK<br />
BAYRAMPAŞA-İSTANBUL<br />
0212-5502088 0212-5502096<br />
0212-2381171 0212-2545780<br />
0222-2240202 0222-2240542<br />
0222-2360892 0222-2360416<br />
0216-3794921 0216-3794158<br />
0352-3211824 0352-3211827<br />
0212-2300040 0212-2413828<br />
0212-5679739 0212-5771201<br />
0212-4815461 0212-4815465<br />
0322-4350763 0322-4356653<br />
0212-2881950 0212-2881959<br />
0212-6125000 0212-5770793<br />
0212-2752246 0212-2885544<br />
0212-4370700 0212-2885758<br />
36
TÜRKİYE ŞEKERLİ VE ÇİKOLATALI MAMUL<br />
ÜRETİCİSİ ÖNEMLİ FİRMALAR (Alfabetik)<br />
(Devamı)<br />
F İ R M A A D R E S TELEFON FAKS<br />
ŞÖLEN ÇİKOLATA 2. ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ 3. 0342-3372737 0342-3372822<br />
GIDA SAN VE TİC A.Ş. DOĞU CAD. NO:28 BAŞPINAR<br />
GAZİANTEP<br />
USLU GIDA LTD.ŞTİ.<br />
ÜLKER GIDA SAN.VE<br />
TİC.A.Ş.<br />
TERAZİDERE MAH.FEZA SOK.<br />
NO.24 BAYRAMPAŞA-İSTANBUL<br />
DAVUTPAŞA CAD.TOPKAPI<br />
BAYRAMPAŞA-İSTANBUL<br />
0212-5676102 0212-5012710<br />
0212-6742781 0212-5671569<br />
37
EK 3:<br />
TÜRKİYE ŞEKERLİ VE ÇİKOLATALI ÜRÜN İHRACATÇILARI<br />
(Alfabetik)<br />
İHRACATÇI ADRES/E-MAIL/WEB TELEFON FAKS<br />
A.A.K GIDA SAN.VE<br />
DIS TIC.A.S<br />
ABK ITH.IHR.BASIN<br />
YAYIN INSAAT<br />
TAAH.GIDA SAN.VE<br />
TIC.LTD.STI.<br />
AE INSAAT GIDA<br />
PAZ.VE TIC LTD. STI.<br />
AFACAN OYUNCAK<br />
PLAS.HIR.ELEK.<br />
SAN.VE DIS<br />
TIC.LTD.STI<br />
AFRIMEKS DIS<br />
TIC.LTD.S.<br />
AGATA GIDA<br />
TEKST.KOZMETIK<br />
TIC. VE SAN.LTD.STI.<br />
AHALI DIS<br />
TIC.LTD.STI<br />
AHSEL INS.TAAH.VE<br />
TIC.A.S<br />
AK-SEM TEKSTIL<br />
KUYUMCULUK GIDA<br />
ELEKT. SAN. VE TIC.<br />
LTD.STI.<br />
AKAS AKBALIK GIDA<br />
SAN.TIC.A.S.<br />
TEM YOLU HADIMKÖY ÇIKIŞI<br />
ISISO KÜÇÜK SAN.BÖLG.475.ADA<br />
1.PARS. 34555 HADIMKÖY<br />
ÇATALCA İSTANBUL<br />
ALAADDİN BULVARI SARAY<br />
İŞHANI NO:3/401 42060 MERAM<br />
KONYA<br />
1.İSTASYON CAD.PARK KARŞISI<br />
EKİZER AP. ALTI NO:87 70100<br />
MERKEZ KARAMAN<br />
KAYSERİLİ NAİL İŞ HANI NO:38-<br />
304 34116 SÜLEYMANİ. EMİNÖNÜ<br />
İSTANBUL<br />
YALI CAD. 364/2 KARŞIYAKA<br />
İZMİR<br />
FETHİBEY CAD.NO.15 LALELİ<br />
EMİNÖNÜ İSTANBUL<br />
ORDU CAD.LALELİ İŞ MERK.K:5<br />
D:67 LALELİ İSTANBUL<br />
BİLKENT PLAZA A-3 BLOK K:6<br />
06000 ANKARA<br />
MİMAR KEMALETTİN<br />
M.ÇOBANÇAVUŞ<br />
MEGAPOLCENTERİŞ<br />
MER.NO:10/25 EMİNÖNÜ-İST.<br />
EMEK MAH.ORDU CAD.<br />
ESENŞEHİR YOLU NO.4 81230<br />
SARIGAZİ İSTANBUL<br />
export@akas.com.tr<br />
http://www.akas.com.tr<br />
AKAY CIKOLATA 2.ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ<br />
BISKUVI GIDA SAN.VE VALİ MUAMMER GÜLER<br />
TIC.LTD.STI.<br />
BULVARI BAŞPINAR GAZİANTEP<br />
akaydis1@superonline.com<br />
http://www.akaybiskuvi.com<br />
AKAY IC VE DIS<br />
TIC.LTD.STI<br />
AKDAG DIS<br />
TIC.LTD.STI.<br />
AKAI BİSKÜVİ-ÇİKOLATA<br />
2.ORG.SA N.BÖL.VALİ MUAMMER<br />
GÜLER BULV BAŞPINAR<br />
ŞEHİTKAMİL GAZİANTEP<br />
FEVZİÇAKMAK MAH.OCAK NO:8<br />
42060 KONYA<br />
(212) 6232510 (212) 6232208<br />
(332) 3529361<br />
(332) 3507852<br />
(332) 3516317<br />
(338) 2142618 (338) 2142592<br />
(212) 5133872 (212) 5280052<br />
(232) 3644210 (232) 3642420<br />
(212) 2752352<br />
(212) 6383430 (212) 6383440<br />
(312) 2660030<br />
(212) 5169600 (212) 5169556<br />
(216) 3650215<br />
(216) 3650216<br />
(216) 3645162<br />
(342) 3374610 (342) 3374615<br />
(342) 3374610 (342) 3374615<br />
(332) 3422027 (332) 3422597<br />
38
İHRACATÇI ADRES/E-MAIL/WEB TELEFON FAKS<br />
AKFEL<br />
KISIKLI ALEMDAĞ CD.NO:48/4 (216) 5213850 (216) 5213855<br />
ULUSL.DANISMANLIK 34692 ÇAMLICA ÜSKÜDAR<br />
VE TIC LTD.STI İSTANBUL<br />
akfel@akfel.com.tr<br />
AKFEN SAN.VE<br />
TARIM URUN.ITH.<br />
IHR.PAZ.AS.<br />
AKGUN GIDA VE<br />
IHTIYAC MAD.PAZ.<br />
TIC.VE SANAYI<br />
LTD.STI.<br />
AKSA REKLAM<br />
PAZ.TAS.VE DIS TIC<br />
LTD.STI<br />
AKSU GIDA BEYAZ<br />
ESYA KIRTASIYE<br />
NAK.TUR.ITH.IHR.LT<br />
D.STI.<br />
AKTUNC GIDA<br />
SAN.VE TIC.LTD.STI<br />
ALBATROS<br />
ULUS.KUMANYACILI<br />
K TAS PAZ.LTD.STI<br />
KOZA SOKAK NO:22 G.O.PAŞA<br />
ANKARA<br />
ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ<br />
GÖKTÜRK CADDESİ NO:15<br />
SİNCAN ANKARA<br />
akgungida@superonline.com<br />
LAMARTİN CD.MERAL<br />
APT.NO:33/8 34437 TAKSİM<br />
BEYOĞLU İSTANBUL<br />
info@aksagroup.com<br />
EKREM ORHON MAH.GENÇLİK<br />
SOK. HUZUR APT.KAT:1 53100<br />
RİZE<br />
ADANA İŞ MERKEZİ G/BLOK NO:4<br />
MERSİN YOLU ÜZERİ ADANA<br />
ADANA<br />
aktuncgida@e-kolay.net<br />
1476 SOK. NO:1 TİBAŞ APT. K:6/11<br />
ALSANCAK İZMİR<br />
info@albatrosltd.com.tr<br />
http://www.albatrosltd.com.tr<br />
ALGI TURIZM INSAAT GÜZELSU VAKIFBANK BLOKLARI<br />
TAAHHUT IC VE DIS NO:11/3 06530 ÇAYYOLU ANKARA<br />
TIC.LTD.STI.<br />
ALIS KURUYEMIS<br />
GIDA SAN VE TIC<br />
LTD.STI<br />
ALTINKILICLAR<br />
ENDUSTRIYEL GIDA<br />
MAD.SAN.TIC.LTD.STI<br />
ALTINYAG GIDA VE<br />
DERI SAN.ITH.<br />
IHR.TIC.LTD.STİ.<br />
ALTUNKAYA<br />
INS.NAK.GIDA TIC.<br />
A.S.<br />
ANADOLU ISUZU<br />
OTOMOYIV SAN.VE<br />
TIC.A.S.<br />
CUMHURİYET MAH.HİLAL<br />
CAD.NO.3 GAZİOSMANP<br />
İSTANBUL<br />
aliskuruyemis@superonline.com<br />
http://www.aliskuruyemis.com<br />
ASMAALTI CAD.KIZILHAN SK 18-1<br />
34460 EMINONU İSTANBUL<br />
ATATÜRK CAD. AKIN İŞHANI K:1<br />
NO:4 ANTAKYA HATAY<br />
G.MUHTAR PAŞA BLV. KALYON<br />
İŞM. KAT:4 NO:14 GAZİANTEP<br />
altunkaya@superonline.com<br />
YEDİPINARLAR<br />
MEVKİİ,ŞEKERPINAR KÖYÜ 41400<br />
GEBZE KOCAELİ<br />
(312) 4414211 (312) 4384069<br />
(312) 2670600 (312) 2670602<br />
(212) 2972078<br />
(212) 2370777<br />
(464) 2122578<br />
(464) 2144476<br />
(322) 4292914<br />
(322) 4294474<br />
(212) 2388508<br />
(464) 2173928<br />
(322) 4292820<br />
(232) 4644246 (232) 4641639<br />
(312) 2410749 (312) 2410749<br />
(212) 5013884<br />
(232) 6678994<br />
(212) 5671678<br />
(212) 5229066 (212) 5274787<br />
(326) 2148325<br />
(326) 2141506<br />
(342) 2151313 (342) 2151021<br />
(262) 6588843 (262) 6588842<br />
39
İHRACATÇI ADRES/E-MAIL/WEB TELEFON FAKS<br />
ANALOG ANALITIK NAMIK KEMAL MAH.CENGIZ (216) 4439577 (216) 4439575<br />
GIDA LOJISTIK TOPEL CAD.OZGUR SOK.NO.42 (216) 4439578<br />
HIZMET.TIC.LTD.STI. UMRANIYE İSTANBUL<br />
analogltd@superonline.com<br />
http://www.analog.com.tr<br />
ANAR GIDA<br />
BÜYÜK REŞİTPAŞA<br />
(212) 5123006 (212) 6313146<br />
MAD.SAN.VE TIC.LTD. CD.KURULTAY SK NO:20/5 34110<br />
STI<br />
LALELİ EMİNÖNÜ İSTANBUL<br />
ANI BISKUVI GIDA<br />
SAN.TIC.A.S. A.S.<br />
ANK DIS TIC.VE<br />
