istanbul ticaret odası çini araştırması - ITO
istanbul ticaret odası çini araştırması - ITO
istanbul ticaret odası çini araştırması - ITO
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Gök Medrese<br />
Selçuklu <strong>çini</strong> sanatının 13. yüzyılın sonuna doğru vardığı<br />
noktayı gösteren Sivas’taki Gök Medrese, taç kapı üzerinde<br />
yükselen tuğla örgülü iki minaresindeki mavi <strong>çini</strong>lerden dolayı<br />
bu adı almıştır.<br />
Osmanlı İmparatorluğu dönemine gelindiğinde <strong>çini</strong> sanatının başlangıcından beri<br />
çeşitli tekniklerin uygulanması ile büyük bir aşama ve zenginlik gösterdiği<br />
görülmüştür. Mozaik veya sırlı boya tekniği ile üretilmiş <strong>çini</strong>lerin; lacivert, mavi,<br />
turkuvaz, siyah, sarı gibi renkler ve rumi, kufi yazı, geometrik şekiller ve bitkisel<br />
kökenli stilize edilmiş motiflerin kullanıldığı ve ilk Osmanlı dönemine ait eserlerden<br />
bazıları ise şunlardır: İznik Yeşil Cami (minaresinde,1390), Bursa Yeşil Cami ve<br />
Türbesi (1421), Bursa Muradiye Cami (1426), Edirne Muradiye Cami (1433), İstanbul<br />
Mahmut Paşa Türbesi (1463), Çinili Köşk (1472) ve Edirne’deki Şah Melek Paşa<br />
Cami.<br />
Zaman geçtikçe hem kalite de, hem de <strong>çini</strong> desen tekniğinde ve üretiminde<br />
değişmeler yaşandığı gözlenmiştir. İlk Osmanlı dönemini takip eden geçiş döneminde<br />
sırlı boya tekniği ile üretilmiş <strong>çini</strong>lerde Rumiler, bulutlar, hatai tarzında bitkisel kökenli<br />
motifler, fıstık yeşili, sarı, mavi, turkuvaz, lacivert ve kiremidi renkler kullanılmıştır.<br />
Sarı renk, üzerine altın varak yapıştırılmak üzere astar olarak düşünülmüştür. Bu<br />
döneme ilişkin önemli eserlerden bazıları şunlardır: Yavuz Sultan Selim Camii ve<br />
Türbesi (1522), Şehzadeler Türbesi (1525), Haseki Medresesi (1539), Şehzade<br />
Mehmet Türbesi (1543), Topkapı’da Kara Ahmet Paşa Camii (1551).<br />
Geçiş dönemini takip eden dönem Klasik devir olarak adlandırılmıştır. Bu dönemin en<br />
büyük isimlerinden birisi Mimar Sinan olmuştur. Kendisinin yaptığı yapıların çoğunda<br />
<strong>çini</strong> sanatına çok büyük önem verdiği görülmüştür. Dönemin en seçme <strong>çini</strong>leriyle<br />
süslenmiş önemli eserler şunlardandır: Süleymaniye Cami (1560), Sokullu Mehmet<br />
Paşa Cami (Sultanahmet, 1571), Piyale Paşa Cami (Kasımpaşa, 1573), Rüstempaşa<br />
Cami (Eminönü,1560); Topkapı Sarayında yer alan Altınyol Panoları, III.Murat Kasrı,<br />
II. Selim ve III. Murat Türbeleri, Kılıçali Paşa Cami (Tophane, 1580), Eski Valide<br />
Cami (Üsküdar, Toptaşı, 1583), Fatih, Çarşamba ve Karagümrük dolaylarındaki<br />
8
Change language