istanbul ticaret odası çini araştırması - ITO
istanbul ticaret odası çini araştırması - ITO
istanbul ticaret odası çini araştırması - ITO
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Mehmet Ağa, Ramazan Efendi, Edirne Selimiye Camileri, İstanbul’da Topkapı‘daki<br />
Takkeci İbrahim Ağa ve Kanuni’nin eşi Hürrem Sultan’ın türbeleri.<br />
III. TÜRKİYE’DE ÇİNİCİLİK<br />
1) İznik Çinileri<br />
İznik, milattan önce 316 yıllarına dayanan tarihinde bugüne kadar birçok kültürel ve<br />
mimari olarak değişikliğe uğramıştır. İznik arkeoloji tarihinde Roman, Bizans, Selçuk<br />
ve Osmanlı Türklerine ait eserleri bulmak mümkündür.<br />
14. yüzyıldan başlayarak 17. yüzyıl sonuna dek İznik’te üretilmiş olan <strong>çini</strong>lere İznik<br />
<strong>çini</strong>si adı verilmektedir. 17.yüzyılda İznik’e gelen Süleyman Çelebi, şehrin dokuz<br />
mahallesinde halkın <strong>çini</strong> ve çanak çömlek imal ederek geçimini sağladığını ve İznik’te<br />
340 adet <strong>çini</strong> fırınının bulunduğunu seyahatnamesinde belirtmiştir. Zaman içerisinde<br />
İznik <strong>çini</strong>lerinin üretimine yönelik bu değişim farklı bölgelerden gelen ustaların şehre<br />
yerleşmesi ve <strong>çini</strong> sanatının eserlerinde değişiklikler gözlenmiştir.<br />
İznik Bölgesinin <strong>çini</strong> ile tanışıklığı 14.yüzyıla dayanmaktadır. Ortadoğu’da sıklıkla<br />
görülen Çin porselenlerine özgü desenlerin 1400 yılı dolaylarından İznik‘te<br />
kullanılmaya başlandığı görülmüştür. 14.yüzyılın ikinci yarısı ve 15.yüzyılın<br />
başlarında ise kırmızı hamurlu <strong>çini</strong>ler yapılmıştır. Bu <strong>çini</strong>ler sıratlı tekniği ile yapılmış,<br />
astarları beyaz, süsleri renkli ve saydam kurşun sırla kaplıydı. Kullanılan renkler ise<br />
kobalt mavisi, açık mavi, firuze, mor ve yeşil renklerdi.<br />
Beyaz mavi İznik <strong>çini</strong>lerinin ömrü 15.yüzyılın ortalarına dek sürmüştür. İznik <strong>çini</strong> ve<br />
seramiğinin yapılma işine özellikle 16. yüzyılda büyük önem verilmiştir. Bu önem<br />
artan inşaat faaliyetleri ile orantılı olarak gerçekleşmiştir. 16. yüzyıl ortalarına kadar<br />
devam eden süreç İznik <strong>çini</strong>lerinin üçüncü dönemidir. Bu <strong>çini</strong>lerin beyaz zemini çok<br />
temiz ve sert, sırları renksiz ve saydamdır. Bu dönem <strong>çini</strong>lerinde Rumiler, hatayiler ve<br />
bulut öğeleri ile hayvan figürleri yer almaktadır.<br />
17. yüzyıl başlarında İznik <strong>çini</strong> sanatı ve tekniğinde duraklama görülmüştür. Desenler<br />
bozulmaya, renkler birbirine vurmaya başlamıştır. Lale ve karanfil motiflerin<br />
16.yüzyılda görülen mercan kırmızısı motifleri bu yüzyılda kaybolmuş, yerine soluk<br />
kırmızı gelmiştir. Bu yüzyılın <strong>çini</strong>lerinde zemin beyaz, yeşiller mavimsi, firuze mavisi<br />
9
Change language