TURIZM LTD.STI.<br />
ANTEP BAKLIYAT<br />
GIDA URUNLERI VE<br />
IHT.MAD.SAN.TIC.LT<br />
D.STI.<br />
ARAS GIDA SAN VE<br />
TIC.LTD.STI.<br />
ARGEN<br />
INS.TIC.TAAH.TIC.VE<br />
TUR. LTD.STI<br />
ARKADAS GIDA IC VE<br />
DIS TIC. IBRAHIM<br />
AKBAS<br />
ARMONI GIDA VE<br />
TEM.MAD.KIRT.<br />
TEKS.ELEK.VE<br />
ELEKT.PAZ.TIC.LTD<br />
AROM GIDA DIS<br />
TIC.LTD.STI.<br />
ASAL DIS TIC.A.S<br />
ASLAN CIKOLATA VE<br />
GIDA SAN.<br />
TIC.LTD.STI.<br />
ASTRANS<br />
ULUSL.TASIMAC.VE<br />
TIC. A.S<br />
ORGANİZE SANAYİ BÖL.<br />
KARAMAN<br />
bilgi@anibiskuvi.com.tr<br />
http://www.anibiskuvi.com.tr<br />
AKATLAR ZEYTİNOĞLU<br />
CAD.YONCA SOK.NO:6/16<br />
BEŞİKTAŞ İSTANBUL<br />
TOPTANCILAR SİTESİ<br />
4.SOK.NO:17 KAYSERİ<br />
BEYLİKDÜZÜ MEVKİİ BİRLİK<br />
SAN.S İT.4.CAD.NO.16 B.ÇEKMECE<br />
İSTANBUL<br />
ŞANLIURFA YOLU 13 KM.<br />
ÇÖLGÜZELİ KÖYÜ DİYARBAKIR<br />
LANGA BOSTANLARI SOK.NO:16-<br />
18 DÜKKAN:1 FATİH AKSARAY<br />
İSTANBUL<br />
ALİNİHAT TARLAN CAD.YUVAM<br />
APT. NO:52/5 BOSTANCI KADIKÖY<br />
İSTANBUL<br />
UNCULAR CAD. EKŞİOĞLU<br />
İŞHANI NO:30/2 ÜSKÜDAR<br />
İSTANBUL<br />
İSTANBUL DÜNYA TİC.MER.A.2<br />
BLO K.16 NO.455.MERK. 80670<br />
YEŞİLKÖY İSTANBUL<br />
FEVZİ ÇAKMAK CAD.NO:15<br />
VEYSEL KARANİ MAH.<br />
SAMANDIRA KARTAL İSTANBUL<br />
info@aslancikolata.com<br />
http://www.aslancikolata.com<br />
LAMARTİN CD.MERT İŞ HANI<br />
NO:36 K:2 34437 TAKSİM<br />
BEYOĞLU İSTANBUL<br />
(338) 2241230 (338) 2241234<br />
(212) 2827270 (212) 2827942<br />
(352) 2453792 (352) 2400761<br />
(212) 8759180 (212) 8759183<br />
(412) 2550220 (412) 2550228<br />
(212) 5850308 (212) 5301115<br />
(216) 4165753 (216) 4165753<br />
(216) 3423327 (216) 3423340<br />
(212) 4656868 (212) 4656875<br />
(216) 4190095 (216) 4190096<br />
(212) 2373639<br />
(212) 2373640<br />
(212) 2373641<br />
40
İHRACATÇI ADRES/E-MAIL/WEB TELEFON FAKS<br />
ATIK GIDA VE KURTULUŞ MAH. ERGİ SOK.NO :1 (222) 2335781 (222) 2338508<br />
IHTIYAC MAD.TIC. VE 26090 ESKİŞEHİR<br />
SAN. A.S.<br />
export@atikfood.com<br />
http://www.atikfood.com<br />
ATILA DIS<br />
TIC.LTD.STI<br />
ATLAS GIDA<br />
PAZARLAMA SAN.VE<br />
TIC. A.S.<br />
ATMACA GIDA<br />
KOZ.TEKS.INS.TUR.<br />
SAN.TIC.LTD.STI.<br />
MERKEZ MAH.İSTOÇ 23.ADA<br />
NO:14/16 34200 MAHMUTBEY<br />
BAĞCILAR İSTANBUL<br />
DAVUTPAŞA CAD.NO.10 TOPKAPI<br />
34015 İSTANBUL<br />
ADNAN KAHVECİ BULVARI<br />
ÜNVERDİ İŞMERKEZİ NO:73/30<br />
34540 BAHÇELİEVL İSTANBUL<br />
(212) 6592429 (212) 6592428<br />
(212) 5676800<br />
(212) 4411673<br />
(212) 4411342<br />
(212) 4411674<br />
AVRASYA TURIZM VE<br />
DIS TIC.LTD. STI.<br />
BARBAROS BUL.AKBAL<br />
APT.NO.21/4 DAİRE 8 BEŞİKTAŞ<br />
İSTANBUL<br />
avrasyaturizm@superonline.com<br />
AYCENK GIDA KOCATEPE MAH.MEGA CENTER<br />
IHTIYAC MADDELERI C BLK NO:539 BAYRAMPAŞA<br />
TIC.SAN.A.S<br />
İSTANBUL<br />
AYHAN ERTAY BEYSAN SANAYİ SİT.BİRLİK CAD.<br />
NO:16/1 35900 HARAMİDERE<br />
B.ÇEKMECE İSTANBUL<br />
AYKUT GIDA YENİHAL KOMPLEKSİ U/BLOK<br />
TIC.LTD.STI.<br />
NO:21 İÇEL(MERSİN)<br />
B.B TEKS.GIDA SAN.IC<br />
VE DIS AS<br />
BAKLAN GIDA<br />
SAN.DIS TIC.LTD. STI.<br />
BAKLAVACI<br />
GULLUOGLU<br />
M.NEJAT GULLU<br />
BAKTAT GIDA SAN.VE<br />
TIC.LTD.S.<br />
BALABAN GIDA<br />
SAN.VE TIC.A.S.<br />
BALIN SEKERLE.VE<br />
GIDA MADD.TIC VE<br />
SAN. A.S.<br />
BALIT INS.TUR.GIDA<br />
VE MEDIKAL<br />
TIC.LTD.STI.<br />
ÇOBANÇEŞME KALENDER SOK.<br />
NO:23/C 34520 YENİBOSNA<br />
İSTANBUL<br />
ANKARA YOLU 4.KM 19300<br />
SUNGURLU ÇORUM<br />
MISIR ÇARŞISI NO:88 EMİNÖNÜ<br />
İSTANBUL<br />
YALOVA YOLU DERİNCE MEVKİİ<br />
2.KM. GEMLİK BURSA<br />
baktat@bi.net.tr<br />
ORGANİZE SAN.BÖL.P.K.3 54100<br />
SAKARYA<br />
PAŞMAKÇI ÇAYIRI CAD. NO:54<br />
EYÜP İSTANBUL<br />
balin@turk.net<br />
KOZA SK.NO:154/16 G.O.PAŞA<br />
ANKARA<br />
(212) 3270865<br />
(212) 3270866<br />
(212) 6407700<br />
(212) 4226583<br />
(212) 4226584<br />
(212) 3270791<br />
(212) 4226583<br />
(324) 2344084 (324) 2344086<br />
(324) 2344085<br />
(212) 5511144 (212) 5512493<br />
(364) 3114764 (364) 3118614<br />
(212) 3391778<br />
(212) 5285181<br />
(224) 5131358 (224) 5131248<br />
(264) 2769122<br />
(264) 2768726<br />
(212) 5675716<br />
(212) 5675719<br />
(264) 2939782<br />
(212) 5771410<br />
(312) 4476257 (312) 4462113<br />
41
İHRACATÇI ADRES/E-MAIL/WEB TELEFON FAKS<br />
BALKANLAR GIDA<br />
TEM.MAD.TEKSTIL<br />
METAL<br />
SAN.TIC.LTD.STI.<br />
İST.ORG.DERİ SANAYİ BÖLGESİ<br />
20.YOL 11/1 PAR.KAT:2 34940<br />
TUZLA İSTANBUL<br />
(216) 3941709 (216) 3941335<br />
BASAK<br />
ENTERNASYONER<br />
TEM.MAD. GIDA<br />
MA.HALI<br />
SAN.TIC.IT.IH.L.S<br />
BASAK TUKETIM VE<br />
GIDA MAD.SAN. A.S.<br />
BASKENT GUBRE<br />
BAKL.HUB.PAZ.PET<br />
URN.GIDA<br />
SAN.TIC.LTD.STI.<br />
BAYIR GIDA<br />
DERICILIK SAN. VE<br />
TIC.LTD.STI.<br />
BAYRAK GIDA<br />
SAN.VE TIC.A.S.<br />
BELINDA DIS<br />
TIC.TASIMACILIK VE<br />
GIDA LTD.STI.<br />
BELINDA GIDA<br />
TURIZM VE TASIMA.<br />
TIC.VE SAN.LTD.STI.<br />
CUMHURİYET BUL.ATAMAN<br />
ERMAN İŞ MERKEZİ NO.90/17<br />
35250 KONAK İZMİR<br />
KONYA YOLU 2. KM. 42550<br />
AKŞEHİR KONYA<br />
basakgida@superonline.com<br />
http://www.basakgida.com.tr<br />
İSTİKLAL MAH.YENİ ZAHİRE<br />
BORSA KAT:1 POLATLI ANKARA<br />
KANATLI CD.İKİZLER AP. NO:53<br />
P.K.272 HATAY<br />
(232) 4459775<br />
(232) 4459776<br />
(232) 4459775<br />
(332) 8127500 (332) 8131388<br />
(312) 6255056<br />
(326) 2253415 (326) 2152665<br />
ORGANİZE SAN.BÖLGESİ 4 CAD. (352) 3211221<br />
NO: 4 KAYSERİ<br />
BEŞYOL MAH İNÖNÜ CAD.NO:58/3 (212) 4250030 (212) 6240129<br />
K.ÇEKMECE İSTANBUL<br />
BEŞYOL MEVKİİ İNÖNÜ<br />
CAD.NO:58 K.ÇEKMECE<br />
İSTANBUL<br />
BELINDA TRANSPORT KEMAL KÖYÜ MEVKİ YUKARI<br />
GIDA SAN.VE KARSGÖZ SOK.E-5 YOLU ÜZERİ<br />
TIC.LTD.STI.<br />
KAPIKULE EDİRNE<br />
BEMEXPORT DIS<br />
TIC.LTD.STI.<br />
BER DIS TIC.LTD.STI<br />
BERE TUKETIM<br />
MALLARI PAZ.IC VE<br />
DIS TIC.LTD.STI.<br />
ERENKÖY İSTASYON CAD.<br />
TEVFİK BEY APT.9 ERENKÖY<br />
İSTANBUL<br />
HALİL RIFAT PAŞA<br />
MAH.AYDINLIK TEPE SOK.NO:19<br />
34384 OKMEYDANI ŞİŞLİ<br />
İSTANBUL<br />
VATAN CAD.SİMİTÇİ ŞAKİR SOK.<br />
NO:22/1 AKSARAY İSTANBUL<br />
BERKPA<br />
GÜLBAĞ MAH.Ş.ERTUĞRUL<br />
TEKS.PLAS.TUR.TIC.V KABATAŞ CAD.NO:9 B BLOK D:2<br />
E S. H.IBRAHIM ŞİŞLİ İSTANBUL<br />
YILMAZ<br />
BEST GIDA SAN.VE<br />
TIC.LTD.STI.<br />
GATEM TOPTANCILAR SITESI<br />
SARI ADA 2.BLOK N:5\A G.ANTEP<br />
(212) 4250030 (212) 6240129<br />
(284) 2382272 (284) 2382274<br />
(216) 4112279<br />
(216) 3605177<br />
(216) 4112080<br />
(212) 2107036 (212) 2107035<br />
(212) 5219491 (212) 5218579<br />
(212) 2117797 (212) 2120592<br />
(342) 2354822 (342) 2350537<br />
42
İHRACATÇI ADRES/E-MAIL/WEB TELEFON FAKS<br />
BEST IC VE DIS İSKENDERPAŞA MH.AHMEDİYE (212) 6312463 (212) 5242102<br />
TIC.LTD.STI.<br />
CD. NO:78/5 OF-HAYRAT VAKFI İŞ<br />
MRK 34080 FATİH İSTANBUL<br />
info@zuabi.com<br />
http://www.zuabi.com<br />
BETA GIDA SAN.VE<br />
TIC.A.S.<br />
CEMALPAŞA MAH.GÜLSA APT.14<br />
SK. NO:5/A 0120 ADANA<br />
(322) 4577207 (322) 4576148<br />
BEYDA GIDA VE<br />
TUK.MALZ.SAN.DIS<br />
TIC.LTD.STI.<br />
BEYZA DIS<br />
TIC.LTD.STI.<br />
BIFA BISKUVI VE<br />
GIDA SAN.A.S.<br />
BINAY CIKOLATA<br />
GIDA SAN.TIC.LT STI.<br />
BIRLESIK GIDA<br />
DAGITIM TIC.LTD.<br />
STI.<br />
BIRLESIM GIDA<br />
URETIM PAZ.SAN. VE<br />
TIC.A.S.<br />
BIRLIK GIDA SAN.VE<br />
TIC.A.S.<br />
BIRPA BIRLIK PAZ.VE<br />
DIS TIC. A.S.<br />
BISKOT BISKUVI<br />
GIDA SAN.VE TIC AS.<br />
BOYKAN TURIZM<br />
AMBALAJ SAN.GIDA<br />
MAD.TIC. LTD. STI.<br />
BURAK TEKS.SAN.VE<br />
TIC.LTD.STI<br />
CAGLA GIDA SAN.VE<br />
TIC.LTD.STI.<br />
CAGLAYAN<br />
ITH.IHR.GIDA SAN.VE<br />
TIC. A.S.<br />
KILIÇ ALİ PAŞA MESCİT SOK.<br />
ASAL HAN NO.29/1 KARAKÖY<br />
İSTANBUL<br />
BARIŞ MAH.1803 SK.NO:12/1<br />
GEBZE KOCAELİ<br />
EREĞLİ YOLU ÜZERİ 70100<br />
KARAMAN<br />
bifa@bifa.com.tr<br />
http://www.bifa.com.tr<br />
MİMAR SİNAN CAD.GÜR<br />
SK.NO:16/A 34580 BAHÇELİEVL<br />
İSTANBUL<br />
YUKARI DUDULLU<br />
MAH.TÜRKLER CAD NO:2<br />
SARIGAZİ ÜMRANİYE İSTANBUL<br />
KOCATEPE MAH.MEGA CENTER<br />
12.SK C-32 BLOK KAT.3-4 34170<br />
BAYRAMPAŞA İSTANBUL<br />
ANKARA ASFALTI ÜSTÜ<br />
İSTANBUL CAD.NO:125 ÇAYIROVA<br />
GEBZE KOCAELİ<br />
GAZNELİLER CD. NO:5 SİNCAN<br />
ANKARA<br />
ORGANİZE SANAYİ BÖL.EREĞLİ<br />
YOL ÜZERİ PK:41 KARAMAN<br />
KONYA<br />
FEVZİÇAKMAK MH.TOPTAN<br />
GIDACIL. SİT. 6.BLOK NO:10 42050<br />
KARATAY KONYA<br />
HOCAHANI SK.HAMDİBEY<br />
GEÇİDİ NO:33 34110 SULT.HAMAM<br />
EMİNÖNÜ İSTANBUL<br />
YENİYALI MAH.DORUK<br />
CAD.NO.11 KÖRFEZ KOCAELİ<br />
ATAKENT,İSTİKLAL<br />
MAH.REŞİTPAŞA CAD.NO:21<br />
ÜMRANİYE İSTANBUL<br />
(212) 2435607 (212) 2521872<br />
(262) 6465713 (262) 6410680<br />
(338) 2132490 (338) 2132695<br />
(212) 6422756 (212) 6423765<br />
(216) 4668464 (216) 4668462<br />
(212) 4370700 (212) 6406132<br />
(262) 6541587 (262) 6531880<br />
(312) 2671300 (312) 2670619<br />
(338) 2241009 (338) 2241008<br />
(332) 3421488 (332) 3421489<br />
(212) 5222865 (212) 5277230<br />
(262) 5279861<br />
(262) 5279862<br />
(216) 3161721<br />
(212) 3161930<br />
(262) 5272036<br />
(216) 3161866<br />
43
İHRACATÇI ADRES/E-MAIL/WEB TELEFON FAKS<br />
CEM GIDA<br />
TAŞLIDERE MAH.KOPUZ APT. (464) 2464085 (464) 2464087<br />
TRZ.TEKST.INS.SAN.N NO:28/B 53100 GÜNDOĞDU RİZE<br />
AK PAZ.VE<br />
DIS.TIC.LTD.STI.<br />
CEREN<br />
NAK.MUMES.DIS<br />
TIC.LTD. STI.<br />
CICEKOGLU GIDA<br />
SANAYI VE TIC.<br />
LTD.STI.<br />
CIKO-TAD GIDA SAN.<br />
TIC. A.S.<br />
CINAR KONSERVE VE<br />
SEKERLEME<br />
TURISTIK<br />
TESIS.SAN.TIC.LTD.ST<br />
DANDY SAKIZ VE<br />
SEKERLEME SAN. A.S.<br />
İNÖNÜ MAH.KAYIŞDAĞI CD.NO:76<br />
KAT:2 D:5 KAYIŞDAĞI İSTANBUL<br />
AVCILAR ULUYOLU NO.112 UŞAK (276) 2313882<br />
(276) 2313883<br />
DUDULLU ORG.SAN.BÖLG. G.78<br />
SK. NO:1 81260 DUDULLU<br />
ÜMRANİYE İSTANBUL<br />
ANKARA YOLU 16 KM. P.K:74<br />
KESTEL BURSA<br />
MAHMUTBEY MERKEZ MH.<br />
TAŞOCAKLARI YOLU N:9-11<br />
BAĞCILAR İSTANBUL<br />
minandik@intergum.com.tr<br />
DANIS GIYIM TIC.VE ORDU CAD.SANLI IS MERKEZI<br />
SAN.LTD.STI<br />
NO:295 K:5/504 LALELİ İSTANBUL<br />
DEBI ULUSLARARASI KISIKLI MAH.69 EVLER FUNDA<br />
GIDA TEKS.<br />
SK. NO.4/5 34692 K.ÇAMLICA<br />
ELEKTR.VE<br />
ÜSKÜDAR İSTANBUL<br />
OTOM.SAN.TIC.LTD. debi@atlas.net.tr<br />
STI<br />
DEMIR METAL GÜLBAHAR MAH.OYA SOK.NO:18<br />
SAN.VE DIS TIC.A.S ŞİŞLİ İSTANBUL<br />
DEMIRRENK DIS İNÖNÜ BUL.MÜFTÜLÜK SİTESİ<br />
TIC.LTD.STI.<br />
ALTI NO:123-137 RİZE<br />
DIDEM GIDA ITH IHR YENİ GIDA SİT.M BLOK NO:30/31<br />
VE TIC SAN. A.S. RAMİ EYÜP İSTANBUL<br />
info@didemfoods.com<br />
http://www.didemfoods.com<br />
DILBA GIDA IC VE DIS GENÇ OSMAN CAD.MESLEK<br />
TIC. FEVZI ARSLAN SOK.NO:4 GÜNGÖREN İSTANBUL<br />
DOGAL KIMYEVI TOPLARÖNÜ SOK.NO:16 A.HİSARI<br />
MAD.VE ZIRAI ILC BEYKOZ İSTANBUL<br />
SAN VE TIC.A.S.<br />
DOGAN GIDA SAN. VE<br />
TIC. A.S.<br />
ANKARA-İSTANBUL KARAYOLU<br />
BEŞKÖPRÜ KAVRAS MEVKİİ 8<br />
KM. ADAPAZARI SAKARYA<br />
(216) 5765402 (216) 5765487<br />
(276) 2313882<br />
(216) 4668830 (216) 4668827<br />
(224) 3841080 (224) 3841084<br />
(212) 5502089<br />
(212) 5502090<br />
(212) 5504578<br />
(212) 5185499 (212) 5185508<br />
(216) 3267712 (216) 3268274<br />
(212) 5483754 (212) 5483044<br />
(464) 2176856 (464) 2132872<br />
(212) 5816669 (212) 5816670<br />
(212) 5621533 (212) 5621542<br />
(216) 3086587 (216) 3086584<br />
(264) 2751090 (264) 2751094<br />
44
İHRACATÇI ADRES/E-MAIL/WEB TELEFON FAKS<br />
DOGANSAN INSAAT ÖZ ANKARA TOPTANCILAR (312) 2127112 (312) 2127113<br />
TAAHHUT PEYZAJ<br />
GIDA TEKS.VE<br />
TUR.SAN.TIC.LTD.<br />
SİTESİ 3 BL.NO:118 ANKARA<br />
DOKFA IC VE DIS FULYA M.BAHÇELER SOK.ŞAHİN (212) 2748520 (212) 2726503<br />
TIC.LTD.STI<br />
APT NO.2 DAİRE 10 İSTANBUL (212) 2748521<br />
DONMEZ DERICILIK 4001 SOK.NO:9 KARABAĞLAR (232) 2536192 (232) 2378371<br />
SAN.VE TIC. LTD.STI İZMİR<br />
DUNYA GIDA TIC.VE<br />
SAN.A.S<br />
BEŞYOL MAH.İNÖNÜ CAD.NO:58<br />
K.ÇEKMECE İSTANBUL<br />
(212) 4250030 (212) 6240129<br />
DURUKAN<br />
SEKERLEME SAN.VE<br />
TIC. A.S.<br />
EFES DAN.HIZ.SATIS<br />
ORG.IC VE DIS<br />
TIC.LTD.STI.<br />
EKOL DIS TIC.VE<br />
TUR.SAN.LTD.ST I.<br />
ELIF ITH.IHR.GIDA<br />
MAD.SAN.VE TIC.A.S.<br />
ELIT CIKOLATA VE<br />
SEKERLEME SAN .A.S.<br />
ELMAS DIS TIC. A.S.<br />
ELVAN GIDA TURIZM<br />
TEKSTIL<br />
PAZARLAMA LTD.STI.<br />
ELZEM NAKL.GIDA<br />
MAD.VE TEKSTIL<br />
URUNLERI DIS<br />
TIC.LTD.STI.<br />
EMEKTAS<br />
GUMR.NAKL.VE<br />
TIC.LTD.S<br />
İSTASYON MAH.FABRİKALAR<br />
YOLU DİYET SOK.NO:88 06930<br />
SİNCAN ANKARA<br />
1379 SOKAK NO:57/B K:7/705 35240<br />
ÇANKAYA İZMİR<br />
LEVENT ÇİLEKLİ YOLU BJK<br />
ÇİLEKL İ TES. 80620 BEŞİKTAŞ<br />
İSTANBUL<br />
HAMİDİYE MAH.İSTİKLAL<br />
CAD.NO/ 126 16600 GEMLİK BURSA<br />
PİR HÜSAMETTİN SOK.NO:49-51<br />
80380 KASIMPAŞA BEYOĞLU<br />
İSTANBUL<br />
C-27 BLOK NO:240 K:4 MEGA<br />
CENTER 34170 BAYRAMPAŞA<br />
İSTANBUL<br />
YENIBOSNA MERKEZ MAH.<br />
2.ARIF AGA SOK.NO.3/D 34510<br />
BAHC.EVLER İSTANBUL<br />
İ.PAŞA MAH.GÜZELHİSAR<br />
CADDESİ GENÇSOY İŞH.NO:6/18<br />
TRABZON<br />
KAVAKLIDERE CAD.MİHRAÇ<br />
SOK. MİHRAÇ APT.NO.8/D 5 81230<br />
ÜMRANİYE ÜSKÜDAR İSTANBUL<br />
EMIN DIS<br />
BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE KARŞISI<br />
TIC.PETR.PETR.URUN. AKINALAN İŞHANI KAT:2 NO:6<br />
VE<br />
GAZİANTEP<br />
TAR.URN.TIC.LTD.STI.<br />
EMIR GIDA SAN.VE KOCATEPE MAH.12.SOK. MEGA<br />
TIC.LTD.STI.<br />
CENTER C/378 B.PAŞA İSTANBUL<br />
ENBA DIS<br />
TIC.LTD.STI.<br />
OBAKÖY İŞMERKEZİ NO:9 K:1/189<br />
MALTEPE YOLU 34020 TOPKAPI<br />
İSTANBUL<br />
(312) 2687171 (312) 2687373<br />
(232) 4213340 (232) 4630040<br />
(212) 2802948 (212) 2809060<br />
(224) 5131973 (224) 5141792<br />
(212) 2381171<br />
(212) 2546819<br />
(212) 2545780<br />
(212) 6407011 (212) 6407040<br />
(212) 6536648 (212) 5525106<br />
(462) 3233190 (462) 3233191<br />
(216) 3165334 (216) 3293348<br />
(342) 2328633 (342) 2303094<br />
(212) 6400306 (212) 6404555<br />
(212) 5448456 (212) 5448228<br />
45
İHRACATÇI ADRES/E-MAIL/WEB TELEFON FAKS<br />
ENDER ALPEN GIDA LONDRA ASFALTI NO.15 Ş.EVLER (212) 5515218 (212) 5514888<br />
PAZ.A.S.<br />
BAHÇELİEVL İSTANBUL<br />
ENDER CIKOLATA<br />
SEKERLEME GIDA<br />
SAN.TIC.A.S.<br />
ŞİRİNEVLER 34510 LONDRA<br />
ASFALTI NO 15 ŞİRİNEVLER<br />
B.EVLER İSTANBUL<br />
endergida@superonline.com<br />
(212) 5515217<br />
(212) 5515219<br />
(212) 5514888<br />
ENGIN TARIM<br />
UR.ITH.IHR.SAN.VE<br />
TICARET LTD.STI.<br />
ER GIDA SAN.VE<br />
PAZARL.LTD.STI.<br />
ER-AL GIDA SAN.VE<br />
TIC.A.S.<br />
ERDAL NIKOLA<br />
ISTIFANOGLU<br />
ERDEN GIDA SAN.VE<br />
TIC.A.S.<br />
EREN GIDA<br />
PAZ.SAN.VE DIS TIC.<br />
LTD.STI.<br />
ERTEKS IC VE DIS<br />
TIC. LTD.STI.<br />
ESALIN GIDA TEMIZ-<br />
LIK MALZ. EML. INS.<br />
SAN.VE DIS T.LTD.STI<br />
EVREN GIDA VE<br />
PLASTIK UR.PAZ.<br />
TIC.LTD.STI.<br />
EVYE METAL SANAYI<br />
VE TICARET LTD.STI.<br />
GAZİ MUHTARPAŞA<br />
BUL.DOKTORLAR SİTESİ C BLOK<br />
KAT 3 NO.304 GAZİANTEP<br />
(342) 2211981 (342) 2211983<br />
KÜTAHYA CAD.NO 331 ESKİŞEHİR (222) 2240202 (222) 2240242<br />
CUMHURİYET MAH.MUSTAFA<br />
K.PAŞA BULVARI 278 52100 ORDU<br />
KÜLTÜR MAH.4304 SOK.SANLI<br />
APT. 20/3 İÇEL(MERSİN)<br />
KÜTAHYA CADDESİ NO:331 26140<br />
ESKİŞEHİR ESKİŞEHİR<br />
ÇUBUKLU YAZICI TAŞOCAĞI<br />
YOLU CAD.NO:6 KAVACIK<br />
BEYKOZ İSTANBUL<br />
MUAMMER AKSOY BUL. DÜNYA<br />
İŞ ME RK. KAT:3-18 GAZİANTEP<br />
ÇANKIRI YOLU GÜZELHİSAR<br />
CAD. NO:58 G.HİSARKÖY AKYURT<br />
ANKARA<br />
BOĞAZKÖY,İSMET İNÖNÜ<br />
CD.IHLAMU R SK.NO:21 G.O.PAŞA<br />
İSTANBUL<br />
BIRLIK SAN.SITESI 4.CAD. NO.44<br />
34900 BEYLIKDUZU İSTANBUL<br />
F.M.C.G. TICARET A.S. GULBAHAR SOK. EVREN MAH.<br />
NO:14 GUNESLI İSTANBUL<br />
FERPA GIDA<br />
BAKIR PİRİNÇ SANAYİ SİTESİ<br />
SAN.IHR.ITH.LTD. STI. SARDUNYA CAD.NO:1<br />
FUAT DEMIRCI<br />
PAZ.DIS TIC.LTD. STI.<br />
GIMAS<br />
ULUS.KUMANYACILI<br />
K SAN.VE TIC.A.S<br />
GIMAT GIDA SAN.VE<br />
TIC.A.S.<br />
B.ÇEKMECE İSTANBUL<br />
BURSA GIDA TOPTANCILAR<br />
ÇARŞISI O BL.NO:5 BURSA<br />
İKİTELLİ<br />
ORG.SAN.BÖLG.TURGUT ÖZAL<br />
CD.NO:102/10 34306 İKİTELLİ<br />
K.ÇEKMECE İSTANBUL<br />
gimas@gimas.com.tr<br />
http://www.gimas.com.tr<br />
GİMAT GIDA TOPTANCILAR<br />
SİTESİ SOS.TES.NO:371/64 06370<br />
MACUNKÖY ANKARA<br />
(452) 2334650 (452) 2334650<br />
(452) 2337269<br />
(324) 2372154 (324) 2372155<br />
(222) 2240202 (222) 2240542<br />
(216) 4257017<br />
(216) 4257027<br />
(216) 4257048<br />
(342) 2152981 (342) 2152982<br />
(312) 8420291 (312) 8475456<br />
(212) 6851505 (212) 6850838<br />
(212) 8751343 (212) 8751344<br />
(212) 4891760 (212) 4891759<br />
(212) 8753173 (212) 8752589<br />
(224) 4432400 (224) 4432401<br />
(212) 6774884<br />
(312) 3976274 (312) 3976278<br />
46
İHRACATÇI ADRES/E-MAIL/WEB TELEFON FAKS<br />
GOLFE DIS<br />
TIC.LTD.STI<br />
MİTHATPAŞA CD.FERMANLI<br />
SK.YEDİ KARDEŞ İŞ HANI NO:7/9<br />
D:401 34126 BEYAZIT EMİNÖNÜ<br />
İSTANBUL<br />
(216) 6386365<br />
(216) 6386366<br />
(216) 6386369<br />
GORAL KURUYEMIS<br />
SEKERLEME GIDA<br />
MAD.SAN.VE<br />
TIC.LTD.STI.<br />
TABAKHANE MEYDANI ADANA<br />
CAD. NO:16 TARSUS<br />
İÇEL(MERSİN)<br />
GOZDE GIDA İSKELE CAD. NO:2 KAT:3<br />
MAD.TEKS.URUNLERI TRABZON<br />
DIS TIC.LTD.STI.<br />
GULLU CIKOLATA<br />
SEKERLEME SAN.<br />
TIC.LTD.STI.<br />
GUNGOR GIDA<br />
SAN.VE TIC.A.S<br />
GUZELLER DIS<br />
TICARET LTD.STI.<br />
HACI BEKIR LOKUM<br />
VE SEKERLI<br />
MAM.SAN.A.S.<br />
HAIC<br />
ULUSL.TAS.TURZ.VE<br />
DIS TIC .CLTD.STI.<br />
HANLAR<br />
KUYUMCULUK<br />
INS.TEKS.<br />
TURZ.TIC.LTD.STI<br />
ARAPTEPE MEVKİİ 501.CAD.5007<br />
SOK.HAMİTBEY TES.ARKASI<br />
NO.10 SİLİVRİ İSTANBUL<br />
KERESTECİLER SİT.NADİDE SK.<br />
NO:27 GÜNGÖR İŞ HANI 34160<br />
MERTER GÜNGÖREN İSTANBUL<br />
http://www.gungor.expo.com<br />
TAHMIS CAD. TAHMIS SOK.NO.42<br />
CEVIK HAN K.3 NO.42 34501<br />
EMINONU İSTANBUL<br />
İSTİKLAL CAD. 127/6 BEYOĞLU<br />
İSTANBUL<br />
E.LONDRA ASFALTI PAK<br />
APT.NO:17 /2 B.EVLER İSTANBUL<br />
ARABACI BEYAZIT<br />
MAH.K.M.PAŞA CAD.NO:280/2<br />
FATİH İSTANBUL<br />
(324) 6241108<br />
(462) 3262152 (462) 3261092<br />
(212) 8754370 (212) 8754373<br />
(212) 5048811 (212) 5041951<br />
(212) 5113946<br />
(212) 5268523<br />
(212) 2451375<br />
(212) 2451376<br />
(212) 5268523<br />
(212) 6394168 (212) 6393199<br />
(212) 5171018<br />
HARMONI DIS TIC.<br />
YATIRIM LTD. STI.<br />
HARUN GIDA<br />
ITHALAT IHRACAT<br />
TICARET VE SAN.A.S.<br />
HAVANA DIS TIC.VE<br />
PAZ.LTD.STI<br />
HAYAT GIDA SANAYI<br />
A.S.<br />
HAZAL BISKUVI VE<br />
GIDA SAN.A.S.<br />
PERPA TİC. MERKEZİ KAT:12<br />
NO:2109 B-BLOK OKMEYDANI<br />
ŞİŞLİ İSTANBUL<br />
HÜDAVENDİGAR MAH.STAD CAD.<br />
EREN SOK.NO:47 DİKKALDIRIM<br />
BURSA BURSA<br />
B.REŞİTPAŞA CD.KURULTAY SK.<br />
ARAR HAN NO:20 34110 LALELİ<br />
EMİNÖNÜ İSTANBUL<br />
ANKARA CAD.NO:66 KURTKÖY<br />
PENDİK İSTANBUL<br />
ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ<br />
PK:79 70200 KARAMAN KARAMAN<br />
hazalbiscuvi@superonline.com<br />
http://www.hazalbiskuvi.com<br />
(216) 3697992 (216) 3697992<br />
(224) 2392737<br />
(224) 2393337<br />
(212) 5117804<br />
(212) 5123006<br />
(224) 2392566<br />
(212) 5276554<br />
(216) 3783121 (216) 3783121<br />
(338) 2241210 (338) 2241220<br />
47
İHRACATÇI ADRES/E-MAIL/WEB TELEFON FAKS<br />
HILAL<br />
HASAN HALİFE MAH.HALICILAR (212) 4911797 (212) 4911796<br />
ITH.IHR.TIC.LTD.STI. CAD .NO:62/B FATİH İSTANBUL (212) 4911798<br />
HUZUR DIS<br />
CUMHURİYET CADDESİ HOPA (466) 3514382 (462) 3514819<br />
TIC.TUR.YTR.LTD.STI. ARTVİN<br />
IHSAR DIS TIC.AS. ORG.SAN.BÖLGESİ KARAMAN (338) 2241100 (338) 2241115<br />
ILYASOGLU<br />
UZUN CARSI CAD.NO:122 (212) 5266019 (212) 5271503<br />
TURISTIK HEDIYELIK MERCAN İSTANBUL<br />
(212) 5133449<br />
ESYA SAN.VE<br />
TIC.LTD.STI.<br />
ilyasoglu@superonline.com<br />
http://www.balli.com./cat1003.htm<br />
ISTANBUL GIDA DIS<br />
TIC.A.S<br />
ISTANBUL GIDA<br />
SAN.VE TIC.A.S.<br />
KAHVECIOGLU GIDA<br />
TEKS.ZUC.TEM.<br />
URUN.PAZ.SAN.VE DIS<br />
TIC.LTD.S<br />
KALAFATOGLU<br />
TICARET KOLL. STI.<br />
KANTARCIOGLU<br />
GIDA VE IHTIYAC<br />
MADDELERI TIC. VE<br />
SAN. A.S.<br />
KARDESLER GIDA<br />
TUR.INS.VE KOZ.<br />
URUN.SAN.TIC.LTD.<br />
STI.<br />
KARIN GIDA SAN. VE<br />
TIC. A.S.<br />
KARIYER ASTAR<br />
FERMUAR SAN. VE<br />
TIC.LTD.STI.<br />
KENT GIDA<br />
MAD.SAN.VE TIC.A.S.<br />
KERIM DIS TIC.VE<br />
TUR.LTD.STI.<br />
KITA GIDA INS.VE<br />
TEKS.PAZ.<br />
ITH.IHR.LTD.STI.<br />
DAVUTPAŞA CADDESİ NO:10 34020<br />
TOPKAPI İSTANBUL<br />
istgd@superonline.com<br />
SİLİVRİ CAD.NO:6 MİMARSİNAN<br />
B.ÇEKMECE İSTANBUL<br />
MEGA CENTER KOCATEPE MAH.<br />
12.SOK.C22 BLOK NO:180 B.PAŞA<br />
İSTANBUL<br />
EKREM ORHON MAH.HANIMELİ<br />
SOK. NO:2 53100 MERKEZ RİZE<br />
kalafattic@ttnet.net.tr<br />
TOPTANCILAR SİTESİ<br />
9.SOK.NO:40 38110 ARGINCIK<br />
KAYSERİ<br />
kantarcigidatr@yahoo.com<br />
KEMAL KÖYÜ YUKARI KARAGÖZ<br />
SOK. E.5 YOLU ÜZERİ 22100<br />
MERKEZ EDİRNE<br />
PAŞMAKÇI ÇAYIRI CAD.NO:54<br />
EYÜP İSTANBUL<br />
karinnuts@karinnuts.com<br />
http://www.karinnuts.com<br />
ZİYA GÖKALP MAH. 44.SOK.<br />
NO:11 Z.BURNU İSTANBUL<br />
ÇAYIROVA MAH.İSTANBUL CAD.<br />
ANKARA ASFALTI NO:111 41410<br />
GEBZE KOCAELİ<br />
mehmet.osken@kent.com.tr<br />
HALASKAR GAZİ CD.NO:289/A AK<br />
APT OSMANBEY İSTANBUL<br />
TAŞLIDERE MAHALLESİ SANAK<br />
KENT SİTESİ B BLOK NO:6<br />
GÜNDOĞDU RİZE<br />
(212) 5679800 (212) 5671569<br />
(212) 6831326<br />
(212) 6835099<br />
(212) 6404571 (212) 2936441<br />
(464) 2130910<br />
(464) 2132122<br />
(464) 2121863<br />
(352) 2452040 (352) 2452043<br />
(284) 2382272 (284) 2382058<br />
(212) 5675716<br />
(212) 5675717<br />
(212) 5441092<br />
(212) 5475180 (212) 5475180<br />
(262) 6538090 (262) 6541930<br />
(212) 2313194 (212) 2325748<br />
(464) 2464290 (464) 2464292<br />
48
İHRACATÇI ADRES/E-MAIL/WEB TELEFON FAKS<br />
KOLEJ GIDA AMB.VE<br />
PLASTIK SAN.<br />
TIC.LTD.STI.<br />
TOPÇU İŞM.GÖZTEPE<br />
MAH.BOSNA CA NO:24 BAĞCILAR<br />
MAHMUTBEY BAKIRKÖY<br />
İSTANBUL<br />
(212) 5154895 (212) 5509293<br />
KORVELLA TARIM<br />
URUNLERI ITH.<br />
IHR.VE PAZ.A.S.<br />
KOTIL GIDA<br />
ITH.IHR.TIC.LTD. STI.<br />
KRAFT GIDA<br />
PAZAR.VE TIC.A.S.<br />
KULUNKOGULLARI<br />
TEKS.GIDA PAZ.<br />
NAKL. VE DIS<br />
TIC.LTD.STI.<br />
RIHTIM CAD.ULSEL HAN NO.18<br />
K.3 81320 KADIKOY İSTANBUL<br />
GÜLBAHAR MAH.ATATÜRK<br />
CAD.696/A RİZE<br />
hasankotil@akbank-net.tr<br />
(216) 3366385 (212) 3370183<br />
(464) 2131485 (464) 2143669<br />
DÖŞEME MAH.NO:4 P.K:137 01321<br />
ADANA<br />
(322) 4350763 (322) 4356653<br />
EKREM ORHON MAH.SAHİL (464) 2144781 (464) 2144780<br />
CAMİİ YA NI NO:20 53100 MERKEZ<br />
RİZE<br />
kulunkogullari@superonline.com<br />
KURTOGLU ITHALAT<br />
IHRACAT TAAH.<br />
TIC.VE PAZARLAMA<br />
LTD.STI.<br />
KURTSAN ILACLARI<br />
A.S.<br />
LBS GIDA SAN.VE DIS<br />
TIC.A.S.<br />
MA-PA GIDA<br />
SAN.TRZ.PAZ.TIC.NA<br />
K ITH.IHR.LTD.STI.<br />
MACAHEL GIDA MAD<br />
TAR URUN MOTO<br />
ARAC PET URU MAK<br />
PAR ITIHTICLT<br />
MAHMUT YARIM<br />
GIDA SAN.LTD.STI.<br />
MAKTAS<br />
MAKARNACILIK VE<br />
TIC. T.A.S.<br />
MALABADI DIS<br />
TICARET A.S<br />
MAP-CO DAY.TUK.<br />
MALLARI GIDA<br />
INS.ITH.IHR.LTD.STI.<br />
MARUF ARIFOGLU<br />
SÜMER MAH.69 SOK.NO:4/C<br />
ADANA ADANA<br />
KERESTECİLER SAN.SİTESİ.<br />
KASIM SOK.NO:63 34010 MERTER<br />
İSTANBUL<br />
İZMİR AYDIN ASFALTI NO:1/1<br />
35100 TORBALI İZMİR<br />
EKREM ORHON MAH.GENÇLİK<br />
CAD. NO:27 RİZE<br />
mapagida@hotmail.com<br />
NACI ÇAKIR MAH 9 SOK İLAYDA<br />
AP NO33,6 DİKMEN ANKARA<br />
DİKMEN ANKARA<br />
(322) 2243598 (322) 2279709<br />
(212) 5843387<br />
(212) 5843025<br />
(232) 8532610 (232) 8532613<br />
(464) 2122002 (464) 2179647<br />
(312) 4818139<br />
İSTİKLAL C. NO:85 HATAY (326) 2155926<br />
(326) 2153562<br />
(326) 2133150<br />
OZAN ABAY CAD. NO:74 35010 (232) 3417200 (232) 3416531<br />
BAYRAKLI İZMİR<br />
info@piyale.com.tr<br />
http://www.piyale.com.tr<br />
ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ<br />
70100 KARAMAN<br />
SAVAŞ MAH.41 SOK.B.YÜCEL İŞH.<br />
K:4 D:12 İSKENDERUN HATAY<br />
KURTULUŞ MAH.72 SOKAK NO:31<br />
İSKENDERUN HATAY<br />
(338) 2241160 (338) 2241161<br />
(326) 6133320 (326) 6133319<br />
(326) 6130479<br />
49
İHRACATÇI ADRES/E-MAIL/WEB TELEFON FAKS<br />
MEGA DIS<br />
TIC.ITH.IHR.VE<br />
DAHILI PAZARLAMA<br />
KASIM PETEKKAYA<br />
İSTOÇ TOPTANCILAR ÇARŞISI 26<br />
ADA NO:150 MAHMUTBEY<br />
BAĞCILAR İSTANBUL<br />
(212) 6597208<br />
(212) 6597209<br />
(212) 6597162<br />
MEHMET AKSU -<br />
AKNUR DIS TICARET<br />
MEHMET GOKMEN<br />
GIDA IHTIYAC<br />
MADDELERI LTD.STI.<br />
MELDA BISKUVI<br />
GIDA TURIZM TEKS<br />
VE MAKINA<br />
SAN.TIC.A.S.<br />
MELEK CIKOLATA<br />
GIDA SAN VE TIC<br />
LTD.STI.<br />
MELEK GIDA<br />
ITH.IHR.PAZ.VE TIC.<br />
LTD.STI.<br />
MELODI CIKOLATA<br />
VE GIDA SAN.<br />
LTD.STI.<br />
EKREM ORHON MAH.GENÇLİK<br />
CAD. HUZUR APT. KAT:1 53100<br />
MERKEZ RİZE<br />
FEVZİ ÇAKMAK MAH.KOZAKLI<br />
SOK. KURU YEMİŞCİLER<br />
SİT.5.BLK N:31 42050 KONYA<br />
KARAMAN KONYA YOLU 2.KM.<br />
KAZIM KARABEKİR KARAMAN<br />
myurdanur@melda.com.tr<br />
BEŞYÜZEVLER MİMAR SİNAN<br />
CAD. NO:47 34100 G.OSMANPAŞ<br />
İSTANBUL<br />
sezisik@mynet.com.tr<br />
B.HAYRETTİN PAŞA<br />
MAH.M.SİNAN CAD.DAİRE.47<br />
G.O.PAŞA İSTANBUL<br />
DOĞAN ARASLI CAD.133.SOK.NO:4<br />
ESENYURT 34850 AVCILAR<br />
İSTANBUL<br />
melodi@melodi.com.tr<br />
http://www.melodi.com.tr<br />
MENDERES ALPEREN BARBAROS BULVARI İBA BLOK.<br />
NO:10/7-A 80700 BEŞİKTAŞ<br />
İSTANBUL<br />
MERKEZ KOSOVA ABDI IPEKCI CD.NO.55 BULUT<br />
YUG.TAFA COMERC APT K.4 D.7 34100 BAYRAMPASA<br />
P.O.TIC.SAN.IT.IH.SAN İSTANBUL<br />
.TURK.SB.<br />
MEROSA ITH IHR SAN PERPA TİC MERK A.BLK 11.K 1374<br />
VE PAZ LTD STI OKMEYDANI İSTANBUL<br />
MERT TICARET PAZ.- EKREM ORHAN MAH.SÜMBÜL<br />
YILMAZ CORUK SOKAK NO:20 RİZE<br />
MESECO GIDA<br />
TEKS.SINAI URUNL.<br />
TIC.LTD.STI<br />
METEOR GID.SAN.IC<br />
VE DIS TIC. A.S.<br />
METRO GIDA<br />
UR.SAN.VE DIS TIC.<br />
LTD.S.<br />
İSTİKLAL CAD.ÖZEL IDARE<br />
ISHAN KAT:4/89 İÇEL(MERSİN)<br />
METEOR İŞ MERZ.MESİH PAŞA<br />
CD. KIZILTAŞ SK.N.13/6 34130<br />
LALELİ EMİNÖNÜ İSTANBUL<br />
ŞAHENDE SOKAK NO:5 K:3<br />
EMİNÖNÜ İSTANBUL<br />
(464) 2122578<br />
(464) 2144476<br />
(332) 3421095<br />
(332) 3421304<br />
(464) 2173928<br />
(332) 3421094<br />
(338) 3112901 (338) 3112900<br />
(212) 5359408<br />
(212) 5359487<br />
(212) 5381353<br />
(212) 5377489<br />
(212) 6203030 (212) 6200007<br />
(212) 2882725 (212) 2889582<br />
(212) 6747666 (212) 6747666<br />
(212) 2204467 (212) 2225381<br />
(464) 2175094 (464) 2175094<br />
(464) 2122416<br />
(324) 2312905 (324) 2320249<br />
(212) 5161582 (212) 5169200<br />
(212) 5110820 (212) 5110825<br />
50
İHRACATÇI ADRES/E-MAIL/WEB TELEFON FAKS<br />
METRO IC VE DIS HALASKARGAZİ CD.NO:245/251 (212) 2464091 (212) 2324204<br />
TIC.LTD.STI<br />
K:4 D:4/A 34396 OSMANBEY ŞİŞLİ<br />
İSTANBUL<br />
metro@ihlas.net.tr<br />
(212) 2466331<br />
MIGROS TURK T.A.S CAFERAĞA MAH.DAMGA<br />
SK.NO:23/25 34710 KADIKÖY<br />
İSTANBUL<br />
(216) 4181920 (216) 3466482<br />
MIM GIDA SAN.VE DIS<br />
TIC.LTD. STI<br />
MIN GIDA<br />
INS.TAAH.ITH.IHR.SA<br />
N. VE TIC.A.S.<br />
MALİYE CAD.DEMİRCİLER SOK.<br />
TEKNO HAN.K:2 NO:12 KARAKÖY<br />
İSTANBUL<br />
GİMAT 18 BLOK NO.541 P.K.06370<br />
MACUNKÖY ANKARA<br />
MIRAC<br />
MURAT MAH. SEREF SK. NO.9<br />
TEKS.HED.ESYAKOZ. BAYRAMPASA İSTANBUL<br />
BUROMAL<br />
MAK.OT.T.G.D.T.MAL.<br />
INS.S.T.LTD<br />
MIS GIDA DAGITIM GATEM TOPTANCILAR SİTESİ<br />
LTD.STI.<br />
BEYAZ ADA NO:64 GAZİANTEP<br />
MISBIS GIDA SAN.VE<br />
TIC.A.S.<br />
MOBYDICK BEYAZ<br />
BALINA KUM.DEN.<br />
ITH.VE IHR.LTD.STI.<br />
MOTIVA DIS TIC.VE<br />
DANISMANLIK<br />
LTD.STI.<br />
MUDERRISOGLU<br />
PAZ.ITH.VE IHR.<br />
LTD.STI.<br />
MURAT DIS<br />
TIC.LTD.STI.<br />
NEDVE GIDA SAN VE<br />
DIS TIC AS<br />
NESLIN GIDA SAN.VE<br />
TIC.LTD.ST.<br />
NESTLE GIDA SANAYI<br />
A.S<br />
ARAPTEPE MEVKİİ 501.CAD.5007<br />
SOK.HAMİTBEY<br />
TESİS.ARKA.NO:10 SİLİVRİ<br />
İSTANBUL<br />
mis@mis.com.tr<br />
İHSANİYE MAH.NEYZENBAŞI<br />
HALİL CD.NO:94/1 81160 ÜSKÜDAR<br />
İSTANBUL<br />
DASBERK SOK.BARIŞ<br />
APT.NO.1/3K. HÜRRİYET<br />
APT.NO:25/6 KALAMIŞ KADIKÖY<br />
İSTANBUL<br />
motiva@koc.net<br />
CİHAN İŞ MERKEZİ NO:18/14<br />
TURAN GÜNEŞ BULVARI YILDIZ<br />
ANKARA<br />
İNCİLİPINAR MAH.4 NOLU CAD.<br />
SAYIN İŞMERKZ. KAT:3 NO:26<br />
GAZİANTEP<br />
KOŞUYOLU M YESARİ SK NO.70<br />
KADIKÖY İSTANBUL<br />
nedve@nedve.com<br />
YENİ ÇARK SAN.NO.178/A<br />
ADAPAZARI SAKARYA<br />
BUYUKDERE CAD.NUROL PLAZA<br />
NO.71 A BLOK K.5 MASLAK<br />
İSTANBUL<br />
(212) 2528312<br />
(212) 2528313<br />
(212) 2491195<br />
(312) 3971974 (312) 3971975<br />
(212) 6163016 (212) 5787286<br />
(342) 3371630 (342) 3372275<br />
(212) 7238630 (212) 7238634<br />
(216) 3918730 (216) 3336579<br />
(216) 3481033<br />
(216) 3485133<br />
(216) 3471615<br />
(312) 4418705 (312) 4407409<br />
(342) 2302886 (342) 2200717<br />
(216) 3264530 (216) 3404030<br />
(264) 2745404 (264) 2724966<br />
(264) 2743515<br />
(212) 3296000 (212) 2862141<br />
51
İHRACATÇI ADRES/E-MAIL/WEB TELEFON FAKS<br />
OKSUZLER<br />
İSTİKLAL CD.BELEDİYE PASAJI (326) 2145352 (326) 2132823<br />
TEKS.TIC.LTD.STI N0:2 31050 ANTAKYA HATAY (326) 2132823<br />
OMRAT INSAAT KEMALPAŞA YOLU 3.KM (232) 3392428 (232) 3392438<br />
ELEKTRIK GIDA SAN<br />
.VE TIC.LTD.STI.<br />
KEMALPAŞA İZMİR<br />
(232) 3392429<br />
ONSA BISKUVI GIDA<br />
SAN.A.S.<br />
ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ<br />
P.K.21 KARAMAN<br />
(338) 2241070 (338) 2241078<br />
ONSA PAZARLAMA IC<br />
VE DIS TICARET A.S<br />
OR-EL GIDA IHTIYAC<br />
MAD.SAN.VE<br />
TIC.LTD.STI.<br />
ORGEN GIDA SAN.VE<br />
TIC.LTD.STI.<br />
ORION GIDA SAN.VE<br />
TIC.A.S<br />
ORIS INSAAT<br />
TAAHHUT SANAYI<br />
TIC LTD.STI.<br />
ORNEK GIDA VE<br />
TARIM UR.IM.SAN<br />
TIC.A.S<br />
OZEL CIKOLATA VE<br />
SEKERLEME VE<br />
TIC.LTD.STI.<br />
OZELLER GIDA<br />
PETROL URUNLERI<br />
MAK.VE DIS TIC.<br />
LTD.STI.<br />
OZGE GIDA SAN.VE<br />
TIC.LTD.STI.<br />
OZKARADENIZ GIDA<br />
MAD.TIC. LTD STI<br />
OZKOK GIDA<br />
TEKS.INS.MOB.MAK.<br />
DY.TK.ML.SAN.VE<br />
TIC.LTD.<br />
OZLEN PLASTIK<br />
AMBALAJ SANAYI<br />
TICARET LTD.STI.<br />
ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ<br />
P.K:21 70100 KARAMAN<br />
export@onsa.com<br />
CİHANGİR SOK.SANAYİ<br />
CAD.NO.10 AVCILAR İSTANBUL<br />
(338) 2241070 (338) 2241076<br />
(212) 4227446 (212) 4227446<br />
ÇAMLIK KÖYÜ BALÇOVA İZMİR (232) 2590089 (232) 2599760<br />
İSTİKLAL MAH.REŞİTPAŞA CD. (216) 3161721<br />
NO:21 34760 ÜMRANİYE İSTANBUL<br />
SİLİFKE CAD.KADEM APT.ALTI (324) 3277042 (324) 3270520<br />
NO: 351 İÇEL(MERSİN)<br />
EREĞLİ YOLU ÜZERİ BİFA<br />
BİSKÜVİ KARŞISI KARAMAN 70100<br />
MERKEZ KARAMAN<br />
FETİH MH.NO:145 KONYA<br />
fatozel@yahoo.com<br />
ANKARA ADANA ÇEVRE YOLU<br />
ÜZERİ 42060 KONYA<br />
ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ<br />
3.CAD. ESKİŞEHİR<br />
ORGENERAL KENAN EVREN<br />
BULV.NO. 124 27300 ŞAHİNBEY<br />
GAZİANTEP<br />
ozkaradeniz@ozkaradeniz.com.tr<br />
http://www.ozkaradeniz.com.tr<br />
KEMANKEŞ MAH.RIHTIM<br />
CAD.YUVA SK.YENİ YUVA HAN 8/5<br />
D.26 KARAKÖY İSTANBUL<br />
HARAMIDERE SANAYI SITESI H<br />
BL. NO.113/117 B.CEKMECE<br />
İSTANBUL<br />
(338) 2132490 (338) 2132695<br />
(332) 3553232<br />
(332) 3553380<br />
(332) 3557868<br />
(332) 3552465<br />
(222) 2360330 (222) 2360340<br />
(342) 2271111<br />
(342) 2276262<br />
(342) 2258888<br />
(212) 2513344 (212) 2513344<br />
(212) 4220610 (212) 4220612<br />
52
İHRACATÇI ADRES/E-MAIL/WEB TELEFON FAKS<br />
OZTASLAR GIDA SIRAMAĞZALAR CAD.NO:5/A (462) 3212823 (462) 3262720<br />
MADDELERI ITH.<br />
IHR.TURIZM SAN.VE<br />
TIC.LTD.STI<br />
61100 TRABZON<br />
OZYURT TEKS.SAN. MEHMET AKİF CD.KIZILCIK SK. (212) 5573637 (212) 5579406<br />
VE TIC.LTD.STI NO:19 34010 MERTER İSTANBUL<br />
PAKIS GIDA SAN.VE<br />
TIC.LTD.STI.<br />
KIRAÇ YOLU 2.BÖLGE 5.CADDE<br />
NO.29 B.ÇEKMECE İSTANBUL<br />
(212) 6890493<br />
(212) 6890494<br />
(212) 6890510<br />
PANDUL DIS TICARET<br />
A.S.<br />
PASIFIK PAZ.VE DIS<br />
TIC.LTD.STI<br />
PELIT CIKOLATA VE<br />
GIDA SAN. A.S.<br />
PIYALE-DR.OETKER<br />
GIDA SANAYI A.S.<br />
RAM DIS TIC A.S<br />
RUNEKS DIS TICARET<br />
LTD.STI.<br />
RUSEN DIS<br />
TIC.LTD.STI.<br />
S.E.P.GIDA SAN.VE<br />
TIC.A.S.<br />
SAADET GIDA<br />
PAZ.SAN.VE TIC.<br />
LTD.STI.<br />
SAGRA GIDA URETIM<br />
PAZARLAMA SAN.VE<br />
TIC.A.S.<br />
SAH GIDA VE<br />
KIMYEVI MADDELER<br />
SANAYI TIC.LTD.STI.<br />
İLLER SOK.NO:1/2 MEBUSEVLER İ<br />
ANKARA<br />
pandul@superonline.com<br />
BAĞDAT CD.RUSTİYE SK.NO:13<br />
K:1 34736 KZL.TOPRAK KADIKÖY<br />
İSTANBUL<br />
pacificltdco@yahoo.com<br />
EVREN OTO SANAYİ SİTESİ<br />
KARŞISI 34850 ESENYURT<br />
B.ÇEKMECE İSTANBUL<br />
ayhantoraman@pelit.com.tr<br />
OZAN ABAY CAD.NO.74<br />
BAYRAKLI İZMİR<br />
RÜZGARLIBAHÇE KAVACIK<br />
KAVŞAĞI SİSMER PLAZA K:2<br />
34805 BEYKOZ İSTANBUL<br />
erkutb@ram.com.tr<br />
http://www.ram.com.tr<br />
PETROL YOLU CAD.108 A<br />
UMRANIYE İSTANBUL<br />
MERKEZ MAH.ESKİBAĞLAR<br />
1.SOKAK NO: 21 34660 HALKALI<br />
İSTANBUL<br />
rusendt@superonline.com<br />
HAMİDİYE CAD.KASTEL HAN.K:3<br />
NO:102 80280 EMİNÖNÜ İSTANBUL<br />
ESENYURT MERKEZ MAH.BİRLİK<br />
CAD NO:20 34550 ESENYURT<br />
İSTANBUL<br />
candy.gum@saadet.com.tr<br />
http://www.saadet.com.tr<br />
CUMHURIYET MAH.ATATÜRK<br />
BULVARI NO:144 ORDU 34170<br />
BAYRAMPAŞA İSTANBUL<br />
metin.bacin @ sagra.com<br />
http://www.sagra.com<br />
KUMBARAHANE CAD.NO.60<br />
CIKMAZ SOK.K.2 HALICIOGLU<br />
İSTANBUL<br />
(312) 2159736 (312) 2159730<br />
(216) 3487204 (216) 3487205<br />
(212) 6721000<br />
(212) 6721011<br />
(212) 6721009<br />
(232) 4631268 (232) 4635952<br />
(216) 5370150 (216) 5370190<br />
(216) 3144624<br />
(212) 6936600 (212) 6936610<br />
(212) 2673897<br />
(212) 2673881<br />
(212) 6391000<br />
(212) 6391001<br />
(212) 2673834<br />
(212) 6529732<br />
(452) 2336650 (452) 2336667<br />
(212) 2507654<br />
(212) 2537610<br />
(212) 2381670<br />
53
İHRACATÇI ADRES/E-MAIL/WEB TELEFON FAKS<br />
SAHINLER ULUS.VE<br />
DAH.NAKL.TUR.<br />
ITH.IHR.LTD.STI.<br />
MİTHATPAŞA CAD.SARACİSHAK<br />
MAH. İŞBASI SOK.NO:15 K:1/3<br />
BEYAZIT İSTANBUL<br />
(212) 6384807<br />
(212) 6384808<br />
(212) 5187973<br />
SALIH ITH.IHR.DIS<br />
TIC.LTD.STI.<br />
SAMUR DIS<br />
TIC.LTD.STI<br />
SANTRAL<br />
PAZ.LTD.STI<br />
SEDA GIDA MAD.SAN.<br />
DAGITIM VE TIC.AS<br />
SEDA<br />
INS.TAAH.TIC.A.S.<br />
SEGMEN DIS<br />
TICARET A.S.<br />
SELINDA GIDA VE<br />
PLASTIK SANAYI<br />
TICARET LTD.STI.<br />
SENKARDES GIDA<br />
SAN VE TIC.LTD. STI.<br />
GAZİ MUHTAR PAŞA<br />
BULV.TEKEREK OĞLU İŞ<br />
MERK.KAT:2/58 GAZİANTEP<br />
SARAÇ İSHAK MAH.TURANLI SK.<br />
NO:22/1 FİDANLAR CENTER K:1<br />
34130 BEYAZIT EMİNÖNÜ<br />
İSTANBUL<br />
MEŞRUTİYET MAH.ŞAİR NİGAR<br />
SK. NO:72 D:4 34363 OSMANBEY<br />
ŞİŞLİ İSTANBUL<br />
DÖŞEME MAH. 4 SK.N.30 ADANA<br />
yesimy@superonline.com<br />
KOŞUYOLU MAH.İSMAİLPAŞA<br />
SOK. NO.67 KADIKÖY İSTANBUL<br />
BÜYÜK SANAYİ BİNGÖL<br />
SOK.NO:11 06060 İSKİTLER<br />
ANKARA<br />
HURRIYET BULV.NO:233<br />
BELLONA MAGAZASI YAKUPLU<br />
B.CEKMECE İSTANBUL<br />
TOPTANCILAR ÇARŞISI C BLOK<br />
NO:3/4 ERENLER SAKARYA<br />
SERIN GIDA<br />
ÇAĞLAYAN MAH.YAVUZ SK.32/1<br />
MAD.SAN.VE TIC.LTD. ŞİŞLİ İSTANBUL<br />
STI.<br />
SERLOG SERVIS<br />
LOJISTIK DIS<br />
TICARET LTD. STI.<br />
SETUR SERVIS<br />
TURISTIK A.S<br />
SEVIMLI GIDA<br />
IHR.ITH.SAN VE<br />
TIC.LTD.STI.<br />
SEZGINLER GIDA<br />
SAN. VE TIC.A.S<br />
SIMKA MEKANIK<br />
TES.VE INS.SAN.<br />
TIC.LTD.STI.<br />
Y.BULANLAR DEP.SIRA<br />
SOGUTLER MAH. ISTANBUL CAD.<br />
NO.73 CAYIROVA GEBZE<br />
KOCAELİ<br />
KARAAĞAÇ CAD.KANLI SOK.NO:2<br />
80330 SÜTLÜCE İSTANBUL<br />
ULUDAĞ GIDA SİTESİ K BLOK<br />
NO:15 BURSA<br />
KAZLI CESME MAH.ONUNCU YIL<br />
CAD BELGRAD KAPI Z.BURNU<br />
İSTANBUL<br />
ŞEMSETTİN GÜNALTAY<br />
CD.NO:29D:8 KADİKÖY İSTANBUL<br />
(342) 2154204 (342) 2154206<br />
(212) 5177203<br />
(212) 5177204<br />
(212) 6387321<br />
(212) 2340777 (212) 2323675<br />
(322) 4355295 (322) 4359515<br />
(216) 3279802 (216) 3269854<br />
(312) 3840525<br />
(312) 3113860<br />
(312) 3413135<br />
(212) 8759666 (212) 8755964<br />
(264) 2413181 (264) 2413183<br />
(264) 2413182<br />
(212) 2247202 (212) 2247202<br />
(262) 6538383 (262) 6538388<br />
(212) 2208085 (212) 2208088<br />
(224) 4415330 (224) 4410115<br />
(212) 6799358<br />
(216) 4452485<br />
54
İHRACATÇI ADRES/E-MAIL/WEB TELEFON FAKS<br />
SIMSEK BISKUVI VE<br />
GIDA SAN.A.S<br />
ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ<br />
P.K:89 70100 KARAMAN<br />
bilgi@simsek.com.tr sim<br />
sekdis@simsek.com.trhttp://www.simse<br />
k.com.tr<br />
(338) 2241320 (338) 2241326<br />
SOLEN CIKOLATA<br />
GID.SAN.TIC.A.S<br />
SOLMAZ EV<br />
GER.SAN.VE<br />
TIC.KOLL. STI-<br />
IBRAHIM S.SOLMAZ<br />
SOYYIGIT GIDA<br />
MAD.PAZ.SAN.VE<br />
TIC.LTD.STI.<br />
SUPER CIKOLATA<br />
SAN.VE TIC.LTD. STI.<br />
SURKIT BISKUVI VE<br />
CIKOLATA GIDA<br />
SAN.TIC.AS.<br />
SURKIT GIDA<br />
PET.URUN.ULUS.TAS.<br />
IC VE DIS TIC.A.S.<br />
TAC GIDA TIC.VE<br />
SAN.LTD.STI.<br />
TAHA<br />
TEKS.TUR.INS.OTOM.<br />
VE DIS TIC.LTD.STI.<br />
TAHINCIOGLU<br />
HOLDING AS.<br />
TAHIR CAKMAK -<br />
CAKMAK TICARET<br />
TARLACI CAY VE<br />
GIDA SAN.ITH.<br />
IHR.TIC.LTD.STI.<br />
TAYAS GIDA SAN.VE<br />
TIC.A.S.<br />
TEMA TEKNIK<br />
MUH.ARAS.SANAYI<br />
VE TIC.A.S.<br />
2. ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ<br />
NO:23/3 P.K.504 27120 BAŞPINAR<br />
GAZİANTEP<br />
HALICILAR CAD.NO.13 FATIH<br />
İSTANBUL<br />
SULTAN ÇİFTLİĞİ 2.CEBECİ YOLU<br />
NO:37 G.OSMANPAŞA İSTANBUL<br />
DUDULLU ORGANİZE SANAYİ<br />
BÖLGESİ G.78 SOK.NO-1 81260<br />
ÜMRANİYE İSTANBUL<br />
bella@bellachocolate.com<br />
http://www.bellachocolate.com<br />
ALİCAN YOL KAVŞAĞI<br />
KARAKOYUNLU IĞDIR<br />
ALİCAN YOL KAVŞAĞI<br />
KARAKOYUNLU IĞDIR<br />
(342) 3372737 (342) 3372737<br />
(212) 5310042 (212) 6316221<br />
(212) 5941202 (212) 6687723<br />
(216) 4668830 (216) 4668827<br />
(476) 5187318<br />
(476) 5187336<br />
(476) 5187318<br />
(476) 5187336<br />
(476) 5187349<br />
(476) 5187349<br />
TAHMİS ÇARŞISI NO:26/4 EDİRNE (284) 2260040 (284) 2226050<br />
MİMAR KEMALETTİN<br />
MAH.YENİÇERİL CD.MUSTAFA<br />
PAŞAHAN.NO:79 KAT:3 BEYAZIT<br />
İSTANBUL<br />
tahaexport@superonline<br />
ÇAYIROVA MH.ANKARA ASFALTI<br />
ÜZE İSTANBUL CAD.NO:111(KENT<br />
GIDA 80260 GEBZE KOCAELİ<br />
HÜRRİYET CAD.BASIN<br />
SOK.NUHNEBİ CAMİ KARŞ. ERAY<br />
AP.KAT:1 NO:2 76000 IĞDIR<br />
EKREM ORHON MAH. SÜMBÜL<br />
SOK. NO:26/A RİZE<br />
BARIŞ MAH.1803 SOK.NO:12<br />
GEBZE KOCAELİ<br />
TEMA A.Ş.DEPO DAĞITIM<br />
ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ<br />
ERZURUM<br />
(212) 5168523<br />
(212) 5178474<br />
(212) 5168528<br />
(262) 6538090 (262) 6541930<br />
(476) 2275595<br />
(476) 2274534<br />
(464) 2174496<br />
(464) 2142046<br />
(262) 6465713<br />
(262) 6432004<br />
(442) 2185556<br />
(476) 2275595<br />
(464) 2120970<br />
(262) 6410690<br />
55
İHRACATÇI ADRES/E-MAIL/WEB TELEFON FAKS<br />
TEMEL DIS<br />
PORTAKALLIK MAH.NO.410 RİZE (464) 2120843 (464) 2121876<br />
TIC.LTD.STI.<br />
TEMIZ IS<br />
1183/2 SOK NO 29/C YENİŞEHİR (232) 4575342 (232) 4572431<br />
ENDUSTRIYEL<br />
TUKETIM MAL.SATISI<br />
RIFAT YESILTEPE<br />
İZMİR<br />
TEMP MUH.INS.TIC.<br />
VE SAN.LTD. STI.<br />
CUMHURİYET MEYDANI<br />
CUM.APT. NO.12/901 İZMİR<br />
(232) 4643793 (232) 4637301<br />
TERAS GIDA SAN.VE<br />
TIC.A.S.<br />
TIBET DIS TICARET<br />
A.S.<br />
TIRYAKI DIS TIC.A.S<br />
TOP A.I.R HAVACILIK<br />
SAN VE TIC A.S<br />
TRIPOLI TEKS.<br />
TUR.NAKLIYE ITH.<br />
IHR.LTD. STI.<br />
TUANA DIS TIC. LTD.<br />
STI.<br />
TUGCE GIDA<br />
TEKS.KOZ.PAZ.SAN.<br />
TIC.LTD.STI.<br />
TUKAS GIDA SAN.VE<br />
TIC.AS<br />
TUNC MUSAVIRLIK<br />
GIDA SAN.VE TIC.A.S.<br />
TURK SUUDI<br />
YATIRIM HOLDING<br />
A.S .<br />
UB DIS TIC.LTD.STI.<br />
UMUT PLASTIK VE<br />
DERI SAN.TIC.<br />
LTD.STI<br />
UNILEVER SAN.VE<br />
TIC.TURK A.S.<br />
BÜYÜKBAKKALKÖY YOLU NO:<br />
292 MALTEPE 81454 İSTANBUL<br />
terasgida@hotmail.com<br />
(216) 3112056 (216) 3113224<br />
ANKARA CAD. NO.66 81520 (216) 5950000 (216) 3783121<br />
KURTKOY PENDIK İSTANBUL<br />
ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ (216) 5278365 (216) 5278389<br />
FERHATPAŞA MAH.G-119 SK. 81260 (212) 5278370<br />
DUDULLU İSTANBUL<br />
tiryaki@tiryakias.com<br />
http://www.tiryakias.com<br />
ORTAKÇILAR PAŞMAKÇI ÇAYIRI (212) 5679800 (212) 5671569<br />
CAD 34005 EYÜP İSTANBUL<br />
ORDU CD.ÖZBEK ÇARŞISI (212) 5160372 (212) 5160484<br />
NO:27/50 BEYAZIT İSTANBUL<br />
MESİHPAŞA MAH. ORDU CAD.<br />
291/7 1 34470 EMİNÖNÜ İSTANBUL<br />
(212) 5205540 (212) 6383430<br />
BEŞYOL MH.İNÖNÜ CD.NO:58/3 (212) 4250030 (212) 6240129<br />
K.ÇEKMECE SEFAKÖY İSTANBUL<br />
NADİR NADİ CAD. NO:15/1 35260<br />
KONAK İZMİR<br />
info@tukas.com.tr<br />
http://www.tukas.com.tr<br />
İSTOÇ 11. ADA NO.154/160<br />
MAHMUTBEY İSTANBUL<br />
(232) 4459777 (232) 4821222<br />
(212) 6594512 (212) 6594517<br />
ESKİ ÜSKÜDAR İÇEREN KÖY (216) 5743142 (216) 5743801<br />
YOLU BODUR İŞ MERKEZİ NO:8/16 (216) 3629404<br />
KADIKÖY İSTANBUL<br />
İNCİLİPINAR MAH.MUAMMER (342) 2152460 (342) 2152459<br />
AKSOY BULVARI PRESTİJ<br />
İŞM.KAT.5/33 GAZİANTEP<br />
ORGANİZE SAN.BÖL.ESKOP (212) 5499444 (212) 5499442<br />
SAN.SİT C-3 BLOK NO:127-129<br />
İKİTELLİ İSTANBUL<br />
SEĞİRMENYOLU<br />
CAD.HUZURHOCA SOK NO:84<br />
81120 İÇERENKÖY İSTANBUL<br />
(216) 4639139<br />
(216) 4639348<br />
(216) 4639559<br />
56
İHRACATÇI ADRES/E-MAIL/WEB TELEFON FAKS<br />
UNILEVER<br />
DEĞİRMEN YOLU CD.HUZUR (216) 4639000 (216) 4639150<br />
TUK.UR.SATIS PAZ.VE HOCA SK NO:84 İÇERENKÖY<br />
TIC.AS.<br />
KADIKÖY İSTANBUL<br />
UNIPEG GIDA SAN VE<br />
TIC LTD STI<br />
UNIVERSAL DIS<br />
TIC.A.S.<br />
VAKKO TEKS.VE<br />
HAZIR GIYIM SAN.<br />
ISL.A.S<br />
VEFA IC VE DIS<br />
TIC.LTD.STI<br />
YAMAKOGLU INS.<br />
TAAH.VE DIS.TIC.<br />
LTD.STI.<br />
YAMATA TATIRIM<br />
INS TURIZM VE TIC<br />
A.S<br />
YAREN PAZ.GIDA<br />
TUR.TEKS.ITH.<br />
IHR.SAN.LTD.STI.<br />
YASAR DIS TIC.A.S<br />
YASAR DONDURMA<br />
VE GIDA MAD.A.S<br />
YAVUZLAR GIDA VE<br />
IHTIYAC MAD.<br />
SAN.VE TIC.LTD.STI<br />
YAYCILI KARDESLER<br />
PAZARALAMA<br />
TIC.LTD.STI.<br />
YAYLA KOZMETIK<br />
SAN.TIC.LTD.STI<br />
YENICAG GIDA<br />
SAN.VE TIC.A.S.<br />
YESAR PETROL UR.<br />
DAY.TUK.MAD.TAR.<br />
HAY.UR.TIC.LTD. STI.<br />
YILDIZ ITRIY.<br />
GID.TEM.ZIR.URUN.<br />
NAK.ITH.IHR.TIC<br />
LTD.STI.<br />
BAĞDAT CAD.KULELİ KÖŞK SK.<br />
FETTAHOĞLU AP.NO:13 ABLOK 2<br />
MALTEPE İSTANBUL<br />
ŞENLİKKÖY MAH.İMBAT SOK<br />
NO:2/B BAKIRKÖY İSTANBUL<br />
LONDRA ASFALTI 34160 MERTER<br />
GÜNGÖREN İSTANBUL<br />
(216) 3835883<br />
(212) 6633839 (212) 6638689<br />
(212) 4816300 (212) 4816363<br />
EMNİYET MAH.NURBABA<br />
CAD.NO.28 ÜSKÜDAR İSTANBUL<br />
(216) 4226331 (216) 4226332<br />
CUMHURİYET CAD.NO:313 RİZE (464) 2132494 (464) 2121907<br />
(464) 2172421<br />
TEKİNLER SK NO.7 LEVENT<br />
İSTANBUL<br />
1202/1 SOKAK NO:69/603<br />
İNŞAATÇILAR ÇARŞISI<br />
YENİŞEHİR İZMİR<br />
GAZİ OSMAN PAŞA BULV.NO:10/1<br />
K:3-4-7 35220 ALSANCAK KONAK<br />
İZMİR<br />
info@yasardis.com.tr<br />
http://www.yasardis.com.tr<br />
G.ANTEP YOLU UZERI<br />
KAHRAMANMARAŞ<br />
1.ORGANİZE SAN.BÖL. 4 NOLU<br />
CAD NO: 106 27110 BAŞPINAR<br />
GAZİANTEP<br />
CUMHURİYET CAD. NO:110 76000<br />
MERKEZ IĞDIR<br />
2.ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ<br />
NO:23 D:3O/2 BAŞPINAR G.ANTEP<br />
ZEYTİNLİOVA YOLU ÜZERİ 5.KM<br />
AKHİSAR MANİSA<br />
YENİ MAH.SİVAS CAD.NO:7<br />
SORGUN YOZGAT<br />
E-84 KARAYOLU ÜZERİ STAD<br />
KARŞI SI 59300 MALKARA<br />
TEKİRDAĞ<br />
(212) 2817900 (212) 2795952<br />
(232) 4491697 (232) 4491698<br />
(232) 4890121 (232) 4256667<br />
(344) 2360611 (344) 2360613<br />
(342) 3371041 (342) 3371041<br />
(476) 2277965 (476) 2278221<br />
(342) 2328208<br />
(236) 4382312 (236) 4382315<br />
(354) 4151147<br />
(282) 4270722<br />
(282) 4270723<br />
(282) 4277653<br />
57
İHRACATÇI ADRES/E-MAIL/WEB TELEFON FAKS<br />
YILMAZ<br />
DOLUM TESİSLERİ YOLU ŞEHİT (212) 4223815 (212) 4223840<br />
PAZ.DAG.HIZ.VE<br />
INS.SAN. LTD.STI.<br />
P.ER YAVUZ BAHAR SK.NO:2<br />
AVCILAR İSTANBUL<br />
yilmaz.paz@mynet.com<br />
(212) 4223827<br />
YUCEL GIDA GATEM TOPTANCILAR SİTESİ (342) 2380636 (342) 2380638<br />
SAN.ITH.IHR.DAH.TIC MAVİ ADA 4.BLOK NO.22<br />
A.S.<br />
GAZİANTEP<br />
ZILAN AVIZE<br />
TEKSTIL SAN VE TIC<br />
LTD.STI<br />
ZUABI IC VE DIS<br />
TIC.LTD.STI<br />
KAYNAK: İHRACATÇILAR BİRLİĞİ<br />
KATİP KASIM BOSTAN SOK.NO:17<br />
34180 FATİH İSTANBUL<br />
info@zilanltd.com<br />
İSKENDERPAŞA MH.AHMEDİYE<br />
CD. NO:78/5 34080 FATİH<br />
İSTANBUL<br />
(212) 5861387<br />
(212) 5300397<br />
(212) 6312463<br />
(212) 5896328<br />
KAYNAKLAR:<br />
‣ DİE<br />
‣ DPT<br />
‣ DTM<br />
‣ EXPORT 2001<br />
‣ FAOSTAT DATABASE<br />
‣ HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI<br />
‣ İGEME-ŞEKERLİ VE ÇİKOLATALI MAMULLER DIŞ PAZAR<br />
ARAŞTIRMASI (EYLÜL-2000)<br />
‣ İHRACATÇILAR BİRLİĞİ<br />
‣ ORTA ANADOLU İHRACATÇI BİRLİKLERİ-ŞEKERLİ VE ÇİKOLATALI<br />
ÜRÜNLER DEĞERLENDİRME RAPORU (KASIM-2001)<br />
‣ ŞEKERLİ MAMUL SANAYİCİLERİ DERNEĞİ (ŞEMAD)<br />
58